19 نتیجه برای مقاوم
مهدی صدروی،
جلد 1، شماره 2 - ( 6-1391 )
چکیده
صدروی، م. 1391. کاربرد مهندسی ژنتیک در ایجاد گیاهان مقاوم به بیماری‌ها. دانش بیماریشناسی گیاهی 1(2): 9-1
دانش مهندسی ژنتیک از حدود 160 سال پیش با کشف قوانین وراثت صفات زیستی، آغاز گردیده و در آن
روشهای جداسازی و خالصسازی DNA از سلول، همانندسازی و تکثیر قطعه‌های آن با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، شناسایی و خالص نمودن ژنهای مطلوب و انتقال آنها به درون سلول گیاهان به طور غیر مستقیم با استفاده از باکتری Agrobacterium tumefaciens و یا به طور مستقیم با تفنگ ژنی و تولید گیاه کامل تراریخته از سلول تراریخته با کشت بافت، در طی 4 دهه اخیر ابداع و کامل گردیده‌اند. با استفاده از این فنآوری امکان انتقال ژنهای مطلوب، بدون همراهی با هیچ ژن نامطلوبی به گیاهان میسر شده است و گیاهان تراریخته مقاوم به بیماریهای قارچی، باکتریایی، ویروسی، نماتدها و تنش‌های محیطی تولید شدهاند. مهندسی ژنتیک امیدی برای مدیریت بهتر بیماریهای گیاهان و افزایش تولید محصولات کشاورزی برای تامین نیازهای غذایی جمعیت روزافزون انسان، به‌وجود آورده است.
وحید رهجو، مجید زمانی،
جلد 1، شماره 2 - ( 6-1391 )
چکیده
رهجو، و. و زمانی، م. 1391. بیماری پوسیدگی فوزاریومی بلال ذرت . دانش‌بیماری‌شناسی‌گیاهی 1(2) : 45-40.
بیماری پوسیدگی فوزاریومی بلال یکی از مهمترین بیماریهای ذرت در ایران است. این بیماری توسط قارچ moniliforme Fusarium به وجود می‌آید. نشانه‌های آن لکه‌های صورتی تا قرمز رنگ روی بلال و سرانجام پوسیدگی کامل آن و افت کمی و کیفی محصول است. مناسب‌ترین روش مدیریت بیماری شناسایی و کشت هیبریدهای مقاوم یا نیمه‌مقاوم است. واکنش هیبریدها به بیماری با مایه‌زنی بلال با سوسپانسیون کنیدیوم‌های قارچ به روش سوراخ‌کردن در مزرعه، بر اساس شدت بیماری، تعیین می‌گردد. بر اساس تحقیق انجام شده در ایران از بین 12 هیبرید تحت کاشت، 2 هیبرید K3493/1 × K18 و KLM 77029/8-1-2-3-2-3 × MO17 مقاوم و 9 هیبرید نیمه مقاوم هستند. با ترویج کشت این هیبریدها، میتوان به مدیریت بیماری و افزایش کمی و کیفی محصول ذرت امید داشت.
معصومه حاتم زاده، وحید وهجو،
جلد 2، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
حاتم‌زاده،م. و رهجو، و. 1392. بیماری سفیدک پودری یونجه. دانش بیماریشناسی گیاهی 2(2): 17-12.
سفیدک پودری یکی از بیماریهای مهم یونجه در بسیاری از مناطق کشور به شمار می‌آید. قارچ
Leveillula taurica که مهمترین عامل این بیماری است، در مناطق گرم و خشک دنیا انتشار داشته و دامنه میزبانی وسیعی دارد. مناسب‌ترین روش مدیریت بیماری شناسایی و کاشت ارقام مقاوم یا نیمه‌مقاوم است. بر اساس آزمایش ارقام انجام شده در ایران، Codi و قره‌یونجه نیمه‌مقاوم، بمی نیمهحساس، همدانی121 و همدانی122 حساس و Simertchenskava, Diablorde, Ranger و مهاجران بسیارحساس تشخیص داده شدهاند. بنابراین ارقام
نیمه‌مقاوم Codi و قره‌یونجه را برای مدیریت این بیماری میتوان مورد استفاده قرار داد.
زهرا امجدی، حبیب‌اله حمزهزرقانی،
جلد 3، شماره 1 - ( 12-1392 )
چکیده
امجدی، ز. و حمزهزرقانی،
ح. 1392. متابولومیکس و کاربرد آن در بیماریشناسیگیاهی. دانش بیماریشناسیگیاهی 3(1): 16-1
متابولومیکس یا واکاوی متابولیت‌های سلولی، دانش مطالعه‌ی مولکول‌های کوچک درون سلولی و تغییرات آنها در شرایط مختلف است. اندازه‌گیری کمّی و کیفی این متابولیت‌ها اطلاعات مفیدی از وضعیت بیوشیمیایی سلول و فعالیت ژن‌ها را فراهم میکند. متابولومیکس امروزه کاربرد وسیعی در کشاورزی پیدا کرده و در بیماری-شناسی گیاهی با استفاده از آن پاسخ گیاهان به تنش‌های زیستی و غیرزیستی، بیماریهای انباری و ارقام مقاوم شناسایی
میشوند. از آنجایی که متابولیت‌ها محصولات نهایی بیان ژن‌ها هستند، بررسی پروفیل متابولیتی موجب درک کامل-تری از سازوکارهای دفاعی گیاه در برابر بیمارگرها میشود. این روش ابزاری سریع، آسان و دقیق برای شناسایی
متابولیت‌های مرتبط با مقاومت به عنوان نشانگرهای زیستی برای شناسایی ارقام مقاوم به بیماری‌ها است. علاوه بر این دانستن سازوکار مقاومت در سطح مولکولی، درک بهتری را از عملکرد ژنهای مقاومت به بیماری‌ها ایجاد کرده و هرمی کردن ژنهای مقاوم مناسب در یک رقم منتخب را امکان‌پذیر میکند. این مقاله مروری بر روشهای مطالعه متابولیت‌ها، مشکلات اجرایی آنها و کاربردهای آن در بیماریشناسی گیاهی است.
محدثه زال، رضا مستوفی زاده قلمفرسا،
جلد 3، شماره 1 - ( 12-1392 )
چکیده
زال، م. و مستوفی‌زاده‌قلمفرسا، ر. 1392 ردیابی مولکولی مقاومت قارچ‌های بیمارگر گیاهان به قارچ‌کش‌ها . دانش
بیماری شناسی گیاهی 3(1): 53-37.
بیماریهای قارچی برای محصولات کشاورزی تهدید عمده‌ای ایجاد میکنند، که برای مدیریت آنها از تعداد زیادی قارچ‌کش استفاده میشود. ظهور مقاومت عامل مهمی در محدود شدن کارایی قارچ‌کش‌ها است. به طور کلی،
قارچ‌کش‌های جذبی نسبت به قارچ‌کش‌های محافظتی بیشتر با مقاومت روبه‌رو میشوند. این مقاله سازوکارهای مقاومت به قارچ‌کش‌ها، مانند تغییر جایگاه هدف، کاهش جذب قارچ‌کش، حذف، سم‌زدایی یا تجزیه‌ی متابولیکی قارچ‌کش، را در سطح مولکولی در چند قارچ بیمارگر گیاهی و روشهای مورد استفاده در تشخیص مولکولی مقاومت قارچها به
قارچ‌کش‌ها، مانند چندشکلی طولی قطعات برشی همراه با پی‌سی‌آر و پی‌سی‌آر اختصاصی آلل، را شرح می‌دهد.
وحید رهجو، معصومه حاتم زاده ، علی ماهرخ، سید محمد علی مفیدیان،
جلد 3، شماره 1 - ( 12-1392 )
چکیده
رهجو، و.، حاتم‌زاده، م.، ماهرخ، ع. و مفیدیان، س. م. ع. 1392. روش انتخاب اکوتیپ‌های یونجه مقاوم به بیماری سفیدک کرکی. دانش بیماریشناسیگیاهی 3(1):61-54.
یکی از عوامل کاهش عملکرد یونجه بیماری سفیدک کرکی ناشی از شبه‌قارچ Peronospora trifoliorum است. این بیماری در شرایط مساعد در فصل بهار و چین اول یونجه شیوع می‌یابد و باعث زرد و خشک شدن برگهای یونجه می-شود. برای انتخاب اکوتیپ‌های مقاوم به بیماری از روش استاندارد آزمون گلخانه‌ای و نیز غربال طبیعی ارقام در شرایط مزرعه استفاده
میشود. در آزمون گلخانه‌ای گیاهچه‌های 7 روزه یونجه با سوسپانسیون اسپور شبه‌قارچ اسپورپاشی میشوند و پس از طی مراحل انکوباسیون به محض ظهور نشانه‌های بیماری، درصد گیاهچه‌های فاقد نشانه در مقایسه با شاهد تعیین می‌گردد. آزمون مزرعهای نیز در قالب یک طرح آماری با حداقل 3 تکرار برای اکوتیپ‌های مختلف در مناطقی که بیماری در شرایط طبیعی آن منطقه شایع میشود، انجام می‌پذیرد. جهت انتشار بیشتر بیماری، رقمی حساس نیز در مزرعه کشت می‌گردد . واکنش ارقام براساس شاخص شدت بیماری، بر مبنای درصد آلودگی برگ‌ها، از 5 کلاس مختلف 1 تا 5 تعیین می‌گردد. با این آزمایشها، ارقام KS224و Saranac به عنوان مقاوم و اکوتیپ‌هایی نظیر کیسوردای، نیک‌شهری، ملک‌کندی و قارقلوق به عنوان متحمل به بیماری شناخته شدهاند.
اطهر علی‌شیری، فرشاد رخشنده‌رو،
جلد 3، شماره 1 - ( 12-1392 )
چکیده
علی‌شیری ا. و رخشنده‌رو ف. 1392. نقش اسید سالیسیلیک در دفاع گیاهان در برابر بیمارگرها. دانش بیماریشناسیگیاهی 3(1):82-75.
اسید سالیسیلیک نوعی اسید فنلی است، که توسط گیاهان در پاسخ به تعدادی از بیمارگرهای گیاهی تولید و برای القای مقاومت اکتسابی فراگیر ضروری می‌باشد. این اسید بیان پروتئینهای مرتبط با واکنش فوق‌حساسیت و مقاومت اکتسابی فراگیر را القا میکند. تغییراتی که مانع تولید ویا غیرفعال شدن این اسید در گیاهان شوند، حساسیت به بیماری‌ها را افزایش میدهند. نقش اسید سالیسیلیک و مسیرهای پیام‌رسان آن در القای مقاومت به بیماری‌ها و افزایش محصول گیاهان شرح داده شده است.
محمد شرافتی فر، حبیب اله حمزه زرقانی، سمیرا شهبازی،
جلد 3، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
شرافتیفر م. ، حمزه
زرقانی
ح. و شهبازی س. 1393. کاربرد فنآوری هستهای در مدیریت
بیماریهای گیاهی. دانش بیماریشناسیگیاهی 3(2): 43-33.
یکی از ارکان توسعه پایدار هر کشور در بخش کشاورزی تولید مواد غذایی مناسب و تامین امنیت آن است. در حال حاضر بیش از 800 میلیون نفر عموما در آفریقا وآسیا از گرسنگی رنج می برند و کشاورزی مبنع اصلی برای تهیه غذای این افراد است. یکی از کاربردهای فنآوری هستهای، استفاده از آن در کاهش خسارت آفات و بیماریهای گیاهی است. روشهای هستهای در بیماریشناسی گیاهی به طور کلی در 3 گروه ردیابی، ایجاد جهش و پرتوتابی محصولات برای القای مقاومت در گیاهان و کاهش یا نابودی عوامل بیماری‌زا مورد استفاده قرار می‌گیرند. امروزه یکی از جدیدترین مباحثی که مورد توجه قرارگرفته، استفاده از اشعه گاما در القای مقاومت در برابر تنش-های محیطی و بیمارگرها و بهبود خصوصیات رشدی گیاهان است. استفاده از این توان بویژه برای مدیریت بیماری-های بذر و گیاهچه که بخش اعظم خسارت را در اولین هفته‌های رشد گیاهچه وارد می‌آورند از اهمیت بالایی برخوردار است.
لیلا صادقی، سالار جمالی،
جلد 5، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
صادقی ل. و جمالی س. 1395. سازوکارهای مولکولی دفاعی گیاهان در برابر نماتدها. دانش بیماریشناسی گیاهی 5(2): 100-90.
نماتدهای انگل گیاهی قادر هستند آسیب‌های زیادی به محصولات کشاورزی وارد سازند. آنها انگل اجباری بوده و جهت کسب مواد غذایی لازم برای رشد و تکثیر خود، نیازمند برقراری رابطهی سازگار انگلی با گیاه میزبان هستند. ممانعت از دفاع میزبان، گام اصلی برای بیماریزایی موفق نماتدها است. پاسخ دفاعی گیاه از لحظه نفوذ نماتد به ریشه فعال میشود. استایلت و ترشحات غدد مری، نقش اصلی در طول مراحل نفوذ، مهاجرت به داخل ریشه و استقرار در محل تغذیه سلول‌های گیاه میزبان ایفا میکنند. یافته‌های جدید نشان میدهند که ترشحات غدد مری نماتدها به‌عنوان عملگر، در آپوپلاست و سیتوپلاسم سلول‌های میزبان دریافت شده و سبب فعال شدن پاسخهای دفاعی در گیاه مقاوم میشوند. سازوکارهای مولکولی دفاعی گیاهان در برابر نماتدها، در این مقاله شرح داده شده اند.
جلال غلام نژاد،
جلد 6، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
غلام‌نژاد ج. 1396. سازوکارهای دفاعی گیاهان در برابر بیمارگرها. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(2): 32-24.
گیاهان دارای سازوکارهای دفاعی متعددی هستند، که میتوان آنها را با ریزجانداران یا مواد شیمیایی تحریک و فعال کرد. پنج نوع مقاومت القایی در گیاهان عبارتند از مقاومت اکتسابی موضعی، مقاومت اکتسابی سیستمیک، تنظیم سیستمیک خاموشی ژن‌ها، مقاومت سیستمیک القاشده و واکنش سیستمیک در برابر زخم. مقاومت اکتسابی سیستمیک مهمترین نوع مقاومت القایی است، که حفاظت مداوم و طولانی‌مدت علیه آلودگی در برابر دامنه وسیعی از بیمارگرها را در گیاهان موجب میشود. تشکیل پروتیینهای مرتبط با بیماریزایی، تغییر دیواره سلولی با رسوب و اتصال پلی‌ساکاریدها، پروتیینها، گلیکوپروتیینها، فنل‌ها،تولید فیتوآلکسین‌ها و لیگنینی شدن مراحل بروز این نوع مقاومت در گیاهان هستند.
ذبیح الله اعظمی ساردویی، فرناز فکرت، فتانه قلاوند،
جلد 6، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
اعظمی ساردویی ذ.، فکرت ف. و قلاوند ف. 1396. مروری بر کاربرد بنزوتیادیازول در مدیریت بیماریهای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(2): 42-33.
استفاده از مواد فعال‌کننده سیستم دفاعی گیاهان یکی از روشهای نوین در مدیریت بیماریهای گیاهی در سال‌های اخیر است. بنزوتیادیازول (BTH) اولین ترکیب تولیدشده، فعال کننده سیستم دفاعی گیاهان است. بنزوتیادیازول هیچ اثر ضد میکروبی مستقیمی بر بیمارگرها ندارد، ولی میتواند فعال‌کننده مقاومت سیستمیک اکتسابی به تعدادی از بیماری‌ها در گیاهان شود. این ماده به‌طور گسترده برای مقابله با تعدادی از بیمارگرهای گندم، گوجهفرنگی، تنباکو، کاهو، موز و گلابی به بازار عرضه شده است. به‌طورکلی بنزودیاتیازول میتواند یک ترکیب بی‌خطر و قابل‌اعتماد در حفاظت گیاهان و جایگزین مناسبی برای
آفت‌کش‌هایی با اثرهای مخرب زیست‌محیطی باشد.
امین الله طهماسبی، محمد حامد قدوم پاریزی پور،
جلد 9، شماره 1 - ( 12-1398 )
چکیده
طهماسبی ا ، قدومپاریزیپور م ح (1398) نقش هورمونهای براسینواستروییدی در واکنش گیاهان به بیمارگرها. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(1): 117-108.
DOI: 10.2982/PPS.9.1.108.
گیاهان به طور متداول مورد حمله بیمارگرهای مختلف قرار می‌گیرند. مسیرهای دفاعی مختلف در گیاهان در پاسخ به بیمارگرها، تکامل یافته‌اند. مشخص شده که پاسخهای دفاعی گیاه توسط هورمونهای مختلف گیاهی تنظیم میشوند. براسینواستروییدها هورمونهای اِستروییدی اختصاصی در گیاهان هستند که نقش‌های مهمی در تنظیم فرآیندهای رشد و نمو ایفا میکنند. آنها علاوه بر ایفای نقش به عنوان تنظیم کننده رشد گیاهان، در پاسخهای دفاعی به بیمارگرها نیز نقش دارند. پژوهشهای زیادی در مورد نقش آنها در مقاومت گیاهان به قارچها، باکتریها و ویروسها شده است، که در این مقاله شرح داده شدهاند. شناخت بیشتر نقش این هورمونها در پاسخهای دفاعی گیاهان میتواند در جهت القای مقاومت یا تولید گیاهان مقاوم به بیمارگرها، مفید واقع شود.
حسین کربلائی خیاوی، سید یعقوب سید معصومی، عادل پیرایش، حسین خباز جلفایی،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
کربلائی خیاوی ح، سید معصومی س ی، پیرایش ع، خباز جلفایی ح (1399) واکنش ده رقم هلو و ده رقم شلیل به سفیدک پودری. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 13-1.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.1.
مقدمه: سفیدک پودری ناشی از Podosphaera pannosa یکی از بیماریهای مهم هلو و شلیل در جهان است. هدف از این پژوهش بررسی واکنش رقمهای هلو و شلیل تحت کشت در ایران دربرابر بیماری بود. مواد و روشها: واکنش رقمهای هلوی روبین، ارلیرد، ردتاپ، شاستا، آمسدون، ولوت، انجیری، پائیزه، دیکسیرد، سانکرست و رقمهای شلیل ایندپندنس، استارگلد، سانگلد، سانکینگ، گیوتا، شبرنگ کرج، وگا، اوریون، جیوا و وینبرگر نسبت به بیماری در شرایط آلودگی طبیعی و مایه‌زنی مصنوعی، در دو آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مشگین‌شهر مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: تجزیه واریانس دادههای آزمایشها نشان دادند که بین رقمهای هر گیاه اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. رقمهای هلوی انجیری و ردتاپ خیلی مقاوم، ولوت، شاستا و ارلیرد مقاوم، آمسدون، دیکسیرد و روبین نیمه مقاوم، سانکرست حساس و پاییزه خیلی حساس به بیماری بودند. رقم شلیل وینبرگر مقاوم و رقمهای ایندپندنس، استارگلد، سانکینگ، گیوتا، شبرنگ کرج، وگا، اوریون و جیوا نیمه مقاوم و سانگلد خیلی حساس به بیماری بودند. نتیجه گیری: هشتاد درصد رقمهای مورد مطالعه هلو خیلی مقاوم تا نیمه مقاوم و 20 درصد حساس و خیلی حساس، 90 درصد رقمهای مورد مطالعه شلیل مقاوم تا نیمه مقاوم و 10درصد حساس به بیماری سفیدک پودری هستند. یافته های این پژوهش باید در مدیریت بیماری سفیدک پودری هلو و شلیل مد نظر قرار گیرد.
امین الله طهماسبی،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
طهماسبی ا (1399) نقش یوبیکوئیتین در برهمکنشهای ویروس-گیاه. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 152-141. Doi: 10.2982/PPS.10.1.141.
ویروسهای گیاهی باعث خسارت عمده به محصولات کشاورزی در سراسر دنیا میشوند. گیاهان از طریق چندین سازوکار دفاعی نظیر یوبیکوئیتین به آلودگیهای ویروسی پاسخ میدهند. یوبیکوئیتین و سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم نقش مهمی در تغییر عملکرد و تجزیه پروتئین در گیاهان ایفا میکنند. اتصال یوبی-کوئیتین به پروتئینهای سلولی باعث تغییر در پایداری، استقرار سلولی و یا فعالیت پروتئین هدف میشود. نقش مهم سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم در سازوکارهای دفاعی و سایر فرایندهای گیاه نیز مشخص شده است. ویروسها به عنوان انگلهای اجباری درون سلولی، سازوکارهایی را در جهت تداخل و یا استفاده از سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم تکامل داده اند. در مواردی هم ممکن است پروتئینهای ویروسی توسط سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم مورد هدف قرار گیرند. یوبی کوئیتینه شدن پروتئینها نقش مهمی در برهمکنش گیاه-ویروس ایفا میکند که میتواند منجر به مقاومت گیاه یا بیماریزایی در گیاه میزبان شود. بنابراین، شناخت بیشتر سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم و بررسی نقش آن در برهمکنش ویروس-گیاه، می-تواند باعث توسعه روشهای جدید برای افزایش مقاومت به آلودگیهای ویروسی در گیاهان شود.
سمانه بهلولی، مسعود ابرین بنا، یوبرت قوستا،
جلد 10، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
بهلولی ب، ابرین‌بنا م، قوستا ی (1400) اثر مخلوط قارچ‌کش‌های کاربندازیم، ایپرودیون و تبوکونازول روی sclerotiorum Sclerotinia . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 49-40. Doi: 10.2982/PPS.10.2.40.
مقدمه: قارچ خاکزی Sclerotinia sclerotiorum یا کپک سفید عامل بیماری مخرب پوسیدگی ریشه و ساقه گیاهان بسیاری است. مبارزه شیمیایی با توجه به عدم وجود رقم‌هایی با مقاومت بالا، به عنوان مهمترین روش مدیریت این بیمارگر گیاهی است. امّا استفاده مکرر از قارچ‌کش‌ها منجر به بروز سویه‌های مقاوم در جمعیت بیمارگر میشود. استفاده از قارچ‌کش‌هایی با نحوه اثر متفاوت، به خصوص آنهایی که اثر تشدیدکننده دارند، از مهمترین روشهای ضدمقاومت به قارچ‌کش‌ها است. مواد و روشها: اثر نسبت‌های مختلف مخلوط دو به دو قارچ‌کش‌های کاربندازیم، ایپرودیون و تبوکونازول روی رشد پرگنه چهار جدایه S. sclerotiorum، و بررسی خاصیت تشدیدکننده احتمالی آنها در شرایط درون‌شیشه‌ای در این پژوهش، مورد آزمایش قرار گرفت. جدایه‌های بیمارگر در محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار حاوی غلظت‌های مختلف از مخلوط قارچ‌کش‌ها کشت شدند و مقادیر EC50 و فاکتور تشدیدکنندگی برای نسبت‌های مختلف مخلوط قارچ‌کش‌ها محاسبه گردید. یافته‌ها: مخلوط تبوکونازول: کاربندازیم به نسبت 7:1، روی همه جدایه‌ها اثر تشدیدکنندگی و بازدارنده داشت و مخلوط کاربندازیم: ایپرودیون به نسبت 9:1روی سه جدایه اثر تشدیدکنندگی و بازدارنده نشان داد. نتیجه‌گیری: مخلوط تبوکونازول: کاربندازیم به نسبت 7:1، بهترین اثر تشدیدکنندگی و بازدارندگی از رشد تمام جدایه های بیمارگر را داشت، بنابراین پتانسیل به کارگیری در برنامه مدیریت S. sclerotiorum را دارد.
امین الله طهماسبی،
جلد 12، شماره 1 - ( 12-1401 )
چکیده
طهماسبی، ا. (1401). نقش فاکتورهای آغازکننده ترجمه در مقاومت مغلوب گیاهان به ویروسها. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 121-113.
Doi: 10.2982/PPS.12.1.113
ویروسهای گیاهی بیمارگرهای مهمی هستند که باعث کاهش کمی و کیفی محصولهای کشاورزی در سراسر دنیا میشوند. مقاومت گیاهان کاراترین روش مبارزه با ویروسهای گیاهی است. ویروسها به عنوان انگلهای اجباری برای تکمیل چرخه آلودگیشان نظیر فرایندهای سنتز پروتیین، همانندسازی و حرکت وابسته به سازگاری فاکتورهای سلولی گیاهان میزبان هستند. فقدان یا جهش در این فاکتورهای ضروری برای چرخه آلودگی ویروس و یا جهش در تنظیم کننده پاسخهای دفاعی گیاه ممکن است مقاومت مغلوب میزبان را نسبت به ویروس سبب شود. ژنهای مغلوب که در برهمکنشهای ویروس-گیاه شناسایی شدهاند، شامل فاکتورهای آغازکننده ترجمه یوکاریوتی eIF4E، eIF4G و ایزوفرمهای آنها هستند. تعدادی از فاکتورهای ترجمه در گیاهان نظیر eIF3، eEF1A و eEF1B شناسایی شدهاند که در برهمکنش با آر.ان.اِی های ویروسی و تنظیم فرایندهای مختلف در چرخه آلودگی ویروس ضروری هستند. شناخت بیشتر سازوکارهای مولکولی این فاکتورها و همچنین برهمکنش آنها با سایر فاکتورهای میزبانی و ویروسی میتواند در توسعه روشهای مدیریت جدید مانند خاموشی یا ویرایش ژنوم علیه ویروسها مورد استفاده قرار گیرد.
المیرا ابوترابی،
جلد 12، شماره 1 - ( 12-1401 )
چکیده
ابوترابی ا (1401) واکنش 32 ژنوتیپ گوجه فرنگی به نماتد غده ریشه Meloidogyne javanica. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 25-35.
Doi: 10.2982/PPS.12.1.25
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین واکنش 32 ژنوتیپ گوجه فرنگی از بانک ژن گیاهی ایران به نماتد غده ریشه Meloidogyne javanica ، برای شناسایی ژنوتیپهای مقاوم طی دو سال در شرایط گلخانه انجام شد. مواد و روشها: پس از خالصسازی جمعیت نماتد و کاشت بذرهای 32 ژنوتیپ گوجه فرنگی و رسیدن نشاها به مرحله 4-3 برگی، هر تیمار در قالب پنج تکرار با 6000 تخم و لارو M. javanica ، تلقیح گردید و 60 روز پس از آلوده سازی، صفات رویشی و صفات وابسته به جمعیت نماتد در هر تیمار تعیین شد و براساس شاخص گال (GI) و فاکتور تولیدمثلی نماتد (Rf)، واکنش ژنوتیپها نسبت به نماتد، تعیین گردید. یافته ها: هیجده ژنوتیپ با Rf>1 وGI>2 حساس، 23 ژنوتیپ با Rf<1و GI>2 نیمه مقاوم، و سه ژنوتیپ TN-72-938، TN-72-1041 و
TN-72-1012 با≤1 Rf و GI≤2 مقاوم به این نماتد مخرب شناسایی شدند. نتیجه گیری: از این سه ژنوتیپ مقاوم میتوان در برنامه مدیریت M. javanica استفاده کرد.
لیلا رسولی، مهدی صدروی، کاووس کشاورز،
جلد 12، شماره 1 - ( 12-1401 )
چکیده
رسولی ل، صدروی م، کشاورز ک (1401) غربالگری هشت رقم گوجهفرنگی برای مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی. دانش بیماریشناسی گیاهی 12 (1): 52-46. Doi: 10.2982/PPS.12.1.46
مقدمه: پژمردگی فوزاریومی ناشی ازقارچ خاکزی Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol) یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در دنیا است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم روشی دوستدار محیط زیست مدیریت بیماری است که به تولید محصولی عاری از مواد شیمیایی و تمیز می انجامد. این پژوهش برای تعیین واکنش هشت رقم گوجه فرنگی به بیماری و همبستگی واکنش آنها با آنزیم پراکسیداز انجام شد.
مواد و روشها: بوته های پژمرده گوجه فرنگی در گلخانه های جنوب غربی ایران نمونه برداری شدند و پس از جداسازی و خالصسازی و مطالعه خصوصیات ریختی دو جدایه Fol شناسایی شدند. واکنشهای هشت رقم کینگاستون، سوپرچف، دافنیس، کارناک، سیاچپویا، ارلیپویا، سوپرپویا، سیاچ نسبت به این دو جدایه در آزمایشی فاکتوریل با طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط گلخانه بررسی شد. شدت بیماری و شاخصهای رویشی و زایشی گیاه اندازه گیری شدند. میزان آنزیم پراکسیدازدر برگهای بوته های هر تیمار به روش اسپکترو فتومتری در طول موج ۴۷۰ نانومتر اندازه گیری و ضریب همبستگی آن با شدت بیماری تعیین شد. یافته ها: تجزیه واریانس دادههای این آزمایش نشان داد که بین جدایه‌های Fol از نظر قدرت بیماریزایی و تاثیر متقابل جدایه‌های بیمارگر و رقمها تفاوت معنی‌داری وجود دارد. جدایه Fol2 پرآزارتر از Fol1 بود و رقم سیاچ نیمهحساس ، رقمهای دافنیس، کارناک، سیاچپویا، ارلیپویا و سوپرپویا نیمه مقاوم، رقمهای کینگاستون و سوپرچف کاملا مقاوم به این جدایه پرآزار بیمارگر و بیماری بودند. سطح آنزیم پراکسیداز در گیاه با شدت بیماری همبستگی منفی داشت. نتیجه گیری: کینگاستون و سوپرچف در بین این رقمها مقاوم به بیماری هستند. اندازه گیری سطح آنزیم پراکسیداز میتواند به عنوان یک شاخص مقاومت برای تعیین واکنش رقمهای گوجه فرنگی به بیماری استفاده شود.
مرتضی باوند، مهدی صدروی، حبیب اله چاره گانی،
جلد 12، شماره 2 - ( 6-1402 )
چکیده
باوند م، صدروی م، چاره گانی ح (1402) غربالگری پانزده رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری سوختگی زود هنگام. دانش بیماری شناسی گیاهی 12(2): 10-1.
مقدمه: سوختگی زود هنگام ناشی از گونه‌های Altenaria یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در جهان است، که خسارت آن تا 86 درصد محصول گزارش شده است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم بهترین و ارزان‌ترین روش مدیریت بیماری است. نظر به شیوع و اهمیت بیماری در ایران، این پژوهش برای شناسایی رقم های مقاوم از بین 15 رقم در دسترس صورت گرفت. مواد و روشها: مزرعهای شدید خسارت دیده از بیماری در استان کهگیلویه و بویراحمد، جنوب غربی ایران، بازدید شد و از بوته‌های بیمار نمونه برداری شد. قارچ بیمارگر از بافت‌های بیمار گیاه پس از ضدعفونی سطحی آنها روی محیط سیب زمینی/ دکستروز/ آگار جداسازی و پس از خالص سازی آن به روش تک هاگ، خصوصیات ریخت‌شناسی آن مورد مطالعه و اندازه گیری قرار گرفت. دادههای جمع اوری شده با توصیف‌های گونه‌های Altenaria مقایسه شده و بیمارگر شناسایی شد. گیاهچه‌های چهاربرگی 15 رقم گوجه فرنگی در قالب طرح آماری کاملا تصادفی، با سوسپانسیون کنیدیوم‌های بیمارگر مایه زنی شدند و در اتاقک رشد با دمای 28 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 90% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگه‌داری شدند. هیجده روز پس از مایه زنی واکنش هر رقم به بیماری با محاسبه درصد برگهای آلوده، تعداد و اندازه لکه ها و شاخص بیماری تعیین شد. یافته‌ها: عامل بیماری سوختگی زودهنگام گوجه فرنگی در این منطقه Altenaria alternata شناخته شد. رقمهای 10552، King stone، Super chief و Ventero با حداقل نشانه‌ها مقاوم، 4129، 3725، 4224، Retino، Aras، Flat 111 و Super pooya نیمه مقاوم و 7806، Early pooya، 11057، CH pooya حساس به بیماری شناخته شدند. نتیجه گیری: کشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم را برای مدیریت بیماری میتوان توصیه کرد. وقوع سوختگی زود هنگام گوجه فرنگی ناشی از A. alternata در این منطقه و واکنش این 15 رقم به بیماری برای نخستین بار گزارش میشود.
