22 نتیجه برای صدروی
مهدی صدروی،
جلد 2، شماره 1 - ( 12-1391 )
چکیده
صدروی، م. 1391. مبارزه زیستی با سفیدک‌های پودری. دانش بیماریشناسی گیاهی 2(1): 7-1.
سفیدک‌های پودری از قارچهای انگل‌های اجباری مهم گیاهان هستند، که با به وجود آمدن پوشش سفیدرنگ روی قسمت‌های هوایی آنها باعث زردی، خشکی و کاهش کمی و کیفی محصول گیاهان زراعی، درختان میوه، جالیز و زینتی می‌شوند. از بین روشهای مبارزه با این بیمارگرها تنها امکان استفاده از قارچ‌کش‌ها بعد از بروز آنها وجود دارد، ولی به دلیل خطرات زیست محیطی استفاده از سموم شیمیایی، امکان باقیماندن آنها در محصول و گزارش مقاومت به
قارچ‌کش‌ها در بعضی از سفیدک‌های پودری، مبارزه زیستی با این بیمارگرها مورد توجه قرار گرفته است. قارچهای
Ampelomyces quisqualis، Pseudozyma flocculosa و Lecanicillium longisporum، باکتری Bacillus subtilis ، کنه Tydeus lambi و کفشدوزک 20 نقطه‌ای Psyllobora vigintimaculata به طرز موثری در مبارزه با سفیدک‌های پودری خیار، کدو، گوجه‌فرنگی، فلفل، انگور و رز استفاده شدهاند و تعدادی از آنها به شکل تجارتی به بازار نیز عرضه شدهاند.
مهدی صدروی، قائم خردمندمطلق ،
جلد 2، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
صدروی، م. و خردمندمطلق، ق. 1392. کاربردهای فن‌آوری نانو در بیماریشناسی گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی
2(2):44- 38.
فن‌آوری نانو، علمی است که به شناسایی، تولید و استفاده از مواد در مقیاس نانومتر (9- 10متر) می‌بردازد. این
فن‌آوری که قدرت سازماندهی در حد مولکولی را فراهم کرده در بیماریشناسی گیاهی برای تولید نانوحسگر‌های زیستی برای تشخیص سریع بیمارگرها، تولید مواد نقره و سیلیکا-نقره نانو برای مبارزه با قارچها و باکتری‌ها و تهیه سموم شیمیایی به شکل کپسول‌های نانو، کاربرد دارد. ذرات فلزی نانو بازدارنده بیمارگرهای گیاهی، از بعضی قارچها، باکتری‌ها و گیاهانی مانند آفتابگردان، یونجه، خردل‌هندی، ماگنولیا و خرمالوی ژاپنی بدست آمده است.
مهدی صدروی، نجمه قرچه،
جلد 2، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
صدروی، م. و قرچه، ن. 1392. نقش قارچهای همزیست ریشه در احیای زمین‌های آلوده به مواد سمی. دانش بیماریشناسی گیاهی 2(2):60- 45.
آلودگی خاک زمین‌های محدود زراعی به مواد سمی در طول چند دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته است . گیاه-پالایی فن‌آوری استفاده از گیاهان برای حذف، تجزیه یا کم خطرتر کردن مواد سمی موجود در خاک است. همزیستی قارچها با ریشه گیاهان کارایی گیاهان همزیست را در پالایش خاکهای آلوده از مواد سمی افزایش میدهد. قارچ Hebeloma mesophaeum که همزیست سطح ریشه گیاهان نوئل نروژی، راش، توسکا، بیدمجنون و بیدمشک است، با جذب و غیرفعال کردن فلزات سنگین آلاینده موجود در خاک در شبکه ریسه‌ای هارتیگ خود در پوست ریشه، به استقرار و رشد بهینه این گیاهان در خاکهای آلوده کمک می‌کند. قارچهای همزیست ریشه آربوسکولار Funneliformis mosseae ، Claroideoglomus etunicatum ، Septoglomus deserticola ، Glomus versiforme و G. intraradices به ذرت، سویا، شبدر، شبدر زیرزمینی،
گوجه‌فرنگی و اکالیپتوس در استقرار و رشد بهینه و جذب بیشتر عناصر غذایی در خاکهای آلوده به کادمیوم، سرب، روی، آرسنیک و مواد نفتی کمک کرده‌اند. این قارچها با تثبیت این عناصر و مواد آلاینده در شبکه ریسه‌ای خارج ریشه‌ای خود باعث غیرفعال شدن آنها می‌شوند. بنابراین قارچهای همزیست ریشه میتوانند کمک زیادی در احیای زیستی زمین‌های آلوده بنمایند.
مهدی صدروی،
جلد 3، شماره 1 - ( 12-1392 )
چکیده
صدروی م. 1392. مدل پیش‌آگاهی زنگ زرد گندم. دانش بیماریشناسی گیاهی 3(1): 74-62.
زنگ زرد مهمترین بیماری گندم در ایران است. هاگهای هوازاد قارچ عامل بیماری منبع اولیه آلودگی هستند. دما، رطوبت، شدت و جهت وزش باد، واکنش ارقام تحت کشت به بیماری، وجود بوته‌های گندم در تابستان، زمان کاشت گندم
و وضعیت تغذیه گیاه در هر منطقه نیز عوامل موثر در شیوع بیماری هستند. در مدل پیش‌آگاهی بیماری، بر اساس ردیابی بیماری و شدت آن در طی سال، بررسی عوامل آب‌وهوایی موثر بر بیماری، واکنش ارقام تحت کشت در منطقه و مرحله رشد گیاه به هنگام بروز بیماری، زمان مناسب سمپاشی و تعداد دفعات آن تعیین میشود. اهمیت بیماری در ایران و جهان،
نشانههای آن، عامل بیماری، عوامل موثر در شیوع بیماری، مدل پیش‌آگاهی و مراحل اجرایی آن و سموم مناسب برای مبارزه با بیماری شرح داده شدهاند.
مهدی صدروی، مرضیه توکلی،
جلد 3، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
صدروی م. و توکلی م. 1393. مدل پیش‌آگاهی بیماری سفیدک کرکی خیار. دانش بیماریشناسی گیاهی
3(2):81-73.
بیماری سفیدک کرکی، ناشی از Pseudoperonospora cubensis ، مهمترین بیماری خیار در مناطق مرطوب و گلخانه‌های تولید آن در کشور است، که خسارت آن تا 100درصد محصول می‌رسد. از آنجا که برای مبارزه با این بیماری روی ارقام حساس تحت کشت، اغلب از مبارزه شیمیایی استفاده میشود، با برقراری برنامه پیش‌آگاهی آن براساس بررسی جمعیت بیمارگر در مزرعه و اندازه‌گیری دما و رطوبت نسبی هوا در مزرعه و گلخانه میتوان زمان ظهور بیماری را پیش‌بینی نمود و با یک سمپاشی به موقع با یکی از سموم محفاظتی و یا جذبی مناسب از بروز و شیوع بیماری پیشگیری نمود و خطر باقیماندن سم در این محصول، که به صورت تازه مصرف میشود، هزینه‌های تولید و قیمت محصول را کاهش داد.
مهدی صدروی، فرزانه طلایی،
جلد 4، شماره 1 - ( 12-1393 )
چکیده
صدروی م. و طلایی ف. 1393. روشهای تولید انبوه مایه قارچهای
همزیست درون ریشه. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(1):22-13.
قارچهای همزیست درون ریشه یا آربوسکول‌دار، نقش مهمی در زندگی اکثر گیاهان زراعی، باغی، سبزی، صیفی و زینتی دارند. آنها باعث افزایش جذب عناصر غذایی، مقاومت گیاهان در برابر بیمارگرهای خاکزاد و محصول می‌شوند. از آنجا که این قارچهای مفید همزیست اجباری ریشه هستند، تکثیر و تولید انبوه مایه آنها تنها روی بافتهای زنده امکان‌پذیر است. اولین روشی که برای این منظور به کار رفت کشتهای گلدانی بود، سپس روشهای آبکشت، هواکشت و سرانجام تکثیر آنها روی ریشه‌های کشت شده روی محیط‌های خاص ابداع شدهاند. این روشها و عوامل موثر در تکثیر و تولید انبوه مایه این قارچهای سودمند شرح داده شدهاند.
زینب شرفی، مهدی صدروی،
جلد 4، شماره 1 - ( 12-1393 )
چکیده
شرفی ز. و صدروی م. 1393. معرفی ده قارچ بیمارگر بذرزاد. دانش
بیماریشناسی گیاهی 4(1): 45-34.
اکثر محصولات کشاورزی توسط بذر تکثیر می‌شوند. تعداد زیادی از قارچهای بیمارگر گیاهان نیز همراه با بذر منتقل و منتشر شده، باعث بروز و شیوع بیماریهای مخرب در مزرعه می‌شوند. با شناسایی قارچهای بذرزاد میتوان از بروز بیماریهای آنها پیشگیری نمود. در این مقاله خصوصیات ریختشناسی ده قارچ بیمارگر بذرزاد متعلق به جنس‌های Alternaria، Aspergillus و Bipolaris، که میتوانند باعث پوسیدگی و یا کاهش
قوه جوانه‌زنی بذر و یا بیماری لکه قهوه‌ای یا سوختگی برگ غلات شوند، شرح داده شدهاند.
نجمه قرچه ، مهدی صدروی،
جلد 4، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
قرچه ن. و صدروی م. 1394. معرفی پنج بیماری مهم قارچی حبوبات در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(2):25-17.
دانههای لوبیا، نخود، عدس، ماش و باقلا سرشار از پروتئین هستند. استان کهگیلویه و بویراحمد، یکی از مناطق کشت این گیاهان است. پنج بیماری مهم قارچی پژمردگی فوزاریومی، پوسیدگی فوزاریومی ریشه، سوختگی آسکوکیتایی، سوختگی آلترناریایی و پوسیدگی ذغالی در این استان روی این گیاهان شایع هستند. نشانههای این بیماریها، خصوصیات کلیدی ریختشناسی بیمارگرها و مناطق انتشار آنها در ایران و جهان شرح داده شده است.
مهدی صدروی، محیا رحیمیزاده،
جلد 5، شماره 1 - ( 12-1394 )
چکیده
صدروی م. و رحیمیزاده م. 1394. معرفی ده گونهی مفید Penicillium . دانش بیماریشناسی گیاهی 5(1):13-1.
گونههای Penicillium ، اغلب به حالت گندرو در بقایای گیاهی در خاک، فرآوردههای گیاهی، میوههای تازه و آبدار آسیبدیده یا میوهها و دانههای انباری زندگی میکنند. این قارچها را میتوان براساس ویژگیهای پرگنه، کنیدیومبر، فیالیدها و کنیدیومها، روی محیط کشتهای اختصاصی شناسایی کرد. توانایی بعضی جدایههای ده گونهی
P. aurantiogriseum ،P. bilaiae ،P. chrysogenum ،P. citrinum ،P. funiculosus ،P. glabrum ،
P. griseofulvum ،P. oxalicum ،P. purpurogenum و P. simplicissimum برای مهار بیماریهای پژمردگی فوزاریومی و ورتیسلیومی گوجه‌فرنگی، کپک سفید و پوسیدگی خاکستری حبوب، پوسیدگی قهوه‌ای و سوختگی سرشاخه هلو، سوختگی دیرهنگام و سیست سیب‌زمینی و یا به عنوان عامل افزایش‌دهنده رشد گیاهان به اثبات رسیده است. خصوصیات ریختشناسی کلیدی این قارچها در این مقاله شرح داده شده است. اکثر این قارچها از ایران نیز گزارش شدهاند، بنابراین شناسایی و کاربرد جدایههای موثر آنها برای مبارزه با بیماریهای گیاهی و یا افزایش رشد گیاهان را میتوان پیشنهاد کرد.
محیا رحیمیزاده، مهدی صدروی،
جلد 6، شماره 1 - ( 12-1395 )
چکیده
رحیمیزاده م. و صدروی م. 1395. معرفی هشت گونهی مفید Aspergillus. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(1): 32-22.
گونههای Aspergillus اغلب به حالت گندرو در بقایای گیاهی در خاک، آب، برخی فراورده‌های گیاهی، میوههای تازه و آبدار آسیبدیده یا میوهها و دانههای انباری یافت می‌شوند. این قارچها را میتوان بر اساس ویژگیهای پرگنه، کنیدیومبر، حباب، فیالید و کنیدیومها، روی محیط کشتهای اختصاصی شناسایی کرد. توانایی برخی جدایههای هشت گونه A. flavus، A. fumigatus، A. niger، A. piperis، A. repens، A. tamarii، A. terrus و A. tubingensis، برای مهار بیماریهای سیاهشدن غلاف کاکائو، غده ریشه و پوسیدگی فوزاریومی ریشه گوجه‌فرنگی، لکه‌برگی آلترناریایی، پوسیدگی خشک فوزاریومی، پوسیدگی صورتی و نرم غده سیب‌زمینی و یا به‌عنوان عامل افزایش‌دهنده رشد گیاهان و عامل کاهنده تولید آفلاتوکسین در دانهها و خشکبار به اثبات رسیده است. خصوصیات ریختشناسی کلیدی این قارچها در این مقاله شرح داده شده است. اکثر این قارچها از ایران گزارش شدهاند بنابراین شناسایی و کاربرد جدایههای مؤثر آنها برای مبارزه با بیماریهای گیاهی و افزایش رشد گیاهان پیشنهاد میشود.
نجمه مرادی، مهدی صدروی،
جلد 6، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
صدروی م. و مرادی ن. 1396. چهار بیماری مهم درختان بلوط در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(2): 23-14.
درختان بلوط رشته‌کوه‌های زاگرس در غرب و مناطقی در شمال ایران را پوشانده اند. چهار بیماری مهم انواع بلوط در ایران پوسیدگی ذغالی، سوختگی شاه بلوط، مرگ ناگهانی و سفیدک پودری هستند. نشانه های این بیماریها، مشخصات بیمارگرها و نحوه شیوع آنها شرح داده شده است و راهکارهایی جهت حفاظت درختان بلوط در برابر این بیماریها پیشنهاد شده اند.
آیدا احمدی زاده اصفهانی، مهدی صدروی، شعله کاظمی،
جلد 8، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
احمدی زاده اصفهانی آ، صدروی م و کاظمی ش (1398) تاثیر نانوکیتوزان بر بیماری سوختگی زودهنگام گوجه‌فرنگی. دانش بیماریشناسی گیاهی 8(2):109-102. DOI: 10.2982/PPS.8.2.102
مقدمه: سوختگی زودهنگام ناشی از گونه های Alternaria یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در جهان است. این بیماری از بیشتر مناطق ایران با آلودگی تا 90 درصد گزارش شده است. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر نانوکیتوزان بر شدت بیماری برای استفاده از آن به عنوان جایگزین قارچکش شیمیایی کلروتالونیل انجام شد. مواد و روشها: مزرعه ها و گلخانه های تولید گوجه فرنگی استان فارس، در جنوب ایران، بازدید و از بوته های بیمار نمونه برداری شد. بیمارگرها از بافتهای بیمار جداسازی، خالصسازی وبا مطالعه خصوصیات ریختشناسی شناسایی گردیدند. تاثیر نانوکیتوزان در سه غلظت سه، پنج و هفت گرم بر لیتر قبل و بعد از تلقیح دو بیمارگر و قارچکش کلروتالونیل بر شاخصهای شدت بیماری در رقمهای Sunseed و 16، در شرایط گلخانه در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل با طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار آزمایش شدند.
داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و میانگینها مقایسه شدند. یافته ها: بیمارگرها A. solani و A. alternata شناخته شدند. نتیجه آزمایش گلخانه ای نشان داد که قدرت بیماریزایی A. solani بیشتر از A. alternata است، رقم 16 مقاومت نسبی بیشتری به بیماری دارد و نانوکیتوزان در 5 و 7 میلیگرم در لیتر قبل از تلقیح بیمارگرها و در غلظت 7 میلیگرم بعد از تلقیح بیمارگرها شاخصهای شدت بیماری را به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها کاهش میدهد. نتیجه گیری: نانوکیتوزان میتواند به عنوان یک قارچکش زیستی جایگزین مناسب قارچکش شیمیایی کلروتالونیل برای مدیریت بیماری باشد.
علی رستمی، مهدی صدروی، رسول رضایی، محمد عبداللهی،
جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
رستمی ع، صدروی م، رضائی ر، عبداللهی م (1399) مهار زیستی پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با دو گونه Trichoderma و Pseudomonas fluorescens. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):27-14. Doi: 10.2982/PPS.9.2.14
مقدمه: پوسیدگی فوزاریومی ریشه، ناشی ازf. sp. phaseoliFusarium solani ، یکی از بیماریهای مهم لوبیا در جهان است، که خسارت آن تا 85 درصد محصول گزارش شده است. مهار زیستی روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری خاکبرد است. مواد و روشها: مزرعه های لوبیا در استان کهگیلویه و بویراحمد بازدید شدند و از ریشه های پوسیده بوته های بیمار نمونه‌برداری شد. دو جدایه بیمارگر از آنها جداسازی، خالصسازی و شناسایی شدند. قدرت بیماریزایی این دو جدایه روی دو رقم درخشان و پاک لوبیا در گلخانه آزمایش شد. قدرت بازدارندگی از رشد پرگنه جدایه پرآزارتر بیمارگر توسط 14 جدایه Trichoderma harzianum ، چهار جدایه Trichoderma virens ، دو جدایه Trichoderma atroviridae و پنج جدایه بومی florescensPseudomonas و CHAOP. florescens در شرایط آزمایشگاهی با توانایی فرا انگلی و تولید مواد پادزیست بررسی شدند. سرانجام تاثیر چهار جدایه برتر T. harzianum یک جدایه T. atroviridae و دو جدایه P. florescens برشدت بیماری در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تمام جدایه های سه گونه Trichoderma توانایی فرا انگلی و از بین بردن ریسه های بیمارگر را داشتند. در آزمایش تولید مواد پادزیستی فرار و نافرار چهار جدایه harzianum T. توانایی بیشتر معنیداری نشان دادند. در آزمایش گلخانه نیز تمام تیمارها باعث کاهش معنی دار شدت بیماری شدند ولی یک جدایه harzianum T. تاثیر بیشتری داشت. نتیجه گیری: بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در مزرعه های لوبیا در جنوب غربی ایران هم وجود دارد. جدایه های بومی T. harzianum ، T. virens و T. atroviridae توانایی فرا انگلی بیمارگر را دارند. این قارچها و جدایه های باکتری florescensPseudomonas توانایی بازدارندگی از رشد پرگنه بیمارگر با تولید مواد پادزیستی دارند. جدایه های Trichoderma harzianum و T. atroviridae و . florescens CHAO P
توانایی کاهش شدت بیماری را در شرایط گلخانه دارند.
محمد رضوان جو، مهدی صدروی، علیرضا خوشرو،
جلد 10، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1400 )
چکیده
رضوانجو م، صدروی م، خوشرو ع (1400) تاثیر یک قارچ میکوریز آربوسکولی بر پژمردگی فوزاریومی در سه رقم گوجه فرنگی. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 81-74. Doi: 10.2982/PPS.10.2.74.
مقدمه: پژمردگی ناشی از قارچ خاکزاد Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici یکی از بیماریهای مهم در بیشتر مناطق کشت گوجه‌فرنگی در جهان است. میزان خسارت بیماری در ایران تا 27 درصد محصول گزارش شده است. مبارزه زیستی یک روش موثر و سازگار با محیط زیست و سالم برای مصرف کنندگان است. توانایی قارچهای میکوریز آربوسکولی در کاهش بسیاری از بیماریهای خاکزاد گیاهان به اثبات رسیده است، بنابراین این پژوهش برای بررسی تاثیر یک قارچ میکوریز آربوسکولی که به شکل تجارتی در دسترس بود بر شدت این بیماری در سه رقم تحت کشت گوجه فرنگی صورت گرفت. مواد و روشها: زادمایه‌ی تجارتی قارچ میکوریز آربوسکولی Glomus geosprum تهیه گردید. آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار اجرا شد. زادمایه‌ی قارچ میکوریز آربوسکولی به خاک سترون در گلدانها اضافه شد و بذرهای رقمهای گوجه فرنگیSuper-Strain ،Chef و Super-Falat در گلدانها کاشته شدند. ریشه ی گیاهچه ها در مرحله‌ی سه تا شش برگی با سوسپانسیون هاگ یک جدایه‌ی پرآزار F. oxysporum f. sp. lycopersici مایه زنی شدند. پس از بروز نشانه های زردی و پژمردگی، داده های شدت بیماری، ارتفاع ساقه و طول ریشه جمع آوری و داده ها به کمک نرم افزار SPSS20 تجزیه واریانس شده و میانگینها مقایسه شدند. یافته ها: شدت بیماری در تمام رقمهای تیمار شده با قارچ میکوریز آربوسکولی به میزان معنی داری کمتر و ارتفاع ساقه و طول ریشه بیشتر از تیمارهای غیر میکوریزایی بودند. نتیجه گیری: توانایی G. geosporum در کاستن از شدت بیماری پژمردگی فوزاریومی و افزایش رشد بوته های گوجه‌فرنگی برای نخستین بار گزارش میشود.
الهام بهمنی، مهدی صدروی، محمد عبداللهی،
جلد 11، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1400 )
چکیده
بهمنی ا، صدروی م، عبداللهی م (1400) قارچهای بذرزاد برنج در استان کهگیلویه و بویراحمد ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(2): 23-13.
Doi: 10.2982/PPS.11.1.13
مقدمه: استان کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غرب ایران از مناطق مهم کشت برنج است. قارچهای بذرزاد ممکن است باعث شیوع بیماریهای مخربی گردند، بنابراین شناسایی آنها برای پیشگیری از بروز این بیماریها ضروری است. مواد و روشها: سی نمونه بذر چهار رقم برنج از مناطق مختلف این استان جمع آوری شدند. قارچهای همراه بذر با روشهای قرار دادن روی محیط کشت سیب زمینی-دکستروز-آگار، بلاتر و بلاتر انجمادی جداسازی و پس از خالصسازی، خصوصیات ریختی آنها مورد مطالعه قرار گرفت و شناسایی شدند. فراوانی کل بذرهای آلوده به قارچها و فراوانی بذرهای آلوده به هر قارچ محاسبه شدند. تاثیر این قارچها بر جوانه زنی بذر و رشد ریشه چه چهار رقم چمپا، شمیم، گرده و لنجان به روش قرار دادن بین کاغذهای صافی سترون مرطوب آزمایش شد.
یافته ها: بیست و هشت قارچ از 11جنس Alternaria ، Aspergillus ،Bipolaris ، Cladosporium ، Curvularia ، Epicoccum ، Fusarium، Penicillium ، Pyrenophora، Rhizopus و Ulocladium در این سی نمونه شناسایی شدند. این قارچها تاثیر معنی داری بر جوانه زنی بذر چهار رقم برنج نداشتند ولی باعث پوسیدگی بافت ریشه چه آنها شدند. متوسط آلودگی رقم چمپا کمتر از سایرین بود. نتیجه گیری: رقم چمپا مقاومت نسبی به این قارچها دارد وپس از آن به ترتیب شمیم، لنجان و گرده قرار دارند.
فرزانه طلایی، مهدی صدروی، ابراهیم ادهمی،
جلد 11، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1401 )
چکیده
طلایی ف، صدروی م، ادهمی ا (1401) همبستگی بین میکوریزای آربوسکولی در گندم و
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(2): 41-32.
Doi: 10.2982/PPS.11.2.32.
مقدمه: قارچهای میکوریز آربوسکولی(AMF) در همزیستی با ریشه گیاهان به جذب بیشتر فسفر و افزایش رشد و نمو گیاهان کمک میکنند. هدف از این پژوهش تعیین همبستگی جمعیت و تنوع قارچهای میکوریزآربوسکولی با ویژگیهای فیزیکی وشیمیایی خاک، در مزرعه های گندم استان کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران، بود. مواد و روشها: سی مزرعه گندم این استان در نزدیکی زمان برداشت محصول بازدید شدند و از ریزوسفر و اندامهای هوایی آنها نمونه برداری شد. هاگهای AMFبه روش الک سوسپانسیون ریزوسفر در آب و سانتریفیوژ کردن در محلول سوکرز جداسازی شدند. جمعیت هاگ این قارچها شمارش شدند. درصد کلنیزاسیون طول ریشه توسط این قارچها در هر نمونه محاسبه شد. خصوصیات ریختشناسی هاگهای جداسازی شده مطالعه شدند و اطلاعات جمعآوری شده، با توصیفهای AMF مقایسه و قارچهای حاضر در هر نمونه شناسایی شدند. بافت، pH خاک ، فسفر خاک و موجود در گیاه تعیین شدند و ضریب همبستگی بین جمعیت و تنوع AMFبا این خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و گیاه محاسبه شدند. یافته ها: پانزده قارچ میکوریز آربوسکولی، متلعق به 9 جنس : Acaulospora ، Archaeospora ، Entrophospora ، Gigaspora ، Rhizoglomus ، Claroideumglomus ، Funeliformis ، Septoglomus و Scutellospora شناسایی شدند. تنوع این قارچها در نمونه ها (5-) 9/2 (-2) و F. mosseae با فراوانی 90 درصد گونه غالب بود. جمعیت این قارچها با pH خاک همبستگی منفی ولی با فسفر محلول خاک و فسفر گیاه همبستگی مثبت داشت. تنوع این قارچها نیز با فسفر محلول خاک همبستگی مثبت داشت. بین میزان شن در خاک و درصد کلنیزاسیون ریشهها همبستگی مثبت وجود داشت. نتیجه گیری: قارچهای میکوریز آربوسکولی در خاکهای با بافت سبک، pH کمتر همراه با مقادیر کم فسفر محلول و ماده آلی جمعیت و تنوع بیشتری دارند. همبستگی مثبت جمعیت این قارچها با فسفر گیاه حاکی از سودمندی آنها برای گیاه است.
لیلا رسولی، مهدی صدروی، کاووس کشاورز،
جلد 12، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1401 )
چکیده
رسولی ل، صدروی م، کشاورز ک (1401) غربالگری هشت رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی. دانش بیماریشناسی گیاهی 12 (1): 52-46.
مقدمه: پژمردگی فوزاریومی ناشی ازقارچ خاکزی Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol) یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در دنیا است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم روشی دوستدار محیط زیست مدیریت بیماری است که به تولید محصولی عاری از مواد شیمیایی و تمیز می انجامد. این پژوهش برای تعیین واکنش هشت رقم گوجه فرنگی به بیماری و همبستگی واکنش آنها با آنزیم پراکسیداز انجام شد.مواد و روشها: بوته های پژمرده گوجه فرنگی در گلخانه های جنوب غربی ایران نمونه برداری شدند و پس از جداسازی و خالص سازی و مطالعه خصوصیات ریختی دو جدایه Fol شناسایی شدند. واکنشهای هشت رقم کینگ استون، سوپرچف، دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا، سوپرپویا و سی اچ نسبت به این دو جدایه در آزمایشی فاکتوریل با طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط گلخانه بررسی شد. شدت بیماری و شاخص های رویشی و زایشی گیاه اندازه گیری شدند. میزان آنزیم پراکسیداز در برگهای بوته های هر تیمار به روش اسپکترو فتومتری در طول موج ۴۷۰ نانومتر اندازه گیری و ضریب همبستگی آن با شدت بیماری تعیین شد. یافته ها: تجزیه واریانس دادههای این آزمایش نشان داد که بین جدایههای Fol از نظر قدرت بیماریزایی و تاثیر متقابل جدایههای بیمارگر و رقمها تفاوت معنیداری وجود دارد. جدایه Fol2 پرآزارتر از Fol1 بود و رقم سی اچ نیمه حساس ، رقمهای دافنیس، کارناک، سی اچ پویا، ارلی پویا و سوپرپویا نیمه مقاوم، رقمهای کینگ استون و سوپرچف کاملا مقاوم به این جدایه پرآزار بیمارگر و بیماری بودند. سطح آنزیم پراکسیداز در گیاه با شدت بیماری همبستگی منفی داشت. نتیجه گیری: کینگ استون و سوپرچف در بین این رقمها مقاوم به بیماری هستند. اندازه گیری سطح آنزیم پراکسیداز می تواند به عنوان یک شاخص مقاومت برای تعیین واکنش رقم های گوجه فرنگی به بیماری استفاده شود.
مرتضی باوند، مهدی صدروی، حبیب اله چاره گانی،
جلد 12، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1402 )
چکیده
باوند م، صدروی م، چاره گانی ح (1402) غربالگری پانزده رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری سوختگی زود هنگام. دانش بیماری شناسی گیاهی 12(2): 10-1.
مقدمه: سوختگی زود هنگام ناشی از گونههای Altenaria یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی در جهان است، که خسارت آن تا 86 درصد محصول گزارش شده است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم بهترین و ارزان‌ترین روش مدیریت بیماری است. نظر به شیوع و اهمیت بیماری در ایران، این پژوهش برای شناسایی رقم های مقاوم از بین 15 رقم در دسترس صورت گرفت. مواد و روشها: مزرع‌های شدید خسارت دیده از بیماری در استان کهگیلویه و بویراحمد، جنوب غربی ایران، بازدید شد و از بوته‌های بیمار نمونه برداری شد. قارچ بیمارگر از بافتهای بیمار گیاه پس از ضدعفونی سطحی آنها روی محیط سیب زمینی/ دکستروز/ آگار جداسازی و پس از خالص سازی آن به روش تک هاگ، خصوصیات ریختشناسی آن مورد مطالعه و اندازه گیری قرار گرفت. دادههای جمع اوری شده با توصیفهای گونههای Altenaria مقایسه شده و بیمارگر شناسایی شد. گیاهچه‌های چهاربرگی 15 رقم گوجه فرنگی در قالب طرح آماری کاملا تصادفی، با سوسپانسیون کنیدیوم‌های بیمارگر مایه زنی شدند و در اتاقک رشد با دمای 28 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 90% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگه‌داری شدند. هیجده روز پس از مایه زنی واکنش هر رقم به بیماری با محاسبه درصد برگهای آلوده، تعداد و اندازه لکه ها و شاخص بیماری تعیین شد. یافته‌ها: عامل بیماری سوختگی زودهنگام گوجه فرنگی در این منطقه Altenaria alternata شناخته شد. رقمهای 10552، King stone، Super chief و Ventero با حداقل نشانه‌ها مقاوم، 4129، 3725، 4224، Retino، Aras، Flat 111 و Super pooya نیمه مقاوم و 7806، Early pooya، 11057، CH pooya حساس به بیماری شناخته شدند. نتیجه گیری: کشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم را برای مدیریت بیماری میتوان توصیه کرد. وقوع سوختگی زود هنگام گوجه فرنگی ناشی از A. alternata در این منطقه و واکنش این 15 رقم به بیماری برای نخستین بار گزارش میشود.
صفر نیک مرام، مهدی صدروی، مصطفی قادری زفره ای،
جلد 13، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1402 )
چکیده
نیکمرام، ض.، صدروی، م.، قادریزفرهای، م. (1402). تاثیر سه قارچ میکوریز آربوسکولی بر بیماری پاخوره گندم ناشی از Gaeumannomyces graminis var. tritici. دانش بیماریشناسی گیاهی، 13 (1)، 112-104.
پاخوره ناشی از قارچ خاکزی Gaeumannomyces graminis var. tritici یکی از بیماریهای مهم گندم در جهان است، که میزان خسارت آن تا 50 درصد محصول گزارش شده است. این بیماری از مناطق مختلف کشت گندم در ایران نیز گزارش شده است. کنترل بیولوژیک یکی از روشهای سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت بیماریهای گیاهی است و قارچهای میکوریز آربوسکولی میتوانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند. این پژوهش برای تعیین تاثیر سه قارچ میکوریز آربوسکولی بر شدت این بیماری اجرا شد. جدایهای از بیمارگر از بوته های بیمار گندم در استان کهگیلویه و بویراحمد،جنوب غربی ایران، بدست آمد. تاثیر سه قارچ میکوریز آربوسکولی Funneliformis mosseae ، Rhizoglomus intraradices و Blaszkowskia deserticola به تنهایی و ترکیب آنها بر شدت بیماری وشاخصهای رشدی گندم در شرایط گلخانه در قالب طرح کاملاً تصادفی آزمایش شد. همه تیمارهای قارچهای میکوریز باعث کاهش شدت بیماری و افزایش شاخصهای رشد نسبت به گیاهان شاهد شدند ولی تیمار F. mosseae نسبت به دیگران موثرتر بود. بنابراین از قارچ میکوریز آربوسکولی F. mosseae میتوان برای کاهش شدت بیماری و بهبود شاخصهای رشدی گندم استفاده کرد.
محمدعلی هوشیار، مهدی صدروی، رسول رضایی،
جلد 13، شماره 2 - ( بهار و تابستان 1403 )
چکیده
پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه، ناشی از قارچ خاکزی Rhizoctonia solani یک بیماری مهم لوبیا است، که از نقاط مختلف ایران هم گزارش شده است. خسارت بیماری تا 60 درصد محصول در جهان گزارش شده است. مبارزه زیستی میتواند روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت بیماریهای گیاهی باشد. این پژوهش برای بررسی تاثیر چهار محصول زیستی تجارتی موجود در بازار ایران بر شاخصهای رشدی و شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی در لوبیا برای یافتن روشی مناسب مبارزه زیستی بیماری اجرا شد. تاثیر سه محصول زیستی از قارچهای میکوریزآربوسکولی شامل: Funeliformis mosseae، Rhizoglomus intraradices و میکوپرسیکا (مخلوط چند قارچ میکوریزآربوسکولی) و باکتری Bradyrhizobium japonicum بر شاخصهای رشدی و شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه در لوبیاچیتی رقم کوشا در شرایط گلخانه آزمایش شد. تجزیه و تحلیل آماری دادههای این آزمایش نشان داد که این تیمارها تاثیر معنیداری در کاهش شدت بیماری و شاخصهای رشدی گیاه دارند و در بین آنها F. mosseae و میکوپرسیکا به ترتیب باعث بیشترین کاهش شدت بیماری و بهبود شاخصهای رشدی گیاه شدند. بنابراین محصول زیستی F. mosseae و میکوپرسیکا را میتوان برای کاهش شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه لوبیا و بهبود صفات رشدی آن استفاده نمود.
