قرچه ن. و صدروی م. 1394. معرفی پنج بیماری مهم قارچی حبوبات در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(2):25-17.
دانههای لوبیا، نخود، عدس، ماش و باقلا سرشار از پروتئین هستند. استان کهگیلویه و بویراحمد، یکی از مناطق کشت این گیاهان است. پنج بیماری مهم قارچی پژمردگی فوزاریومی، پوسیدگی فوزاریومی ریشه، سوختگی آسکوکیتایی، سوختگی آلترناریایی و پوسیدگی ذغالی در این استان روی این گیاهان شایع هستند. نشانههای این بیماریها، خصوصیات کلیدی ریختشناسی بیمارگرها و مناطق انتشار آنها در ایران و جهان شرح داده شده است.
وفائی س ح (1398) بیماری سوختگی نخود. 8(2): 57-45. DOI: 10.2982/PPS.8.2.45. بیماری سوختگی ناشی ازMycosphaerella rabiei مهمترین عامل محدودکننده تولید نخود در دنیا است. بررسی جمعیت قارچ از نظر بیماریزایی و ژنتیکی برای مدیریت بیماری ضروری میباشد. راهبردهای مختلفی از قبیل تیمار بذر با قارچکشها، استفاده از رقمها مقاوم، تنظیم تاریخ کاشت و تلفیق مقاومت با کاربرد قارچکشها پس از آلودگی برای مدیریت این بیماری توصیه شده است. استفاده از رقمهای مقاوم بهترین ساز و کار مدیریتی جهت کاهش خسارت ناشی از سوختگی است ولی اثربخشی رقمهای مقاوم به دلیل مقاومت ناقص ژرم پلاسم نخود و تغییرپذیری بیماریزایی جمعیت بیمارگر دارای محدودیت میباشد. در این مقاله زیستشناسی، تنوع بیماریزایی و ژنتیکی بیمارگر، توارث مقاومت در میزبان و مدیریت بیماری بیان شده است.
میرزاپور ث، درویشنیا م، بازگیر ع، میرزائی نجفقلی ح (1399) تنوع بیماریزایی جدایه های Didymellarabiei عامل سوختگی نخود در سه استان غربی ایران.دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2): 13-1. DOI:10.2982/PPS.9.2.1
مقدمه: سوختگی ناشی از Didymella rabiei مهمترین عامل محدودکننده تولید نخود در جهان، از جمله استانهای غربی ایران است.هدف از این پژوهش تعیین تنوع بیماریزایی جدایههای بیمارگر از استانهای غربی ایران (ایلام، لرستان و کرمانشاه) و ارتباط تنوع بیماریزایی با منشا جغرافیایی آنها بود. مواد و روشها: در طول فصل زراعی 97- 96 نمونه هایی از گیاهان آلوده از مزارع نخود استانهای غربی، جمع آوری شده و به آزمایشگاه منتقل گردید. بدین ترتیب صد جدایه خالص از D. rabiei تهیه شد. جدایهها بر اساس محل جمع آوری به 20 گروه تقسیم شدند. از هر گروه، بر اساس خصوصیات مورفولوژیک، یک جدایه به عنوان نماینده جهت انجام آزمایش گلخانهای انتخاب گردید. تنوع بیماریزایی این 20 جدایه روی هشت رقم افتراقی نخود در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه بررسی شد. یافته ها: تجزیۀ واریانس دادههای آزمایش نشان داد که اختلاف معنی داری بین واکنش رقمها به جدایههای مختلف بیمارگر در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. جدایه های بیمارگر بر اساس واکنش رقمهای افتراقی، در سه گروه بیماریزای 1 ( کم آزار) ، 2 (پرآزار یا نیمه پرآزار) و 3 (بسیار پرآزار) شناسایی شدند. جدایه های استانهای کرمانشاه و لرستان در گروه 1 و جدایه های استان ایلام در گروههای 1، 2 و 3 قرار گرفتند. بیشترین شدت بیماری در سه جدایه از استان ایلام مشاهده شد. رقم ILC3996 بیشترین مقاومت را نسبت به همه این جدایه ها نشان داد. نتیجه گیری: جدایه های D. rabiei در سه استان غربی ایران در سه گروه بیماریزای 1، 2 و 3 ، کمآزار، نیمه پرآزار و بسیار پرآزار قرار دارند. جدایههای بسیار پرآزار در استان ایلام شناسایی شدند که از آنها میتوان برای برنامه های اصلاحی تولید رقمهای مقاوم نخود به بیماری استفاده نمود. رقم غیرزراعی ILC3996 که نسبت به همه این جدایه ها مقاومت نشان داد، دارای ژنهای مقاومت به این گروههای بیماریزای بیمارگر است.
عزیزی ک (1400) ترجیح میزبانی و سطح جمعیتی Pratylenchoides ritteri در شش حبوب. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(1):47-36.
Doi:10.2982/PPS.11.1.36.
چکیده
مقدمه: حبوب بعد از غلات مهمترین منبع غذایی انسان هستند. بیش از 70 گونه نماتد انگل گیاهی از حبوب دنیا گزارش شده است که برخی از این نماتدها خسارت زیادی به این محصولات وارد میکنند. در بین این نماتدها Pratylenchoides ritteri در ایران پراکنش وسیعی روی گیاهان مختلف از جمله حبوب دارد. مواد و روشها: تعداد نماتدهای P. ritteri در کیلوگرم خاک در یک مزرعه آلوده مشخص شد و از این خاک جهت آزمایش گلخانهای استفاده شد. شاخص تولید مثلی نماتد و برخی از شاخصهای رشدی شش گیاه باقلا، سویا، عدس، لوبیا، ماش و نخود در گلخانه و مزرعه آلوده در قالب بلوکهای کاملاً تصادفی بررسی و دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS22 آنالیز شد. یافتهها: همه گیاهان کشت شده میزبان نماتد بودند و شاخص تولید مثلی نماتد روی آنها بالاتر از یک بود. بیشترین شاخص تولیدمثلی در گلخانه مربوط به سویا و کمترین مربوط به ماش بود. کاهش رشد اندامهای هوایی و زیرزمینی گیاهان در تیمارهای آلوده به نماتد نسبت به شاهد سالم مشاهده شد. لوبیا بیشترین کاهش و ماش کمترین میزان کاهش شاخصهای رشدی را نشان دادند. نتیجهگیری: باقلا، سویا، عدس، لوبیا، ماش و نخود میزبان نماتد P. ritteri هستند و این نماتد میتواند باعث کاهش شاخصهای رشدی این گیاهان شود.