جستجو در مقالات منتشر شده


2 نتیجه برای شایانفر
پاسخ‌ خفتگی و جوانه‌زنی بذر باریجه (Ferula gummosa) تحت پیش‌تیمارهای مختلف هورمونی و سرمادهی مرطوب
محسن ملک، فرشید حسنی، عنایت رضوانی خورشیدی، علی شایانفر، بیتا اسکویی، عباس دهشیری،
جلد 9، شماره 1 - ( (بهار و تابستان) 1401 )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: باریجه یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی بومی ایران است که استفاده از فراورده‌ها و مشتقات آن در صنایع مختلف رواج فراوان یافته است. به همین دلیل برداشت بی‌رویه این‌گونه گیاهی از رویشگاه‌های طبیعی گسترش یافته و باعث شده در فهرست گونه‌های گیاهی درخطر انقراض قرار بگیرد. عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص رفتار جوانه‌زنی و روش‌های شکست خفتگی بذرهای باریجه سبب شده است محققان علوم بذر توجه کمتری به این‌گونه گیاهی داشته باشند. ازاین‌رو، این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر رفع خفتگی بذرهای باریجه طراحی و اجرا شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه از بذرهای دو جمعیت باریجه جمع‌آوری‌شده از مراتع شهرستان بویراحمد و همچنین بذرهای تهیه‌شده از شرکت پاکان بذر اصفهان استفاده شد. بذرهای باریجه به مدت 120 روز در معرض تیمار سرمادهی مرطوب و قابلیت جوانه‌زنی و رفع خفتگی بذرها مطالعه شد. همچنین به‌منظور ارزیابی جنبه کاربردی این تیمار تأثیر خشک‌کردن بذرها بر قابلیت جوانه‌زنی، پس از دریافت تیمار سرمادهی نیز مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه تأثیر پیش تیمارهای مختلف هورمونی شامل اسید جیبرلیک و سیتوکین‌ها (کینیتین و 6-بنزیل آمینوپورین) در غلظت‌های مختلف بر رفتار جوانه‌زنی و خفتگی بذرها بررسی‌شد و تأثیر این تیمارها در توانایی رفع خفتگی بذرها مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد رفتار جوانه‌زنی و خفتگی بذرهای دو جمعیت باهم متفاوت بوده و تأثیر تیمارهای مختلف بر قابلیت جوانه‌زنی بذرها نیز متفاوت بود. در هردو جمعیت سرمادهی بذرها تا 60 روز موجب افزایش قابلیت جوانه‌زنی و پس از آن با افزایش دوره سرمادهی جوانه‌زنی بذرها کاهش یافت. همچنین مشخص شد خشک‌کردن بذرها پس از سرمادهی موجب کاهش جوانه‌زنی بذرها می‌گردد. با بررسی علت این موضوع مشخص شد، مهم‌ترین دلیل کاهش قابلیت جوانه‌زنی بذرها در دوره‌های بلندمدت سرمادهی جوانه‌زدن بذرها در بستر سرمادهی و به عبارتی تفاوت در سطوح خفتگی بذرها در دوره‌های مختلف سرمادهی مرطوب بود. غلظت‌های مختلف اسید جیبرلیک و سیتوکینین‌ها نیز به‌طور معنی‌داری موجب بهبود رفتار جوانه‌زنی بذرها و رفع خفتگی در هر دو جمعیت باریجه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه بیانگر وجود سطوح متفاوت از خفتگی بذر در جمعیت‌های مختلف باریجه بود. همچنین مشخص شد تیمار سرمادهی و پیش‌تیمار بذرها با استفاده از اسید جیبرلیک و پیش تیمارهای هورمونی به‌ویژه سیتوکینین‌ها می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی در رفع خفتگی بذرها مؤثر واقع شود. همچنین با توجه به تأثیر تیمارهای مختلف نتیجه‌گیری شد که خفتگی در بذرهای باریجه از نوع خفتگی مورفوفیزیولوژیک نیمه‌عمیق و عمیق می‌باشد.

جنبه‌های نوآوری:
1- تأثیر تیمار سرمادهی در دوره‌های بلندمدت بر قابلیت جوانه‌زنی بذرهای باریجه برای اولین بار بررسی شد.
2- تأثیر پسابش حاصل از خشک کردن بذرهای تیمارشده تحت دوره‌های مختلف سرمادهی بر قابلیت جوانه‌زنی بذرهای باریجه برای اولین بار مورد ارزیابی قرار گرفت.
3- شاخص AUC (ناحیه زیر منحنی) به‌عنوان یک شاخص کاربردی در مقایسه رفع خفتگی بذرها برای اولین بار در مطالعات داخلی معرفی شد.

بررسی شرایط بهینه دما، نور، مدت و بستر کشت برای جوانه‌زنی بذر سه گونه سالیکورنیا
آیدین حمیدی، بیتا اسکوئی، علی شایانفر،
جلد 11، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1403 )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: سالیکورنیا گیاهی شورپسند است که کشت آن برای اصلاح اراضی شور و تولید علوفه از آن از اهمیت برخوردار است. جوانه­ زنی بذر به­ دلیل نقش کلیدی آن در استقرار جمعیت گیاهی همیشه مورد توجه بوم­شناسان ­گیاهی بوده است. همچنین به­ علت اهمیت این فرآیند در گواهی بذر، این پدیده مورد توجه متخصصین کنترل و گواهی بذر است. دما و دسترسی به رطوبت کافی و نیز وجود نور در گونه ­های حساس به نور برای جوانه­زنی بذر از مهم­ترین عوامل طبیعی برای رخداد جوانه ­زنی بذر محسوب می­ گردند. همچنین مدت زمان لازم برای جوانه زنی بذر و رشد اولیه کافی گیاهچه برای تعیین قابلیت جوانه ­زنی بالقوه بذر مهم است. از این­رو تعیین دما، نیاز یا عدم نیاز به نور و نیز مدت زمان لازم برای جوانه ­زنی و  نیز بستر مناسب برای کاشت بذرها در فرآیند آزمون­ های آزمایشگاهی گواهی بذر از اهمیت به ­سزائی برخوردار هستند. این آزمایش به منظور بررسی شرایط بهینه دما، نور، مدت و بستر کشت برای جوانه‌زنی بذر سه گونه سالیکورنیا انجام شد.
مواد و روش‌ها: بررسی اولیه برای تعیین نیاز جوانه‌زنی بذر گیاه سالیکورنیا پرسیکا، پرسپولیتانا و بیگلوی به نور، مدت زمان و بسترهای کشت مناسب برای آزمون جوانه‌زنی استاندارد، یک آزمایش مقدماتی  انجام شد. با توجه به عدم مشاهده تفاوت درصد گیاهچه‌های ظاهر شده در معرض نور و تاریکی (بذرهای گونه‌های مورد بررسی سالیکورنیا تحت شرایط روشنایی و بدون نور جوانه زدند) و نیز رسیدن به حداکثر جوانه‌زنی بذرها در مدت 7 و 12 روز در بسترهای کشت بین کاغذ جوانه‌زنی (BP) و روی کاغذ جوانه‌زنی (TP)، در دماهای 20 و 25 به‌صورت ثابت و دمای 25-20 درجه سلسیوس متناوب (16- 8 ساعت / روز- شب)، آزمایش اصلی تحت این شرایط به اجرا درآمد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بذرهای گونه بیگلوی دارای بیشترین درصد گیاهچه­های عادی در دمای 25 درجه سلسیوس به­صورت ثابت در مدت 7 روز در بستر کشت روی کاغذ جوانه­زنی (TP) بودند. همچنین بذرهای گونه پرسیکا دارای بالاترین درصد گیاهچه‌های عادی در دمای 20-25 درجه سلسیوس متناوب به­مدت 7 روز در بستر کشت روی کاغذ جوانه­ زنی (TP) بودند. بذرهای گونه پرسپولیتانا در دمای 20 درجه سلسیوس به­ صورت ثابت به­ مدت 7 روز روی بستر کشت کاغذ جوانه­زنی (TP) از بیشترین درصد گیاهچه­ های عادی برخوردار بودند. در دماهای جوانه­ زنی و بسترهای کشت مورد بررسی در هر دو مدت جوانه ­زنی به­ ترتیب بذرهای گونه پرسیکا، بیگلوی و پرسپولیتانا درصد گیاهچه­ های عادی بالاتری داشتند.
 نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد، بذرهای گونه­های مورد بررسی سالیکورنیا برای جوانه­زنی به نور نیاز نداشتند. همچنین گونه ­های بررسی­شده سالیکورنیا در این تحقیق از لحاظ دما، مدت و بستر کشت بهینه برای آزمون جوانه­ زنی استاندارد با یکدیگر تفاوت معنی­دار داشتند. به ­طوری­که دمای بهینه برای جوانه ­زنی بذرهای گونه پرسیکا دمای متناوب و دمای بهینه برای جوانه ­زنی بذرهای گونه­ های بیگلوی و پرسپولیتانا دمای ثابت بود. دمای ثابت برای جوانه­زنی بذرهای گونه بیگلوی بیش از دمای ثابت برای جوانه­ زنی بذرهای گونه پرسپولیتانا بود. همچنین بستر کشت روی کاغذ جوانه ­زنی (TP) برای آزمون جوانه ­زنی استاندارد هر سه گونه مناسب بود.

جنبه‌های نوآوری:
  1. جوانه ­زنی بذرهای گونه­های مورد بررسی سالیکورنیا نیازمند به نور نبود.
  2. پاسخ جوانه ­زنی بذرهای گونه­های مورد بررسی سالیکورنیا به دما و مدت زمان جوانه‌زنی مطلوب متفاوت بود.
  3. گونه­ های مورد بررسی سالیکورنیا ازلحاظ بستر کشت مناسب برای جوانه زنی بذر تفاوت معنی­داری نداشتند.

صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.