پژوهشهای بذر ایران

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده در عملکرد نهایی گیاهان است. در این راستا به منظور بررسی اثر سطوح مختلف متانول و تنش خشکی بر شاخص‌های جوانه‌زنی عدس (رقم گچساران) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. فاکتور‌ها عبارت‌اند از تیمار متانول با 4 سطح شاهد (بدون متانول)، 5، 10 و 15 درصد حجمی و عامل خشکی نیز شامل 4 سطح (0، 3- ، 6- و 9- بار) که توسط پلی اتیلن گلایکول ایجاد شد. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنی‌‌داری از نظر درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه وجود داشت. غلظت‌های مختلف متانول به ترتیب موجب کاهش معنی‌دار در کلیه صفات مورد بررسی نسبت به سطح شاهد شد. تنش خشکی در سطح 9- بار موجب کاهش معنی‌داری در درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه نسبت به دیگر سطوح شد. سطح بدون کاربرد متانول در شرایط بدون تنش خشکی در تمامی صفات نسبت به دیگر سطوح برتری نشان داد. در این تحقیق مشاهده شد که متانول در شرایط بدون تنش و تنش خشکی اثرات منفی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاه عدس دارد.

به‌منظور بررسی برهمکنش سطوح مختلف عصاره آبی ورمی کمپوست و تنش شوری بر شاخص‌های جوانه‌زنی نخود (رقم کرج) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل: 4 سطح مختلف از عصاره ورمی کمپوست شامل (صفر، 5، 10 و 20 درصد حجمی) و 4 غلظت شوری: صفر، 30، 60 و 90 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم بود. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف عصاره ورمی کمپوست و تنش شوری اختلاف معنی‌داری  (در سطح احتمال 1 درصد) از نظر درصد جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه و وزن خشک ساقه‌چه وجود داشت. تنش شوری در سطح 90 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم منجر به کاهش معنی‌داری در کلیه صفات مورد بررسی نسبت به شرایط بدون تنش شوری شد. برهم‌کنش عصاره ورمی کمپوست و تنش شوری تأثیر معنی‌داری (در سطح احتمال 5 درصد)  بر میزان سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و آندوسپرم مصرفی داشت. عصاره ورمی کمپوست با سطح 5 درصد حجمی در تیمارهای تنش شوری ملایم (30 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم) و بدون تنش شوری، موجب افزایش معنی‌داری در میزان طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و آندوسپرم مصرفی نسبت به سطح صفر شد.