دوره 3، شماره 2 - ( 12-1395 )
سال 3 شماره 2 صفحات 94-81 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghasemi Aghbash F, Falahi S. (2017). Factors Affecting the Deforestation of Oak Forests in Oulad Ghobad Region, Koohdasht. jfer. 3(2), 81-94.
URL: http://yujs.yu.ac.ir/jzfr/article-1-96-fa.html
URL: http://yujs.yu.ac.ir/jzfr/article-1-96-fa.html
قاسمی آقباش فرهاد، فلاحی سارا. عوامل مؤثر در تخریب جنگل‌های بلوط منطقه اولاد قباد کوهدشت نشریه تحقیقات اکوسیستمهای جنگلی 1395; 3 (2) :94-81
استادیار، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران ، ghasemifarhad@yahoo.com
چکیده: (7226 مشاهده)
سابقه و هدف: فعالیت‌های چند دهه اخیر مقابله با تخریب جنگل‌ها تا حدودی گویای این واقعیت است که در اغلب طرح‌های به اجرا درآمده به وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم محلی کمتر توجه شده است. در حوزه وسیع و گسترده تخریب جنگل‌ها، جامعه روستایی نقش زیادی دارد به همین دلیل این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تخریب جنگل‌ها با تأکید بر منطقه جنگلی اولاد قباد صورت پذیرفت. مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر به‌صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق 398 خانوار از روستاییان حاشیه جنگل سامان عرفی اولادقباد است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 150 نفر به‌عنوان نمونه آماری از بین روستاییان به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. علاوه بر این تعداد 40 پرسشنامه نیز بین کارشناسان منابع طبیعی استان لرستان به‌عنوان جامعه کارشناسان جهت نظرسنجی توزیع و تکمیل شد. روایی و پایایی پرسشنامه‌ها به ترتیب از طریق پیش آزمون و آلفای کرونباخ (پرسشنامه مردم محلی: 83/0 و کارشناسان: 705/0) مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه کارشناسان و مردم محلی، عوامل انسانی (نظیر کمبود زمینه‌ای زراعی، تبدیل جنگل به اراضی کشاورزی توسط جنگل نشینان و حاشیه‌نشینان، فقر اقتصادی و پایین بودن درآمد، بالا بودن نرخ بیکاری در منطقه) نسبت به عوامل طبیعی (نظیر خشک‌سالی و آتشسوزی) در تخریب جنگل‌های منطقه مؤثرتر بودهاند و در اولویت بالاتری قرار دارند. اولویتبندی عوامل انسانی و طبیعی مؤثر بر تخریب جنگل‌های منطقه نشان داد که از دید مردم محلی، کمبود زمینه‌ای زراعی (میانگین رتبه 58/7) و از نظر کارشناسان نیز تبدیل جنگل به اراضی کشاورزی توسط جنگل نشینان و حاشیه‌نشینان (میانگین رتبه 25/11) حائز رتبه‌های اول بودند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان درآمد و عوامل مؤثر بر تخریب ارتباط معکوس معنیداری (P<0.001) وجود دارد. نتیجه‌گیری: در کل نتایج تحقیق نشان داد که عوامل انسانی در تخریب جنگل‌های منطقه اولادقباد کوهدشت تأثیر معنیداری دارند و نقش آن‌ها در تخریب جنگل‌های منطقه بیشتر از عوامل طبیعی است.
فهرست منابع
1. خانجاني شيراز، ب. و همتي، ا. 1384. بررسي تأثير عوامل انساني و چراي دام در تغيير ساختار توده‌هاي جنگلي و عدم توسعه پايدار در حوزه آبخيز (مطالعه موردي حوزه 9 سري 9) گيلان. همایش ملی آینده جنگل‌های ایران، انجمن علمی جنگلبانی ایران، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. 10-1.
2. فتاحی، م. 1373. بررسی جنگل¬های بلوط زاگرس و مهم‌ترین عوامل تخریب آن. انتشارات موسسه تحقیقات جنگل¬ها و مراتع، 63 ص.
3. فتاحی، م.، انصاری، ن.، عباسی، ح.ر. و خان‌حسنی، م. 1379. مدیریت جنگل¬های زاگرس (منطقه موردی: جنگل¬های دار بادام کرمانشاه). انتشارات موسسه تحقیقات جنگل¬ها و مراتع، 471 ص.
4. کوشانفر، ع. 1388. عوامل و سرعت تخریب منابع طبیعی استان لرستان. مجموعه مقالات نخستین همایش بررسی راهکارهای حفاظت از منابع طبیعی استان لرستان، دانشگاه پیام نور، خرم‌آباد. 47-35.
5. گراوند، ز. 1392. جایگاه زغالگیری در نظام معیشتی ساکنان منطقه اولادقباد. پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان، ایران، 95 ص.
6. مؤمنی، م. و فعال قیومی، ع. 1389. تحلیل‌های آماری با استفاده از spss، انتشارات علم و دانش، 312 ص.
7. ناصری، ب.، حسینی، ا. 1388. بررسی عوامل تخریب جنگل¬های بنه شهرستان ایلام (مطالعه موردی: منطقه آبزا). مجموعه مقالات سومین همایش ملی جنگل، انجمن جنگلبانی ایران، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. کرج. 12-1.
8. Bablo, B., Muys, B., Negu, F., Tollens, E., Nyssen, J., Deckers, J. & Mathis, E. 2009. The economic contribution of forest resource use to rural livelihoods in Tigray, Northern Ethiopia. Forest Policy and Economics, 11(2): 109-117. [DOI:10.1016/j.forpol.2008.10.007]
9. Hamilton, L.S. 1987. What are the impacts of Himalayan deforestation on Gangese Brahamaputra lowlands and delta?. Mountain Research and Development, 7: 256-263. [DOI:10.2307/3673202]
10. Ives, J.D. & Messerli, B. 1989. The himalayan dilemma: Reconciling environment and development, Routledge, London, UK, 295p.
11. Landry, J. & Chirwa, W.P. 2011. Analysis of the potential socio-economic impactof establishing plantation forestry on rural communities in Sanga district, Niassa province, Mozambique. Land Use Policy, 28(3): 542-551. [DOI:10.1016/j.landusepol.2010.11.001]
12. Mulyoutami, E., Rismawan, & Joshi, R.L. 2009. Local knowledge and management of simpukng (forest gardens) among the Dayak people in East Kalimantan, Indonesia. Forest Ecology and Management, 257(10): 2054-2061. [DOI:10.1016/j.foreco.2009.01.042]
13. Pandey, U. & Singh, J.S. 1984. Energy flower lationships between agro- and forest ecosystems in Central Himalaya. Environmental Conservation, 11(1): 45-53. [DOI:10.1017/S0376892900013485]
14. Pote, J., Shackleton, C., Cocks, M. & Lubke, R. 2006. Fuel wood harvesting and selection in Valley Thicket, South Africa. Journal of Arid Environments, 67(2): 270-287. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2006.02.011]
15. Raizada, A., Dogra, P. & Dhyani, B.L. 2008. Assessment of a multi objective decision support system generated land use plan on forest fodder dependency in a Himalayan watershed, Environmental modelling and software, 23(9): 1171-1181. [DOI:10.1016/j.envsoft.2008.02.001]
16. Richard, A.G., Emmanuel, K.B., Kayombo, C.J., Chirenje, L.I. & Musamba, E.B. 2011. The Influence of Socio- economic Factors on Deforestation: A Case Study of the Bereku Forest Reserve in Tanzania, Journal of Biodiversity, 2(1): 31-39 [DOI:10.1080/09766901.2011.11884727]
17. Webb, N.P., Stokes, C.J. & Marshall, N.A. 2013. Integrating biophysical and socio-economic evaluation to improve the efficacy of adaptation assessments for agriculture, Global Environmental Change, 23(5): 1164-1177. [DOI:10.1016/j.gloenvcha.2013.04.007]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
