بخشی، م.، ارزنلو،م. و بابایاهری، ا. 1391. تولید مثل جنسی و ساختار ژنهای تیپ آمیزشی در قارچهای بیمارگر گیاهان. دانش بیماری شناسی گیاهی 2(1): 63- 50.
در سلسله قارچها، تولید مثل جنسی با ژنگاه خاصی تحت عنوان ژنگاه تیپ آمیزشی تنظیم میشود. این ژنگاه از نظر ساختاری غیرمعمول است، زیرا 2 فرم متناوب (آلل) با توالی کاملا غیر مشابه را شامل میشود که فاکتورهای
نسخهبرداری متفاوت را رمزگذاری میکنند، اما در عین حال یک موقعیت کروموزومی را اشغال میکنند. این مشخصه ژنومی مهم به صورت گسترده در بزرگترین شاخه قارچها، Ascomycota که بسیاری از قارچهای بیمارگر گیاهی را شامل میشود، مطالعه شده است. در مقاله حاضر سعی براین است تا جنبههای مختلف ژنهای تیپ آمیزشی مورد بررسی قرار گرفته و ساختار این ژنها در این شاخه بحث شود. آشنایی با این مقوله میتواند کمک شایانی به افزایش دانش ما از پتانسیل تشکیل چرخه تولید مثل جنسی در قارچهای بیمارگر گیاهی و بدنبال آن تنوع ژنتیکی در جمعیتهای قارچی داشته باشد. کسب دانش لازم در زمینه تولید مثل جنسی و تنوع ژنتیکی قارچهای بیمارگر گیاهی از جنبههای مختلف در مدیریت بیماریهای گیاهی مفید است.
کریمی ک.، ارزنلو م. و میرابی
ف. 1393. بیماری اسکالد جو. دانش بیماریشناسیگیاهی 4(1):12-1.
جو یکی از غلات پرمصرف در جهان به شمار میرود. بیماری سوختگی برگ یا اسکالد ناشی از قارچ Rhynchosporium commune یکی از مخربترین بیماریهای این گیاه به شمار میرود که در شرایط مساعد میزان خسارت آن میتواند به 40 درصد محصول برسد. آلودگی اولیه از هاگهای آزاد شده از بقایای بوتههای بیمار سال زراعی قبل پدید میآید. آلودگی ثانویه نیز از طریق پراکنده شدن زادمایه بیمارگر توسط باران و باد صورت میگیرد. جمعیت بیمارگر با وجود عدم شناسایی شکل جنسی، از تنوع ژنتیکی بالایی برخوردار است، که به سازوکارهای جریان ژنی، چرخه شبهجنسی و نوترکیبی میتوزی نسبت داده شده است. مدیریت بیماری با روشهای زراعی، شیمیایی و ارقام مقاوم عملی است. در این مقاله نشانههای بیماری، آرایهبندی و چرخه زندگی عامل بیماری و روش مدیریت بیماری شرح داده شده است.