آبشنگ، د.، میرطالبی، م. (1402). نقش ترکیبهای آلی فرار قارچها در مدیریت بیماریهای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی، 13 (1)، 74-65.
ترکیبهای آلی فرار، مواد شیمیایی آلی مبتنی بر کربن هستند که از متابولیسم اولیه یا ثانویه مشتق شده‌اند و به صورت گاز از جامدات و مایعات مختلف آزاد میشوند. بسیاری از برهمکنشهای بومشناختی درون و بین سلسلهای در بین موجودات زنده از طریق ترکیبهای آلی فرار رخ میدهد. ترکیبهای آلی فرار قارچهای بیمارگر، اثر منفی بر رشد گیاهان دارند. آزاد شدن مواد فرار توسط این قارچها در خاک، رشد گیاه را مهار میکند و منجر به کاهش طول شاخه، سطح ریشه و زیست توده گیاه میشود. علاوه بر تأثیر منفی بر رشد گیاه، این ترکیبهای تولید شده توسط قارچهای بیمارگر نیز میتوانند به عنوان تنظیم کننده رشد، معماری گیاه را تغییر دهند و باعث تحریک رشد گیاه شوند. در نتیجه افزایش رشد گیاهان به دلیل ایجاد زیستگاه بزرگتر برای استقرار سطحی و افزایش بقای آنها میتواند برای بیمارگرها مفید باشد. همچنین این ترکیبها در برهمکنش با قارچ ریشه ها، سنتز زیستی استریگولاکتونها و رشد ریشه را افزایش میدهند و شناسایی قارچریشه را برای ریشه ها آسان میکنند و باعث افزایش استقرار قارچ ریشه روی ریشه ها میشوند. اثرات آنتیبیوتیکی این ترکیبها در مهار بسیاری از بیمارگرهای گیاهی دخیل است. برخی از این ترکیبهای فرار قارچی فعالیت بازدارندگی در خاک و برخی خاصیت دورکنندگی حشرات و نماتدکشی دارند.
