4 نتیجه برای وزن‌تر گیاهچه
مرجان دیانت، سید میثم حسینی،
جلد 3، شماره 1 - ( 6-1395 )
چکیده
به‌منظور مطالعه عکس‌العمل جوانه‌زنی بذر نوک لک‌لکی به سطوح دمایی آزمایشی به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و 12 سطح دمایی (0، 3، 5، 7، 10، 12، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی‌گراد) انجام شد. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف دمایی روی خصوصیات جوانه‌زنی بذر نوک لک‌لکی معنی‌دار است به‌طوری که بالاترین درصد جوانه‌زنی در دمای 15 درجه سانتی‌گراد به دست آمد؛ اما با افزایش بیشتر دما این شاخص کاهش یافت و در 40 درجه سانتی‌گراد کاملاً متوقف شد. بر اساس رگرسیون خطی بین سرعت جوانه‌زنی و دما، دماهای کمینه، بیشینه و بهینه نوک لک‌لکی به ترتیب 0، 18/37 و 20/15 درجه سانتی‌گراد به دست آمد. همچنین تفاوت معنی‌داری در طول ساقه‌چه در محدوده 5 تا 30 درجه سانتی‌گراد مشاهده نشد که نشان داد در مقایسه با طول ریشه‌چه حساسیت کمتری به دما دارد. بالاترین وزن‌تر گیاهچه نیز در دمای 20 درجه سانتی‌گراد حاصل شد که تفاوت معنی‌داری با دماهای 10، 12 و 20 درجه سانتی‌گراد نداشت. از نتایج فوق استنباط می‌شود که گیاه نوک لک لکی می‌تواند در مناطق مختلف کشور در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی رشد کند اما مناطق معتدل را ترجیح می‌دهد. نتایج این تحقیق جهت درک نیازهای دمایی جوانه‌زنی و بهبود توسعه راهکارهای مدیریتی نوک لک‌لکی مهم خواهد بود.
محمود رضا تدین، محمد رحیمی،
جلد 3، شماره 2 - ( 12-1395 )
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم (TiO2 Nano) و نانو تیوب کربنی (CNT) بر برخی ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر ارقام گیاه جو بود. آزمایش در سال 1393 در آزمایشگاه دانشگاه شهرکرد اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل نانوذره دی‌اکسید تیتانیوم و نانو تیوب کربن در چهار غلظت (صفر، 10، 30، 60 میلی‌گرم بر لیتر) بود که بر روی بذرهای ارقام جو پوشینه‌دار بهمن، ماکویی و نصرت اعمال گردید. صفات مورد اندازه‌گیری شامل: وزن خشک گیاهچه، طول گیاهچه، درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی، درصد مقاومت ریشه‌چه، شاخص طولی و وزنی بنیه بذر بودند. نتایج نشان داد تیمار نانو تیوب کربن با غلظت 60 میلی‌گرم بر لیتر نسبت به سایر تیمارها تأثیر مثبت بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص طولی و وزنی بنیه و وزن خشک گیاهچه داشت. در این آزمایش، بیشترین درصد مقاومت ریشه‌چه، شاخص وزنی بنیه و وزن خشک گیاهچه رقم نصرت تحت تیمار نانو تیوب کربن با غلظت 60 میلی‌گرم بر لیتر نسبت به تیمار شاهد به ترتیب معادل،7، 2/122 و 9/64 درصد به دست آمد. همچنین، تیمار نانو تیوب کربن با غلظت 60 میلی‌گرم بر لیتر سبب افزایش شاخص بنیه بذر در رقم ماکویی به میزان 8/39 درصد نسبت به تیمار شاهد شد. می‌توان نتیجه گرفت که رقم نصرت در صفات شاخص طولی و وزنی بنیه بذر، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه و درصد مقاومت ریشه‌چه نسبت به ارقام بهمن و ماکویی عملکرد مورفولوژیکی بهتری در شرایط آزمایشگاهی نشان داد.
مرجان دیانت، پویا سنبلی همدانی، فریدون قاسم خان قاجار،
جلد 8، شماره 1 - ( 6-1400 )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: خواب بذر مهم‌ترین عاملی است که مانع جوانه‌زنی بذر علف‌های‌هرز می‌شود. عدم جوانه‌زنی هم زمان بذرهای علف‌های هرز به علت خواب در مزارع مشکلات عدیده‌ای را در کنترل آنها ایجاد می‌کند؛ از این رو خواب بذر علف‌های هرز برای زارعین یک صفت نامطلوب به حساب می‌آید. هدف از این مطالعه بررسی اثر میدان مغناطیسی و تیمارهای شیمیایی بر شکست خواب بذر تعدادی از گونه‌های علف‌های هرز بود.
مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر میدان مغناطیسی بر جوانه‌زنی بذر تاج‌خروس ریشه قرمز، یولاف وحشی بهاره و خرفه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه اکولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در سال 1398 انجام شد. عامل‌ها شامل تیمارهای شکستن خواب بذر در هشت سطح (اسید جیبرلیک 1000 و 2000 میلی‌گرم درلیتر به مدت پنج دقیقه، اسید سولفوریک به مدت 5، 10 و 20 دقیقه، نیترات پتاسیم با غلظت 01/0 و 05/0 گرم در لیتر، آب مقطر) و میدان مغناطیسی در چهار سطح (0، 25، 50 و 100 میلی‌تسلا) بودند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که واکنش سه گونه علف‌هرز مورد مطالعه به میدان مغناطیسی متفاوت بود. تیمار میدان مغناطیسی باعث افزایش درصد جوانه‌زنی، وزن‌تر ساقه‌چه و طول ساقه‌چه تاج‌خروس ریشه قرمز شد که بهترین تیمار برای شکستن خواب بذر را میدان مغناطیسی با شدت 100 میلی‌تسلا رقم زد. بیشترین درصد جوانه‌زنی بذر علف‌هرز یولاف وحشی بهاره در تیمار نیترات پتاسیم 01/0 گرم در لیتر در سطح میدان مغناطیسی 50 میلی‌تسلا حاصل شد در تیمار اسید جیبرلیک 2000 میلی‌گرم در لیتر با افزایش سطح میدان مغناطیسی از صفر به 25 میلی‌تسلا طول ساقه‌چه علف‌هرز یولاف وحشی بهاره افزایش معنی‌داری یافت. نیترات پتاسیم به مقدار 05/0 گرم در لیتر بهترین گزینه برای شکستن خواب بذر خرفه بود. میدان مغناطیسی با شدت 100 میلی‌تسلا نیز توانست درصد جوانه‌زنی این علف‌هرز را افزایش دهد.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تیمار اسید سولفوریک به دلیل از بین بردن جنین بذر گزینه مناسبی برای شکستن خواب سه گونه علف هرز مورد بررسی نبود. تیمار میدان مغناطیسی باعث افزایش معنی‌دار بیشتر صفات مورد بررسی در هر سه گونه علف‌هرز تاج‌خروس ریشه‌قرمز، یولاف وحشی بهاره و خرفه شد. برهمکنش تیمار شیمیایی و میدان مغناطیسی بر بسیاری از صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود و با استفاده از میدان مغناطیسی اثر تیمارهای شکستن خواب تشدید شد؛ بنابراین کاربرد تیمار میدان مغناطیسی برای افزایش جوانه‌زنی این سه گونه پیشنهاد می‌شود.
جنبه‌های نوآوری:
1- برهمکنش مثبت و معنی‌داری بین تیمارهای شکست خواب بذر علف هرز و میدان مغناطیسی وجود دارد.
2- تیمار اسید سولفوریک گزینه مناسبی برای شکستن خواب بذر تاج‌خروس ریشه قرمز، یولاف وحشی بهاره و خرفه نیست.
احمد زارع، فاطمه دریس، زهرا کریمی،
جلد 8، شماره 1 - ( 6-1400 )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه: بادآورد با نام علمی (Notobasis syriaca) به‌عنوان یک علف‌هرز- گیاه دارویی معرفی شده است. در استان خوزستان، بادآورد در مزارع غلات به‌ویژه در حاشیه مزارع به‌وفور مشاهده می‌گردد. جهت کنترل موفق علف‌های هرز، شناخت جنبه‌های زیستی–بوم‌شناسی (دما، شوری و خشکی) در پویایی جمعیت علف‌های هرز و مدیریت علف‌های هرز نقش کلیدی دارد؛ بنابراین هدف از انجام این تحقیق ارزیابی پاسخ بادآورد به دما، شوری و خشکی و همچنین تعیین دمای ویژه بر اساس مدل‌های دو تکه‌ای، بتا چهارپارامتره و دندانه‌ای می‌باشد.
مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی اثر دما (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سلسیوس)، شوری (صفر، 50، 100، 150، 200، 250 و 300 میلی‌مولار) و تنش خشکی (صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1-، 2/1- و 4/1- مگاپاسکال) برعلف‌هرز بادآورد، سه آزمایش جداگانه به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار در آزمایشگاه علوم علف‌های هرز دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام گرفت. درون هر پتری 25 عدد بذر قرار داده شد و 7 میلی‌لیتر محلول اضافه گردید. در آزمایشهای شوری و خشکی به ترتیب از محلول کلرید سدیم و پلی اتیلن گلایکول 6000 استفاده گردید.
یافته‌ها: جوانه‌زنی بادآورد در دمای 5 تا 30 درجه سلسیوس بیش از 90 درصد بود و با افزایش دما به 35 درجه سلسیوس درصد جوانه‌زنی به 24 درصد کاهش یافت. دمای پایه (Tb) باد آورد بر اساس سه مدل دو تکه‌ای، بتا چهارپارامتره و دندانه‌ای به ترتیب 95/2، 01/2 و 67/0 درجه سلسیوس پیش‌بینی گرددید. همچنین دمای مطلوب جوانه‌زنی (To) در دو مدل دو تکه‌ای و بتا چهار پارامتره 26/22 و 40/23 درجه سلسیوس به‌دست آمد. دمای سقف (TC) در سه مدل دوتکه‌ای، بتا چهار پارامتره و دندانه‌ای به ترتیب 57/40، 75/39 و 03/40 درجه سلسیوس پیش‌بینی شد. دمای مطلوب تحتانی و فوقانی در مدل دندانه‌ای 20 و 30 درجه سلسیوس به دست آمد. شوری مورد نیاز برای کاهش 50 درصد، جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه و وزن‌تر گیاهچه به ترتیب 152، 85، 151 و 127 میلی‌مولار بود. 50 درصد کاهش صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه و وزن‌تر گیاهچه در سطوح تنش خشکی 81/0-، 41/-0، 43/0- و 45/0- مگاپاسکال بدست آمد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که بادآورد در دامنه وسیعی از دما جوانه‌زنی دارد. در پاسخ به تنش‌های محیطی، بادآورد به عنوان علف‌هرز متحمل به شوری و خشکی معرفی می‌گردد؛ بنابراین حضور این علف‌هرز در اراضی شور و مناطق خشک دور از انتظار نیست.
جنبه‌های نوآوری:
- دمای کاردینال بادآورد بر اساس مدل‌های مختلف تعیین گردید.
- پاسخ جوانه‌زنی بادآورد به‌عوامل محیطی (دما، شوری و خشکی) به عنوان اولین گزارش ارزیابی گردید.
