دانش بیماری شناسی گیاهی

قرچه ن. و صدروی م. 1394. معرفی پنج بیماری مهم قارچی حبوبات در ایران. دانش بیماری­شناسی گیاهی  4(2):25-17.

دانه­های لوبیا، نخود، عدس، ماش و باقلا سرشار از پروتئین هستند. استان کهگیلویه و بویر­احمد، یکی از مناطق کشت این گیاهان است. پنج بیماری مهم قارچی پژمردگی فوزاریومی، پوسیدگی فوزاریومی ریشه، سوختگی آسکوکیتایی، سوختگی آلترناریایی و پوسیدگی ذغالی در این استان روی این گیاهان شایع هستند. نشانه­های این بیماری‌ها، خصوصیات کلیدی ریخت­شناسی بیمارگرها و مناطق انتشار آن­ها در ایران و جهان شرح داده شده است.

ناصری ب. 1395. مدیریت تلفیقی بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه لوبیا. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 5(2):51-42.

بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه با عامل Kühn Rhizoctonia solani از عوامل اصلی ایجاد خسارت در مزرعه لوبیا است. محدود ساختن توسعه گسترده بیماری در مناطق مهم لوبیا کاری کشور نیازمند شناسایی عوامل تأثیرگذار بر وقوع و گسترش این بیماری است. به دلیل نبود ارقام مقاوم به بیماری و عدم کارآیی مبارزه شیمیایی در خاک، مدیریت زراعی بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار است. طبق پژوهش­های به عمل آمده برنامه مدیریت تلفیقی بیماری شامل افزایش مواد آلی خاک، تقویت تشکیل گره‌های ریزوبیومی ریشه، اجتناب از کاشت لوبیا در خاک‌های شنی، حفظ اسیدیته حدود خنثی در خاک زراعی، رعایت فاصله دور آبیاری 9-7 روز در کل فصل زراعی، رعایت تراکم کاشت استاندارد 30 بوته لوبیا در هر مترمربع، کشت در عمق کمتر از پنج سانتیمتر و شرایط آب و هوایی گرم و خشک، بهره‌گیری از آبیاری بارانی، کشت لوبیا قرمز در مزارع با سابقه آلودگی، رعایت تناوب زراعی مناسب، مصرف حداکثر 50 کیلوگرم در هکتار اوره، مبارزه با علف­های هرز و ضدعفونی بذر با سموم مناسب جذبی پیشنهاد می­شود.

رستمی ع، صدروی م، رضائی ر، عبداللهی م (1399) مهار زیستی پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با دو گونه Trichoderma  و Pseudomonas fluorescens. دانش بیماری­شناسی گیاهی 9(2):27-14. Doi: 10.2982/PPS.9.2.14

مقدمه: پوسیدگی فوزاریومی ریشه، ناشی ازf. sp. phaseoliFusarium solani ، یکی از بیماری­های مهم لوبیا در جهان است، که خسارت آن تا 85 درصد محصول گزارش شده است. مهار زیستی روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری خاک­­برد است. مواد و روش­ها:  مزرعه ­های لوبیا در استان کهگیلویه و بویراحمد بازدید شدند و از ریشه های پوسیده بوته­ های  بیمار نمونه‌برداری شد. دو جدایه بیمارگر از آنها جداسازی، خالص­سازی و شناسایی شدند. قدرت بیماری­زایی این دو جدایه روی دو رقم درخشان و پاک لوبیا در گلخانه آزمایش شد. قدرت بازدارندگی از رشد پرگنه جدایه پرآزارتر بیمارگر توسط 14 جدایه Trichoderma harzianum ، چهار جدایه Trichoderma virens ، دو جدایه Trichoderma atroviridae و پنج جدایه بومی  florescensPseudomonas و CHAOP. florescens   در شرایط آزمایشگاهی با توانایی فرا انگلی و تولید مواد پادزیست بررسی شدند. سرانجام تاثیر چهار جدایه برتر T. harzianum یک جدایه T.  atroviridae  و دو جدایه P. florescens  برشدت بیماری در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ­ها: تمام جدایه ­های سه گونه  Trichoderma توانایی فرا انگلی و از بین بردن ریسه های بیمارگر را داشتند. در آزمایش تولید مواد پادزیستی فرار و نافرار  چهار جدایه   harzianum T. توانایی بیشتر معنی­داری نشان دادند. در آزمایش گلخانه نیز تمام تیمارها باعث کاهش معنی­ دار شدت بیماری شدند ولی یک جدایه harzianum  T. تاثیر بیشتری داشت. نتیجه ­گیری: بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در مزرعه ­های لوبیا در جنوب­ غربی ایران هم وجود دارد. جدایه­ های بومی T. harzianum ، T. virens  و T. atroviridae توانایی فرا انگلی بیمارگر را دارند. این قارچها و جدایه ­های باکتری    florescensPseudomonas    توانایی بازدارندگی از رشد پرگنه بیمارگر با تولید مواد پادزیستی دارند. جدایه­ های Trichoderma harzianum و T. atroviridae و . florescens CHAO  P
  توانایی کاهش شدت بیماری را در شرایط گلخانه دارند.