احمدی­ فر س، حسینی س م، محمدی­ گل­ تپه ا، جاهدی ا (1398) روش بهینه تولید زیست توده میسلیومی Ganoderma lucidum در ملاس نیشکر. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 9(1): 14-1DOI: 10.2982/PPS.9.1.1.
مقدمه: قارچ دارویی Ganoderma lucidum به­ عنوان یکی از موثرترین محصول­های طب­ سنتی در شرق آسیا شناخته شده­ است. بدنه بازیدیوکارپ، میسلیوم و اسپور این قارچ حاوی حدود 400 ترکیب مختلف زیست فعال به­ همراه پلی­ ساکاریدها، پپتیدوگلیکان­ها و تری­ترپن­ها، به عنوان گروه­های موثر با ارزش دارویی می­باشند. برای تولید مقیاس بزرگی از زیست­ توده این قارچ حاوی پل ی­ساکاریدهای ضد تومور و سرطان، کشت غوطه ­ور آن یکی از موثق­ترین فن­آوری­ها است. با توجه به اینکه رشد میسلیوم قارچ با عوامل محیطی مختلف مانند pH، دما و مواد مغذی در دسترس آن ارتباط دارد، هدف از این پژوهش تعیین تاثیر pH، دما، غلظت­های مختلف منبع کربن و نیتروژن بر رشد زیست توده قارچ در محیط ملاس نیشکر بود. مواد و روش­ها: بخش اول پژوهش به شناسایی ریختی و مولکولی جدایه ایرانی G. lucidum اختصاص داده شد. سپس تاثیر منبع­های کربن آرابینوز، مالتوز، سلولاز و زایلوز با غلظت­های 0/1، 0/2 و 0/3 درصد، منبع­های نیتروژن عصاره مخمر، MgSo₄.7H₂O، پپتون وK₂Hpo₄ با غلظت­های 0/2، 0/3 و 0/4 درصد، اثر pH 4، 4/5، 5، 5/5، دماهای 25، 28 و 32 درجه سلسیوس و تعداد 2 ، 3 یا 4 قرص به قطر  mm²5 زادمایه، بر تولید زیست توده میسلیومی G. lucidum در ملاس نیشکر، در آزمایش­های در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شدند. یافته ­ها: مقایسه میانگین وزن خشک میسلیوم تولیدی در تیمارهای مختلف این آزمایش نشان داد که بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال 5درصد اختلاف معنی­ داری وجود دارد. بیشترین توده میسلیومی قارچ با منبع نیتروژن پپتون با غلظت 3/0درصد،  منبع کربن مالتوز با غلظت 2/0درصد ، pH=5 ، دمای 28 درجه سلسیوس و افزودن 3 قرص به قطر 5mm²  زادمایه قارچ در محیط مایع ملاس نیشکر بدست آمد. نتیجه­ گیری: ملاس نیشکر می­تواند به­ عنوان یک محیط ارزان و مقرون­ به­ صرفه برای تولید زیست ­توده G. lucodum مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش برای نخستین بار نشان داد، که می­توان با افزودن پپتون با غلظت 0/3 درصد ، مالتوز با غلظت 0/2 درصد، به ملاس نیشکر، با 3 قرص به قطر 5mm² زادمایه، در pH=5  و دمای 28 درجه سلسیوس بیشترین زیست توده این قارچ دارویی را تولید کرد.