رضائی ر. 1393. عامل‌های بیماریزایی و پرآزاری
در باکتری‌های بیمارگر گیاهی. دانش بیماری شناسیگیاهی 4(1):33-23.
باکتری‌های بیمارگر گیاهی از راهبردهای اختصاصی جهت ایجاد بیماری در میزبان خود استفاده می‌کنند. از عامل‌های مهم پرآزاری در آنها می‌توان به پروتیین‌های عملگر، آنزیم‌های تجزیه‌کننده دیواره یاخته‌ای، زهرابه‌ها،
پلی‌ساکاریدهای خارج یاخته‌ای و هورمون‌ها اشاره کرد. همکنش‌هایی که بین باکتری‌ها و گیاهان میزبان‌شان اتفاق افتاده سبب شده که یک سیستم دفاعی هدفمند در برابر ژن‌های پرآزاری بیمارگر در گیاهان تکامل یابد. باکتری‌های بیمارگر همواره برای تغییر سازوکارهای غلبه بر نظام دفاعی میزبان و جذب مواد غذایی از یاخته گیاه، تحت‌فشار هستند. در مقابل، این سازوکارهای بیماریزایی و پرآزاری باکتری‌ها، باعث تکامل نظام دفاعی گیاهان نیز شده است. در این مقاله عامل‌های بیماریزایی و پرآزاری باکتری‌های بیمارگر شرح داده شده‌اند.
پاراد م. و رضائی ر. 1394. بیماری میوه سبز مرکبات. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 5(1): 47-37.
بیماری میوه سبز یا هوانگلانگبینگ از مخرب‌ترین بیماریهای مرکبات در سراسر جهان می‌باشد. این بیماری بومی جنوب شرق آسیا است ولی اخیراً وقوع آن از استانهای جنوبی ایران نیز گزارش شده است. این بیماری توسط Liberibacter sp. ایجاد می‌شود که در آوندهای آبکش گیاهان میزبان فعالیت می‌کند. این باکتری به انواع مختلف مرکبات حمله کرده و باعث کاهش شدید محصول می‌شود. برخی از نشانه‌های بیماری شبیه به کمبود بعضی از عناصر غذایی مانند روی می‌باشد که این موضوع تشخیص بیماری را با مشکل مواجه می‌کند. مهترین ناقلین بیمارگر چند گونهی پسیل می‌باشند. اصلی‌ترین روش اقتصادی برای پیشگیری از بیماری از بین بردن منابع آلودگی می‌باشد. روش مدیریت بیماری در این مقاله شرح داده شده است.
سید طه دادرضائی، محمد ترابی، جلد 5، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
دادرضائی س. ط. و ترابی م. 1395. روش مدیریت زنگهای گندم. دانش بیماریشناسیگیاهی 5(2):89-81.
گندم مهم‌ترین محصول زراعی جهان است و زنگ‌ها بیشترین خسارت را در طول تاریخ به گندم وارد کرده‌اند. روش‌های زیادی برای مبارزه با این بیماریها وجود دارد که از این میان استفاده از ارقام مقاوم مؤثرترین و اقتصادی‌ترین روش است. زنگ‌ها دارای تنوع بیماریزایی و قدرت تکاملی بسیار بالایی هستند. از طرف دیگر مهاجرت و موتاسیون باعث ظهور و پیدایش نژادهای غیربومی و جدید زنگ در یک منطقه می‌شوند که در نتیجه آن پاتوتیپ‌هایی با ساختار بیماریزایی جدید که گاهی توانایی بیماریزایی روی ژن‌های مقاومت موجود در ارقام مقاوم تجارتی را دارند بروز کرده و باعث ایجاد بیماری در ارقام مقاوم و شیوع بیماری در مزارع گندم می‌شوند. توسعه روش‌های مؤثر و پایدار مدیریت این بیماریها بستگی به دانش ما از عامل بیماری در کشور دارد. این مقاله ضمن معرفی زنگهای مهم گندم و شرح عوامل مؤثر در شیوع آنها، راهکارهای مدیریت زنگ‌ها در کشور را پیشنهاد داده است.
رضائی ر (1398) اثر هشت اسانس گیاهی بر بیماری شانکر باکتریایی مرکبات. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 9(1): 39-30. DOI: 10.2982/PPS.9.1.30.
مقدمه: شانکر باکتریایی مرکبات، ناشی از باکتری Xanthomonas citri subsp. citri یک بیماری مهم اقتصادی در بسیاری از کشورهای نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری به شمار می‌آید. چندین پاتوتیپ از بیمارگر توصیف شده است که بر اساس منشاء جغرفیایی، دامنه میزبانی و همچنین برخی ویژگی‌های ژنوتیپی متمایز شده‌اند. اینبیماریدرایرانبسیارشایعاستوتهدید جدیبرایدرختان لیموترش(Citrus aurantifolia) به شمار می‌آید، بنابراینمدیریتبیماریدر مناطقکشت مرکبات، که بیماری مستقر شده، ضروریاست. یکیازاقدامهایمدیریتیبیماریاستفادهازسمهایمسیاست،ولیاستفادهطولانیمدتازاینسمهامنجربهظهورسویههایمقاوممیگردد.امروزهاستفادهازاسانسها و عصارههایگیاهی بافعالیتضدمیکروبیبهعنوانیکروشسازگاربامحیطزیستبرایمدیریتبیماریهایگیاهیاهمیتویژهایپیدا کردهاست.اخیراپژوهشهایبسیاریدرزمینهاسانسهایگیاهیحاویترکیباتضدمیکروبیمتمرکزشدهاست.مواد و روش‌ها: در این پژوهش اثر ضدباکتریایی اسانس‌های گیاهان بومادران (Achillea millefolium)، زنجبیل (Zingiber offcinale)، بابونه (Anthemis tinctoria)، رازیانه (Foeniculum vulgare)، مریم‌گلی(Salvia officinalis)، گون (Astaraglus gossypinus)، مرزه (Satureja hortensis) و هل (Elettaria cardamomum) علیه دو پاتوتیپ باکتری عامل بیماری در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: همه اسانس‌های مورد استفاده تأثیر ممانعت‌کنندگی از رشد باکتری را داشتند. همچنین اسانس گیاهان زنجبیل و هل به خوبی از رشد دو پاتوتیپ باکتری به ویژه پاتوتیپ A* جلوگیری کردند و سایر اسانس‌ها تأثیر متوسط تا ضعیف داشتند. نتیجه‌گیری: اسانس‌های این هشت گیاه، مخصوصا زنجبیل و هل ، پتانسیلخوبیبرایمدیریتبیماریشانکر باکتریاییمرکبات دارا می‌باشند.
مقدمه: قارچ sclerotiorumSclerotiniaعامل پوسیدگی سفید قسمت‌های هوایی دامنه وسیعی از گیاهان است. هدف از این پژوهش، مقایسه واکنش بین بافت زنده برگ‌های خردل هندی بر رشد این قارچ، در شرایط روزنه‌های باز و بستهبود. مواد و روش‌ها: جدایه خالصی از قارچ به روش نوک ریسه روی محیط آب آگار تهیه گردید.آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار انجام شد. تشکیل ترکیب‌های بازدارنده رشد قارچ در بافت برگ همه تیمارها با دستگاه GC-MS بررسی شد.
یافته‌ها: تجزیه واریانس داده‌های آزمایش نشان داد که قطر پرگنه قارچ در تیمار با روزنه‌های باز برگ به طور معنیداری کمتر از سایرین است. کروماتوگرافی گازی،1-پروپن3-ایزوتیوسیانات، را به عنوان ترکیب فرار بازدارنده رشد قارچ در این تیمار شناسایی کرد. نتیجه‌گیری: تولید این ترکیب فرار آلیل ایزوتیوسیاناتی در برگ خردل هندی مانع از رشد قارچ . sclerotiorumSمی‌شود.
جعفر همت زاده، رسول رضائی، حبیب اله چاره‌گانی، فریبا قادری، جلد 13، شماره 2 - ( بهار و تابستان 1403 )
چکیده
برنج یک محصول غذایی مهم در جهان است. بیماری سوختگی باکتریایی برگ، ناشی از oryzae pv.Xanthomonas oryzaeیکی از بیماریهای مهم برنج است که روی رقمهایمختلف در جهان شایع است. شناسایی و کاشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم موثرترین روش مدیریت بیماری است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی واکنش چهار رقم برنج ایرانی شیرودی، ستایش، فجر و هاشمی به بیماری در شرایط مزرعه بود. طی سال‌های1401تا1402،نمونه‌برداری از بوته های برنج دارای علایم بیماری از مناطق مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد، در جنوب غربی ایران انجام شد. بیمارگر، از برگ‌های آلوده پس از ضدعفونی سطحی آنها، روی محیط عصاره مخمر-دکستروز-کربنات کلسیم جداسازی شد. باکتری جداشده، میله‌ای شکل، گرم منفی، هوازی اجباری، اکسیداز منفی، کاتالاز مثبت، لوان و لسیتیناز مثبت بود. آن باعث القای واکنش فوق حساسیت در برگ‌های توتون شد و توانایی هیدرولیز نشاسته را نداشت، ولی ژلاتین، آسکولین و توئین 80 را هیدرولیز کرد. براساس مجموع خصوصیات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی، بیماریزایی و ژنوتیپی، بیمارگرoryzae pv. X. oryzae شناسایی شد. واکنش این چهار رقم ایرانی برنج به بیماری،با مایه زنیبیمارگر و تعیین میزان پیشرفت علایمبیماری و رشدجمعیتباکتری درون بافت
رقمهایمختلفمورد ارزیابی قرار گرفت.بینرقمهااختلافمعنی داریازنظرشاخصهایطولناحیهنکروزبرگ وجمعیتباکتریدربافتوجودداشت ورقم هاشمی بیشترینحساسیتورقمشیرودیکمترینحساسیت بهبیمارینشاندادند. وقوع بیماری سوختگی باکتریایی برگ برنج در استان کهگیلویه و بویراحمد و واکنش این رقمها به بیماری برای نخستین بار گزارش می‌شوند.
