(بهار و تابستان)
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
همت اله پیردشتی*، یاسر یعقوبیان، زهرا نوری آکندی، مهرانوش امامیان طبرستانی، سید یاسر اشرفی، فائزه وادی پور
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، h.pirdashti@sanru.ac.ir
چکیده: (102 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه: جوانه‌زنی و سبزشدن، حساس‌ترین مرحله رشد و نمو گیاه برنج محسوب می‌شوند. در این زمینه، استفاده از قارچ‌های افزاینده رشد به‌صورت پیش‌تیمار زیستی (بیوپرایمینگ) بذر جهت جوانه‌زنی و رشد مطلوب گیاهچه‌ها می‌تواند مفید باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر قارچ‌های همزیست ریشه بر بهبود مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشدی دو رقم بومی و اصلاح‌شده برنج (L. Oryza sativa) اجرا شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش در تابستان 1400 در آزمایشگاه تنش‌های محیطی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 22 جدایه قارچی همزیست ریشه (جداسازی و شناسایی شده از آزمایش‌های پیشین) و شاهد (بدون تلقیح) و دو رقم بومی (هاشمی) و اصلاح شده (روشن) برنج بودند. پس از پایان دوره جوانه‌زنی، تعداد گیاهچه نرمال شمارش شده و به‌صورت تصادفی پنج عدد گیاهچه نرمال برای اندازه‌گیری طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و همچنین وزن‌تر و خشک ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه انتخاب شدند.
یافته‌ها: بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای در رقم روشن و هاشمی قارچ‌ها به‌ترتیب به چهار و سه گروه تقسیم و در هر دو رقم گروه I به‌عنوان بهترین گروه انتخاب شد، به‌طوری‌که در این گروه بیشترین اثر افزایشی بر صفات رویشی از 5 تا 59 درصد نسبت به شاهد در تیمارهای قارچی مربوط به قارچ‌های Bjerkandera adusta (ST1)، Trichoderma atroviride (SF1)، Monosporascus cannonballus (B3) و Trichoderma atroviride (SN1) در رقم روشن و Bjerkandera adusta (ST1) در رقم هاشمی بود. برترین تیمارهای قارچی در صفات جوانه‌زنی دو رقم روشن و هاشمی به‌ترتیب مربوط به Chaetomium globosum (SE2) و Bjerkandera adusta (ST1) بود.
نتیجهگیری: در مجموع، نتایج بیانگر تأثیر مثبت بسیاری از قارچ‌های همزیست مورد مطالعه بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه برنج در هر دو رقم روشن و هاشمی بود. این نتایج نشان می‌دهد که قارچ‌های همزیست از سازوکارهای مختلفی برای افزایش رشد و بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی در گیاهان استفاده می‌کنند.
جنبه‌های نوآوری:
مقدمه: جوانه‌زنی و سبزشدن، حساس‌ترین مرحله رشد و نمو گیاه برنج محسوب می‌شوند. در این زمینه، استفاده از قارچ‌های افزاینده رشد به‌صورت پیش‌تیمار زیستی (بیوپرایمینگ) بذر جهت جوانه‌زنی و رشد مطلوب گیاهچه‌ها می‌تواند مفید باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر قارچ‌های همزیست ریشه بر بهبود مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشدی دو رقم بومی و اصلاح‌شده برنج (L. Oryza sativa) اجرا شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش در تابستان 1400 در آزمایشگاه تنش‌های محیطی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 22 جدایه قارچی همزیست ریشه (جداسازی و شناسایی شده از آزمایش‌های پیشین) و شاهد (بدون تلقیح) و دو رقم بومی (هاشمی) و اصلاح شده (روشن) برنج بودند. پس از پایان دوره جوانه‌زنی، تعداد گیاهچه نرمال شمارش شده و به‌صورت تصادفی پنج عدد گیاهچه نرمال برای اندازه‌گیری طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و همچنین وزن‌تر و خشک ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه انتخاب شدند.
یافته‌ها: بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای در رقم روشن و هاشمی قارچ‌ها به‌ترتیب به چهار و سه گروه تقسیم و در هر دو رقم گروه I به‌عنوان بهترین گروه انتخاب شد، به‌طوری‌که در این گروه بیشترین اثر افزایشی بر صفات رویشی از 5 تا 59 درصد نسبت به شاهد در تیمارهای قارچی مربوط به قارچ‌های Bjerkandera adusta (ST1)، Trichoderma atroviride (SF1)، Monosporascus cannonballus (B3) و Trichoderma atroviride (SN1) در رقم روشن و Bjerkandera adusta (ST1) در رقم هاشمی بود. برترین تیمارهای قارچی در صفات جوانه‌زنی دو رقم روشن و هاشمی به‌ترتیب مربوط به Chaetomium globosum (SE2) و Bjerkandera adusta (ST1) بود.
نتیجهگیری: در مجموع، نتایج بیانگر تأثیر مثبت بسیاری از قارچ‌های همزیست مورد مطالعه بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه برنج در هر دو رقم روشن و هاشمی بود. این نتایج نشان می‌دهد که قارچ‌های همزیست از سازوکارهای مختلفی برای افزایش رشد و بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی در گیاهان استفاده می‌کنند.
جنبه‌های نوآوری:
- از قارچ‌های همزیست به‌صورت پیش‌تیمار زیستی (بیوپرایمینگ) بذر جهت جوانه‌زنی و رشد مطلوب گیاهچه‌ها در برنج استفاده شد.
- تأثیر جدایه‌های اندوفیت بومی برای اولین بار بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو رقم بومی و اصلاح شده برنج مورد بررسی قرار گرفت.
شماره‌ی مقاله: 3
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2023 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research
Designed & Developed by : Yektaweb
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.