هدف: در این مطالعه تحلیل واریانس تابعی برای مقایسه جوانهزنی تیمارها در یک بازه زمانی ارائه میگردد. در این روش، نه تنها امکان مقایسه تیمارها در کل دوره زمانی قابل انجام میباشد، بلکه مقایسه تیمارها در هر لحظه از زمان امکانپذیر است. همچنین میتوان زمانهای مهم که در آنها تیمارها به حداکثر اختلاف معنیدار میرسند، مشخص کرد که میتواند به عنوان شاخصهای جوانهزنی مورد استفاده قرار گیرد.
روش پژوهش: در این پژوهش، از دادههای واقعی مربوط به چهار آزمایش شامل اثر دما بر جوانهزنی سیاهدانه، اثر تنش شوری بر جوانهزنی بذرهای ذرت، مقایسه جوانهزنی ارقام مختلف گندم و اثر تنش آبی بر جوانهزنی گیاه کلزا استفاده گردید و با استفاده از تابع اسپیلاین دادههای حاصل از جوانهزنی در این آزمایشهای به عنوان تابعی از زمان بیان شد. سپس، نتایج تحلیل تابعی برای مقایسههای تیمارها هم از لحاظ میزان جوانهزنی و هم از لحاظ زمان جوانهزنی در این چهار آزمایش به تفصیل ارائه گردید.
یافتهها: نتایج استفاده از تحلیل تابعی بیانگر کارایی بالای این روش در مشخصسازی اختلاف یا عدم اختلاف معنیدار بین تیمارها در طول دوره زمانی بود. همچنین، مقایسه تیمارها از لحاظ جوانهزنی در هر لحظه از زمان و مقایسه زمان جوانهزنی در هر صدک جوانهزنی اطلاعات دقیقی از نحوه اختلاف بین تیمارها فراهم کرد. این رویکرد امکان معرفی شاخصهای جدید جوانهزنی در بذرهای مختلف را فراهم کرد.
نتیجهگیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که برای مقایسه تیمارها برای دادههای جوانهزنی، تحلیل تابعی گام به گام که در این پژوهش معرفی گردید یک روش کارامد و دقیق برای مقایسه تیمارها و استخراج جزئیات از نحوه اختلاف بین تیمارها میباشد. همچنین این روش محدودیتهای استفاده از شاخصهای جوانهزنی برای مقایسه تیمارها را مرتفع میکند.
جنبههای نوآوری:
- از تحلیل تابعی برای مقایسه تیمارها در دادههای درصد جوانهزنی استفاده شد.
- امکان مقایسه تیمارها از لحاظ درصد جوانهزنی در هر لحظه از زمان و از لحاظ زمانها در هر صدک جوانهزنی فراهم شد.
- زمان و صدک جوانهزنی مهم که در آن بیشترین اختلاف بین تیمارها وجود دارد به عنوان شاخصهای جدید جوانهزنی معرفی گردید.
