جلد 7، شماره 1 - ( (بهار و تابستان) 1399 )                   سال1399، جلد7 شماره 1 صفحات 192-181 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Pirasteh-Anosheh H. (2020). Breaking Seed Dormancy of Camelthorn (Alhagi maurorum) Using Different Treatments and Salinity Tolerance Threshold Level Evaluation at Germination Stage. Iranian J. Seed Res.. 7(1), : 12 doi:10.29252/yujs.7.1.181
URL: http://yujs.yu.ac.ir/jisr/article-1-402-fa.html
پیراسته انوشه هادی. شکست خواب بذر خارشتر (Alhagi maurorum) با استفاده از پیش‌تیمارهای مختلف و ارزیابی حدآستانه تحمل شوری در مرحله جوانه‌زنی پژوهشهای بذر ایران 1399; 7 (1) :192-181 10.29252/yujs.7.1.181

URL: http://yujs.yu.ac.ir/jisr/article-1-402-fa.html


سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، h.pirasteh.a@gmail.com
چکیده:   (5880 مشاهده)

چکیده مبسوط

مقدمه: خارشتر (Alhagi maurorum) تحمل بالایی به تنش‌های شوری و خشکی دارد و کیفیت علوفه آن از کاه غلات بالاتر و در حد یونجه می‌باشد. بذرهای خارشتر به‌دلیل پوسته سخت، به‌راحتی جوانه نمی‌زنند؛ لذا کشت آن به‌عنوان یک محصول کشاورزی، نیازمند تحقیقات بیشتری به‌ویژه در زمینه شکستن خواب و افزایش جوانه‌زنی است. علی‌رغم مطالعات فراوان در مورد خارشتر به‌عنوان یک علف‌هرز، تحقیقات در مورد بررسی فاکتورهای زراعی خارشتر به‌عنوان یک گیاه زراعی بسیار اندک است؛ بنابراین، در این مطالعه، برخی جوانب جوانه‌زنی و تحمل به شوری آن بررسی شده است.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش جوانب مختلف جوانه‌زنی خارشتر در مرکز ملی تحقیقات شوری در سال 1397 بررسی شد. در آزمایش اول پیش‌تیمارهای مختلف شامل شاهد، خراش‌دهی فیزیکی با کاغذ سنباده، هیدروپرایمینگ، آب جوش و اسیدسولفوریک بررسی گردیدند. با انتخاب تیمار پرایمینگ اسیدسولفوریک به‌عنوان تیمار برتر، در آزمایش دوم و سوم، زمان‌ها (5، 10، 15، 20 و 25 دقیقه) و غلظت‌های مختلف اسیدسولفوریک (98 و 75 درصد) مقایسه گردید. در آزمایش چهارم بذرهای برداشت‌شده در سال‌های 1397 با 1396 و 1395 مقایسه شدند. تأثیر سطوح مختلف تنش شوری (صفر، 6، 12، 18، 24، 30 و 36 دسی‌زیمنس برمتر) بر جوانه‌زنی و رشد اولیه خارشتر در آزمایش پنجم بررسی شد. در آزمایش ششم تیمارهای رژیم نوری شامل تاریکی ممتد، روشنایی ممتد و دوره‌های متناوب تاریکی-روشنایی و در آزمایش هفتم فاکتور اثرات بذر خواهری (بذرهای کنارهم و جداگانه) مقایسه شدند. درصد جوانه‌زنی و طول گیاهچه اندازه‌گیری و حدآستانه تحمل به شوری و کاهش 50% جوانه‌زنی برآورد شد.
یافته‌ها: نتایج آزمایش اول نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی در پیش‌تیمار اسیدسولفوریک (57 درصد) به‌دست آمد که بیش از 6 برابر جوانه‌زنی در تیمار شاهد بود. در آزمایش دوم مشاهده شد که بیشترین درصد جوانه‌زنی (81 درصد) و رشد گیاهچه (7/5 سانتی‌متر) از پیش تیمار اسیدسولفوریک 98 درصد به‌مدت 25 دقیقه به‌دست آمد. نکته مهم اینکه این نتیجه در اسیدسولفوریک ساخت داخل به‌دست آمد که در مورد اسیدسولفوریک تولید خارج، بیشترین جوانه‌زنی و رشد گیاهچه در غلظت 75 درصد مشاهده شد. در آزمایش چهارم مشخص شد که حداقل سه سال طول عمر بذر تأثیر معنی‌داری بر جوانه‌زنی بذر نداشت. افت شدید جوانه‌زنی و کاهش رشد در شوری 30 دسی‌زیمنس برمتر مشاهده شد. با این‌وجود، حتی در شوری 36 دسی‌زیمنس برمتر نیز جوانه‌زنی متوقف نشد. در آزمایش‌های ششم و هفتم مشخص شد که تفاوت معنی‌داری بین جوانه‌زنی بذرهای کاشته شده در تاریکی، روشنایی یا دوره‌های متناوب تاریکی-روشنایی و بذرهایی کنارهم نسبت به بذرهای با فاصله مشاهده نشد؛ بنابراین، بذر خارشتر فتوبلاستیک نیست و در کناهم قرارگرفتن بذرهای خارشتر تأثیر منفی (اثر خواهری) بر یکدیگر ندارند.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی بهترین روش برای بهبود جوانه‌زنی، پیش‌تیمار بذر با اسیدسولفوریک داخلی با غلظت 98 درصد و اسیدسولفوریک خارجی با غلظت 75 درصد به‌مدت 25 دقیقه است. با توجه به حصول درصد جوانه‌زنی بالا در تیمار اسیدسولفوریک (خراش‌دهی شیمیایی) به‌نظر می‌رسد خواب بذر خارشتر احتمالا فیزیکی باشد. همچنین حدآستانه تحمل به شوری این گیاه 2/14 دسی‌زیمنس برمتر برآورد شده است، ولی در شوری‌های بسیار بالاتر نیز قابلیت جوانه‌زنی حداقلی را دارد. تنش ملایم شوری، نه‌تنها جوانه‌زنی این گیاه را کاهش نمی‌دهد، بلکه برای تحریک رشد لازم است. با توجه به‌تحمل بالای شوری خارشتر در مرحله جوانه‌زنی، کشت آن در سیستم‌های شورورزی برای بررسی بیشتر توصیه می‌شود.

جنبه‌های نوآوری:
1- تیمار اسیدسولفوریک با غلظت 98 درصد به مدت 25 دقیقه منجر به شکستن خواب بذر خارشتر و جوانه‌زنی بالا (96 درصد) می‌گردد.
2- در شوری‌های متوسط (حدود 6 دسی‌زیمنس برمتر) نسبت به شرایط بدون تنش، جوانه‌زنی بدون تغییر و رشد گیاهچه تحریک می‌شود.
3- حدآستانه تحمل به شوری خارشتر، 2/14 دسی‌زیمنس برمتر برآورد شد.
شماره‌ی مقاله: 12
متن کامل [PDF 866 kb]   (1353 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اکولوژی بذر
دریافت: 1398/2/29 | ویرایش نهایی: 1399/12/20 | پذیرش: 1398/8/19 | انتشار الکترونیک: 1399/9/9

فهرست منابع
1. Amiri, B., Assareh, M., Jafari, M., Rasuli, B. and Jafari, A. 2012. Effect of NaCl & Na2SO4 on germination and seedling growth of Salicornia herbacea & Alhagi persarum. Iranian Journal of Rangelands and Desert Research, 19(2): 233-243. [In Persian with English Summary].
2. Arndt, S.K., Arampatsis, C., Foetzki, A., Li, X., Zeng, F. and Zhang, X. 2004. Contrasting patterns of leaf solute accumulation and salt adaptation in four phreatophytic desert plants in a hyperarid desert with saline groundwater. Journal of Arid Environments, 59(2): 259-270. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2004.01.017]
3. Bashtini, J., Fazaeili, H., Mirhadi, S.A., Malekkhahi, M. and Razaghi, A. 2013. Effect of feeding Alhaji browse to lactating ewes on milk yield and performance of lambs. Journal of Animal Science Researches, 32: 39-49. [In Persian with English Summary].
4. Baskin, J.M. and Baskin, C.C. 2004. A classification system for seed dormancy. Seed Science Research, 14(1): 1-16. https://doi.org/10.1079/SSR2003150 https://doi.org/10.1017/S0960258518000417 [DOI:10.1017/S0960258515000033]
5. Di Tomaso, J.M. and Healy, E.A. 2007. Weeds of California and Other Western States. Agriculture and Natural Resources press, California.
6. Dyer, A.R. 2004. Maternal and sibling factors induce dormancy in dimorphic seed pairs of Aegilops triuncialis. Plant Ecology, 172(2): 211-218. [DOI:10.1023/B:VEGE.0000026339.61069.33]
7. Dyer, A.R. 2017. The seed ecology of Aegilops triuncialis: linking trait variation to growing conditions. Seed Science Research, 27(3): 183-198. [DOI:10.1017/S0960258517000174]
8. Emam Y. and Pirasteh-Anosheh, H. 2014. Field and Laboratory Techniques in Crop Sciences. Jahad-e-Daneshgahi Press, Mashhad. [In Persian].
9. Esmaili, A. and Eslami, S.V. 2010. Breaking of dormancy and germination in Camelthorn seeds (Alhagi camelorum Fish.). The 3rd Iranian Weed Science Congress, February.
10. Farkhah, A., Heidari-Sharifabad, H., Ghorbanli, M. and Shakker-Bazarnow, H. 2002. Effects of salinity on seed germination of Salsola dendroides, Alhagi persorum and Aeluropus lagopoides. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 9: 1-14. [In Persian with English Summary].
11. Hashemi, Z. and Rezanejad, F. 2013. Morphological and developmental study of Alhagi pseudoalhagi (M.B.) Desv. flower and anatomical features. Iranian Journal of Plant Biology, 15: 31-44. [In Persian with English Summary].
12. Jie, Z., Jiang, Z.F. and Arndt S.K. 2008. Growth, physiological characteristics and ion distribution of NaCl stressed Alhagi sparsifolia seedlings. Chinese Science Bulletin, 53(2): 169-176. [DOI:10.1007/s11434-008-6020-5]
13. Kurban, H., Hirofumi, S., Kunito, N. and Rahmutulla, A. 1999. Effect of salinity on growth, photosynthesis in leguminous plant Alhagi pseudoalhagi (Bieb.). Soil Science and Plant Nutrition, 45(4): 851-862. [DOI:10.1080/00380768.1999.10414334]
14. Moradi, A.R., Ghanbari, A., Rashed Mohassel, M.H. and Izadi Darbandi, E. 2015. Investigations on the cardinal temperatures for germination of Alhaji pseudalhagi. Journal of Plant Protection, 29(2): 283-290
15. Nikfam, F., Baghestani, M., Mirvakili, S. and Meighani, F. 2013. Investigating of phenological stages of camelthorn (Alhaji pseudoalhagi L.) in Yazd Province. Journal of Weed Ecology, 1: 1-8. [In Persian with English Summary].
16. Pirasteh-Anosheh, H., Ranjbar, G., Emam, Y. and Hashemi, S.E. 2017. Forage production of alhagi using saline water and soil. The National Haloculture Congress. 22-23 November, Yazd. [In Persian with English Summary].
17. Ranjbar, G., Pirasteh-Anosheh, H, Banakar, M.H. and Miri, H.R. 2018. Review on halophytes researches in Iran: explanation of challenges and offer approaches. Journal of Plant Ecophysiology, 32: 117-129. [In Persian with English Summary].
18. Song, J.Z., K, F. Fan, H., Sun, M.X., Wang, B. Z., Zhang, S.Q. and Ungar, I.A. 2005. Two Na+ and Cl hyperaccumulators of the Chenopodiaceae. Journal of Integrative Plant Biology, 47: 311-318. [DOI:10.1111/j.1744-7909.2005.00057.x]
19. Van Genuchtan, M.T. and Hoffman, G.J. 1984. Analysis of crop salt tolerance data: soil salinity under irrigation- process and management. Ecological Studies, 51: 258-271. [DOI:10.1007/978-3-642-69836-1_8]
20. Yuan, F., Guo, J., Shabala, S. and Wang, B. 2019. Reproductive physiology of halophytes: current standing. Frontiers in Plant Science, 9: 1954. [DOI:10.3389/fpls.2018.01954] [PMID] [PMCID]
21. Zhang X.L., Zeng, F.J., Liu, B., Liu, Z., An, G.Z. and Sun, X.W. 2010. Effects of different soil moisture treatments on the photosynthesis and dry matter accumulation of Alhagi sparsifolia Seedlings. Arid Zone Research, 4: 649-655.
22. Zhao, K.F., Fan, H., Song, J., Sun, M.X., Wang, B.Z., Zhang, S.Q. and Ungar, I.A. 2005. Two Na+ and Cl− hyperaccumulators of the Chenopodiaceae. Journal of Integrative Plant Biology, 47(3): 311-318. [DOI:10.1111/j.1744-7909.2005.00057.x]
23. Zobayed, M.A., Murch, S.J. and El-Demerdash, M.A. 2006. NaCl enhances growth and morphogenesis potential of Alhagi graecorum. In Vitro Cellular and Developmental Biology-Plant, 42(6): 607-613. [DOI:10.1079/IVP2006811]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.