خضری،م.، کریمی شهری، م. ر.، قاسمی، ا. (1401)بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 12(1): 83-74.
زعفران یکی از محصولات کشاورزی ارزشمند است که کلاله گل آن مصرف دارویی دارد و به عنوان ادویه ای گرانبها شناخته میشود. آلودگی اندامهای تکثیری گیاهان نقش زیادی در انتشار عوامل بیمارگر دارد. گیاه زعفران با بنه تکثیر میشود و استفاده از بنه های سالم و عاری از عوامل بیماریزا، بهترین و موثرترین راه پیشگیری از انتشار بیمارگرهای خاکبرد در مناطق و مزرعه های جدید میباشد. پوسیدگی بنه زعفران توسط تعدادی از عوامل بیماریزای قارچی و باکتریایی ایجاد میشود. عامل بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران Burkholderia gladioli pv. gladioliاست. باکتری عامل بیماری به مدت طولانی در خاک باقی میماند و از طریق خاک، ابزار کشاورزی و بنه های آلوده منتقل میشود. در سالهای اخیر این بیماری از استان خراسان رضوی گزارش شده است.در این مقاله، ضمن معرفی بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران، راهکارهایی جهت پیشگیری از بروز و گسترش این بیماری ارائه شده است.
جعفر همت زاده، رسول رضائی، حبیب اله چاره‌گانی، فریبا قادری، جلد 13، شماره 2 - ( 6-1403 )
چکیده
برنج یک محصول غذایی مهم در جهان است. بیماری سوختگی باکتریایی برگ، ناشی از oryzae pv.Xanthomonas oryzaeیکی از بیماریهای مهم برنج است که روی رقمهایمختلف در جهان شایع است. شناسایی و کاشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم موثرترین روش مدیریت بیماری است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی واکنش چهار رقم برنج ایرانی شیرودی، ستایش، فجر و هاشمی به بیماری در شرایط مزرعه بود. طی سالهای1401تا1402،نمونه‌برداری از بوته های برنج دارای علایم بیماری از مناطق مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد، در جنوب غربی ایران انجام شد. بیمارگر، از برگ‌های آلوده پس از ضدعفونی سطحی آنها، روی محیط عصاره مخمر-دکستروز-کربنات کلسیم جداسازی شد. باکتری جداشده، میله‌ای شکل، گرم منفی، هوازی اجباری، اکسیداز منفی، کاتالاز مثبت، لوان و لسیتیناز مثبت بود. آن باعث القای واکنش فوق حساسیت در برگ‌های توتون شد و توانایی هیدرولیز نشاسته را نداشت، ولی ژلاتین، آسکولین و توئین 80 را هیدرولیز کرد. براساس مجموع خصوصیات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی، بیماریزایی و ژنوتیپی، بیمارگرoryzae pv. X. oryzae شناسایی شد. واکنش این چهار رقم ایرانی برنج به بیماری،با مایه زنیبیمارگر و تعیین میزان پیشرفت علایمبیماری و رشدجمعیتباکتری درون بافت
رقمهایمختلفمورد ارزیابی قرار گرفت.بینرقمهااختلافمعنی داریازنظرشاخصهایطولناحیهنکروزبرگ وجمعیتباکتریدربافتوجودداشت ورقم هاشمی بیشترینحساسیتورقمشیرودیکمترینحساسیت بهبیمارینشاندادند. وقوع بیماری سوختگی باکتریایی برگ برنج در استان کهگیلویه و بویراحمد و واکنش این رقمها به بیماری برای نخستین بار گزارش می‌شوند.
