103 نتیجه برای جوانهزنی
لیلا یاری، شهلا هاشمی، فرشید حسنی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
کشت آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در سال‌های اخیر به‌طور معنیداری درحال افزایش است و این امر به‌طور عمده به کیفیت روغن آن بر‌می‌گردد، که برای مصرف انسانی و اهداف صنعتی مفید است. در این تحقیق به منظور بررسی اثر دماهای مختلف انبارداری بذر بر کیفیت بذر دو رقم آفتابگردان (یوروفلور و رکورد) بذرها در معرض سه دمای انبارداری (5 و 20 درجه سانتیگراد و دمای متناوب 30/20 درجه سانتیگراد) برای چهار ماه قرار گرفت. واحدهای آزمایش به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار مرتب شد. نتایج نشان داد که بذرهای انبار شده در دمای 20 درجه سانتیگراد، از بنیه بیشتری برخوردار بودند. اما انبارداری در دمای 5 درجه سانتیگراد دارای اثر منفی بر بنیه بذر از طریق افزایش نشت الکترولیت‌ها از بذر و متوسط زمان جوانهزنی بود. انبارداری در دمای متناوب 30-20 درجه سانتیگراد نیز باعث بهبود در رشد گیاهچه حاصل از بذرهای انبار شده در این دما در مقایسه با دو دمای دیگر گردید. نتایج نشان داد که رقم یوروفلور در مقایسه با رقم رکورد، بنیه خود را در طی دوره انبارداری بیشتر حفظ نمود و از درصد جوانهزنی بالاتری برخوردار بود.
اعظم رومانی، سید محمدرضا احتشامی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش شوری بر صفات جوانهزنی و رشد اولیه بذر شنبلیله، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. تیمارهای مورد استفاده شامل: سطوح مختلف تنش شوری (0، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1-، 2/1-، 4/1-، 6/1- و 8/1- مگاپاسکال) ناشی از کلرید سدیم بودند. نتایج به‌دست آمده نشان داد که با افزایش سطوح شوری درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، انرژی جوانهزنی، شاخص میزان جوانهزنی، درصد آب بافت گیاهچه، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر به‌طور معنیداری کاهش یافت. اگر چه سطوح شوری (2/0- و 4/0- مگاپاسکال) از طریق تحریک رشد اولیه، میزان وزن خشک و تر گیاهچه را نسبت به شاهد افزایش دادند. به‌علاوه کاهش میزان جوانهزنی، روندی افزایشی را نسبت به تیمار شاهد داشت. بررسی نتایج ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که بین درصد جوانهزنی با دیگر مؤلفه‌های جوانهزنی به‌جز میزان کاهش جوانهزنی همبستگی مثبت و معنیداری برقرار بود. به‌طورکلی نتایج آزمایش نشان داد که بذر شنبلیله در زمان جوانهزنی، میزان شوری تا 2/1- مگاپاسکال (9/38 دسی‌زیمنس بر متر) را میتواند تحمل کند.
حمداله اسکندری، اشرف عالی زاده امرایی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
اثر پیش‌تیمار بر جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچه ارزن در شرایط تنش خشکی و شوری در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل سه عاملی بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. عامل اول پرایمینگ بذر (شاهد، پیش‌تیمار آب و پرایمینگ با نیترات پتاسیم)، عامل دوم تنش خشکی و شوری (اعمال شده با پلی اتیلن گلیکول 6000 و کلرید سدیم) و عامل سوم سطوح پتانسیل اسمزی (صفر، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکل) بود. نتایج نشان داد که جوانهزنی بذر ارزن تحت تأثیر کاهش پتانسیل اسمزی قرار گرفت. به طوری که با کاهش پتانسیل اسمزی، عملکرد جوانهزنی نیز کاهش یافت. پاسخ جوانهزنی بذر ارزن در شرایط تنش خشکی و شوری متفاوت بود. به طوری که بذور در تمامی غلظت‌های کلرید سدیم جوانه زدند؛ اما در شرایط تنش خشکی، جوانهزنی بذور پیش‌تیمار نشده و پرایمینگ شده با نیترات پتاسیم، از پتانسیل اسمزی 6/0- مگاپاسکال و کمتر، متوقف شد. به عبارت دیگر، اثر تنش خشکی بر کاهش جوانهزنی بیشتر از تنش شوری بود. با این حال، هر دو روش پرایمینگ (آب و نیترات پتاسیم) عملکرد جوانهزنی بذر ارزن را در شرایط تنش خشکی و شوری بهبود بخشیدند که در این مورد اثر پیش‌تیمار آبی بیشتر از پیش‌تیمار با نیترات پتاسیم بود.
ابراهیم خلیل وند بهروزیار، مهرداد یارنیا،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
به منظور بررسی بنیه‌ی بذور هیبرید 704 ذرت پس از محلولپاشی گیاه مادری با متانول و برخی از عناصر ریز مغذی و پرمصرف آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی سال زراعی 1390-1389 به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از محلولپاشی در چهار مرحله رشدی مختلف شامل: 10-8 برگی، ظهور گل تاجی تا رشته‌های ابریشمی، پر شدن دانه و هر سه مرحله و هفت نوع ترکیب محلولپاشی شامل: محلولپاشی با سولفات روی، اسید بوریک، سولفات منگنز، سولفات منیزیم، اوره، متانول، مخلوط تمامی این ترکیبات و تیمار عدم مصرف. نتایج نشان داد که اثر نوع ترکیب محلولپاشی در مراحل مختلف رشدی بر درصد جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، سرعت جوانهزنی، شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقهچه و وزن خشک گیاهچه معنی‌دار بود. بر اساس نتایج، محلولپاشی با اوره، سولفات منیزیم، سولفات روی، سولفات منگنز و اسید بوریک در مرحله ی پر شدن دانه ها و اوره، سولفات منیزیم و سولفات منگنز در مرحلهی ظهور گل‌تاجی و محلولپاشی در همهی مراحل رشدی با اوره، سولفات منیزیم و اسید بوریک به ترتیب با میانگین 100 درصد و 29/14 درصد بیشترین درصد جوانه زنی و متوسط جوانهزنی روزانه را داشتند. همچنین محلولپاشی با سولفات منیزیم در مراحل پرشدن دانه و همه ی مراحل و اسید بوریک در مرحلهی پرشدن دانه با میانگین 33/12 بیشترین سرعت جوانه زنی را داشتند. بر اساس نتایج محلولپاشی در مرحلهی پر شدن دانه ها با سولفات منیزیم از بیشترین شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشه‌چه، ساقهچه و وزن خشک گیاهچه برخوردار بودند.
اسد معصومی اصل، رضا امیری فهلیانی، حمیدرضا بلوچی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
تنش شوری یکی از گسترده‌ترین تنشهای محیطی بوده و عامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان زراعی است. یکی از محدودیت‌های اصلی تولید برنج، تنش شوری است. در همین راستا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سطوح شوری پائین (5/7، 15، 5/22 میلی‌مولار) و بالا (75 ،150، 225 و 300 میلی‌مولار) به‌همراه شاهد به عنوان فاکتور اول و نه رقم برنج (دولار، حسن‌سرایی، موسی‌طارم، کامفیروز، لنجان عسکری، غریب، دم‌سیاه ممسنی، 304، چمپای محلی یاسوج) به‌عنوان فاکتور دوم با سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. نتایج نشان دادند که در سطوح شوری بالا (بیش از 75 میلی‌مولار) رقم حسن‌سرایی با حداکثر درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و طول ساقهچه نسبت به شوری‌‌های اعمال‌شده متحمل است و رقم دم‌سیاه ممسنی با حداقل صفات مزبور کمترین تحمل را داراست؛ ولی در سطوح شوری پایین (کمتر از 5/22 میلی‌مولار) با این که ارقام حسن‌سرایی به همراه لنجان و موسی‌طارم بیشترین درصد جوانهزنی را دارند؛ ولی حداکثر سرعت جوانهزنی به رقم موسی‌طارم و حداکثر طول ساقهچه به رقم غریب تعلق دارد. بنابراین، از نظر درصد جوانهزنی، رقم حسن‌سرایی برتر است؛ ولی از نظر حداکثر درصد و سرعت جوانهزنی، رقم موسی‌طارم برتر بود. پس در تنش شوری بالا نباید فقط به درصد جوانهزنی متکی بود، بلکه باید به سرعت جوانهزنی نیز توجه داشت ولی در تنش شوری پایین به علت عدم تمایز ارقام با درصد جوانهزنی باید صفات سرعت جوانهزنی و وزن خشک ساقهچه بیشتر مورد توجه باشند.
کاظم بادله، مهدی عقیقی شاهوردی، حشمت امیدی،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بر جوانهزنی بذر کدو سبز در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل پتانسیل اسمزی در پنج سطح (صفر، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال) و چهار سطح پیش تیمار بذر، جیبرلیک‌اسید (250 قسمت در میلیون به مدت24 ساعت)، نیترات‌پتاسیم (2/0 درصد به مدت 24 ساعت) و هیدروپراپمینگ (به مدت 24 ساعت) و شاهد (عدم پیش‌تیمار) بود. نتایج نشان داد که اثر پرایمینگ بر صفات درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانهزنی و ضریب سرعت جوانهزنی معنی‌دار شد. اثر تنش خشکی بر صفت سرعت جوانهزنی و برهمکنش تنش خشکی و پرایمینگ بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه (درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانهزنی، سرعت جوانهزنی روزانه، ضریب سرعت جوانهزنی و شاخص قدرت گیاهچه) اثر معنیداری داشت. پرایمینگ بذر به‌خصوص در سطوح تنش خشکی شدیدتر منجر به افزایش درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، و شاخص بنیه گیاهچه گردید. افزون بر این نتایج نشان داد بذر گیاه کدو سبز مقاومت نسبی در برابر تنش خشکی داشته و پرایمینگ با جیبرلیک‌اسید در درجه اول و هیدروپرایمینگ در درجه دوم اهمیت میتواند جوانهزنی این گیاه را در شرایط تنش خشکی بهبود و رشد بهتر گیاهچه‌ها را باعث گردد.
حسن حبیبی، مهدی عقیقی شاهوردی، زهرا نصیری، محمد رضا چایچی، محمد حسین فتوکیان،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تیمارهای مقدار بذر یونجه (Medicago sativa L.) و کارایی باکتری‌های تسهیل‌کننده جذب فسفر (PGPR) به‌همراه مقادیر مختلف مصرف کود شیمیایی فسفات بر کیفیت بذر تولیدی، آزمایش‌های جوانهزنی و بنیه بذر قبل و بعد از اعمال پیری تسریع‌شده، به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1388 در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا گردید. عامل فسفر در 4 سطح (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم فسفر در هکتار) در کرتهای اصلی، باکتری‌های تسهیل‌کننده جذب فسفر (سودوموناس) در 3 سطح (بدون باکتری، باکتری سویه شماره 9 و باکتری سویه شماره 41) در کرتهای فرعی و عامل مقدار بذر در 3 سطح (2، 6 و 10 کیلوگرم بذر در هکتار) در کرتهای فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بیشترین میزان جوانهزنی و بنیه بذر از مقدار 6 کیلوگرم بذر در هکتار، استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیل‌کننده جذب فسفر به‌همراه 30 کیلوگرم فسفر در هکتار و پس از اعمال پیری تسریع‌شده، از مقدار 10 کیلوگرم بذر در هکتار با استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیل جذب فسفر به‌همراه 60 کیلوگرم فسفر در هکتار تیمار به‌دست آمد. بعد از اعمال پیری تسریع‌شده برای دست‌یابی به بیشترین شاخص جوانهزنی و بنیه بذر، نیاز به مقدار بذر و فسفر بیشتری نسبت به شرایط استاندارد بود. با توجه به نتایج به‌دست آمده، در شرایط انبارداری، باکتری سویه شماره 41 تأثیر بهتری نسبت به باکتری سویه شماره 9 بر افزایش بنیه بذر داشت. برای تولید بذر یونجه با بنیه بالا، استفاده از مقدار بذر و فسفر مطلوب (به‌ترتیب 6 و 30 کیلوگرم در هکتار) به‌همراه باکتری تسهیل‌کننده فسفر (سویه شماره 41) میتواند در زراعت این گیاه مدنظر و نتایج مطلوب‌تری را ایجاد نماید
قربانعلی رسام، سمانه رهبان، مهناز مجتبایی، عاطفه بدری،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
کیفیت بذر از مهمترین عوامل موثر بر جوانهزنی و سبزشدن بذر محسوب می‌شود. با هدف بررسی تأثیر زوال بذر بر جوانهزنی و رشد گیاهچه ارقام آفتابگردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان انجام گرفت. برای ایجاد 7 تیمار مختلف زوال، بذرهای سه رقم قاسم، فرخ و برزگر به عنوان فاکتور اول برای مدت صفر (شاهد)، 24، 48، 72، 96، 120 و 144 ساعت به عنوان فاکتور دوم در دمای 43 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 100 درصد نگهداری شدند. نتایج مقایسه میانگین ارقام نشان داد که رقم فرخ نسبت به دو رقم دیگر در تمامی سطوح زوال از درصد و سرعت جوانهزنی بیشتر و رشد گیاهچه‌ای مطلوب‌تری برخوردار بود. تجزیه رگرسیون مشخص نمود که درصد، سرعت و یکنواختی جوانهزنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقهچه با افزایش دوره زوال به‌طور خطی در تمامی ارقام با کاهش مواجه گردید. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانهزنی تحت تاثیر زوال افزایش معنیداری پیدا نمود. در مجموع چنین نتیجه گرفته شد که کیفیت بذر ارقام آفتابگردان تحت شرایط زوال با کاهش جدی همراه میگردد.
سیدجلیل میرمحمود، محمدجواد احمدی لاهیجانی، یحیی امام،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
تنش اسمزی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که موجب محدودیت رشد و کاهش عملکرد کلزا میگردد. این پژوهش به منظور بررسی نقش پرایمینگ بذر با سایکوسل بر تحمل تنش اسمزی در گیاه کلزا در مرحله جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ بذر با سایکوسل در سه سطح شاهد (بدون پرایمینگ) و پرایمینگ با محلول های سایکوسل با غلظت 5/2 و 5/3 گرم در لیتر و اعمال تنش اسمزی در پنج سطح شاهد (بدون تنش) و تنش های 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال با استفاده از پلی اتیلن گلیکول بودند. تنش اسمزی به‌طور معنیداری سبب کاهش درصد جوانه زنی (1/15 درصد)، سرعت جوانهزنی (3/15 درصد)، طول ریشه چه (5/29 درصد)، طول گیاهچه (6/31 درصد)، وزن تر ساقه چه (6/ 37 درصد)، وزن تر ریشه چه (4/22 درصد) و شاخص ویگور (بنیه) (9/39 درصد) و افزایش نسبت وزن تر ریشه چه به ساقه چه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه به‌ترتیب میزان 8/6 و 3/24 درصد نسبت به شاهد شد. پرایمینگ بذر با سایکوسل موجب کاهش اثرات منفی تنش اسمزی در تمامی ویژگی‌های اندازه‌گیری شده گردید. اگرچه سایکوسل تأثیر مثبتی بر سرعت و درصد جوانه زنی بذر کلزا در شرایط بدون تنش و تنش اسمزی نداشت، لیکن، تأثیر مثبت غلظت 5/3 گرم بر لیتر به‌طور معنی داری بیشتر از غلظت 5/2 گرم بر لیتر بود. با توجه به تأثیر مثبت پرایمینگ بذر کلزا با سایکوسل در کاهش اثرات سوء ناشی از تنش اسمزی، پژوهشهای بیشتر در مورد تأثیر پرایمینگ بذر با سایکوسل بر تحمل به تنش اسمزی در شرایط مزرعه قابل توصیه است.
امین صالحی، اسد معصومی اصل، علی مرادی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
بیلهَر یا کندل کوهی (Dorema aucheri) یکی از گیاهان خانواده چتریان و دارای ترکیبات فلاونوئیدی و کومارینی می‌باشد. از آنجایی که تکثیر این گیاه در رویشگاه‌های طبیعی از طریق بذر صورت می‌گیرد و با توجه به خواب عمیق بذر، بررسی روش‌های مختلف شکست خواب بذر، برای حفاظت از این گونه ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق، روش‌های مناسب شکست خواب بذر بیلهر با استفاده از روش‌های سرمادهی، شستشو و اسید جیبرلیک بر روی بذور جمع‌آوری شده این گیاه از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. عامل اول شامل طول دوره سرمادهی (سرمادهی مرطوب به مدت زمان‌های 3 و 4 هفته)، عامل دوم شامل اسید جیبرلیک (صفر و 1500 پی‌پی‌ام) و عامل سوم شامل شستشو (شستشو با آب مقطر و عدم شستشو) بودند. نتایج نشان داد که تیمار سرمادهی به مدت چهار هفته به همراه شستشو و اسید جیبرلیک 1500 پی‌پی‌ام بیشترین سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه گیاهچه را داشت. همچنین بیشترین وزن خشک محور زیر لپه و محور بالای لپه در این تیمار به دست آمد. این در حالی است که برای صفات درصد جوانهزنی، طول محور بالای لپه و طول محور زیر لپه هیچ یک از اثرات سه‌گانه و دوگانه معنی‌دار نشد. در صفت درصد جوانهزنی بذور سرمادهی شده به مدت 4 هفته در مقایسه با 3 هفته جوانهزنی بهتری داشتند. نتایج به دست آمده از آزمایش نشان دهنده این موضوع است که بذور بیلهر مورد مطالعه دارای درجاتی از خواب فیزیولوژیک بودند.
مارال اعتصامی، علی راحمی کاریزکی، بنیامین ترابی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
سرعت و درصد جوانهزنی در دماهای مطلوب در حداکثر و در دماهای پایه و سقف در حداقل است. به‌منظور بررسی واکنش جوانهزنی به دما و ارزیابی دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانهزنی در چای ترش آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. بذرها از دمای صفر تا 45 درجه سانتیگراد با فاصله 5 درجه از یکدیگر تحت جوانهزنی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که واکنش درصد و سرعت جوانهزنی به دما به ترتیب با تابع دندان مانند و دوتکه‌ای به‌خوبی برازش یافتند. دماهای پایه و سقف برای درصد جوانهزنی 66/1 و 33/43 درجه سانتیگراد و برای سرعت جوانهزنی 53/4 و 95/42 درجه سانتیگراد به دست آمد. دمای مطلوب برای سرعت جوانهزنی 30 درجه سانتیگراد و برای درصد جوانهزنی در دامنه دمایی 56/11 و 63/33 درجه سانتیگراد بود؛ بنابراین به‌طور کلی می‌توان گفت که دمای پایه و مطلوب چای ترش به ترتیب حدود 11 و 35 درجه سانتیگراد است. از این رو در شرایط گنبد قابل کشت و کار است.
لیلا اصلانی، مصطفی مبلی، محمد سلیمانی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
اثر اسپرمیدین بر جوانهزنی بذور سه رقم خیار تحت تنش سرما، به صورت آزمایش فاکتوریل 3×4 در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار مطالعه شد. فاکتور اول شامل چهار غلظت صفر (شاهد)، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌مولار اسپرمیدین و فاکتور دوم شامل سه رقم خیار ’امپراتور‘، ’امیران‘ و ’رشید‘ بود. به این منظور تعداد 50 عدد بذر هر رقم خیار بر روی کاغذ صافی و درون پتری‌دیش‌های استریل قرار داده شد و به هر پتری‌دیش محلول اسپرمیدین مربوط به همان تیمار اضافه شد. تمام پتری‌ها تا پایان دوره آزمایش درون انکوباتور در دمای 13 درجه سلسیوس نگهداری و در طول مدت آزمایش تعداد بذور جوانه زده در هر روز شمارش شد. در پایان آزمایش ویژگی‌های درصد جوانهزنی، طول ساقهچه و ریشه‌چه، وزن تر و خشک ساقهچه و ریشه‌چه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تیمار بذور رقم ’رشید‘ با اسپرمیدین در غلظت 1/0 میلی‌مولار باعث افزایش درصد جوانهزنی، طول ساقهچه و ریشه‌چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه در مقایسه با شاهد شد. تیمار بذور با غلظت 1 میلی‌مولار اسپرمیدین اثرات بازدارنده‌ای بر کلیه ویژگی‌های اندازه‌گیری شده در رقم ’رشید‘ داشت. اما در رقم ’امیران‘ تنها باعث کاهش درصد جوانهزنی، طول ساقهچه و ریشه‌چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه شد.
زینب علی پور، سهراب محمودی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
با توجه به اهمیت روزافزون گیاهان دارویی، درک واکنش جوانهزنی این گیاهان به دما از دیدگاه زراعی حائز اهمیت است. در یک مطالعه آزمایشگاهی، تأثیر درجه حرارت‌های مختلف بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر گیاه دارویی رازیانه، شاهدانه و کنجد، به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تیمارهای درجه حرارت ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تأثیر درجه حرارت بر درصد و سرعت جوانهزنی بذور معنی‌دار بود. بذور رازیانه در دمای 5، 35 و 40 درجه سانتیگراد و بذور کنجد در دمای 5 درجه سانتیگراد جوانهزنی نداشتند. حداکثر سرعت جوانهزنی بذور رازیانه در دمای 30 درجه و برای بذور شاهدانه و کنجد در دمای 25 درجه سانتیگراد به دست آمد. بیشترین درصد جوانهزنی بذور رازیانه و شاهدانه و کنجد به ترتیب در دماهای 20، 25 و 30 درجه سانتیگراد مشاهده شد. کمترین یکنواختی جوانهزنی بذور رازیانه در دمای 20 درجه سانتیگراد و برای بذور شاهدانه و کنجد در دمای 15 درجه سانتیگراد مشاهده شد. شاخص بنیه گیاهچه بذور رازیانه و شاهدانه در دمای 25 و برای بذور کنجد در دمای 30 درجه سانتیگراد به حداکثر مقدار خود رسید. مقادیر طول و وزن ریشه‌چه و ساقهچه برای تمام بذور با افزایش دما افزایش‌یافته، در دمای خاصی به حداکثر مقدار خود رسیده سپس روند کاهشی داشت. از اطلاعات حاصل از این مطالعه می‌توان برای پیش‌بینی سبز شدن بذور این گیاهان دارویی در شرایط دمایی مختلف استفاده نمود. جوانهزنی بذور شاهدانه در دامنه وسیعی از دماها انجام می‌شود و نسبت به دو گیاه دیگر حساسیت کمتری به شرایط دمایی دارد. جوانهزنی بذور رازیانه به‌جز در دمای 20 درجه سانتیگراد، ناچیز بود. بذور کنجد در رنج دمایی 15 تا 35 درجه جوانهزنی خوبی داشتند.
شایسته بمانی، بتول مهدوی، بنیامین ترابی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
به‌منظور مطالعه تأثیر تنش قلیائیت بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد و ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاهچه دو رقم گلرنگ، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل فاکتور اول قلیائیت با بی‌کربنات سدیم در 7 سطح (صفر، 10، 20، 30، 40، 50 و 60 میلی‌مولار) و فاکتور دوم شامل دو رقم گلرنگ (صفه و 411) بود. نتایج نشان داد که تنش قلیائیت اثر معنیداری بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر داشت. با افزایش تنش قلیائیت درصد و سرعت جوانهزنی، به ترتیب 5/11 و 7/23 درصد کاهش نشان دادند؛ و همچنین طول و وزن خشک ساقهچه، به ترتیب کاهش 140 و 5/78 درصدی و طول و وزن خشک ریشه‌چه، نیز کاهش 1/171 و 350 درصدی داشتند. میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم کاهش و محتوای مالون‌دی‌آلدئید 160، پرولین 275، قندهای محلول 747 و سدیم افزایش یافت. در شرایط تنش قلیائیت، ارقام مورد بررسی ازنظر طول ساقهچه و ریشه‌چه، میزان پرولین و پتاسیم با یکدیگر تفاوت نشان دادند و از این نظر رقم 411 برتری قابل ملاحظه‌ای نسبت به رقم دیگر نشان داد. هر دو رقم در سطح 60 میلی‌مولار بیشترین میزان مالون‌دی‌آلدئید را داشتند و کمترین میزان این صفت مربوط رقم صفه و سطح شاهد بود. با توجه به نتایج تحقیق انجام شده رقم 411 در محتوای پرولین و قندهای محلول نسبت به رقم صفه برتری داشت اما در سایر صفات تفاوت معنیداری بین دو رقم استفاده شده مشاهده نگردید.
راهله احمدپور، سعید رضا حسین زاده، نظام آرمند، ابراهیم فانی، فریبا نوعدوست،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
جوانهزنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده در عملکرد نهایی گیاهان است. در این راستا به منظور بررسی اثر سطوح مختلف متانول و تنش خشکی بر شاخص‌های جوانهزنی عدس (رقم گچساران) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. فاکتور‌ها عبارت‌اند از تیمار متانول با 4 سطح شاهد (بدون متانول)، 5، 10 و 15 درصد حجمی و عامل خشکی نیز شامل 4 سطح (0، 3- ، 6- و 9- بار) که توسط پلی اتیلن گلایکول ایجاد شد. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنیداری از نظر درصد جوانهزنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه وجود داشت. غلظت‌های مختلف متانول به ترتیب موجب کاهش معنی‌دار در کلیه صفات مورد بررسی نسبت به سطح شاهد شد. تنش خشکی در سطح 9- بار موجب کاهش معنیداری در درصد جوانهزنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه نسبت به دیگر سطوح شد. سطح بدون کاربرد متانول در شرایط بدون تنش خشکی در تمامی صفات نسبت به دیگر سطوح برتری نشان داد. در این تحقیق مشاهده شد که متانول در شرایط بدون تنش و تنش خشکی اثرات منفی بر شاخص‌های جوانهزنی گیاه عدس دارد.
سعیده ملکی فراهانی، علیرضا رضازاده، مهدی عقیقی شاهوردی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر میدان الکترومغناطیس و امواج فراصوت بر جوانهزنی بذر زیره سبز دو آزمایش جداگانه در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در چهار تکرار در سال 1391 در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران انجام شد. در آزمایش نخست، بذرها به مدت صفر، 10 و 30 دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیس با شدت 88 میکرو تسلا و در آزمایش دوم، بذرها به مدت صفر، دو، چهار، شش، هشت و 10 دقیقه در معرض امواج فراصوت با شدت 40 و 59 کیلوهرتز قرار گرفتند. اثر متقابل میدان الکترومغناطیسی و زمان بر صفات طول، وزن خشک ریشه‌چه و ساقهچه، نسبت وزن و طول ریشه‌چه به ساقهچه، درصد و سرعت جوانهزنی، میانگین مدت جوانهزنی معنیداری بود. در اکثر صفات مورد مطالعه میدان الکترومغناطیس باعث کاهش معنی‌دار در میزان صفات شد، به طوری که، تیمار شاهد (زمان صفر) بیشترین مقدار این صفات را داشت. اثر متقابل امواج فراصوت و زمان بر اکثر صفات معنیداری شد. بیشترین درصد جوانهزنی (100 درصد) برای تیمار 40 کیلوهرتز با مدت زمان‌های چهار و شش دقیقه بوده و بیشترین میانگین مدت جوانهزنی را تیمار شاهد (76/10 روز) و تیمار 59 کیلوهرتز به مدت زمان‌های 2 و 4 دقیقه (به ترتیب 01/11 و 75/10 روز) داشته است. به طور کلی بذر گیاه زیره سبز به کاربرد امواج فراصوت واکنش مثبت نشان داد و شاخص‌های جوانهزنی با این پیش تیمار بذر افزایش معنیداری پیدا کرد.
مژگان ملکی نارگ‌موسی، حمیدرضا بلوچی، محمود عطارزاده،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و پیش‌تیمار بذر بر برخی مؤلفه‌های جوانهزنی و رشد گیاهچه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه فناوری بذر دانشکده‌ی کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. عامل اول شامل پنج سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد (بدون کاربرد پیش‌تیمار)، پیش‌تیمار با آب مقطر، نیترات پتاسیم سه درصد، پلی‌اتیلن گلایکول و اوره هر کدام با پتانسیل اسمزی 4- بار) و عامل دوم شامل سه سطح تنش خشکی (شامل شاهد بدون تنش، پلی‌اتیلن گلایکول 4- بار و 8- بار) بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که اثر متقابل پیش‌تیمار و خشکی بر صفات درصد و سرعت جوانهزنی معنی‌دار نگردید، ولی اثرات اصلی پیش‌تیمار و خشکی به‌طور معنیداری این صفات را تحت تأثیر قرار داد. بیشترین درصد جوانهزنی و سرعت جوانهزنی به ترتیب (66/75 درصد و 62/3 بذر در روز) در پیش‌تیمار اوره و کمترین مقدار (52 درصد و 31/2 بذر در روز) در شاهد (بدون کاربرد پیش‌تیمار) مشاهده شد. تنش خشکی منجر به کاهش معنی‌دار صفات جوانهزنی گردید. در مجموع نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می‌دهد که پیش‌تیمار با اوره و نیترات پتاسیم در مقایسه با پلی‌اتیلن گلایکول، مؤلفه‌های جوانهزنی و در نتیجه رشد گیاهچه گلرنگ را بهبود می‌دهد.
خدیجه بادپا، محسن موحدی دهنوی، علیرضا یدوی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده
به‌منظور بررسی برهمکنش نیترات کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر جوانهزنی بذر گلرنگ (رقم صفه) این آزمایش در سال 1391 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار شامل تیمارهای پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید در چهار سطح (0، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌مولار) و محلول نیترات کادمیوم در هشت سطح (0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 میلی‌مولار) اجرا گردید. نتایج نشان داد که در تمامی تنشهای نیترات کادمیوم اعمال شده پرایم توسط سالیسیلیک اسید 9/0 میلی‌مولار بیشترین سرعت جوانهزنی (84 درصد در تیمار بدون کادمیوم)، سرعت جوانهزنی (58/6 بذر در روز در تیمار 5 کادمیوم)، طول ریشه‌چه (21/4 سانتی‌متر در تیمار بدون کادمیوم) و ساقهچه (29/3 سانتی‌متر در تیمار بدون کادمیوم)، وزن خشک ریشه‌چه (25/2 میلی‌گرم در تیمار بدون کادمیوم) و ساقهچه (94/بدون میلی‌گرم در تیمار بدون کادمیوم) و شاخص بنیه بذر (30/6 در تیمار بدون کادمیوم) را داشت. به‌طور کلی تیمار بذور با سطوح مختلف پرایمینگ باعث کاهش اثر سوء نیترات کادمیوم بر جوانهزنی بذر شد و بهترین سطح پرایمینگ، سطح 9/0 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بود.
راهله احمدپور، نظام آرمند، سعید رضا حسین زاده،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده
به‌منظور بررسی برهمکنش سطوح مختلف عصاره آبی ورمی کمپوست و تنش شوری بر شاخص‌های جوانهزنی نخود (رقم کرج) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل: 4 سطح مختلف از عصاره ورمی کمپوست شامل (صفر، 5، 10 و 20 درصد حجمی) و 4 غلظت شوری: صفر، 30، 60 و 90 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم بود. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف عصاره ورمی کمپوست و تنش شوری اختلاف معنیداری (در سطح احتمال 1 درصد) از نظر درصد جوانهزنی، طول ساقهچه و وزن خشک ساقهچه وجود داشت. تنش شوری در سطح 90 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم منجر به کاهش معنیداری در کلیه صفات مورد بررسی نسبت به شرایط بدون تنش شوری شد. برهمکنش عصاره ورمی کمپوست و تنش شوری تأثیر معنیداری (در سطح احتمال 5 درصد) بر میزان سرعت جوانهزنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و آندوسپرم مصرفی داشت. عصاره ورمی کمپوست با سطح 5 درصد حجمی در تیمارهای تنش شوری ملایم (30 میلی مول بر لیتر کلرید سدیم) و بدون تنش شوری، موجب افزایش معنیداری در میزان طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و آندوسپرم مصرفی نسبت به سطح صفر شد.
زینب علی پور، سهراب محمودی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده
به‌منظور تعیین دماهای کاردینال و تأثیر دما بر شاخص‌های جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه گیاه دارویی عدس الملک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد) و با چهار تکرار در سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. جهت تعیین دماهای کاردینال جوانهزنی از مدل رگرسیون خطی دوتکه‌ای بین سرعت جوانهزنی و دما استفاده شد. نتایج حاصله نشان داد که دمای پایه، بهینه و دمای حداکثر برای جوانهزنی در این گیاه به ترتیب 1-، 5/22 و 2/40 درجه سانتیگراد می‌باشد. حداکثر سرعت و درصد جوانهزنی بذر عدس الملک، بدون اختلاف آماری معنی‌دار از محدوده دمایی 20 تا 25 درجه سانتیگراد به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین طول و وزن خشک ریشه‌چه از دمای 20 درجه سانتیگراد، بیشترین طول و وزن خشک ساقهچه از دامنه دمایی 10 تا 20 درجه سانتیگراد و بیشترین بنیه گیاهچه از محدوده دمایی 5 تا 30 درجه سانتیگراد به دست آمد. بیشترین و کمترین یکنواختی جوانهزنی، به ترتیب در دمای 25 و 5 درجه سانتیگراد مشاهده شد
