جلد 7، شماره 1 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
سال1399، جلد7 شماره 1 صفحات 52-39 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Malek M, Ghaderi-Far F, Torabi B, Sadeghipour H. (2020). Quantification of Changes in Relative Humidity and Seed Moisture Contents of Canola Cultivars under Different Temperatures Using Hygroscopic Equilibrium Curve. Iranian J. Seed Res.. 7(1), : 3 doi:10.29252/yujs.7.1.39
URL: http://yujs.yu.ac.ir/jisr/article-1-438-fa.html
URL: http://yujs.yu.ac.ir/jisr/article-1-438-fa.html
ملک محسن، قادری فر فرشید، ترابی بنیامین، صادقی پور حمیدرضا. کمی سازی تغییرات رطوبت نسبی و محتوی رطوبت بذر ارقام کلزا در دماهای مختلف با استفاده از منحنی تعادل هیگروسکوپی پژوهشهای بذر ایران 1399; 7 (1) :52-39 10.29252/yujs.7.1.39
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، farshidghaderifar@gau.ac.ir
چکیده: (6699 مشاهده)
مقدمه: بذرها نیز همانند سایر مواد دارای خاصیت هیگروسکوپی بوده و با محیط اطراف خود تبادل رطوبتی دارند. تغییرات رطوبتی بذرها طی انبارداری به ماهیت هیگروسکوپی آن‌ها وابسته است و این ویژگی نقش مهمی در تعیین کیفیت و طول عمر بذرها دارد. ازطرفی مطالعه خصوصیات هیگروسکوپی بذرها می‌تواند علاوه بر مطالعات انبارداری در مباحث تجاری مانند خشک‌کردن و فراوری بذر نیز مورد استفاده قرار بگیرد. از این رو در این پژوهش رابطه رطوبت بذر و رطوبت نسبی در بذر ارقام کلزا مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه به بررسی رابطه رطوبت نسبی محیط و محتوی رطوبت بذر سه رقم کلزا در دماهای 10، 20 و 30 درجه سلسیوس با استفاده از منحنی‌های تعادل هیگروسکوپی پرداخته شد. به‌این‌منظور منحنی‌های دفع و جذب آب به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. منحنی‌های جذب و دفع آب به ترتیب با خشک کردن بذرها در رطوبت نسبی یک درصد و آبگیری بذرها در رطوبت نسبی 100 درصد و پس از آن با انتقال به رطوبت‌های نسبی و دماهای مختلف و در نهایت تعیین محتوی رطوبت تعادلی بذرها به‌دست آمدند. لازم به ذکر است به‌منظور ایجاد رطوبت‌های نسبی مختلف از محلول‌های وزنی گلیسرول و اسید سولفوریک استفاده شد. در نهایت نیز کمی سازی رابطه محتوی رطوبت بذرها و رطوبت نسبی با کمک مدل دی‌آرکی-وات انجام گرفت.
یافته‌ها: نتایج حاکی از آن بود که محتوی رطوبت بذرها بسته به رقم و دما در رطوبت‌های نسبی مختلف متفاوت بود. همچنین در تمامی ارقام و دماها بین منحنی‌های دفع و جذب آب اختلاف وجود داشت؛ و بطور کلی منحنی‌های دفع بالاتر از منحنی‌های جذب آب قرار گرفتند. بین ارقام مختلف از لحاظ محتوی رطوبت بذر در دماهای مختلف بیشترین اختلافات در رطوبت نسبی 100 درصد مشاهده شد و در رطوبت‌های نسبی پایین‌تر این اختلاف کمتر بود. همچنین در مجموع بیشترین مقدار رطوبت بذر ارقام کلزا در دمای 20 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 100 درصد و کمترین مقدار رطوبت بذر نیز در دمای 30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 1 درصد مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این آزمایش مشخص شد رابطه محتوی رطوبت بذرها و رطوبت نسبی از یک تابع سیگموئیدی تبعیت می‌کند و همچنین این رابطه بسته به رقم و دما می‌تواند دارای تفاوت‌هایی باشد. بین منحنی‌های جذب و دفع آب اختلاف وجود داشت. این اختلاف یا فاصله بین منحنی جذب و دفع آب که هیستریس نام دارد، نشان داد معمولا رطوبت بذرها در یک رطوبت نسبی ثابت در حالتی که بذرها درحال آبگیری هستند نسبت به حالتی که درحال کاهش رطوبت هستند کمتر است که همین امر سبب بالاتر قرار گرفتن منحنی دفع نسبت به منحنی جذب می‌باشد.
جنبه‌های نوآوری:
یافته‌ها: نتایج حاکی از آن بود که محتوی رطوبت بذرها بسته به رقم و دما در رطوبت‌های نسبی مختلف متفاوت بود. همچنین در تمامی ارقام و دماها بین منحنی‌های دفع و جذب آب اختلاف وجود داشت؛ و بطور کلی منحنی‌های دفع بالاتر از منحنی‌های جذب آب قرار گرفتند. بین ارقام مختلف از لحاظ محتوی رطوبت بذر در دماهای مختلف بیشترین اختلافات در رطوبت نسبی 100 درصد مشاهده شد و در رطوبت‌های نسبی پایین‌تر این اختلاف کمتر بود. همچنین در مجموع بیشترین مقدار رطوبت بذر ارقام کلزا در دمای 20 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 100 درصد و کمترین مقدار رطوبت بذر نیز در دمای 30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 1 درصد مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این آزمایش مشخص شد رابطه محتوی رطوبت بذرها و رطوبت نسبی از یک تابع سیگموئیدی تبعیت می‌کند و همچنین این رابطه بسته به رقم و دما می‌تواند دارای تفاوت‌هایی باشد. بین منحنی‌های جذب و دفع آب اختلاف وجود داشت. این اختلاف یا فاصله بین منحنی جذب و دفع آب که هیستریس نام دارد، نشان داد معمولا رطوبت بذرها در یک رطوبت نسبی ثابت در حالتی که بذرها درحال آبگیری هستند نسبت به حالتی که درحال کاهش رطوبت هستند کمتر است که همین امر سبب بالاتر قرار گرفتن منحنی دفع نسبت به منحنی جذب می‌باشد.
جنبه‌های نوآوری:
چکیده مبسوط
- پاسخ به منحنی‌های تعادل هیگروسکوپی در بذر ارقام مختلف کلزا مقایسه گردید.
- از محلول‌های اسید سولفوریک و گلیسرول به‌منظور ایجاد رطوبت‌های نسبی مختلف استفاده گردید.
شماره‌ی مقاله: 3
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر موضوعات
دریافت: 1398/6/24 | ویرایش نهایی: 1402/10/12 | پذیرش: 1398/9/23 | انتشار الکترونیک: 1399/9/9
دریافت: 1398/6/24 | ویرایش نهایی: 1402/10/12 | پذیرش: 1398/9/23 | انتشار الکترونیک: 1399/9/9
فهرست منابع
1. Agrawal, R.L. 1980. Seed Technology. Publisher: Oxford & IBH Publishing Co. New Delhi, 685 p.
2. Akram-Ghaderi, F., Soltani, A. and Kamkar, B. 2010. Seed Science and Technology. Jahad University Press of Mashhad, 512p. [In Persian].
3. Al-Muhtaseb, A., Mcminn, W. and Magee, T. 2004. Water sorption isotherms of starch powders: part 1: mathematical description of experimental data. Journal of Food Engineering, 61(3): 297-307. [DOI:10.1016/S0260-8774(03)00133-X]
4. Ayranci, E., Ayranci, G., and Dogantan, Z. 1990. Moisture sorption isotherms of dried apricot, fig and raisin at 20 C and 36 C. Journal of Food Science, 55: 1591-1593. [DOI:10.1111/j.1365-2621.1990.tb03577.x]
5. Bewley, J.D., Bradford, K. and Hilhorst, H. 2013. Seeds: Physiology of Development, Germination and Dormancy. Springer Science & Business Media, 27-81.
6. Bradford, K. J., Dahal, P. and Bello, P. 2016. Using relative humidity indicator paper to measure seed and commodity moisture contents. Agricultural Environmental Letters, 1(1): 1-4. [DOI:10.2134/ael2016.04.0018]
7. Daniel, I., Kruse, M. and Börner, A. 2013. Controlled deterioration and predicting viability of Okra seed in storage. International Journal of Vegetable Science, 19(4): 324-333. [DOI:10.1080/19315260.2012.729261]
8. Director, J., Parihar, S., Dadlani, M. and Basu, S. 2014. Effect of seed moisture content and storage temperature on seed longevity of hemp (Cannabis sativa). Indian Journal of Agriculture Science, 84: 1303-1309.
9. Ellis, J.E., Bass, L.N. and Witing, D. 2008. Storing vegetable and flowers seeds. Seed Science and Technology, 28: 413-420.
10. Ellis, R. 1988. The viability equation, seed viability nomographs, and practical advice on seed storage. Seed Science and Technology, 16: 29-50.
11. Ellis, R., Agrawal, P., and Roos, E. 1988. Harvesting and Storage Factors That Affect Seed Quality in Pea, Lentil, Faba bean and Chickpea. In World Crops: Cool season food legumes. Springer, Dordrecht. pp. 303-329. [DOI:10.1007/978-94-009-2764-3_29]
12. Ellis, R., and Hong, T. 2007. Quantitative response of the longevity of seed of twelve crops to temperature and moisture in hermetic storage. Seed Science and Technology, 35: 432-444. [DOI:10.15258/sst.2007.35.2.18]
13. FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). 2018. FAOSTAT Statistics Database.
14. Gaderi-Far, F., Soltani, A. and Sadeghipour, H.R. 2010. Determination of seed viability constants in medicinal pumpkin (Cucurbita pepo L. subsp. Pepo. Convar. Pepo var. styriaca Greb), borago (Borago officinalis L.) and black cumin (Nigella sativa L.). Journal of Plant Production, 17: 53-66. [In Persian with English Summery].
15. Hall, C.W. 1975. Drying Farm Crops. Reynoldsburg, Ohio: Agricultural Consulting Associates, Inc.
16. Hay, F.R., Mead, A., Manger, K. and Wilson, F.J. 2003. One step analysis of seed storage data and the longevity of Arabidopsis thaliana seeds. Journal of Experimental Botany, 54: 993-1011. [DOI:10.1093/jxb/erg103] [PMID]
17. Kapsalis, J. G. 1981. Moisture sorption hysteresis. In: Rockland, L.B. and Stewart, G.F. (Eds.). Water Activity: Influences on Food Quality. New York: Academic Press, pp. 143-177. [DOI:10.1016/B978-0-12-591350-8.50011-5]
18. Kaya, S. and Kahyaoglu, T. 2006. Influence of dehulling and roasting process on the thermodynamics of moisture adsorption in sesame seed. Journal of Food Engineering, 76(2): 139-147. [DOI:10.1016/j.jfoodeng.2005.04.042]
19. Khaliliaqdam, N. and Ghaderi-Far, F. 2012. Simulation of moisture changes and temperature effect on response of hygroscopic equilibrium curve of two soybean cultivars seed. Journal of Seed Science and Technology, 1: 53-61. [In Persian with English Summery].
20. Kouhila, M., Belghit, A., Daguenet, M. and Boutaleb, B. 2001. Experimental determination of the sorption isotherms of mint (Mentha viridis), sage (Salvia officinalis) and verbena (Lippia citriodora). Journal of Food Engineering, 47(4): 281-287. [DOI:10.1016/S0260-8774(00)00130-8]
21. Malik, C.P. and Jyoti. 2013. Seed deterioration: A review. International Journal of Life Science Biotechnology and Pharma Research, 2(3): 374-385.
22. Roberts, E. and Ellis, R. 1989. Water and seed survival. Annals of Botany, 63: 39-39. [DOI:10.1093/oxfordjournals.aob.a087727]
23. Shelar, V., Shaikh, R., and Nikam, A. 2008. Soybean seed quality during storage: a review. Agricultural Review, 29(2): 125-131.
24. Sogi, D., Shivhare, U., Garg, S. and Bawa, A. 2003. Water sorption isotherm and drying characteristics of tomato seeds. Biosystems Engineering, 84(3): 297-301. [DOI:10.1016/S1537-5110(02)00275-1]
25. Sun, W.Q. 2002. Methods for Studying Water Relations under Stress. In Desiccation and Survival in Plants: Drying without Dying. (eds.). Black, M. and Pritchard, H.W. pp. 47-91, CABI Publishing, New York, NY. [DOI:10.1079/9780851995342.0047]
26. Velázquez-Gutiérrez, S.K., Figueira, A.C., Rodríguez-Huezo, M.E., Román-Guerrero, A., Carrillo-Navas, H. and Pérez-Alonso, C. 2015. Sorption isotherms, thermodynamic properties and glass transition temperature of mucilage extracted from chia seeds (Salvia hispanica L.). Carbohydrate Polymers, 121: 411-419. [DOI:10.1016/j.carbpol.2014.11.068] [PMID]
27. Yan, Z., Sousa-Gallagher, M.J. and Oliveira, F.A. 2008. Sorption isotherms and moisture sorption hysteresis of intermediate moisture content banana. Journal of Food Engineering, 86(3): 342-348. [DOI:10.1016/j.jfoodeng.2007.10.009]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research
Designed & Developed by : Yektaweb
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.