5 نتیجه برای عقیقی شاهوردی
کاظم بادله، مهدی عقیقی شاهوردی، حشمت امیدی،
جلد 1، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1393 )
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر پرایمینگ بر جوانهزنی بذر کدو سبز در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل پتانسیل اسمزی در پنج سطح (صفر، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال) و چهار سطح پیش تیمار بذر، جیبرلیکاسید (250 قسمت در میلیون به مدت24 ساعت)، نیتراتپتاسیم (2/0 درصد به مدت 24 ساعت) و هیدروپراپمینگ (به مدت 24 ساعت) و شاهد (عدم پیشتیمار) بود. نتایج نشان داد که اثر پرایمینگ بر صفات درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانهزنی و ضریب سرعت جوانهزنی معنیدار شد. اثر تنش خشکی بر صفت سرعت جوانهزنی و برهمکنش تنش خشکی و پرایمینگ بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه (درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانهزنی، سرعت جوانهزنی روزانه، ضریب سرعت جوانهزنی و شاخص قدرت گیاهچه) اثر معنیداری داشت. پرایمینگ بذر بهخصوص در سطوح تنش خشکی شدیدتر منجر به افزایش درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، و شاخص بنیه گیاهچه گردید. افزون بر این نتایج نشان داد بذر گیاه کدو سبز مقاومت نسبی در برابر تنش خشکی داشته و پرایمینگ با جیبرلیکاسید در درجه اول و هیدروپرایمینگ در درجه دوم اهمیت میتواند جوانهزنی این گیاه را در شرایط تنش خشکی بهبود و رشد بهتر گیاهچهها را باعث گردد.
حسن حبیبی، مهدی عقیقی شاهوردی، زهرا نصیری، محمد رضا چایچی، محمد حسین فتوکیان،
جلد 1، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1393 )
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تیمارهای مقدار بذر یونجه (Medicago sativa L.) و کارایی باکتریهای تسهیلکننده جذب فسفر (PGPR) بههمراه مقادیر مختلف مصرف کود شیمیایی فسفات بر کیفیت بذر تولیدی، آزمایشهای جوانهزنی و بنیه بذر قبل و بعد از اعمال پیری تسریعشده، به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1388 در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا گردید. عامل فسفر در 4 سطح (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم فسفر در هکتار) در کرتهای اصلی، باکتریهای تسهیلکننده جذب فسفر (سودوموناس) در 3 سطح (بدون باکتری، باکتری سویه شماره 9 و باکتری سویه شماره 41) در کرتهای فرعی و عامل مقدار بذر در 3 سطح (2، 6 و 10 کیلوگرم بذر در هکتار) در کرتهای فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بیشترین میزان جوانهزنی و بنیه بذر از مقدار 6 کیلوگرم بذر در هکتار، استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیلکننده جذب فسفر بههمراه 30 کیلوگرم فسفر در هکتار و پس از اعمال پیری تسریعشده، از مقدار 10 کیلوگرم بذر در هکتار با استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیل جذب فسفر بههمراه 60 کیلوگرم فسفر در هکتار تیمار بهدست آمد. بعد از اعمال پیری تسریعشده برای دستیابی به بیشترین شاخص جوانهزنی و بنیه بذر، نیاز به مقدار بذر و فسفر بیشتری نسبت به شرایط استاندارد بود. با توجه به نتایج بهدست آمده، در شرایط انبارداری، باکتری سویه شماره 41 تأثیر بهتری نسبت به باکتری سویه شماره 9 بر افزایش بنیه بذر داشت. برای تولید بذر یونجه با بنیه بالا، استفاده از مقدار بذر و فسفر مطلوب (بهترتیب 6 و 30 کیلوگرم در هکتار) بههمراه باکتری تسهیلکننده فسفر (سویه شماره 41) میتواند در زراعت این گیاه مدنظر و نتایج مطلوبتری را ایجاد نماید
سعیده ملکی فراهانی، علیرضا رضازاده، مهدی عقیقی شاهوردی،
جلد 2، شماره 1 - ( (بهار و تابستان) 1394 )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر میدان الکترومغناطیس و امواج فراصوت بر جوانهزنی بذر زیره سبز دو آزمایش جداگانه در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در چهار تکرار در سال 1391 در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران انجام شد. در آزمایش نخست، بذرها به مدت صفر، 10 و 30 دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیس با شدت 88 میکرو تسلا و در آزمایش دوم، بذرها به مدت صفر، دو، چهار، شش، هشت و 10 دقیقه در معرض امواج فراصوت با شدت 40 و 59 کیلوهرتز قرار گرفتند. اثر متقابل میدان الکترومغناطیسی و زمان بر صفات طول، وزن خشک ریشهچه و ساقهچه، نسبت وزن و طول ریشهچه به ساقهچه، درصد و سرعت جوانهزنی، میانگین مدت جوانهزنی معنیداری بود. در اکثر صفات مورد مطالعه میدان الکترومغناطیس باعث کاهش معنیدار در میزان صفات شد، به طوری که، تیمار شاهد (زمان صفر) بیشترین مقدار این صفات را داشت. اثر متقابل امواج فراصوت و زمان بر اکثر صفات معنیداری شد. بیشترین درصد جوانهزنی (100 درصد) برای تیمار 40 کیلوهرتز با مدت زمانهای چهار و شش دقیقه بوده و بیشترین میانگین مدت جوانهزنی را تیمار شاهد (76/10 روز) و تیمار 59 کیلوهرتز به مدت زمانهای 2 و 4 دقیقه (به ترتیب 01/11 و 75/10 روز) داشته است. به طور کلی بذر گیاه زیره سبز به کاربرد امواج فراصوت واکنش مثبت نشان داد و شاخصهای جوانهزنی با این پیش تیمار بذر افزایش معنیداری پیدا کرد.
مهدی عقیقی شاهوردی، حشمت امیدی، سید اسماعیل موسوی،
جلد 3، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1395 )
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر کیتوزان بر جوانهزنی و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی ماریتیغال در شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد تهران در سال 1394 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح تنش شوری (صفر، 4، 8 و 12 دسیزیمنس بر متر) و سطوح مختلف کیتوزان (صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد) بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری موجب کاهش درصد جوانهزنی، ضریب جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص وزنی و طولی بنیه بذر، طول ریشهچه، ساقهچه و گیاهچه و بیوماس کل و افزایش متوسط زمان جوانهزنی گردید. پیشتیمار بذر با کیتوزان تا غلظت 5/0 درصد سبب افزایش صفات ضریب جوانهزنی، شاخص وزنی بنیه بذر و طول ساقهچه شد. بیشترین میزان کلروفیل کل و پروتئین کل در پیش تیمار بذر با سطوح 5/0 درصد کیتوزان در شوری صفر دسی زیمنس بر متر (شاهد) به دست آمد. با افزایش تنش شوری، میزان فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز افزایش داشت، بهطوری که بیشترین فعالیت این دو آنزیم در سطح تنش شوری 12 دسی زیمنس بر متر در پیشتیمار با 5/0 درصد کیتوزان به دست آمد. نتایج نشان داد که تیمار بذر با کیتوزان 5/0 درصد میتواند اثرات مضر تنش شوری را بر برخی صفات در گیاهچه ماریتیغال کاهش داده و رشد گیاهچه را بهبود بخشد.
سید اسماعیل موسوی، حشمت امیدی، آیت اله سعیدی زاده، مهدی عقیقی شاهوردی،
جلد 7، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1399 )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: شوری از مهمترین عوامل زیانبار در نواحی خشک و نیمهخشک جهان است که تولید گیاه را تحت تأثیر قرار میدهد. ریزجانداران میتوانند نقش مهمی را در سازگاری گیاهان به شرایط تنش ایفا کنند و با تولید هورمونهای تحریککننده رشد گیاهی از قبیل سیتوکینین، اسیدجیبرلیک، اکسین، اسیدهای آمینه ویتامینهای گروه B، به رشد بیشتر گیاه کمک کرده و نقش مهمی در افزایش تحمل گیاهان در شرایط نامساعد محیطی داشته باشند.
مواد و روشها: این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شوری در 4 سطح (صفر، 40، 80 و 120 میلیمولار کلرید سدیم) و پیشتیمار زیستی در هشت سطح (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum سویه BI، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور 1، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور 2، تلقیح با تلفیق قارچ و کود زیستی ازتوبارور 1، تلقیح با تلفیق قارچ و کود زیستی فسفاته بارور 2، تلقیح با تلفیق کودهای زیستی ازتوبارور 1 و فسفاته بارور 2، تلقیح با تلفیقی از قارچ و کودهای زیستی ازتوبارور 1 و فسفاته بارور 2) بودند. در این آزمایش شاخصهای جوانهزنی، رنگیزههای گیاهی، پرولین، میزان سدیم و پتاسیم، نشاسته، کربوهیدرات، هدایت الکتریکی و پروتئین محلول گیاهچه مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: اثر متقابل پیشتیمار زیستی و شوری بر همه شاخصهای مورد ارزیابی بهجز کلروفیل b و آنتوسیانین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. تیمار کود زیستی فسفاته بیشترین تأثیر مثبت بر درصد جوانهزنی را با افزایش شوری داشت. در تیمار تلفیق قارچ با کود زیستی ازتوباکتر مقادیر کلروفیل a، b و کل در سطوح مختلف شوری از بقیه تیمارها بیشتر و با افزایش سطح شوری بیشتر بهصورت افزایشی بود. بیشترین مقدار پتاسیم (10/4 میلیگرم در گرم وزنتر) در تیمار تلفیق قارچ با کود زیستی ازتوبارور در شوری 40 میلیمولار بهدست آمد و در مقایسه با شاهد در همین سطح شوری، 02/22 درصد افزایش نشان داد. با افزایش شوری، تیمارهای قارچ در جلوگیری از افزایش بیشتر مقدار سدیم و همچنین کود زیستی ازتوبارور در جلوگیری از کاهش بیشتر پتاسیم از مؤثرترین تیمارها بودند. مقدار پروتئینهای محلول در تیمار تلفیق قارچ با هر دو کود زیستی در بالاترین سطح شوری، بیشترین مقدار را دارا بود (09/ 13 میلیگرم بر گرم وزنتر) که نسبت به شاهد در همین سطح شوری، 38 درصد افزایش نشان داد.
نتیجه گیری: استفاده از پیشتیمار زیستی سبب کاهش اثرات منفی شوری از طریق کاهش محتوای سدیم و افزایش پتاسیم اندام هوایی شد و همچنین باعث شد با کم شدن هدایت الکتریکی در بالاترین سطح شوری نسبت به شاهد، تأثیر مثبتی در جوانهزنی داشته باشد.
جنبههای نوآوری:
1- اثر عوامل بیوکنترل باکتریایی و قارچی بر صفات فیزیولوژیک گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری بررسی گردید.
2- آستانه تحمل به شوری گیاه کدو از طریق افزایش پتاسیم و کاهش سدیم اندام هوایی تحت پیشتیمارهای زیستی بهبود یافت.
3- ترکیبات اسمولیتی بهوسیله استفاده از پیشتیمارهای زیستی افزایش یافت.