۴ نتیجه برای شریف زاده
امید انصاری، فرشید قادری فر، فرزاد شریف زاده، علی مرادی،
جلد ۳، شماره ۲ - ( (پاییز و زمستان) ۱۳۹۵ )
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی اثر دماهای مختلف بر جوانهزنی و تعیین دمای کاردینال جوانهزنی (دمای پایه، مطلوب و بیشینه جوانهزنی) چاودار کوهی، در دماهای ۳، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰ و ۳۵ درجه سانتی‌گراد به اجرا درآمد. جهت کمی‌سازی واکنش سرعت جوانهزنی بذر چاودار کوهی به دما از ۳ مدل رگرسیون غیرخطی دوتکهای، دندان مانند و بتا استفاده شد. نتایج نشان داد که دما علاوه بر درصد جوانهزنی بر سرعت جوانهزنی نیز اثرگذار است. در مقایسه ۳ مدل استفاده‌شده با توجه به پارامترهای RMSE، CV، SE و نمودار خط ۱:۱، مناسب‌ترین مدل جهت تخمین دماهای کاردینال چاودار کوهی مدل دندان مانند و بتا گزارش شد؛ اما به‌دلیل بالا بودن SE برای دمای پایه و تخمین منفی دمای پایه در مدل بتا می‌توان از بین دو مدل دندان مانند و بتا، مدل دندان مانند را به‌عنوان مناسب‌ترین مدل گزارش کرد. دمای پایه، مطلوب تحتانی، مطلوب فوقانی و سقف با استفاده از مدل دندان مانند به‌ترتیب بین ۷۰/۲ تا ۱۷/۳، ۲۷/۲۱ تا ۰۰/۳۰ و ۰۰/۳۵ تا ۰۵/۳۵ درجه سانتی‌گراد متغیر بود؛ بنابراین با استفاده از مدل دندان مانند و پارامترهای تخمین زده شده می‌توان از این مدل در تهیه و ارزیابی مدلهای پیش‌بینی جوانهزنی استفاده کرد.
فاطمه قربان نژاد، محسن زواره، فرزاد شریف زاده،
جلد ۱۰، شماره ۱ - ( (بهار و تابستان) ۱۴۰۲ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: کتان (Linum usitatissimum L.) گیاهی چند منظوره است که برای دانه، روغن و الیاف آن کشت میشود. در شرایط رطوبتی مناسب، دما به عنوان یک عامل محیطی موثر میتواند بر جوانهزنی و سبز شدن این گیاه اثر بگذارد. از این رو، شناخت دماهای کاردینال آن میتواند به کشاورزان در پیش‌بینی موفقیتآمیز جوانهزنی، سبز شدن و حتی عملکرد بذر و به پژوهشگران در ایجاد ژنوتیپهای متحمل به دماهای بالا کمک کند. لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین محدوده دمایی جوانهزنی و دماهای کاردینال جوانهزنی بذر دو ژنوتیپ دانهای کتان طراحی و اجرا شد.
مواد و روش‌ها: به منظور کمی‌سازی واکنش جوانهزنی دو ژنوتیپ کتان دانه روغنی (رقم گلچین و لاین ۲۸۶) به نه دما (۳، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰، ۳۵ و ۴۰ درجه سلسیوس)، آزمایشی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این زمایش، از سه مدل رگرسیونی غیرخطی (بتا، دو تکه‌ای و دندان مانند) برای برازش داده‌ها استفاده شد و با استفاده از شاخص اطلاعات آکائیک (AIC)، شاخص اطلاعات آکائیک اصلاح شده (AICc) و ∆i مدل برتر گزینش شد.
یافته‌ها: یافته‌های این آزمایش در مورد لاین ۲۸۶ نشان داد که مدل بتا با داشتن شاخص اطلاعات آکائیک (۹۶/۳-AIC=) و شاخص آکائیک تصحیح شده (۶۱/۸۹-AICc= ) کمتر و ۰= ∆i از توانایی بالاتری در تخمین دماهای کاردینال برخوردار است. لذا، با استفاده از این مدل، دمای پایه، بهینه، بیشنه و تعداد ساعت زیستی لاین ۲۸۶ به ترتیب ۱۸/۷، ۲۲/۲۴، ۱۶/۴۰ درجه سلسیوس و ۲۵/۱۹ ساعت تخمین زده شد. در رقم گلچین، مدل بتا با داشتن شاخص اطلاعات آکائیک (۸۹/۳-AIC=) و شاخص آکائیک تصحیح شده (۰۸۳/۸۹- AICc=) کمتر، برازش بهتری نسبت به دو مدل دیگر داشت. با این حال، با در نظر گرفتن ∆i که در مدلهای بتا، دو تکه و دندان مانند به ترتیب برابر ۰، ۶۱/۱ و ۴۹/۴ بود، مشاهده شد که دو مدل بتا و دوتکه در تخمین دماهای کاردینال رقم گلچین از دقت یکسانی برخوردارند. این یافته‌ها نشان داد که دامنه دمای مناسب برای جوانهزنی رقم گلچین ۸۵/۲۳-۸/۳ درجه سلسیوس است. در این رقم محدوده ساعت زیستی تا ۵۰ درصد جوانهزنی از ۴۲/۱۶ تا ۷۷/۱۹ ساعت متغیر بود.
نتیجه‌گیری: در کل، با توجه به یافته‌های این آزمایش می‌توان از مدل بتا برای پیش بینی زمان تا جوانهزنی لاین ۲۸۶ و از هر یک از دو مدل، مدل بتا و دوتکهای برای پیش‌بینی زمان تا جوانهزنی رقم گلچین در شرایط مطلوب رطوبتی بستر جوانهزنی استفاده کرد.
جنبه‌های نوآوری
- مدلهای مناسبی برای پیش بینی خوب درصد جوانهزنی بذر دو ژنوتیپ کتان دانهای (رقم گلچین و لاین ۲۸۶) در پاسخ به دما معرفی شد.
- دماهای کاردینال دو ژنوتیپ بذر کتان دانهای (رقم گلچین و لاین ۲۸۶) تعیین شد.
محمد رضائی چرمهینی، فرزاد شریف زاده، منیژه سبکدست،
جلد ۱۱، شماره ۱ - ( (بهار و تابستان) ۱۴۰۳ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: جهت بهبود جوانهزنی بذر در شرایط تنش‌های محیطی از جمله شوری، یکی از راهکارها استفاده از پرایمینگ بذر می‌باشد. علی‌رغم این مزیت پرایمینگ، معمولاً طول عمر بذرهای پرایم‌شده کاهش می‌یابد. استفاده از تیمارهای پس از پرایمینگ همچون شوک حرارتی میتواند طول عمر بذرهای پرایم‌شده را بهبود بخشد. در این تحقیق تأثیر پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک، متیل جاسمونات و براسینواستروئید در مواجهه با تنش شوری و همچنین تأثیر شوک حرارتی بعد از پرایمینگ بر بهبود طول عمر بذرهای پرایم شده مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: تحت آزمایش‌های جداگانه تأثیر پرایمینگ بذر با مواد هورمونی همچون متیل جاسمونات در سه غلظت ۱، ۱۰۰ و ۱۰۰۰ میکرومولار و براسینو استروئید در سه غلظت ۲۵، ۷۵ و ۱۰۰ میلی‌گرم در لیتر روی افزایش میزان شاخص‌های جوانهزنی بذر گیاه سیاه شور Suaeda fruticosa (L.) Forssk در مواجهه با تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. در هر دو هورمون مورد مطالعه از دماهای پرایمینگ ۵، ۱۰ و ۱۵ درجه سلسیوس به مدت‌های ۱ و ۲ روز استفاده گردید. تیمار هورمونی بذر با اسید سالیسیلیک در غلظت ۲۵ میلی‌گرم در لیتر و مدت ۲ روز و در دمای ۱۰ درجه سلسیوس بدست آمده از نتائج قبلی (منتشر نشده) جهت مقایسه با تیمارهای مورد آزمایش استفاده شد. به منظور تعیین مناسب‌ترین تنش پیری تسریع شده جهت ارزیابی و تعیین بهترین تیمار شوک حرارتی، از آزمایش پیری تسریع شده بذرها به مدت دو، چهار، شش، هشت و ده روز استفاده شد. در این تحقیق جهت بهبود طول عمر بذرهای پرایم شده از تیمار شوک حرارتی دماهای ۳۰، ۳۵ و ۴۰ درجه سلسیوس و مدت‌های ۱، ۲، ۳ و ۴ ساعت بعد از پرایمینگ بذر استفاده گردید.
یافته‌ها: هر دو تیمار پرایمینگ بذر با متیل جاسمونات و براسینو استروئید همه صفات جوانهزنی مورد آزمایش را نسبت به شاهد (بدون پرایمینگ) بطور معنی داری افزایش دادند. این مقدار افزایش در مورد صفاتی همچون در صد جوانهزنی، شاخص بنیه و طول گیاهچه در حالت پرایمینگ بذر با متیل جاسمونات به ترتیب ۴/۴۶، ۶۷ و ۴۱ درصد و در مورد پرایمینگ با براسینواستروئید به ترتیب ۳۲، ۴۴ و ۳۸ درصد بود. در این تحقیق همچنین انجام آزمایش شوک حرارتی در دمای ۴۰ درجه سلسیوس به مدت چهار ساعت بعد از پرایمینگ، اثرهای مثبت و معنی‌داری روی بهبود جوانهزنی داشت و اعمال تیمار مذکور به میزان ۶۰% جوانهزنی در انتهای دوره پیری را نسبت به شاهد (بدون اعمال تیمار شوک حرارتی) افزایش داد.
نتیجه‌گیری: علی‌رغم افزایش معنی‌دار درصد جوانهزنی توسط هر یک از مواد هورمونی متیل جاسمونات و براسینواستروئید، مقایسه بهترین ترکیب تیماری این مواد با اسید سالیسیلیک نشان داد که تیمار آماده سازی بذر با اسید سالیسیلیک ۲۵ میلی‌گرم در لیتر به مدت دو روز در دمای ۱۰ درجه سلسیوس پتانسیل جوانهزنی بیشتری در شرایط تنش شوری داشت. همچنین تیمار شوک حرارتی پس از پرایمینگ بطور معنی داری طول عمر بذر پرایم شده را افزایش داد.
جنبه‌های نوآوری:
- تیمار پرایمینگ بذر بطور معنی‌داری صفات جوانهزنی بذر گیاه سیاه شور را در مواجهه با تنش بحرانی شوری افزایش می‌دهد.
- با افزیش دوره پیری، بذرهای پرایم شده بطور معنی‌داری با افت جوانهزنی در مقایسه با شاهد مواجه می‌شوند.
- شوک حرارتی پس از پرایمینگ، میتواند طول عمر بذرهای پرایم شده را بطور معنی‌داری نسبت به بذرهای شاهد افزایش دهد.
رامین پیری، فرزاد شریف زاده، ناصر مجنون حسینی،
جلد ۱۱، شماره ۱ - ( (بهار و تابستان) ۱۴۰۳ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: در حال حاضر، تنش‌های دمایی و شوری به‌طور گسترده در سراسر جهان در حال گسترش است که تأثیر منفی بر عملکرد گیاهان مختلف بخصوص مرحله جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه دارد. در همین راستا، هدف از این مطالعه آزمایشگاهی بررسی اثر تیمارهای دمایی و سطوح شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد اولیه گیاهچه کوخیا (کوشیا) بود.
مواد و روش‌ها: در آزمایش اول، دما در نه سطح (۱، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰، ۳۵ و ۴۰ درجه سلسیوس) و در آزمایش دوم تنش اسمزی ناشی از شوری در شش سطح (بدون تنش، ۴/۰-، ۸/۰-، ۲/۱-، ۶/۱-، ۸/۱- مگاپاسکال) به‌عنوان تیمارهای آزمایشی در نظر گرفته شدند. به‌منظور تعیین دماهای اصلی (پایه، بهینه و بیشینه)، جوانهزنی بذر کوخیا از مدلهای رگرسیون غیرخطی شامل مدل دو تکه‌ای، مدل دندان‌مانند و مدل بتای تغییر یافته استفاده شد.
یافته‌ها: در آزمایش اول، پاسخ سرعت جوانهزنی کوخیا توسط یک تابع دو تکه‌ای با میزان R۲، RMSE و شاخص آیکائیک (AIC) به‌ترتیب ۹۲/۰، ۳۲/۱ و ۶۹/۶۵ پیش‌بینی شد که نشان‌دهنده دقت و صحت بالای این مدل در پیش‌بینی دماهای ویژه جوانهزنی بذر کوخیا نسبت به دو مدل دیگر است. در این مدل، دمای پایه برای جوانهزنی ۷/۰ درجه سلسیوس، ۲۰ درجه سلسیوس برای دمای بهینه و همچنین ۳/۴۴ درجه سلسیوس برای دمای بیشینه تخمین زده شد. در آزمایش دوم، تنش شوری بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر شامل درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، درصد گیاهچه طبیعی، طول گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه کوخیا تأثیر منفی می‌گذارد. بالاترین درصد جوانهزنی بذرهای کوخیا در شرایط بدون تنش شوری با مقدار ۶۶/۸۸ درصد مشاهده شد که در شرایط تنش اسمزی ناشی از شوری ۸/۱- مگاپاسکال به۱۳ درصد رسید.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج نشان داد که مدل دو تکه‌ای کارایی و دقت بالاتری نسبت به دو مدل دیگر در پیش‌بینی جوانهزنی بذرهای کوخیا در دماهای مختلف دارد. همچنین افزایش سطوح تنش اسمزی ناشی از شوری، پتانسیل جوانهزنی و رشد گیاهچه‌ای بذر کوخیا را به‌طور چشمگیری کاهش داد، به‌طوری‌که در سطح تنش ۸/۱- مگاپاسکال نسبت به شرایط بدون تنش، ۷۵ درصد جوانهزنی کاهش یافت.
جنبه‌های نوآوری:
- دماهای ویژه (دمای پایه، بهینه و بیشینه) جوانهزنی بذر کوخیا تعیین شد.
- در این پژوهش، ۱ درجه سلسیوس و تنش اسمزی ناشی از شوری ۸/۱- مگاپاسکال را به‌ترتیب به‌عنوان تنش دمای پائین و شوری بحرانی معرفی شدند.
