ناظریان، ع. ، مدرس نجف‌آبادی، س.س. و مهدوی، م. 1392. بیماری زردی فوزاریومی گلایول.
دانش بیماریشناسی گیاهی 2(2):29-18.
بیماری زردی فوزاریومی باعث زرد، قهوهای و پژمرده شدن برگ‌ها و پوسیدگی پیاز گلایول شده و به کاهش کمی،کیفی و بازارپسندی گل‌ها می‌انجامد. این بیماری توسط 4 گونه Fusarium ، مخصوصاٌ قارچ
خاکزی F. oxysporum f. sp. gladioli پدید می‌آید. این قارچها به صورت میسلیوم، کلامیدوسپور، میکرو و ماکروکنیدیوم قادر به بقاء در خاک میباشند. تغییر رنگ پیاز‌های آلوده، نرم، چروکیده و مومیایی شدن آنها در انبار از اصلی‌ترین نشانه‌های بیماری محسوب می‌شوند. علی‌رغم تلاش‌های زیاد برای مدیریت بیماری، آن همچنان یک مشکل جدی در مناطق پرورش گلایول دنیا است. روش مدیریت بیماری معمولاً بر شناسایی و کاشت ارقام مقاوم، کاربرد سموم شیمیایی، روشهای زراعی و مبارزه زیستی استوار است. در هر حال تلفیقی از چند روش فرصت بهتری در مدیریت این بیماری پدید می‌آورد.
مسلمخانی ک. و مظفری ج. 1394. مدیریت بیماری پژمردگی باکتریایی سیبزمینی با سلامتسنجی غدههای بذری. دانش بیماریشناسیگیاهی 5(1): 75-62.
باکتری Ralstonia solanacearum یکی از مهمترین بیمارگرهای گیاهی است که باعث کاهش کمی و کیفی محصول سیبزمینی میشود. مبارزه با این باکتری به دلیل دامنه میزبانی گسترده و نیز انتشار وسیع آن در خاکهای مناطق مختلف و انتقال آن از طریق آب آبیاری و غده‌هایی که آلودگی پنهان دارند، بسیار مشکل است. در حال حاضر این باکتری در اکثر نقاط ایران پراکنده شده است و با ایجاد پژمردگی و پوسیدگی قهوهای به عنوان خطری بالقوه، محصول سیبزمینی کشور را تهدید میکند. تهیه و کاشت غدههای بذری سالم و گواهی شده موثرترین روش مدیریت بیماری است. مدیریت موفق بیماری، مستلزم داشتن دانش کافی در مورد نحوهی پراکنش و شیوع بیماری است. در این مقاله ضمن شرح یافتههای نوین علمی در مورد بیماری، روشهای جدید ردیابی باکتری برای سلامتسنجی غدههای بذری سیبزمینی معرفی شدهاند.
محرابیون محمدی م، احمدی ن، ارزنلو م (1398) بیماری مرگ هلندی نارون. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(1): 100-91. DOI: 10.2982/PPS.9.1.91.
نارون از مهمترین درختان زینتی بهشمار می‌رود و در طراحی فضاهای سبز شهرها کاربرد فراوان دارد.بیماری مرگ هلندی نارون بهعنوان یکی از مهمترین بیماریهای نارون در دنیا شناخته شده است این بیماری در حال حاضر پراکنش جهانی داشته و حداقل سه گونه Ophiostoma از جمله O. ulmi،O. novo-ulmi و O.himal-ulmiدر ایجاد بیماری دخیل هستند که از نظر پراکنش جغرافیایی و قدرت تهاجم با هم متفاوت هستند. در ایران دو گونه O. ulmi و O. nov-oulmiبهعنوان عامل بیماری گزارش شدهاند، که جدایه‌های گونه O. novo-ulmi دارای قدرت بیماریزایی بیشتری نسبت به جدایه‌های O. ulmi میباشند.مدیریت بیماری با روشهای پیشگیری و قرنطینه، اقدامهای بهداشتی، کاشت رقم مقاوم و استفاده از سم‌های شیمیایی عملی است. جنبه‌های مختلف بیماری شامل نشانه‌ها، زیست‌شناسی و بومشناسی بیمارگرها و روشهای مدیریت آن در این مقاله شرح داده شده است.
حسامی ن، درویش‌نیا م، بازگیر ع (1400) واکنش نه رقم لوبیا به دو گونه Fusarium . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 104-93.
Doi: 10.2982/PPS.10.2.93.
مقدمه: دو قارچ خاکزاد Fusarium oxysporum و F. solani عامل بیماریهای مهم پژمردگی و پوسیدگی ریشه انواع لوبیا هستند. بهترین روش مدیریت این بیماریها شناسایی و کشت رقمهای مقاوم است. این پژوهش برای شناسایی واکنش نه رقم لوبیای ایرانی به این دو قارچ بیمارگر اجرا شد.
مواد و روشها: بوته های بیمار لوبیا از مزرعه های شهرستان الیگودرز در استان لرستان در غرب ایران جمع‌آوری و در آزمایشگاه F. solani و F. oxysporum از آنها جداسازی شدند. بیماریزایی این قارچها ابتدا روی یک رقم محلی بررسی شد. سپس واکنش نه رقم لوبیا نسبت به آنها در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تعیین شد. یافته‌ها:واکنش رقمها به F. oxysporum و F. solaniبه ترتیب در رقم قرمزدادفر با شدت بیماری 28/8 و 26/6 درصد، قرمزصیاد با 33/3 و 28/8 درصد، چیتیکوشا با 35/5 و 33/3 درصد، سفید247 با 40 و 37/8 درصد، سفیدپاک با 46/6 و 46/7 درصد، چیتی492 با 48/8 و 46/7 درصد به عنوان نیمه حساس و چیتی صالح با شدت بیماری 64/4 و 62/2 درصد، قرمزیاقوت با 77/7 و 80 درصد و سفیدالماس با 82/2 و 86/7 درصد به عنوان حساس شناخته شدند. هم‌چنین آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی معنی‌دار منفی بین طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه با شدت این بیماریها وجود دارد.نتیجه‌گیری:شش رقم لوبیای ایرانی قرمزدادفر، قرمزصیاد، چیتیکوشا، سفید247، سفیدپاک و چیتی492 به این بیماریها نیمه حساس هستند.
رضوانجو م، صدروی م، خوشرو ع (1400) تاثیر یک قارچ میکوریز آربوسکولی بر پژمردگی فوزاریومی در سه رقم گوجه فرنگی. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 81-74. Doi: 10.2982/PPS.10.2.74.
مقدمه: پژمردگی ناشی از قارچ خاکزاد Fusarium oxysporum f. sp. lycopersiciیکی از بیماریهای مهم در بیشتر مناطق کشت گوجه‌فرنگی در جهان است. میزان خسارت بیماری در ایران تا 27 درصد محصول گزارش شده است. مبارزه زیستی یک روش موثر و سازگار با محیط زیست و سالم برای مصرف کنندگان است. توانایی قارچهای میکوریز آربوسکولی در کاهش بسیاری از بیماریهای خاکزاد گیاهان به اثبات رسیده است، بنابراین این پژوهش برای بررسی تاثیر یک قارچ میکوریز آربوسکولی که به شکل تجارتی در دسترس بود بر شدت این بیماری در سه رقم تحت کشت گوجه فرنگی صورت گرفت. مواد و روشها:زادمایه‌ی تجارتی قارچ میکوریز آربوسکولی Glomus geosprum تهیه گردید. آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار اجرا شد. زادمایه‌ی قارچ میکوریز آربوسکولی به خاک سترون در گلدانها اضافه شد و بذرهای رقمهای گوجه فرنگیSuper-Strain،Chef و Super-Falat در گلدانها کاشته شدند. ریشه ی گیاهچه ها در مرحله‌ی سه تا شش برگی با سوسپانسیون هاگ یک جدایه‌ی پرآزار F. oxysporum f. sp. lycopersici مایه زنی شدند. پس از بروز نشانه های زردی و پژمردگی، داده های شدت بیماری، ارتفاع ساقه و طول ریشه جمع آوری و داده ها به کمک نرم افزار SPSS20 تجزیه واریانس شده و میانگینها مقایسه شدند. یافته ها: شدت بیماری در تمام رقمهای تیمار شده با قارچ میکوریز آربوسکولی به میزان معنی داری کمتر و ارتفاع ساقه و طول ریشه بیشتر از تیمارهای غیر میکوریزایی بودند. نتیجه گیری:توانایی G. geosporum در کاستن از شدت بیماری پژمردگی فوزاریومی و افزایش رشد بوته های گوجه‌فرنگی برای نخستین بار گزارش میشود.
حمید صادقی گرمارودی، سید یعقوب سید معصومی، اشرف نانکلی، جلد 11، شماره 1 - ( 12-1400 )
چکیده
صادقی گرمارودیح، سید معصومیس ی، نانکلیا (1400) واکنش سیزده رقم هلو و شلیل به پژمردگی ورتیسیلیومی.
دانش بیماری شناسی گیاهی 11(1): 73-60.
Doi: 10.2982/PPS.11.1.60.
مقدمه: بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی یکی از بیماریهای مهم خاکزاد درختان میوه هسته‌داراست. Verticillium dahliae عامل این بیماری محسوب می‌گردد. مواد و روشها: نمونه‌های دارای نشانه های پژمردگی ورتیسیلیومی از باغهای زردآلو و هلو در شاهرود و دماوند جمع‌آوری و چهار جدایه V. dahliaeبه‌دست آمد. زادمایه قارچ روی دانه‌های گندم سترون تهیه شد و واکنش 13 رقم هلو و شلیل که با روش پیوند روی پایه‌های GF305 (هیبرید بادام-هلو) تکثیر شده بودند، در شرایط باغی در اوایل بهار با آن در ناحیه طوقه مایه‌زنی شدند. شانزده هفته پس از مایه‌زنی شدت بیماری با یک مقیاس سه‌رتبه‌ای یادداشت‌برداری شد. یافته ها: واکنش این 13 رقم به بیماری تفاوت معنی‌داری با یکدیگر داشتند. همه رقمهای هلو-شلیل ارزیابی شده خیلی‌حساس، حساس و یا نیمه‌حساس بودند و هیچ کدام مقاومت نشان ندادند. واکنش رقم شلیل ایندیپندنس به بیماری خیلی حساس بود، ولی رقم رم‌استار با کمترین شدت بیماری در گروه نیمه حساس جای گرفت. نتیجه‌گیری: هلوی رقم رم‌استار در بین این رقمهای تحت کشت حساسیت کمتری به بیماری دارد.
گودرزی، آ. (1401). بیماری پژمردگی فوزاریومی خرما. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 64-73. بیماری پژمردگی فوزاریومی به عنوان یکی از بیماریهای بسیار خسارتزا و مرگبار درختان خرما در بسیاری از مناطق کشت این محصول در دنیا و به ویژه کشورهای تولید کننده خرما در قاره آفریقا شناخته شده است. در حال حاضر، بخش قابل توجهی از نخلستانهای واقع در مراکش و صحرای غربی و مرکزی الجزایر تحت تأثیر این بیماری قرار دارند. زیان اقتصادی ناشی از بیماری پژمردگی فوزاریومی خرما، به ویژه در صورت وقوع همه گیریهای شدید، بسیار قابل توجه است. این بیماری طی یک قرن گذشته، سبب نابودی بیش از 12 میلیون اصله درخت خرما در مراکش و حدود سه میلیون اصله درخت خرما در الجزایر شده است. قارچ Fusarium oxysporum (Schltdl.) f. sp. albedinisکهیک بیمارگر آوندی خاکبرد است، به عنوان عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی خرما شناخته شده است. زیان اقتصادی ناشی از این بیماری، به ویژه در صورت وقوع همه گیریهای شدید، بسیار قابل توجه است و در برخی مناطق، همه گیری بیماری پژمردگی فوزاریومی به نابودی بیش از ۷۰درصد محصول خرما منجر شده است. استراتژیهای مدیریت تلفیقی این بیماری شامل استفاده از رقمهای مقاوم یا متحمل، پیشگیری از ورود عامل بیماری به مناطق عاری از بیماری، ریشه کنی بیماری، مبارزه زیستی و مبارزه شیمیایی است. این بیماری تا کنون از مناطق تولید خرما در ایران گزارش نشده است، هرچند که نشانه های مشابه با بیماری پژمردگی فوزاریومی در برخی از نخلستانهای استان هرمزگان یافت شده است.
رسولی ل، صدروی م، کشاورز ک (1401) غربالگری هشت رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی. دانش بیماریشناسی گیاهی 12 (1): 52-46.
مقدمه: پژمردگی فوزاریومی ناشی ازقارچ خاکزی Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol) یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در دنیا است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم روشی دوستدار محیط زیست مدیریت بیماری است که به تولید محصولی عاری از مواد شیمیایی و تمیز می انجامد. این پژوهش برای تعیین واکنش هشت رقم گوجه فرنگی به بیماری و همبستگی واکنش آنها با آنزیم پراکسیداز انجام شد.مواد و روشها: بوته های پژمرده گوجه فرنگی در گلخانه های جنوب غربی ایران نمونه برداری شدند و پس از جداسازی و خالص سازی و مطالعه خصوصیات ریختی دو جدایه Fol شناسایی شدند. واکنشهای هشت رقم کینگ استون، سوپرچف، دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا، سوپرپویا و سی اچ نسبت به این دو جدایه در آزمایشی فاکتوریل با طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط گلخانه بررسی شد. شدت بیماری و شاخص های رویشی و زایشی گیاه اندازه گیری شدند. میزان آنزیم پراکسیداز در برگهای بوته های هر تیمار به روش اسپکترو فتومتری در طول موج ۴۷۰ نانومتر اندازه گیری و ضریب همبستگی آن با شدت بیماری تعیین شد. یافته ها:تجزیه واریانس داده‌های این آزمایش نشان داد که بین جدایه‌های Fol از نظر قدرت بیماریزایی و تاثیر متقابل جدایه‌های بیمارگر و رقمها تفاوت معنی‌داری وجود دارد. جدایه Fol2 پرآزارتر از Fol1 بود و رقم سی اچ نیمه حساس ، رقمهای دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا و سوپرپویا نیمه مقاوم، رقمهای کینگ استون و سوپرچف کاملا مقاوم به این جدایه پرآزار بیمارگر و بیماری بودند. سطح آنزیم پراکسیداز در گیاه با شدت بیماری همبستگی منفی داشت. نتیجه گیری: کینگ استون و سوپرچف در بین این رقمها مقاوم به بیماری هستند. اندازه گیری سطح آنزیم پراکسیداز می تواند به عنوان یک شاخص مقاومت برای تعیین واکنش رقم های گوجه فرنگی به بیماری استفاده شود.
