فریبا قادری،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
قادری ف (1399) بیماری لکه سفید سنبله گندم. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2): 118-108. DOI:10.2982/PPS.9.2.108.
لکه سفید سنبله، ناشی از قارچ Parastagonospora nodorum یک بیماری مهم گندم نان و دوروم است. این بیماری باعث کاهش کمیت و کیفیت محصول میشود. تاریخچه بیماری، ریخت شناسی بیمارگر و روش مدیریت بیماری شامل تناوب، شخم، جمع‌آوری بقایای بوته‌های بیمار پس از برداشت، از بین بردن علف‌های هرز، کشت بذر سالم یا ضدعفونی بذر با یک قارچ‌کش‌های جذبی و کشت رقم مقاوم شرح داده شدهاند.
فاطمه رحیمی، سیامک رحمانپور، سعید رضائی، کامبیز لاریجانی،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
رحیمی ف، رحمانپور س، رضائی س، لاریجانی ک (1399) شناسایی بازدارنده رشد sclerotiorumSclerotinia در برگ خردل هندی. دانش بیماریشناسی گیاهی
9(2):36-28. DOI:10.2982/PPS.9.2.28..
مقدمه: قارچ sclerotiorumSclerotiniaعامل پوسیدگی سفید قسمت‌های هوایی دامنه وسیعی از گیاهان است. هدف از این پژوهش، مقایسه واکنش بین بافت زنده برگ‌های خردل هندی بر رشد این قارچ، در شرایط روزنه‌های باز و بسته بود. مواد و روشها: جدایه خالصی از قارچ به روش نوک ریسه روی محیط آب آگار تهیه گردید. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار انجام شد. تشکیل ترکیبهای بازدارنده رشد قارچ در بافت برگ همه تیمارها با دستگاه GC-MS بررسی شد.
یافته‌ها: تجزیه واریانس دادههای آزمایش نشان داد که قطر پرگنه قارچ در تیمار با روزنه‌های باز برگ به طور معنیداری کمتر از سایرین است. کروماتوگرافی گازی،1-پروپن3-ایزوتیوسیانات، را به عنوان ترکیب فرار بازدارنده رشد قارچ در این تیمار شناسایی کرد. نتیجهگیری: تولید این ترکیب فرار آلیل ایزوتیوسیاناتی در برگ خردل هندی مانع از رشد قارچ . sclerotiorumSمیشود.
معصومه چنگایی، مصطفی درویش نیا، کورش عزیزی، عیدی بازگیر،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
چنگایی م، درویش نیا م، عزیزی ک، بازگیر ع (1399) فون نماتدهای انگل گیاهی درختان میوه هسته‌دار شهرستان خرم‌آباد. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):62-51. DOI:10.2982/PPS.9.2.51.
چکیده
مقدمه: شناسایی نماتدهای انگل گیاهی که از عوامل مهم خسارتزا در درختان میوه هسته دار می‌باشند، جهت پیشبرد اهداف بخش کشاورزی و افزایش سطح تولید دارای اهمیت می‌باشد.
مواد و روشها: طی سال‌های 96-97 تعداد 72 نمونه خاک از باغ‌های شهرستان خرم‌آباد جمع‌آوری گردید. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و انتقال نماتدهـا بـه گلیسـرین، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. شناسایی گونه‌ها با استفاده از کلیدهای معتبر انجام گرفت. یافته‌ها: سی گونه نماتد انگل گیاهی از 19 جنس زیر راسته Tylenchina شناسایی شدند. مشخصات
ریختشناسی Aphelenchoides sp. و Ditylenchus sp. که با هیچیک از گونه‌های گزارش شده مطابقت نداشتند، شرح داده شده است. نتیجهگیری: گونه‌های Aphelenchoides haguei، Helicotylenchus tunisiensis، Merlinius nanus، Filenchus ditissimus، Filenchus facultativus برای نخستین بار روی درختان میوه هسته‌دار در ایران گزارش میشوند.
زهرا محمدی، فرهاد نظریان فیروزآبادی، زیبا نظری،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
محمدی ز، نظریان فیروزآبادی ف، نظری ز (1399) میزان بیان ژنهای کدکننده LysM-RLKs سیبزمینی پس از القا با محرک کیتین. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):50-37. DOI:10.2982/PPS.9.2.37.
مقدمه: گیرنده‌های شبه کینازی دارای موتیف لیزین(LysM-RLKs) سهم مهمی در مسیر پاسخ دفاعی گیاهان به بیماریها و تنشهای محیطی دارند. این پژوهش برای بررسی تاثیر کیتین به عنوان محرک بیان ژنهای کدکننده LysM-RLKs انجام شد. مواد و روشها: میزان بیان سه ژن PGSC0003DMP400010799،PGSC0003DMP400010800 وPGSC0003DMP400061331 کدکننده LysM-RLKs در اثر تیمار با کیتین (μg/ml 150) در برگ‌های جوان سیبزمینی هفت هفته‌ای رقم Jely در برگ‌های تیمار شده و شاهد بررسی گردید. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل دادههای بیان ژنها نشان داد که بیان هر سه ژن نسبت به شاهد به صورت معنیداری در اثر استفاده از کیتین افزایش مییابد. نتیجهگیری: افزایش بیان ژنهای کدکننده LysM-RLKs با استفاده از کیتین میتواند در القای مقاومت سیستمیک به بیماریهای گیاهی و تنشهای محیطی مؤثر باشد.
درنا فرقانی، عیدی بازگیر، مهدی نصر اصفهانی، مصطفی درویش نیا،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
فرقانی د، بازگیر ع، نصراصفهانی م، درویش‌نیا م (1399) شدت بیماریزایی جدایه‌های ایرانی Rhizoctonia solani در سیبزمینی رقم بورن. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):72-63. DOI:10.2982/PPS.9.2.63.
مقدمه: Kühn Rhizoctonia solani یک قارچ خاکزاد عامل پوسیدگی ریشه سیبزمینی است که هرساله خسارت زیادی به محصول سیبزمینی در منطقه های مختلف ایران وارد می‌سازد. هدف از این پژوهش بررسی بیماریزایی جدایه‌های مختلف این قارچ از منطقه های مختلف سیب‌زمینیکاری ایران روی رقم بورن بود. مواد و روشها: شدت بیماریزایی 70 جدایه R. solani جدا شده از منطقه های مهم کشت سیبزمینی در ایران شامل استانهای اردبیل، اصفهان، فارس، کردستان، کرمان، لرستان و همدان بر روی رقم سیبزمینی بورن در شرایط گلخانه‌ای و در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی گردید. یافته‌ها: تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بیماریزایی جدایه‌ها از تنوع بالائی برخوردار بوده و جدایه‌ها از نظر شدت بیماریزایی در در سطح یک درصد اختلاف معنیداری داشته و در گروه‌های مختلف قرار دارند. نتیجهگیری: جدایه‌های اردبیل-1، اردبیل-5، اصفهان-14، فارس-26، فارس-29، کردستان-34، کردستان-39، کردستان-40، کرمان-47 و همدان-66 بالاترین و جدایه‌های
فارس-21، اصفهان-20، همدان-65 و اصفهان-18 پایین‌ترین شدت بیماریزایی را نشان دادند.
صغری قاسمی دودران، مهدی داوری،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
قاسمی دودران ص، داوری م (1399) بیماریهای قارچی فندق در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2): 94-85. DOI:10.2982/PPS.9.2.85.
درخت فندق، دارای رویشگاه‌های طبیعی در شمال غرب ایران در جنگل‌های استانهای اردبیل و گیلان است. بیماری زوال یک عامل تهدیدکننده درختان فندق در این ناحیه است. نشانه‌های بیماری به شکل ضعف عمومی، کاهش رشد، برگ‌ریزی و سرخشکیدگی شاخه‌ها، شانکر روی شاخه و تنه و پوسیدگی ریشه ظاهر میشوند که سرانجام به مرگ تدریجی یا زوال درختان منجر میشوند. قارچ‌هایی که باعث ایجاد بیماری زوال فندق در ایران میشوند Diaporthe amygdali،
و Cytospora fuckelii به‌عنوان عاملهای شانکر و Fusarium semitectum، F. lateritium، F. anthophilum و Armillaria mellea به‌عنوان عاملهای پوسیدگی ریشه گزارش شدهاند. نشانه‌های زوال درختان فندق در ایران، قارچهای بیمارگر و راهکارهای مدیریت بیماری در این مقاله شرح داده شدهاند.
پارمیدا آل احمد، لیلا ابراهیمی،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
آل‌احمد پ، ابراهیمی ل (1399) روش مبارزه زیستی با بیماریهای قارچی پس از برداشت سیب. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2): 107-95. DOI:10.2982/PPS.9.2.95.
بیماریهای پس از برداشت سیب، معمولاً توسط طیف وسیعی از قارچها به وجود می‌آیند. پوسیدگی پس از برداشت این میوه، مهمترین دلیل کاهش طول عمر و ارزش اقتصادی آن به شمار می‌آیند. قارچهای Botrytis cinerea و Penicillium expansum به ترتیب عامل کپک خاکستری و کپک آبی، شایع‌ترین عاملهای پوسیدگی بعد از برداشت میوه سیب شناخته شدهاند. استفاده از سمهای شیمیایی برای مبارزه با این قارچها میتواند اثرهای سوء بر سلامت مصرفکنندگان و محیطزیست داشته و سبب بروز مقاومت در قارچها و از بین رفتن جانداران مفید شود. بنابراین مبارزه زیستی با این قارچها به عنوان روشی مناسب برای مصرف کنندگان و سازگار با محیط زیست مورد توجه قرار گرفته است. کارآیی قارچهای Candida saitoana و Trichoderma harzianum و باکتری Rahnella aquatilis در مبارزه زیستی با این بیماریها به اثبات رسیده است.
حبیب اله چاره گانی،
جلد 9، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
چاره‌گانی ح (1399) تأثیر سرکه چوب، اسید هیومیک و ریزجانداران موثر بر نماتد Meloidogyne javanica روی گوجهفرنگی. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):84-73. DOI:10.2982/PPS.9.2.73.
مقدمه: نماتد غده ریشه Meloidogyne javanica خطرناک‌ترین نماتد بیماریزای گیاهی در جهان است. با توجه به خطرهای زیست محیطی حاصل از سمهای شیمیایی برای مهار این نماتد، یافتن ترکیبهای ایمن و دوستدار محیط زیست ضروری می‌باشد. مواد و روشها: در مطالعه حاضر اثر سرکه چوب در غلظت‌های 3/0، 6/0 و 9/0 درصد حجمی-حجمی، ریزجانداران مؤثر (EM®) در غلظت‌های 5، 10 و 15 درصد حجمی-حجمی و اسید هیومیک در غلظت‌های 2/0، 4/0 و 6/0 درصد حجمی-حجمی و نماتدکش ترویگو (شاهد مثبت) در غلظت 4/0 درصد حجمی-حجمی در خسارت M. javanica روی گوجهفرنگی رقم Early-Urbana در شرایط گلخانه بررسی شد. یافته‌ها: EM® در بالاترین غلظت (15 درصد حجم به حجم) موثرترین ترکیب آلی مورد استفاده برای کاهش شاخصهای جمعیتی نماتد بود. این تیمار موجب افزایش طول، وزن‌تر و خشک شاخساره به ترتیب به میزان 41، 28 و 36 درصد و کاهش تعداد تخم، گال و کیسه‌تخم در ریشه و عامل تولیدمثل نماتد به ترتیب به میزان 58، 48، 49 و 57 درصد شد. نماتدکش ترویگو موجب کاهش تعداد تخم، گال و کیسه‌تخم در ریشه و فاکتور تولیدمثل نماتد به ترتیب به میزان 87، 88، 96 و 87 درصد درمقایسه با گیاهان تیمار نشده گردید. نتیجهگیری: ترکیبهای آلی مورد استفاده در این آزمایش توانایی مهار M. javanica در گوجهفرنگی کشت شده در شرایط گلخانه را دارند.
حسین پاسالاری،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
پاسالاری ح (1399) رابطه بین مقاومت سیبزمینی به پوسیدگی نرم باکتریایی و بیان سه ژن PR. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 85-76.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.76..
مقدمه: تغییر در مقاومت سیبزمینی به پوسیدگی نرم باکتریایی ممکن است با بیان ژنهای مرتبط با بیماریزایی(PR) ارتباط داشته باشد. هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه بین سطح بیان سه ژن PR و القای مقاومت در نتیجه آلوده‌سازی سلول‌های بافت غده‌ای سیبزمینی با باکتریهای بیمارگر در دماهای مختلف به منظور مهار مؤثر بیماری پوسیدگی نرم باکتریایی سیبزمینی بود. مواد و روشها: باکتریهای Pectobacterium carotovorum 2A ، Pectobacterium atrosepticum36A و Dickeya-dadantii ENA49 انتخاب شدند. رقمهای سیب زمینی اسکارب نیمه‌مقاوم به بیماری و ویسنیانکا حساس به بیماری، نیز برای آلودگی با باکتریها انتخاب شدند. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تعداد نسخه‌های بیان شده mRNA از ژنهای PR از طریق PCR در زمان واقعی با کمک آغازگرهای مربوط به این ژنها تعیین شد. مقایسه میانگین‌ها با آزمون LSD انجام شد. یافته‌ها: میزان بیان ژنهای PR-3، PR-5t و PR-10 در سلول‌های غده‌های سیبزمینی در پاسخ به آلودگی به 2A P. carotovorum، 36A P. atrosepticum و ENA49 D. dadantii، به دما و رقم سیب زمینی بستگی داشت. نتیجهگیری: تغییرات معنی‌دار در مقاومت سیبزمینی به بیماری پوسیدگی نرم باکتریایی در دماهای 28 و 33 درجه سلسیوس با سطح بیان این سه ژن PRوجود دارد.
سعید قهاری، سمیه قهاری، سجاد قهاری، قربانعلی نعمت زاده،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
قهاری س، قهاری س، قهاری س، نعمت‌زاده ق (1399) اثر عصارههای زیتون تلخ، هندوانه ابوجهل و خارشتر بر هشت باکتری و سه قارچ . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 26-14. Doi: 10.2982/PPS.10.1.14.
مقدمه: فعالیت ضدباکتریایی، ضدقارچی و پاداکسندهای عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis)، میوه خارشتر (Alhagi maurorum) و برگ زیتونتلخ (Melia azedarach) علیه هشت باکتری و سه قارچ که معمولاً باعث آسیب به محصولات کشاورزی میشوند، در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: فعالیت ضدمیکروبی گیاهان انتخاب شده در شش غلظت روی رشد کلنی 11 ریزجاندار از جمله، سه باکتری گرم مثبت Bacillus subtilis،Staphylococcus aureus و Rathayibacter toxicus، و پنج باکتری گرم منفی Escherichia coli، Pseudomonas aeruginosa، Pseudomonas syringae subsp. syringae، Pseudomonas viridiflava وXanthomonas campestris pv. campestris و نیز سه قارچ Pyricularia oryzae،Botrytis cinerea و Fusarium oxysporum با استفاده از روش انتشار عصاره در دیسک سنجیده شد. همچنین، فعالیت پاداکسندهای عصاره این سه گیاه با اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و میزان توانایی به دام‌اندازی رادیکال DPPH مورد ارزیابی قرار گرفت. علاوه بر این، میزان فنل و فلاونویید کل آنها نیز اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل دارای بیشترین فعالیت ضدباکتریایی، بیشترین میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و بیشترین درصد مهار رادیکال DPPH بود. عصاره متانولی این گیاهان بررشد پرگنه قارچها تاثیری نداشتند. نتیجهگیری: عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل باید به عنوان یک منبع بالقوه باکتریکش در حوزه کشاورزی مورد توجه قرار گیرد.
شلاله مصلحی، نگین اسکندرزاده، ناهید واعظ،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
مصلحی ش، اسکندرزاده ن، واعظ ن (1399) اثر بازدارندگی عصاره آبی Datura stramonium، D. metel و Hyoscyamus niger بر Meloidogyne javanica . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 41-27.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.27.
چکیده
مقدمه: نماتدهای غده ریشه، از نظر خسارت اقتصادی به محصولات کشاورزی، از مهمترین گروه نماتدهای انگل گیاهی هستند. مبارزه زیستی یکی از روشهای ایمن برای محیط زیست در مدیریت این نماتدها به شمار می‌رود. مواد و روشها: تاثیر عصارههای آبی تاتوره(Datura stramonium)، داتورهمتل(Datura metel) و بنگدانه(Hyoscyamus niger) بر نماتد Meloidogyne javanica روی خیار در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. خیارهای کاشته شده در گلدان‌ها با سوسپانسیون تخم و لارو سن دو نماتد مایه‌زنی شدند. پس از یک هفته، عصاره آبی هر گیاه با غلظت 66/1 درصد در گلدان‌های ریخته شدند. گیاهان پس از 45 روز برداشت شده و برخی شاخصهای رشدی گیاه و نماتد ثبت گردیدند. یافته‌ها: عصاره هیچ کدام از گیاهان، تاثیری در تعداد غده در ریشه نداشتند، اما تعداد کیسه تخم در ریشه و در هر گرم ریشه، تیمارهای دریافت‌کننده نماتد و عصاره در مقایسه با تیمارهایی که تحت تأثیر عصاره قرار نگرفته بودند دارای تعداد کمتری کیسه تخم بودند. جمعیت نهایی و عامل تولیدمثلی نماتد نیز در تیمارهای دارای عصاره گیاهی در مقایسه با تیمارهای بدون عصاره مقادیر کمتری داشتند. به علاوه، هیچ کدام از عصارههای گیاهی اثر منفی بارزی بر رشد خیار در گلخانه نداشتند. نتیجهگیری: عصارههای Datura stramonium، Datura metel و Hyoscyamus niger به طور نسبی سبب کاهش آلودگی به این نماتد در خیار میشوند بنابراین آنها را به عنوان عوامل بالقوه مهارزیستی نماتدهای غده ریشه میتوان در نظر گرفت.
مریم میردریکوند، مصطفی درویش نیا، عیدی بازگیر، سمیرا پاکباز،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
میردریکوند م، درویش‌نیا م، بازگیر ع، پاکباز س (1399) معرفی گونه‌های Fusarium همراه طوقه و ریشه کانولا در استان لرستان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 75-64.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.64.
مقدمه: کانولا یکی از گیاهان روغنی مهم در جهان است. گونه‌های Fusarium میتوانند باعث پوسیدگی ریشه و طوقه کانولا شوند. مواد و روشها: به‌منظور شناسایی گونه‌های Fusarium همـراه کانولا، در طول فصل زراعی سال 1397 از ریشـه و طوقـه گیـاهان آلوده و مشکوک به آلودگی از مزرعههای کانولا حومه شهرستان‌های استان لرستان نمونه‌برداری صورت گرفت. نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل شده و عوامل مولد بیماری، با استفاده از محـیط کشـت‌های اختصاصی و عمومی جداسازی و خالص‌سازی و سپس با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی شدند. یافته‌ها: از نمونـه‌هـای جمـع‌آوری شــده، در مجموع 88 جدایــه به دســت آمــد کــه بر اســاس مشخصــات ریخــت شناختـی شش گونه شامل:Fusarium acuminatum، F. culmorum، diversisporum F.،F. oxysporum، F. sambucinum و F. solani شناسایی شدند و گونه F. culmorum با 21 جدایه (86/23 درصد) و F. solani با 7 جدایه (95/7 درصد) به ترتیب بیشترین وکم‌ترین درصد فراوانی را داشتند. نتیجهگیری: کانولا برای نخستین بار به عنوان میزبان جدیدی برای F. diversisporum و F. sambucinum در ایران گزارش میشود.
امین الله طهماسبی،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
طهماسبی ا (1399) نقش یوبیکوئیتین در برهمکنش‌های ویروس-گیاه. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 152-141. Doi: 10.2982/PPS.10.1.141.
ویروسهای گیاهی باعث خسارت عمده به محصولات کشاورزی در سراسر دنیا میشوند. گیاهان از طریق چندین سازوکار دفاعی نظیر یوبیکوئیتین به آلودگیهای ویروسی پاسخ میدهند. یوبیکوئیتین و سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم نقش مهمی در تغییر عملکرد و تجزیه پروتئین در گیاهان ایفا میکنند. اتصال یوبی-کوئیتین به پروتئینهای سلولی باعث تغییر در پایداری، استقرار سلولی و یا فعالیت پروتئین هدف میشود. نقش مهم سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم در سازوکارهای دفاعی و سایر فرایندهای گیاه نیز مشخص شده است. ویروسها به عنوان انگلهای اجباری درون سلولی، سازوکارهایی را در جهت تداخل و یا استفاده از سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم تکامل داده اند. در مواردی هم ممکن است پروتئینهای ویروسی توسط سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم مورد هدف قرار گیرند. یوبی کوئیتینه شدن پروتئینها نقش مهمی در برهمکنش گیاه-ویروس ایفا میکند که میتواند منجر به مقاومت گیاه یا بیماریزایی در گیاه میزبان شود. بنابراین، شناخت بیشتر سیستم یوبیکوئیتین پروتئازوم و بررسی نقش آن در برهمکنش ویروس-گیاه، می-تواند باعث توسعه روشهای جدید برای افزایش مقاومت به آلودگیهای ویروسی در گیاهان شود.
بهرام شریف نبی، رضا راغبی، فریبا قادری،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
شریف‌نبی ب، راغبی ر، قادری ف (1399) سیاهکهای گیاهان تیره Poaceae در استانهای مرکزی و لرستان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 63 -42.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.42.
مقدمه: گیاهان تیره Poaceae مانند ذرت، گندم، جو، سورگوم، انواع یولاف و ارزن بخش مهمی اززیستبومهای کشاورزی هستند. سیاهکها از مهمترین بیماریهای قارچی این گیاهان هستند که اغلب باعث خسارت اقتصادی و از بین رفتن بخشی یا تمام محصول آنها میشوند. مواد و روشها: نمونه‌برداری از گیاهان تیره Poaceae آلوده به سیاهک در مزرعهها و مراتع استانهای مرکزی و لرستان انجام شد. ویژگی‌های ریختشناسی و نحوه جوانه‌زنی تلیوسپور این قارچها با میکروسکوپهای نوری زمینهروشن و فلورسنت مطالعه و با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی شدند. رابطه فیلوژنتیکی این قارچها با سایر سیاهکها بر اساس توالییابی ناحیهITS-rDNA نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به نوع میزبان، خصوصیات ریختشناسی و نحوه جوانه‌زنی تلیوسپور 12 گونه U. maydis، U. hordei ،U. turcomanica ،U. avenae ، U.nuda ،U. bromivora، U. cynodontis ، U. tritici،Tilletia laevis، Tilletia controversa، Sporisorium reilianum وSporisorium cruentum تشخیص داده شدند. مشخصات ریختشناسی و رابطه فیلوژنتیکی این قارچها با سایر سیاهکها شرح داده شده است. نتیجهگیری: سیاهکهای گیاهان تیره Poaceae در استانهای مرکزی و لرستان شامل هشت گونه از جنس Ustilago، دو گونه از جنس Sporisorium و دو گونه از جنس Tilletia هستند.
عیسی ناظریان، سحر صیاد،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
ناظریان ع، صیاد س (1399) روشهای مبارزه با بیمارگرهای گیاهی در سیستم آبیاری. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 127-117. Doi: 10.2982/PPS.10.1.117.
چکیده
بسیاری از بیمارگرهای گیاهی میتوانند درون آب آبیاری در مزرعه، باغ یا گلخانه‌ها انتشار یافته و سبب ایجاد بیماری در محصولات مختلف گردند. تاکنون تعداد زیادی از بیمارگرهای گیاهی شامل 43 شبه قارچ، 27 قارچ، هشت باکتری، 26 ویروس و 13 نماتد از منابع آبی و سیستمهای انتقال آب جداسازی و گزارش شدهاند. در بسیاری از گلخانه‌ها از آفتکشهای مختلف جهت پیشگیری از شیوع و مهار این بیمارگرها استفاده میگردد که این عمل سبب تحمیل هزینه، آلودگی خاک یا آب و امکان بروز مقاومت در بیمارگرها میشود. روشهای مختلف تیمار آب برای مهار بیمارگرهای آبزی در سیستم آبیاری با کاربرد مواد شیمیایی مانند کلر، دیاکسیدکلر، مس، نقره و گاز ازن، روشهای فیزیکی مانند فیلتر کردن آب، حرارت، اشعه فرابنفش و استفاده از بیوسورفاکتانتهایی مانند رامنولیپید و نیتراپیرین در این مقاله شرح داده شدهاند.
کاووس کشاورزی، هادی کریمی پور فرد،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
کشاورزی ک، کریمی‌پورفرد ه (1399) بیماریهای باکتریایی درختان گردو در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی10(1): 116-107. Doi: 10.2982/PPS.10.1.107.
گردو یکی از درختان میوه مهم در ایران است، که همواره در معرض هجوم عوامل بیماریزا به ویژه باکتریها قرار دارد. سه بیماری مهم باکتریایی گردو در ایران سوختگی باکتریایی (Xanthomonas arboricola pv. juglandis)، شانکرهای پوستی(Brenneria nigrifluens, Brenneria rubrifacians) و گال طوقه (Agrobacterium tumefaciens) هستند. ویژگی‌های باکتری شناختی و بیماریزاییِ باکتریهای بیمارگر، روشهای مدیریت این بیماریها، به همراه پیشنهادهایی برای شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم درختان گردو با روشهای مولکولی در این مقاله شرح داده شده اند.
زهرا سلیمی، مریم میرطالبی،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
سلیمی ز، میرطالبی م (1399) مدیریت بیماریهای گیاهی در کشاورزی اُرگانیک. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 140-128.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.128.
امروزه مشکلات بوم شناختی، زیست محیطی و جامعه شناختی مرتبط با کشاورزی مرسوم بسیار نگران کننده است. بر این اساس، کشاورزی اُرگانیک باید به عنوان یک روش جایگزین مورد توجه قرار گیرد که با عدم وجود سموم شیمیایی و کودهای مصنوعی و با کمترین اتلاف عناصر غذایی و انرژی و همچنین کمترین اثرات منفی روی محیطزیست، غذای سالم را فراهم میکند. کشاورزی اُرگانیک با این ایده که تمام فرآیندهای درون یک نظام زراعی به هم وابسته اند، اداره میشود و هدف آن دستیابی و حمایت از کارایی، تنوع، خودکفایی، خودتنظیمی و برگشت پذیری از طریق فرآیندهای طبیعی با استفاده از امکانات بوم شناختی نظام کشاورزی است. مدیریت بیماری در کشاورزی اُرگانیک بر اساس حفظ تنوع زیستی و سلامت خاک است. در این بررسی، ابتدا شرح مختصری از کشاورزی اُرگانیک ارائه میشود. سپس روشهایی شرح داده میشوند که در کشاورزی اُرگانیک برای مدیریت بیماریها از آنها استفاده میگردد؛ مانند بهداشت زراعی، اصلاحات آلی خاک، تناوب طولانیمدت، کاهش خاک ورزی، زمان مناسب کشت، انتخاب رقم مناسب و استفاده از گیاهان پوششی و کشت مخلوط. به طور کلی نتیجه گیری میشود که کشاورزی اُرگانیک قابلیت افزایش بازیافت زیست توده و بهینه سازی در دسترس بودن مواد غذایی و ایجاد شرایط مناسب خاک برای رشد گیاه را دارد.
سعیده دهقانپور فراشاه، مهرداد صالح زاده،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
دهقانپورفراشاه س، صالح‌زاده م (1399) وضعیت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه گندم در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 106-97.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.97.
پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه یکی از بیماریهای مهم گندم در جهان است، که باعث کاهش معنی دار محصول میگردد. بیماری در بسیاری از مناطق تولید گندم در ایران نیز شایع است. قارچهای F. acuminatum، F. avenaceum، F. culmorum، F. solani، F. semitectum، F. equiseti، F. crookwellense، F. lateritium، F. moniliforme، F. oxysporum، F. pseudograminearum، F. sambucinum، F. subglutinans، F. proliferatum، F. longipes، F. nygamai، F. compactum، F. diversisporum، F. fujikuroi، F. javanicum،F. flocciferum و F. tricinctum از بافتهای پوسیده ریشه و طوقه گندم در ایران گزارش شدهاند و F. culmorum و F. pseudograminearum به عنوان مهمترین عوامل بیماری شناخته شدهاند. روشهای مدیریت بیماری شامل برقراری تناوب زراعی، از بین بردن بقایای بوته های بیمار، تنظیم تاریخ کاشت، مبارزه زیستی، ضدعفونی بذر با قارچ‌کش‌های حفاظتی و کشت رقمهای نسبتاً مقاوم در این مقاله شرح داده شده اند.
حسین کربلائی خیاوی، سید یعقوب سید معصومی، عادل پیرایش، حسین خباز جلفایی،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
کربلائی خیاوی ح، سید معصومی س ی، پیرایش ع، خباز جلفایی ح (1399) واکنش ده رقم هلو و ده رقم شلیل به سفیدک پودری. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 13-1.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.1.
مقدمه: سفیدک پودری ناشی از Podosphaera pannosa یکی از بیماریهای مهم هلو و شلیل در جهان است. هدف از این پژوهش بررسی واکنش رقمهای هلو و شلیل تحت کشت در ایران دربرابر بیماری بود. مواد و روشها: واکنش رقمهای هلوی روبین، ارلیرد، ردتاپ، شاستا، آمسدون، ولوت، انجیری، پائیزه، دیکسیرد، سانکرست و رقمهای شلیل ایندپندنس، استارگلد، سانگلد، سانکینگ، گیوتا، شبرنگ کرج، وگا، اوریون، جیوا و وینبرگر نسبت به بیماری در شرایط آلودگی طبیعی و مایه‌زنی مصنوعی، در دو آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مشگین‌شهر مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: تجزیه واریانس دادههای آزمایشها نشان دادند که بین رقمهای هر گیاه اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. رقمهای هلوی انجیری و ردتاپ خیلی مقاوم، ولوت، شاستا و ارلیرد مقاوم، آمسدون، دیکسیرد و روبین نیمه مقاوم، سانکرست حساس و پاییزه خیلی حساس به بیماری بودند. رقم شلیل وینبرگر مقاوم و رقمهای ایندپندنس، استارگلد، سانکینگ، گیوتا، شبرنگ کرج، وگا، اوریون و جیوا نیمه مقاوم و سانگلد خیلی حساس به بیماری بودند. نتیجه گیری: هشتاد درصد رقمهای مورد مطالعه هلو خیلی مقاوم تا نیمه مقاوم و 20 درصد حساس و خیلی حساس، 90 درصد رقمهای مورد مطالعه شلیل مقاوم تا نیمه مقاوم و 10درصد حساس به بیماری سفیدک پودری هستند. یافته های این پژوهش باید در مدیریت بیماری سفیدک پودری هلو و شلیل مد نظر قرار گیرد.
مریم خضری، سیمین الهیاری ایگدیر، زهرا آقازاده سوره،
جلد 10، شماره 1 - ( 12-1399 )
چکیده
خضری م، الهیاری ایگدیر س، آقازاده سوره ز (1399) بیماریهای باکتریایی گوجهفرنگی در استان آذربایجان غربی ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 96-86.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.86.
مقدمه:گوجهفرنگی یکی از مهمترین و پرمصرف‌ترین سبزی‌ها در جهان است. گوجهفرنگی یکی از محصولات مهم در استان آذربایجان غربی نیز هست که در اقتصاد کشاورزی استان نقش مهمی دارد. تشخیص دقیق بیماریهای باکتریایی، اولین و مهمترین گام برای ارایه راهکارهای مدیریت این بیماریها است. مواد و روشها: مزرعه های گوجهفرنگی حومه شهرستان‌های این استان بازدید شدند و از بوته‌های بیمار نمونه‌برداری شد. باکتریها از بافتهای بیمار جداسازی و خالص‌سازی شده و براساس خصوصیات فنوتیپی و مولکولی شناسایی شدند. آزمون اثبات بیماریزایی باکتریها براساس اصول کخ انجام شد. یافته ها: باکتریهای بیماریزای گوجهفرنگی در این استان، Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis، Xanthomonas vesicatoria، Pseudomonas syringae pv. tomato، P. syringae pv. syringae و Dickya chrysanthemi عامل شانکر باکتریایی، لکه باکتریایی، خال‌زدگی باکتریایی، لکه‌برگی سیرینگایی و پوسیدگی نرم ساقه هستند. نشانه بیماریها، ویژگی‌های فنوتیپی و مولکولی باکتریهای بیمارگر، گزارش‌های پیشین از این باکتریها در ایران و پراکنش آنها در مناطق مختلف استان آذربایجان غربی شرح داده شده است. نتیجه گیری: این باکتریها، به‌جز باکتری عامل بیماری شانکر باکتریایی گوجهفرنگی، برای نخستین بار از استان آذربایجان غربی گزارش میشوند.
