دانش بیماری شناسی گیاهی

بخشی م. 1396. معیارهای مهم شناسایی گونه­ های Cercospora. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 7(1): 14-1. 

گونه­های Cercospora گروهی از قارچ­های بیمارگر گیاهی مهم با توزیع جغرافیایی گسترده هستند. آنها اغلب باعث ایجاد لکه برگی در گیاهان تیره ­های عمده دولپه­ای­ها، بیشتر تیره ­های تک‌لپه‌ای‌ها، برخی بازدانگان و سرخس­ها می­شوند. ویژگی­های مختلفی از قبیل ریخت­شناسی، تولید زهرابه­ های قارچی و تخصص ­یافتگی میزبانی برای تشخیص گونه­ های این جنس به­ کار رفته­ اند. یافته ­های جدید پژوهشی نشان داده ­اند که برای شناسایی دقیق گونه­ های Cercospora بررسی مجموعه خصوصیات ریخت‌شناسی، زیست‌شناسی و فیلوژنتیک آن­ها، که در این مقاله شرح داده شده­ اند، از کارآیی بهتری برخوردار هستند. شناسایی دقیق این بیمارگرها، قدم اول برای یافتن روش­های مناسب مدیریت بیماری­های آن­ها است، بنابراین پیشنهاد می­شود که به‌منظور شناسایی دقیق گونه­ های Cercospora، آن­ها بر اساس این معیارها مورد مطالعه و بازبینی قرار گیرند.

بخشی م. 1397. بازنگری بر آرایه‌بندی جنس Pseudocercospora. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 8(1): 14-1. DOI: 10.2982/PPS.8.1.1.

گونه‌های Pseudocercospora از قارچهای بیمارگر گیاهی با دامنه میزبانی وسیع روی گیاهان علفی و چوبی هستند. از زمان توصیف اولیه این جنس، آرایه‌بندی آن همواره چالش برانگیز بوده است. در سال‌های اخیر داده‌های توالی DNA از نواحی ژنی مختلف اطلاعات مفیدی در مورد آرایه‌بندی صحیح جنس Pseudocercospora فراهم نموده­اند. این داده‌ها نشان داده­ اند که گونه­ های Pseudocercospora  در بیش از یک مسیر درون قارچهای تیره Mycosphaerellaceae، راسته Capnodiales، رده Dothideomycetes، شاخه Ascomycota تکامل یافته­اند و چندنیایی هستند. همچنین گونه‌های با ریختشناسی، نشانه ­ها و دامنه میزبانی مشابه، ولی از مناطق جغرافیایی مختلف ممکن است از لحاظ فیلوژنتیکی گونه‌های متمایزی باشند. شناسایی دقیق عامل بیماری، گام اول در مدیریت بیماری‌های این بیمارگرها است. صفات کلیدی ریختشناسی و داده ­های ژنتیکی نوین برای شناسایی گونه­ های این جنس، در این مقاله شرح داده شده‌اند. 

فکری کهن س و مستوفی‌زاده­ قلمفرسا ر (1398) مدیریت تلفیقی بیماری‌های ناشی از قارچ‌های گندمیان‌زی. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 8(2):69-58. DOI: 10.2982/PPS.8.2.58

 گندم یکی از مهم‌ترین گیاهان زراعی است که به طور گسترده در ایران و جهان برای غذای انسان و دام کشت می‌شود. این محصول توسط عوامل مختلفی از جمله قارچ‌ها مورد حمله قرار می‌گیرد. قارچ‌های گندمیان‌زی بیمارگران مهمی هستند که در گندم پوسیدگی ریشه و طوقه، لکه برگی و نقطه سیاه ایجاد می‌کنند. روش‌هایی با کارایی زیاد و ایمن برای انسان و محیط زیست برای مبارزه با آن‌ها به کار گرفته شده است. از آن‌جا که فعالیت این قارچ‌ها به عواملی مانند دما، اسیدیته، رطوبت و مواد غذایی موجود در خاک بستگی دارد، انجام درست عملیات زراعی قبل از کاشت و آبیاری و کوددهی مناسب، در مهار این عوامل بسیار مؤثر خواهد بود. از طرف دیگر انواعی از گونه‌های Trichoderma و قارچ‌ریشه‌های آربوسکولی و برخی باکتری‌ها به روش‌هایی مانند تولید بیوفیلم، افزایش رشد گیاه و تولید آنزیم بیماری را مهار می‌کنند. به طور کلی مبارزه تلفیقی با استفاده از چند روش به طور هم‌زمان بهترین نتیجه را می‌دهد.