جستجو در مقالات منتشر شده


2 نتیجه برای مهربان جوبنی

مهناز اقدسی، پویان مهربان جوبنی، طاهره نظام دوست، فاطمه تمسکنی،
جلد 4، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1396 )
چکیده

این پژوهش با هدف مقایسه پیش‌تیمارها‌ی هیدروپرایمینگ، آسکوربات و کلرید کلسیم با پیش‌تیمار غلظت‌های مختلف نانوذرات نقره بر بذرهای دو رقم برنج بومی هاشمی و اصلاح شده شیرودی در طی تنش خشکی انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و صورت گرفت. فاکتور اول پیش‌تیمارهای شاهد (بدون پیش‌تیمار)، هیدروپرایمینگ، کلرید کلسیم 20 میلی‌گرم در لیتر، آسکوربات 20 میلی‌گرم در لیتر و غلظت‌های 20، 40 و 80 میلی‌گرم در لیتر نانوذرات نقره بود. فاکتور دوم تنش خشکی با پتانسیل‌های اسمزی معادل صفر، 48/1- و 91/4- بار ایجاد شده با محلول پلی‌اتیلن گلیکول 6000 بود. در گیاهان بدون تنش خشکی، پیش‌تیمار آسکوربات در رقم هاشمی و کلرید کلسیم در رقم شیرودی به ترتیب سبب کاهش 34 و 54 درصدی زمان لازم برای رسیدن به 50 درصد جوانه‌زنی (T50) شدند. در تنش ﺧﺸﮑﯽ، پیش‌تیمارهای آسکوربات و هیدورپرایمینگ بیشتر از تیمارهای نانوذرات نقره زمان لازم برای رسیدن بذرها به 50 (T50) و 90 (T90) درصد جوانه‌زنی را به‌ویژه در رقم شیرودی کاهش دادند. از طرف دیگر کلرید کلسیم نسبت به دیگر پیش‌تیمارها، نقش مهمی در افزایش صفات رشد در تیمارهای تنش خشکی داشت. غلظت‌ 40 میلی‌گرم در لیتر نانوذرات نقره تا حدودی سبب افزایش صفات رشد شده است، اما مقدار بیشتر نانوذرات نقره، تنش‌ را در دانه‌رست‌ها القا نمود. پیش‌تیمار آسکوربات از طریق کاهش رادیکال‌های آزاد اکسیژن باعث ﺑﻬﺒـﻮد مؤلفه‌های جوانه‌زنی و پیش‌تیمار کلرید کلسیم با افزایش کارایی غشاء پلاسمایی سبب افزایش رﺷـﺪ ﮔﯿﺎﻫﭽـﻪ‌ها در ﺷـﺮایﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ شد.

 
جنبه‌های نوآوری

  1. نانوذرات نقره سبب افزایش تنش در دانه‌رست‌های رقم‌های برنج شد.
  2. پیش‌تیمار آسکوربات و کلریدکلسیم به ترتیب سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های برنج در تنش خشکی شد.

نادر شهبازی، سیدکمال کاظمی تبار، غفار کیانی، علی پاکدین پاریزی، پویان مهربان جوبنی،
جلد 8، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1400 )
چکیده

چکیده مبسوط
مقدمه: یکی از راهکارهای فائق آمدن بر محدودیت آب شیرین و نبود ذخایر آب کافی برای کشاورزی روی آوردن به بهره­برداری از آب‌های نامتعارف همانند آب دریا می‌باشد. تنش شوری مهمترین تنش غیرزیستی در بکارگیری آب دریا است. شناسایی و کاشت ژنوتیپ­های متحمل به شوری کنجد از راهکارهای مؤثر و قابل توجه در کاهش اثرات تنش شوری است. جوانه­زنی، رشد و استقرار گیاهچه از مراحل حساس به شوری در اغلب گیاهان می‌باشد، بنابراین برای اصلاح گیاهان به تنش‌های محیطی می‌طلبد تا صفات و شاخص‌های مرتبط با تحمل در مرحله جوانه­ زنی مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.
مواد و روش‌ها: آزمایش در سال 1399 در آزمایشگاه گروه اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سه تکرار، بصورت فاکتوریل و بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید بطوری­که فاکتور اول شامل ارقام و فاکتور دوم شامل 5 سطح شوری (شاهد، 3، 6، 9 و 11 دسی­زیمنس بر متر)، حاصل از اختلاط آب دریای خزر و آب شهری بود. تعداد بذرهای جوانه­زده در طی هشت روز اعمال شوری مورد شمارش قرار گرفت و صفات درصد جوانه­ زنی، زمان لازم تا 50 درصد جوانه­زنی، شاخص بنیه گیاهچه، سرعت جوانه­ زنی محاسبه گردید و در روز هشتم مقدار وزن خشک ریشه­ چه، وزن خشک ساقه ­چه، وزن‌تر ریشه­ چه، وزن‌تر ساقه­ چه، طول ساقه ­چه، طول ریشه و وزن خشک گیاهچه اندازه­ گیری و مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس بیانگر معنی­ داری اثر سطوح مختلف شوری، اثر ژنوتیپ و برهمکنش شوری و ژنوتیپ برای تمامی شاخص­ های محاسبه شده در سطح احتمال یک درصد بود. مقایسه میانگین برهمکنش سطوح مختلف شوری و ارقام و توده‌ها حاکی از آن بود که با افزایش شوری تمامی صفات مورد بررسی به غیر از زمان لازم تا 50 درصد جوانه زنی کاهش می‌یابند. در بین ارقام مورد مطالعه رقم اولتان دارای بیشترین مقدار در صفت درصد جوانه­ زنی (100 درصد)، سرعت جوانه­ زنی (17/24 عدد بذر در روز)، شاخص بنیه گیاهچه (03/5)، طول ساقه ­چه (67/55 میلی­متر)، طول ریشه ­چه (70 میلی­متر)، وزن‌تر ساقه­ چه (62 میلی­گرم)، وزن‌تر ریشه­ چه (45 میلی­گرم)، وزن خشک ساقه­ چه (77/4 میلی­گرم)، وزن خشک گیاه­چه (23/6 میلی­گرم) و کمترین مقدار در زمان لازم تا 50 درصد جوانه­زنی (17/24 ساعت) در سطح شوری شاهد بود و در مقابل رقم پاکستانی دارای کمترین مقدار در صفت سرعت جوانه­ زنی (06/3 عدد بذر در روز)، شاخص بنیه گیاهچه (1)، طول ساقه ­چه (33/8 میلی­متر)، طول ریشه­ چه (3 میلی­متر)، وزن‌تر ساقه ­چه (10 میلی­گرم)، وزن‌تر ریشه­چه (2 میلی­گرم)، وزن خشک ساقه­ چه (57/0 میلی­گرم)، وزن خشک گیاه­چه (84/0 میلی­گرم) و بیشترین مقدار در زمان لازم تا 50 درصد جوانه­ زنی (17/24 ساعت) در سطح شوری 11 دسی زیمنس بر متر بود. با استفاده از نتایج این آزمایش در بین ارقام مورد مطالعه رقم اولتان بعنوان متحمل‌ترین و رقم پاکستانی بعنوان حساس‌ترین رقم به تنش شوری در مرحله جوانه­ زنی انتخاب گردید.
نتیجه­ گیری: ارقام و توده‌های مورد مطالعه واکنش‌های متفاوتی از نظر شاخص‌های جوانه­ زنی در تیمار با شوری حاصل از آب دریا از خود نشان دادند. اختلاف معنی­ دار بالا در این آزمایش بیانگر تنوع بالای ژنوتیپ­ها بود. امکان انتخاب از بین این ژنوتیپ­ها برای برنامه‌های اصلاحی تحمل به شوری در گیاه کنجد وجود دارد.

جنبه‌های نو­آوری:
1- ژنوتیپ­های مختلف کنجد در سطوح مختلف شوری آب دریای خزر واکنش متفاوتی در مرحله جوانه‌زنی نشان دادند.
2- در بین ارقام مورد مطالعه رقم اولتان، هلیل و دشتستان 2 نسبت به تنش شوری درجه تحمل بالایی را نشان دادند.


صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.