رسولی ل، صدروی م، کشاورز ک (1401) غربالگری هشت رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی. دانش بیماریشناسی گیاهی 12 (1): 52-46.
مقدمه: پژمردگی فوزاریومی ناشی ازقارچ خاکزی Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol) یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در دنیا است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم روشی دوستدار محیط زیست مدیریت بیماری است که به تولید محصولی عاری از مواد شیمیایی و تمیز می انجامد. این پژوهش برای تعیین واکنش هشت رقم گوجه فرنگی به بیماری و همبستگی واکنش آنها با آنزیم پراکسیداز انجام شد.مواد و روشها: بوته های پژمرده گوجه فرنگی در گلخانه های جنوب غربی ایران نمونه برداری شدند و پس از جداسازی و خالص سازی و مطالعه خصوصیات ریختی دو جدایه Fol شناسایی شدند. واکنشهای هشت رقم کینگ استون، سوپرچف، دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا، سوپرپویا و سی اچ نسبت به این دو جدایه در آزمایشی فاکتوریل با طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط گلخانه بررسی شد. شدت بیماری و شاخص های رویشی و زایشی گیاه اندازه گیری شدند. میزان آنزیم پراکسیداز در برگهای بوته های هر تیمار به روش اسپکترو فتومتری در طول موج ۴۷۰ نانومتر اندازه گیری و ضریب همبستگی آن با شدت بیماری تعیین شد. یافته ها:تجزیه واریانس دادههای این آزمایش نشان داد که بین جدایه‌های Fol از نظر قدرت بیماریزایی و تاثیر متقابل جدایه‌های بیمارگر و رقمها تفاوت معنی‌داری وجود دارد. جدایه Fol2 پرآزارتر از Fol1 بود و رقم سی اچ نیمه حساس ، رقمهای دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا و سوپرپویا نیمه مقاوم، رقمهای کینگ استون و سوپرچف کاملا مقاوم به این جدایه پرآزار بیمارگر و بیماری بودند. سطح آنزیم پراکسیداز در گیاه با شدت بیماری همبستگی منفی داشت. نتیجه گیری: کینگ استون و سوپرچف در بین این رقمها مقاوم به بیماری هستند. اندازه گیری سطح آنزیم پراکسیداز می تواند به عنوان یک شاخص مقاومت برای تعیین واکنش رقم های گوجه فرنگی به بیماری استفاده شود.
دشتی پور، س. ، ظفری، د. (1402). معرفی دو گونه ی فوزاریوم بیماریزای نیشکر در استان خوزستان، ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 13 (1)، 26-14.
نیشکر یک محصول مهم تجاری است که برای تولید شکر و مصارف صنعتی زیادی مورد استفاده قرار می گیرد. این پژوهش به منظور شناسایی گونههای فوزاریوم عامل بیماری پوکابونگ نیشکر، در بوتههای دارای علایم پژمردگی آوندی و رگههای قرمز در برگ انجام شد. این بیماری، از بیماریهای مهم و در حال گسترش نیشکر در جهان است که منجر به کاهش قابل توجهی در محصول نیشکر می شود.
هدف از این پژوهش شناسایی گونه های فوزاریوم عامل این بیماری در استان خوزستان ایران بود. مزرعه های نیشکر این استان بازدید شدندو از بافتهای بیمار بوته ها نمونه برداریشدند.بافتهای بیمار پس از شستشو و ضدعفونی سطحی، روی محیط سیب زمینی/ دکستروز/آگار کشت شدند. شناسایی مرفولوژی گونه ها با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی انجام شد و از روش آنالیز ترکیبی از دادههای نواحی ژنهایtef 1αوrpb2 برای تایید هویت آنها استفاده شد. گونههایFusarium culmorum وFusarium oxysporum به عنوان عامل بیماریزای نیشکر شناسایی شدند. آزمون بیماریزایی انجام شد و نتایج آن حاکی از بیماریزا بودن گونههای شناسایی شده بود. این اولین گزارش از گونههایF. culmorumوF. oxysporum بهعنوان بیمارگرهای نیشکر در ایران میباشد.
بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه گوجه فرنگی یکی از مهمترین و خسارت زاترین بیماریهای خاکزاد این محصول و از عوامل محدودکننده تولید گوجه فرنگی در دنیا به شمار میرود. نشانه های بیماری شامل زرد و بافتمرده شدن برگها و دمبرگها، ریزش برگها، تشکیل زخمهای قهوه ای رنگ روی ریشه و بافتهای مجاور سطح خاک، بافت مرده شدن و تغییر رنگ بافتهای داخلی طوقه و قاعده ساقه، کاهش کمیت و کیفیت میوه ها، پژمردگی و مرگ گیاه است. یازده گونه Fusarium به نامهای، solaniF. . ، f. sp. radicis-lycopersiciF. oxysporum، F. moniliforme، F. culmorum، F. commune، F. redolens، F. chlamydosporum، F. semitectum،F. lateritium، F. acuminatum و . equisetiFبه عنوان عوامل مولد این بیماری در دنیا گزارش شده اند. وقوع بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه گوجه فرنگی در مزرعه ها و گلخانه های تجارتی، در صورت عدم اجرای راهبردهای مدیریت بیماری معمولاً به وارد شدن زیان اقتصادی فراوان به عملکرد محصول گوجه فرنگی و در برخی موارد، نابودی کامل محصول منجر می شود. این بیماری تا کنون از استانهای آذربایجان شرقی، سمنان، فارس، هرمزگان و کرمان در ایران، گزارش شده است. راهبردهای مدیریت تلفیقی بیماری شامل
راهکارهای پیشگیری کننده مانند پیشگیری از ورود و انتشار عامل بیماری، استفاده از رقمهای مقاوم، جلوگیری از ایجاد زخم در ریشه و طوقه، بهداشت زراعی و مدیریت تنش شوری و روشهای مبارزه زراعی، زیستی و شیمیایی در این مقاله شرح داده شده اند.
