قرچه ن. و صدروی م. 1394. معرفی پنج بیماری مهم قارچی حبوبات در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(2):25-17.
دانههای لوبیا، نخود، عدس، ماش و باقلا سرشار از پروتئین هستند. استان کهگیلویه و بویراحمد، یکی از مناطق کشت این گیاهان است. پنج بیماری مهم قارچی پژمردگی فوزاریومی، پوسیدگی فوزاریومی ریشه، سوختگی آسکوکیتایی، سوختگی آلترناریایی و پوسیدگی ذغالی در این استان روی این گیاهان شایع هستند. نشانههای این بیماریها، خصوصیات کلیدی ریختشناسی بیمارگرها و مناطق انتشار آنها در ایران و جهان شرح داده شده است.
بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه با عامل KühnRhizoctonia solaniاز عوامل اصلی ایجاد خسارت در مزرعه لوبیا است. محدود ساختن توسعه گسترده بیماری در مناطق مهم لوبیا کاری کشور نیازمند شناسایی عوامل تأثیرگذار بر وقوع و گسترش این بیماری است. به دلیل نبود ارقام مقاوم به بیماری و عدم کارآیی مبارزه شیمیایی در خاک، مدیریت زراعی بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار است. طبق پژوهشهای به عمل آمده برنامه مدیریت تلفیقی بیماری شامل افزایش مواد آلی خاک، تقویت تشکیل گره‌های ریزوبیومی ریشه، اجتناب از کاشت لوبیا در خاک‌های شنی، حفظ اسیدیته حدود خنثی در خاک زراعی، رعایت فاصله دور آبیاری 9-7 روز در کل فصل زراعی، رعایت تراکم کاشت استاندارد 30 بوته لوبیا در هر مترمربع، کشت در عمق کمتر از پنج سانتیمتر و شرایط آب و هوایی گرم و خشک، بهره‌گیری از آبیاری بارانی، کشت لوبیا قرمز در مزارع با سابقه آلودگی، رعایت تناوب زراعی مناسب، مصرف حداکثر 50 کیلوگرم در هکتار اوره، مبارزه با علفهای هرز و ضدعفونی بذر با سموم مناسب جذبی پیشنهاد میشود.
بخشی م. 1397. بازنگری بر آرایه‌بندی جنس Pseudocercospora. دانش بیماریشناسی گیاهی 8(1): 14-1. DOI: 10.2982/PPS.8.1.1.
گونه‌های Pseudocercospora از قارچهای بیمارگر گیاهی با دامنه میزبانی وسیعروی گیاهان علفی و چوبی هستند. از زمان توصیف اولیه این جنس، آرایه‌بندی آن همواره چالش برانگیز بوده است. در سال‌های اخیر داده‌های توالی DNA از نواحی ژنی مختلف اطلاعات مفیدی در مورد آرایه‌بندی صحیح جنس Pseudocercosporaفراهم نمودهاند.این دادهها نشان داده اند که گونه های Pseudocercospora در بیش از یک مسیر درون قارچهای تیره Mycosphaerellaceae، راسته Capnodiales، رده Dothideomycetes، شاخه Ascomycota تکامل یافتهاند و چندنیایی هستند.همچنین گونه‌های با ریختشناسی، نشانه ها و دامنه میزبانی مشابه، ولی از مناطق جغرافیایی مختلف ممکن است از لحاظ فیلوژنتیکی گونه‌های متمایزی باشند. شناسایی دقیق عامل بیماری، گام اول در مدیریت بیماریهای این بیمارگرها است. صفات کلیدی ریختشناسی و داده های ژنتیکی نوین برای شناسایی گونه های این جنس، در این مقاله شرح داده شده‌اند.
علی رستمی، مهدی صدروی، رسول رضایی، محمد عبداللهی، جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
رستمی ع، صدروی م، رضائی ر، عبداللهی م (1399) مهار زیستی پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با دو گونه Trichoderma و Pseudomonas fluorescens. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):27-14. Doi: 10.2982/PPS.9.2.14
مقدمه: پوسیدگی فوزاریومی ریشه، ناشی ازf. sp. phaseoliFusarium solani ، یکی از بیماریهای مهم لوبیا در جهان است، که خسارت آن تا 85 درصد محصول گزارش شده است. مهار زیستی روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری خاکبرد است. مواد و روشها: مزرعه های لوبیا در استان کهگیلویه و بویراحمد بازدید شدند و از ریشه های پوسیده بوته های بیمار نمونه‌برداری شد. دو جدایه بیمارگر از آنها جداسازی، خالصسازی و شناسایی شدند. قدرت بیماریزایی این دو جدایه روی دو رقم درخشان و پاک لوبیا در گلخانه آزمایش شد. قدرت بازدارندگی از رشد پرگنه جدایه پرآزارتر بیمارگر توسط 14 جدایه Trichoderma harzianum ، چهار جدایه Trichoderma virens ، دو جدایه Trichoderma atroviridaeو پنج جدایه بومی florescensPseudomonas و CHAOP. florescensدر شرایط آزمایشگاهی با توانایی فرا انگلی و تولید مواد پادزیست بررسی شدند. سرانجام تاثیر چهار جدایه برتر T. harzianumیک جدایهT. atroviridae و دو جدایه P. florescens برشدت بیماری در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تمام جدایه های سه گونه Trichodermaتوانایی فرا انگلی و از بین بردن ریسه های بیمارگر را داشتند. در آزمایش تولید مواد پادزیستی فرار و نافرار چهار جدایه harzianum T. توانایی بیشتر معنیداری نشان دادند. در آزمایش گلخانه نیز تمام تیمارها باعث کاهش معنی دار شدت بیماری شدند ولی یک جدایه harzianumT.تاثیر بیشتری داشت. نتیجه گیری: بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در مزرعه های لوبیا در جنوب غربی ایران هم وجود دارد. جدایه های بومی T. harzianum ، T. virens و T. atroviridae توانایی فرا انگلی بیمارگر را دارند. این قارچها و جدایه های باکتری florescensPseudomonas توانایی بازدارندگی از رشد پرگنه بیمارگر با تولید مواد پادزیستی دارند. جدایه های Trichoderma harzianum و T. atroviridae و . florescens CHAO P توانایی کاهش شدت بیماری را در شرایط گلخانه دارند.
حسامی ن، درویش‌نیا م، بازگیر ع (1400) واکنش نه رقم لوبیا به دو گونه Fusarium . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 104-93.
Doi: 10.2982/PPS.10.2.93.
مقدمه: دو قارچ خاکزاد Fusarium oxysporum و F. solani عامل بیماریهای مهم پژمردگی و پوسیدگی ریشه انواع لوبیا هستند. بهترین روش مدیریت این بیماریها شناسایی و کشت رقمهای مقاوم است. این پژوهش برای شناسایی واکنش نه رقم لوبیای ایرانی به این دو قارچ بیمارگر اجرا شد.
مواد و روشها: بوته های بیمار لوبیا از مزرعه های شهرستان الیگودرز در استان لرستان در غرب ایران جمعآوری و در آزمایشگاه F. solani و F. oxysporum از آنها جداسازی شدند. بیماریزایی این قارچها ابتدا روی یک رقم محلی بررسی شد. سپس واکنش نه رقم لوبیا نسبت به آنها در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تعیین شد. یافته‌ها:واکنش رقمها به F. oxysporum و F. solaniبه ترتیب در رقم قرمزدادفر با شدت بیماری 28/8 و 26/6 درصد، قرمزصیاد با 33/3 و 28/8 درصد، چیتیکوشا با 35/5 و 33/3 درصد، سفید247 با 40 و 37/8 درصد، سفیدپاک با 46/6 و 46/7 درصد، چیتی492 با 48/8 و 46/7 درصد به عنوان نیمه حساس و چیتی صالح با شدت بیماری 64/4 و 62/2 درصد، قرمزیاقوت با 77/7 و 80 درصد و سفیدالماس با 82/2 و 86/7 درصد به عنوان حساس شناخته شدند. همچنین آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی معنی‌دار منفی بین طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه با شدت این بیماریها وجود دارد.نتیجه‌گیری:شش رقم لوبیای ایرانی قرمزدادفر، قرمزصیاد، چیتیکوشا، سفید247، سفیدپاک و چیتی492 به این بیماریها نیمه حساس هستند.
عزیزی ک (1400) ترجیح میزبانی و سطح جمعیتی Pratylenchoides ritteri در شش حبوب. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(1):47-36.
Doi:10.2982/PPS.11.1.36.
چکیده
مقدمه: حبوب بعد از غلات مهمترین منبع غذایی انسان هستند. بیش از 70 گونه نماتد انگل گیاهی از حبوب دنیا گزارش شده است که برخی از این نماتدها خسارت زیادی به این محصولات وارد می‌کنند. در بین این نماتدها Pratylenchoides ritteri در ایران پراکنش وسیعی روی گیاهان مختلف از جمله حبوب دارد. مواد و روشها: تعداد نماتدهای P. ritteri در کیلوگرم خاک در یک مزرعه آلوده مشخص شد و از این خاک جهت آزمایش گلخانه‌ای استفاده شد. شاخص تولید مثلی نماتد و برخی از شاخص‌های رشدی شش گیاه باقلا، سویا، عدس، لوبیا، ماش و نخود در گلخانه و مزرعه آلوده در قالب بلوک‌های کاملاً تصادفی بررسی و دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS22 آنالیز شد. یافته‌ها: همه گیاهان کشت شده میزبان نماتد بودند و شاخص تولید مثلی نماتد روی آنها بالاتر از یک بود. بیشترین شاخص تولیدمثلی در گلخانه مربوط به سویا و کمترین مربوط به ماش بود. کاهش رشد اندام‌های هوایی و زیرزمینی گیاهان در تیمارهای آلوده به نماتد نسبت به شاهد سالم مشاهده شد. لوبیا بیشترین کاهش و ماش کمترین میزان کاهش شاخص‌های رشدی را نشان دادند. نتیجه‌گیری: باقلا، سویا، عدس، لوبیا، ماش و نخود میزبان نماتد P. ritteri هستند و این نماتد میتواند باعث کاهش شاخص‌های رشدی این گیاهان شود.
سیاهپوش، س.، دهقانی، ع. (1402). اثر تنشهای محیطی در همه گیری بیماری پوسیدگی ذغالی حبوبات. دانش بیماریشناسی گیاهی، 13(1)، 124-113.
پوسیدگی ذغالی ناشی از قارچ خاکزیphaseolina Macrophominaاز مهمترین بیماریهای قارچی حبوبات است که در شرایطی که گیاهان تحت تنش هستد شیوع می‌یابد. تغییرات اقلیمی طی چند دهه اخیر شرایط محیطی را برای کشت و تولید بهینه حبوبات دشوار ساخته است. تنش خشکی مهمترین تنش غیرزنده در تولید حبوبات است. پیش آمودگی گیاهان برای آلوده شدن به بیمارگرهای خشکی پسند از زمینه های بروز و گسترش بیماریهایی مانند پوسیدگی ذغالی است. با توجه به این که کشت و تولید حبوبات در اراضی قلیایی و آهکی در ایران گسترش زیادی دارد و گیاهان در معرض تنشهای مختلف محیطی به ویژه خشکی در طی فصل زراعی هستند، اهمیت این بیماری، میزان خسارت آن، دامنه میزبانی وزیست شناسی بیمارگر، شرایط مناسب همه گیری آن و خلاصه یافته‌های پژوهشی روی بیماری در ایران در این مقاله شرح داده شده است.
