4 نتیجه برای جهانشاهی افشار
سعید شریفی رستم آبادی، ا مهدیه رستمی، فرحناز جهانشاهی افشار، فریبا اردشیر،
جلد 12، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1401 )
چکیده
شریفی رستم آبادی س، رستمی م، جهانشاهی افشار ف، اردشیر ف (1401) معرفی سه نماتد انگل گیاهی تیره Longidoridae از باغهای شهرستان رفسنجان، ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 12-24.
مقدمه: نماتدهای انگل گیاهی تیره Longidoridae، از راسته‌ی Dorilaimida ، می‌توانند هم به‌طور مستقیم و هم به‌واسطه انتقال بعضی ویروسها به بسیاری از محصولهای کشاورزی و به‌ویژه درختان میوه خسارت وارد نمایند. با توجه به نبود پژوهشهای قبلی در این زمینه در باغهای میوه منطقه رفسنجان، شناسایی و پایش جمعیت آنها حائز اهمیت است. مواد و روش‌ها: برای شناسایی نماتدهای انگل محصولهای باغی در شهرستان رفسنجان، تعدادی نمونه خاک و ریشه از اطراف ریشه انواع درختان میوه از مناطق مختلف شهرستان در سال 1399 جمع آوری گردید. نماتدها به دو روش سینی و الک-سانتریفیوژ استخراج شده و پس از تثبیت به گلیسرین خالص منتقل شدند. پس از تهیه اسلایدهای دائم، نمونه ها با میکروسکوپ نوری و با مراجعه به منابع معتبر، مطالعه و در سطح گونه مورد شناسایی قرار گرفتند. یافته‌ها: سه گونه‌ی Longidorus africanus، Xiphinema vuittenezi و X. index از خاک اطراف ریشه در این مطالعه جدا شدند. همچنین به منظور شناسایی تکمیلی، X. vuittenezi با تکثیر ناحیه D2-D3 (LSU rDNA) مورد مطالعه مولکولی نیز قرارگرفت. توالی به‌دست‌آمده 100 درصد با توالی‌های سایر جمعیت‌های X. vuittenezi در بانک ژن یکسان بود. نتیجه گیری: این پژوهش نشان میدهد پایش جمعیت نماتدهای منطقه نیاز به توجه بیشتری دارد.
سعید شریفی رستم آبادی، مهدیه رستمی، فرحناز جهانشاهی افشار، فریبا اردشیر،
جلد 12، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1402 )
چکیده
شریفی رستم آبادی س، رستمی م ، جهانشاهی افشار ف، اردشیر ف (1402) معرفی شش نماتد انگل گیاهی از باغهای منطقه رفسنجان استان کرمان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(2):52-41.
مقدمه: منطقه حومه شهرستان رفسنجان در استان کرمان ایران، دارای باغهای درختان میوه متنوعی است که محصول آنها تحت تاثیر نماتدهای انگل گیاهی قرار می‌گیرد، بنابراین شناسایی نماتدهای انگل گیاهی باغهای میوه‌ی این منطقه ضروری به‌نظر رسید. مواد و روش‌ها: نمونه‌های خاک از اطراف ریشه درختان زردآلو، هلو، انار، سیب، آلبالو و خرمالو طی سال‌های 1398 و 1399 از این منطقه جمع‌آوری گردیدند. نماتدها به دو روش سینی و الک-سانتریفیوژ استخراج شده و پس از تثبیت، به گلیسرین خالص منتقل شده، پس از تهیه اسلایدهای دایم، با میکروسکوپ زمینه روشن مطالعه شده و با مراجعه به منابع معتبر شناسایی شدند. یافته‌ها: شش نماتد از زیرراسته Tylenchomorpha، متعلق به پنج تیره: Tylenchidae ، Pratylenchidae، Tylenchulidae ، Criconematidae و Anguinidae شناسایی شدند. نماتد زخم ریشه (Pratylenchus penetrans)، سنجاقی (Paratylenchus neoamblycephalus) و سوسیسی شکل (Mesocriconema xenoplax) مهمترین نماتدهای انگل گیاهی باغهای درختان میوه این منطقه بودند. نتیجه گیری: نظر به حضور برخی نماتدهای مهم و خسارت‌زا در باغهای این شهرستان اجرای روش‌های مدیریتی مناسب و پایش جمعیت نماتدهای مهم انگل گیاهی توصیه میگردد.
دانشجو سارینا ذاکر عباسعلی، دکتر نوازاله صاحبانی، دکتر فرحناز جهانشاهی افشار، دکتر سهیل کریمی،
جلد 13، شماره 2 - ( بهار و تابستان 1403 )
چکیده
استان مازندران، بیش از نیمی از وسعت جنگل‌های هیرکانی در شمال کشور را به خود اختصاص داده و دارای پوشش گیاهی بسیار متنوعی است. به منظور آگاهی از ورود نماتدهای مهم انگل گیاهی به این جنگل‌‌‌‌‌‌‌‌ها و جلوگیری از انتشار آنها به مزرعه ها و باغهای پایین دست، پایش مداوم و تعیین تراکم نماتدهای مهم انگل گیاهی در این منطقه ضروری تشخیص داده شد. نود نمونه فراریشه انواع درختان جنگلی شامل افرا، انجیلی، بلوط، تمشک، توسکا، گردو، ممرز در سال 1399، از این استان جمع‌آوری گردید. نماتدها از نمونه ها با روش الک تر و سانتریفیوژ استخراج شدند، پس از تثبیت، اسلایدهای دائمی از آنها تهیه گردید و شاخصهای ریختی آنها اندازه گیری شدند و با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی شدند. همچنین فراوانی آنها در نمونه ها و تراکم جمعیت آنها در 200 سانتیمتر مکعب فراریشه تعیین شد. نه گونه نماتد از بالاتیره Criconematoidea از فراریشه این درختان به این اسامی شناسایی شدند:Criconemoides informis ، Criconemoides parvus، Mesocriconema solivagum ، Mesocriconema xenoplax ، Crossonema civellae ، Crossonema menzeli ، Ogma fagini ، Xenocriconemella macrodora و .Paratylenchus straeleni C. parvus در بین این نماتدها بیشترین فراوانی و تراکم جمعیت در فراریشه درخت توسکا در جنگل دوهزار این استان داشت. بعضی از این نماتدهای انگل گیاهی در جمعیت های بالا علاوه بر خسارت مستقیم به ریشه، باعث شیوع بعضی بیماریهای گیاهی و تشدید اثر سرمازدگی میشوند.
دکتر آرزو نقوی، دکتر فرحناز جهانشاهی افشار، دکتر عیدی بازگیر، دکتر زهرا میرزایی پور،
جلد 13، شماره 2 - ( بهار و تابستان 1403 )
چکیده
نماتدهای جنس Psilenchus انگل ضعیف گیاهان و خزهها هستند که از ریشه‌های مویین و سلول‌های اپیدرمی ریشه تغذیه می‌کنند. قبلاً اعضای این جنس به دلیل داشتن استایلت ظریف و دم بلند در تیره Tylenchidae قرار داشتند. به دلیل شباهت بیشتر اعضایی از تیره تیلنکیده (با دو لوله جنسی و داشتن فاسمید در دم) به اعضای بالاتیره Dolichodoroidea، پیشنهاد گردید این اعضا در یک تیره جداگانه به نام Psilenchidae، با دو زیر تیره Antarctenchinae (استایلت دارای گره، فرج دارای پردههای جانبی و اپیپتیگما) و Psilenchinae (فاقد سه مشخصه ذکر شده) قرار داده شوند. این جنس در حال حاضر دارای 21 گونه معتبر بوده (فقط چهار گونه دارای توالی نوکلئوتیدی) که 10 گونه از ایران گزارش شده است. طی سال‌های 1401 و 1402 تعداد 100 نمونه از خاک فراریشه درختان میوه و جنگلی منطقه تاف شهرستان خرم‌آباد جمع‌آوری گردید و پس از جداسازی و استخراج نماتدها با روش سینی، اسلاید میکروسکپی تهیه شد. در ابتدا بررسی ویژگی‌های ریخت‌شناختی و ریخت‌سنجی نمونه‌ها صورت گرفت؛ سپس مطالعه مولکولی با استفاده از پرایمر ناحیه ژنی D2-D3 28S-rDNA نیز انجام شد. دو گونه Psilenchus curcumerus وvinciguerrae P. به ترتیب یک و دو توالی از ناحیه فوق الذکر شناسایی شدند. این اولین گزارش از وجود این دو گونه در منطقه می‌باشد. مقایسه ویژگی‌های ریخت‌سنجی و ریخت‌شناسی این دو گونه با منابع معتبر، ماهیت هر دو گونه را تایید نمود. همچنین در مطالعه مولکولی ماهیت این دو گونه با استناد به توالی‌هایی موجود در بانک ژن، مورد تایید قرار گرفت.
