دانش بیماری شناسی گیاهی

صدروی، م. 1390. نقش قارچ­های میکوریز آربوسکولار در مدیریت بیماری­های گیاهی.  دانش بیماری­شناسی گیاهی 1(1) : 13-1.

قارچ‌های میکوریز آربوسکولار، همزیست ریشه 80% گیاهان، از جمله اغلب گیاهان زراعی و درختان میوه هستند. آن‌ها ضمن استقرار درون بافت ریشه و تولید آربوسکول درون سلول‌های پوست داخلی آن، شبکه ظریف ریسه‌های خارج ریشه‌ای نیز تولید می‌کنند. این قارچ‌ها با افزایش جذب آب و عناصر غذایی برای گیاهان، تغییر در مواد شیمیایی بافت‌های گیاهی، رقابت با بیمارگرها برای محل استقرار و مواد غذایی، تغییر در ساختار ریشه‌، کاستن از تنش‌های محیطی و افزایش جمعیت باکتری‌های مفید خاک به مدیریت بیماری‌های قارچی، شبه قارچی، نماتدی، باکتریایی، فیتوپلاسمایی و فیزیولوژیک گیاهان کمک می‌نمایند. جمع‌آوری، شناسایی، خالص سازی ، تکثیر و تلقیح این قارچ‌ها به گیاهان می‌تواند مصرف کودها و سموم شیمیایی را کاهش دهد.

 آلودگی خاک زمین‌های محدود زراعی به مواد سمی در طول چند دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته است . گیاه-پالایی فن‌آوری استفاده از گیاهان برای حذف، تجزیه یا کم خطرتر کردن مواد سمی موجود در خاک است. همزیستی قارچ‌ها با ریشه گیاهان کارایی گیاهان همزیست را در پالایش خاک‌های آلوده از مواد سمی افزایش می‌دهد. قارچ Hebeloma mesophaeum که همزیست سطح ریشه گیاهان نوئل نروژی، راش، توسکا، بیدمجنون و بیدمشک است، با جذب و غیرفعال کردن فلزات سنگین آلاینده موجود در خاک در شبکه ریسه‌ای هارتیگ خود در پوست ریشه، به استقرار و رشد بهینه این گیاهان در خاک‌های آلوده کمک می‌کند. قارچ‌های همزیست ریشه آربوسکولار Funneliformis mosseae ، Claroideoglomus etunicatum ، Septoglomus deserticola ، Glomus versiforme و G. intraradices به ذرت، سویا، شبدر، شبدر زیرزمینی، گوجه‌فرنگی و اکالیپتوس در استقرار و رشد بهینه و جذب بیشتر عناصر غذایی در خاک‌های آلوده به کادمیوم، سرب، روی، آرسنیک و مواد نفتی کمک کرده‌اند. این قارچ‌ها با تثبیت این عناصر و مواد آلاینده در شبکه ریسه‌ای خارج ریشه‌ای خود باعث غیرفعال شدن آن‌ها می‌شوند. بنابراین قارچ‌های همزیست ریشه می‌توانند کمک زیادی در احیای زیستی زمین‌های آلوده بنمایند.

قاسم‌نژاد ع.، باقری‌فرد ا.‌ ا.، نصرالله‌نژاد س. و باقری‌نجف‌آباد ع. 1392. تاثیر قارچ Piriformospora indica بر عملکرد گیاهان. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 3(1): 87-83. 

قارچ‏های همزیست ریشه با افزایش توان جذب آب و مواد غذایی به رشد بهتر و بیشتر گیاه میزبان کمک می‏کنند. در این‏میان قارچ Piriformospora indica پتانسیل ویژه‏ای دارد. این قارچ که به عنوان محرک رشد گیاهان شناخته شده است، با استقرار در بافت ریشه باعث افزایش ریشه‌های موئین و تحریک به رشد اندام‌های زیرزمینی و هوایی گیاهان می‌گردد. اثر این قارچ بر رشد رویشی بعضی از گیاهان دارویی و تجمع متابولیت‌های ثانویه آن‌ها مورد بحث قرار گرفته است.

برادر ع.، صابری­ریسه  ر.، صداقتی  ا. و  اخگر  ع. 1393. باکتری‌های کمکی قارچ‌­های همزیست ریشه گیاهان.دانش بیماری‌شناسی گیاهی 4(1):53-46.

صدروی م. و طلایی ف. 1393. روش­های تولید انبوه مایه قارچ­های همزیست درون ریشه. دانش بیماری­شناسی گیاهی 4(1):22-13.