10 نتیجه برای بازگیر
زینب ذوالفقاری، عیدی بازگیر، آرزو نقوی،
جلد 9، شماره 1 - ( 12-1398 )
چکیده
ذوالفقاری ز، بازگیر ع، نقوی ا (1398) معرفی پنج گونه نماتد انگل گیاهی از درختان جنگلی زالزالک غرب ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(1):29-15. DOI: 10.2982/PPS.9.1.15
خانواده Hoplolaimidae از بزرگ‌ترین و از نظر اقتصادی یکی از مهمترین خانواده‌های راسته/ فوق بالاخانواده Tylenchida / Tylenchomorpha محسوب می‌گردد. اعضای این خانواده در همه نقاط دنیا پراکنده بوده و در انواع اقلیم‌ها و شرایط آب و هوایی یافت می‌شوند. بعضی گونه‌های این خانواده انگل جدی گیاه بوده و با حمله به آنها باعث کاهش قابل توجه محصول در آنها می‌شوند. مواد و روشها: طی سال‌های 1398-1396، تعداد 70 نمونه خاک از فراریشه درختان زالزالک جنگل‌های شهرستان خرم‌آباد، جمع‌آوری و پس از ثبت مشخصات هر نمونه به آزمایشگاه منتقل و در دمای چهار درجه سانتی‌گراد نگه‌داری شدند. نماتدها با استفاده از روش سینی استخراج شدند و در مرحله بعد تثبیت و به گلیسرین خالص انتقال یافتند و از آنها اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه گردید. سپس ویژگی‌های ریخت‌شناختی و ریخت‌سنجی نماتدها توسط میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین Dino Capture بررسی شد. پس از انجام ریخت‌سنجی، تشخیص گونه‌ها با استفاده از منابع و کلیدهای معتبر انجام گرفت. یافته ها: پنج گونه نماتد انگل گیاهی متعلق به دو جنس در خانواده Hoplolaimidae شامل Rotylenchus goodeyi، Helicotylenchus canadensis، Helicotylenchus digonicus، H. vulgaris و Helicotylenchus tunisiensis در این پژوهش شناسایی گردیدند. نتیجه گیری: R. goodeyi برای فون نماتدهای ایران جدید است. مشخصات ریختشناسی و ریخت‌سنجی این نماتدها شرح داده شده است.
ثریا میرزاپور، مصطفی درویشنیا، عیدی بازگیر، حسین میرزائی نجفقلی،
جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
میرزاپور ث، درویشنیا م، بازگیر ع، میرزائی نجفقلی ح (1399) تنوع بیماریزایی جدایه های Didymella rabiei عامل سوختگی نخود در سه استان غربی ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2): 13-1.
DOI:10.2982/PPS.9.2.1
مقدمه: سوختگی ناشی از Didymella rabiei مهمترین عامل محدودکننده تولید نخود در جهان، از جمله استانهای غربی ایران است. هدف از این پژوهش تعیین تنوع بیماریزایی جدایههای بیمارگر از استانهای غربی ایران (ایلام، لرستان و کرمانشاه) و ارتباط تنوع بیماریزایی با منشا جغرافیایی آنها بود. مواد و روشها: در طول فصل زراعی 97- 96 نمونه هایی از گیاهان آلوده از مزارع نخود استانهای غربی، جمع آوری شده و به آزمایشگاه منتقل گردید. بدین ترتیب صد جدایه خالص از D. rabiei تهیه شد. جدایه‌ها بر اساس محل جمع آوری به 20 گروه تقسیم شدند. از هر گروه، بر اساس خصوصیات مورفولوژیک، یک جدایه به عنوان نماینده جهت انجام آزمایش گلخانهای انتخاب گردید. تنوع بیماریزایی این 20 جدایه روی هشت رقم افتراقی نخود در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه بررسی شد. یافته ها: تجزیۀ واریانس دادههای آزمایش نشان داد که اختلاف معنی داری بین واکنش رقمها به جدایههای مختلف بیمارگر در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. جدایه های بیمارگر بر اساس واکنش رقمهای افتراقی، در سه گروه بیماریزای 1 ( کم آزار) ، 2 (پرآزار یا نیمه پرآزار) و 3 (بسیار پرآزار) شناسایی شدند. جدایه های استانهای کرمانشاه و لرستان در گروه 1 و جدایه های استان ایلام در گروه‌های 1، 2 و 3 قرار گرفتند. بیشترین شدت بیماری در سه جدایه از استان ایلام مشاهده شد. رقم ILC3996 بیشترین مقاومت را نسبت به همه این جدایه ها نشان داد. نتیجه گیری: جدایه های D. rabiei در سه استان غربی ایران در سه گروه بیماریزای 1، 2 و 3 ، کمآزار، نیمه پرآزار و بسیار پرآزار قرار دارند. جدایههای بسیار پرآزار در استان ایلام شناسایی شدند که از آنها میتوان برای برنامه های اصلاحی تولید رقمهای مقاوم نخود به بیماری استفاده نمود. رقم غیرزراعی ILC3996 که نسبت به همه این جدایه ها مقاومت نشان داد، دارای ژنهای مقاومت به این گروه‌های بیماریزای بیمارگر است.
معصومه چنگایی، مصطفی درویش نیا، کورش عزیزی، عیدی بازگیر،
جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
چنگایی م، درویش نیا م، عزیزی ک، بازگیر ع (1399) فون نماتدهای انگل گیاهی درختان میوه هسته‌دار شهرستان خرم‌آباد. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):62-51. DOI:10.2982/PPS.9.2.51.
چکیده
مقدمه: شناسایی نماتدهای انگل گیاهی که از عوامل مهم خسارتزا در درختان میوه هسته دار می‌باشند، جهت پیشبرد اهداف بخش کشاورزی و افزایش سطح تولید دارای اهمیت می‌باشد.
مواد و روشها: طی سال‌های 96-97 تعداد 72 نمونه خاک از باغ‌های شهرستان خرم‌آباد جمع‌آوری گردید. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و انتقال نماتدهـا بـه گلیسـرین، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. شناسایی گونه‌ها با استفاده از کلیدهای معتبر انجام گرفت. یافته‌ها: سی گونه نماتد انگل گیاهی از 19 جنس زیر راسته Tylenchina شناسایی شدند. مشخصات
ریختشناسی Aphelenchoides sp. و Ditylenchus sp. که با هیچیک از گونه‌های گزارش شده مطابقت نداشتند، شرح داده شده است. نتیجه‌گیری: گونه‌های Aphelenchoides haguei، Helicotylenchus tunisiensis، Merlinius nanus، Filenchus ditissimus، Filenchus facultativus برای نخستین بار روی درختان میوه هسته‌دار در ایران گزارش می‌شوند.
درنا فرقانی، عیدی بازگیر، مهدی نصر اصفهانی، مصطفی درویش نیا،
جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
فرقانی د، بازگیر ع، نصراصفهانی م، درویشنیا م (1399) شدت بیماریزایی جدایههای ایرانی Rhizoctonia solani در سیب‌زمینی رقم بورن. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):72-63. DOI:10.2982/PPS.9.2.63.
مقدمه: Kühn Rhizoctonia solani یک قارچ خاکزاد عامل پوسیدگی ریشه سیب‌زمینی است که هرساله خسارت زیادی به محصول سیب‌زمینی در منطقه های مختلف ایران وارد می‌سازد. هدف از این پژوهش بررسی بیماریزایی جدایههای مختلف این قارچ از منطقه های مختلف سیب‌زمینیکاری ایران روی رقم بورن بود. مواد و روشها: شدت بیماریزایی 70 جدایه R. solani جدا شده از منطقه های مهم کشت سیب‌زمینی در ایران شامل استانهای اردبیل، اصفهان، فارس، کردستان، کرمان، لرستان و همدان بر روی رقم سیب‌زمینی بورن در شرایط گلخانهای و در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی گردید. یافته‌ها: تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بیماریزایی جدایه‌ها از تنوع بالائی برخوردار بوده و جدایه‌ها از نظر شدت بیماریزایی در در سطح یک درصد اختلاف معنیداری داشته و در گروه‌های مختلف قرار دارند. نتیجه‌گیری: جدایههای اردبیل-1، اردبیل-5، اصفهان-14، فارس-26، فارس-29، کردستان-34، کردستان-39، کردستان-40، کرمان-47 و همدان-66 بالاترین و جدایههای
فارس-21، اصفهان-20، همدان-65 و اصفهان-18 پایین‌ترین شدت بیماریزایی را نشان دادند.
مریم میردریکوند، مصطفی درویش نیا، عیدی بازگیر، سمیرا پاکباز،
جلد 10، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1399 )
چکیده
میردریکوند م، درویشنیا م، بازگیر ع، پاکباز س (1399) معرفی گونه‌های Fusarium همراه طوقه و ریشه کانولا در استان لرستان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 75-64.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.64.
مقدمه: کانولا یکی از گیاهان روغنی مهم در جهان است. گونه‌های Fusarium میتوانند باعث پوسیدگی ریشه و طوقه کانولا شوند. مواد و روشها: به‌منظور شناسایی گونه‌های Fusarium همـراه کانولا، در طول فصل زراعی سال 1397 از ریشـه و طوقـه گیـاهان آلوده و مشکوک به آلودگی از مزرعههای کانولا حومه شهرستان‌های استان لرستان نمونه‌برداری صورت گرفت. نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل شده و عوامل مولد بیماری، با استفاده از محـیط کشـت‌های اختصاصی و عمومی جداسازی و خالص‌سازی و سپس با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی شدند. یافته‌ها: از نمونـه‌هـای جمـع‌آوری شــده، در مجموع 88 جدایــه به دســت آمــد کــه بر اســاس مشخصــات ریخــت شناختـی شش گونه شامل:Fusarium acuminatum، F. culmorum، diversisporum F.،F. oxysporum، F. sambucinum و F. solani شناسایی شدند و گونه F. culmorum با 21 جدایه (86/23 درصد) و F. solani با 7 جدایه (95/7 درصد) به ترتیب بیشترین وکم‌ترین درصد فراوانی را داشتند. نتیجه‌گیری: کانولا برای نخستین بار به عنوان میزبان جدیدی برای F. diversisporum و F. sambucinum در ایران گزارش می‌شود.
نفیسه حسامی، مصطفی درویش نیا، عیدی بازگیر،
جلد 10، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1400 )
چکیده
حسامی ن، درویشنیا م، بازگیر ع (1400) واکنش نه رقم لوبیا به دو گونه Fusarium . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 104-93.
Doi: 10.2982/PPS.10.2.93.
مقدمه: دو قارچ خاکزاد Fusarium oxysporum و F. solani عامل بیماریهای مهم پژمردگی و پوسیدگی ریشه انواع لوبیا هستند. بهترین روش مدیریت این بیماریها شناسایی و کشت رقمهای مقاوم است. این پژوهش برای شناسایی واکنش نه رقم لوبیای ایرانی به این دو قارچ بیمارگر اجرا شد.
مواد و روشها: بوته های بیمار لوبیا از مزرعه های شهرستان الیگودرز در استان لرستان در غرب ایران جمع‌آوری و در آزمایشگاه F. solani و F. oxysporum از آنها جداسازی شدند. بیماریزایی این قارچها ابتدا روی یک رقم محلی بررسی شد. سپس واکنش نه رقم لوبیا نسبت به آنها در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تعیین شد. یافته‌ها: واکنش رقمها به F. oxysporum و F. solani به ترتیب در رقم قرمزدادفر با شدت بیماری 28/8 و 26/6 درصد، قرمزصیاد با 33/3 و 28/8 درصد، چیتیکوشا با 35/5 و 33/3 درصد، سفید247 با 40 و 37/8 درصد، سفیدپاک با 46/6 و 46/7 درصد، چیتی492 با 48/8 و 46/7 درصد به عنوان نیمه حساس و چیتی صالح با شدت بیماری 64/4 و 62/2 درصد، قرمزیاقوت با 77/7 و 80 درصد و سفیدالماس با 82/2 و 86/7 درصد به عنوان حساس شناخته شدند. همچنین آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی معنی‌دار منفی بین طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه با شدت این بیماریها وجود دارد. نتیجه‌گیری: شش رقم لوبیای ایرانی قرمزدادفر، قرمزصیاد، چیتیکوشا، سفید247، سفیدپاک و چیتی492 به این بیماریها نیمه حساس هستند.
هدا طاهری، عیدی بازگیر،
جلد 11، شماره 1 - ( (پاییز و زمستان) 1400 )
چکیده
دریافت: 20/04/1400 پذیرش: 15/08/1400
طاهری ه، بازگیر ع (1400) نقش اتوفاژی درحفاظت گیاهان در برابر بیمارگرها. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(1): 133-145. Doi: 10.2982/PPS.11.1.133.
اتوفاژی به عنوان یک مکانیسم مهم سلولی نقش مهمی در فرآیند رشد و نمو و برهمکنش گیاه با بیمارگرهایی نظیر قارچها، باکتریها و ویروسهای گیاهی دارد. اتوفاژی از طریق مهار مرگ برنامه ریزی شده سلولی با ایمنی و مقاومت به بیماریها مرتبط است و به عنوان یکی از اجزای مهم دفاعی در گیاهان شناخته شده است. اتوفاژی همچنین به صورت انتخابی از طریق برهمکنش‌های اختصاصی به حذف بیمارگرها کمک می کند. تعدادی از بیمارگرها توانایی مقابله یا فرار از اتوفاژی را کسب نموده‌اند و آن را جهت توسعه بیماری به کار می‌گیرند. حال آن که تعدادی دیگر از بیمارگرها نیز از سیستم اتوفاژی به عنوان فاکتور بیماریزایی خود استفاده می‌کنند. بنابراین درک فرآیندهای سلولی نظیر واکنش‌های مرتبط با ژنهای اتوفاژی در مطالعه فیزیولوژی بیماریشناسی و ایمنی گیاه بسیار مهم است. نقش اتوفاژی در سیستم ایمنی و پاسخ دفاعی گیاه به بیمارگرها در این مقاله شرح داده شده است.
مریم فولادی، عیدی بازگیر، مصطفی درویش نیا، کورش عزیزی،
جلد 11، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1401 )
چکیده
فولادی م، بازگیر ع، درویشنیا م، عزیزی ک (1401) نماتدهای انگل گیاهی مرتبط با کشت خیار در استان لرستان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(2): 82-73. 10.2982/PPS.11.2.73 Doi:
مقدمه: نماتدها از عوامل خسارتزا در تولید خیار در جهان هستند. این پژوهش برای شناسایی نماتدهای انگل گیاهی در مزرعهها و گلخانه های تحت کشت خیار در استان لرستان در غرب ایران انجام شد. مواد و روشها: هشتاد و پنج نمونه خاک همراه با ریشه خیار از شهرستان‌های مختلف استان لرستان در غرب ایران جمع‌آوری گردیدند. استخراج نماتدها، تثبیت و انتقال آنها به گلسیرین و تهیه لام‌های میکروسکوپی دائمی و شناسایی گونه‌ها با استفاده از منابع علمی معتبر انجام گرفت. یافته‌ها: بیست گونه نماتد انگل گیاهی از 12 جنس از زیر راسته Tylenchina شناسایی شدند. مشخصات ریختشناسی Amplimerlinius globigerus و incognita Meloidogyne به عنوان زیانبارترین نماتدها شرح داده شده است. نتیجه گیری: یازده گونه جدید برای فون نماتدهای خیار در ایران گزارش می‌شود.
سید مسلم حسینی، مصطفی درویش نیا، حسین رضایی نژاد، عیدی بازگیر، فاطمه درویش نیا،
جلد 11، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1401 )
چکیده
حسینی س م، درویشنیا م، رضایی‌نژاد ع، بازگیر ع، درویشنیا ف (1401) اثر اسانسهای آویشن، نعناع فلفلی، مرزه و دو قارچکش بر رشد سه قارچ بیماریزای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(2): 52-60. Doi: 10.2982/PPS.11.2.52
مقدمه: بعضی اسانسهای گیاهی خاصیت ضد قارچی دارند. این پژوهش برای تعیین اثر سه اسانس گیاهی و دو قارچکش شیمیایی بر رشد پرگنه سه قارچ بیمارگر گیاهی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. مواد و روشها: اثر غلظت‌های مختلف سه اسانس آویشن (Thymus vulgaris L.)، نعناع فلفلی (Mentha piperata L.) و مرزه خوزستانی (Satureja khuzestanica Jamzad)، در مقایسه با دو قارچکش مانکوزب و کاربندازیم، بر رشد سه قارچ Alternaria solani، Botrytis cinerea و Fusarium solani با روش رقیقسازی در محیط عصاره مخمر سوکرز مایع مورد بررسی قرار گرفتند و حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت قارچکشی (MFC) آنها محاسبه شدند. یافته ها: اسانس آویشن در بین اسانهای گیاهی بیشترین اثر بازدارندگی را بر A. solani و F. solani و اسانس مرزه بیشترین اثر بازدارندگی را بر B. cinerea داشتند. مانکوزب در بین قارچکشهای شیمیایی بیشترین اثر بازدارندگی را بر A. solani و کاربندازیم بیشترین اثر بازدارندگی را بر B. cinerea و F. solani داشتند. نتیجه‌گیری: اسانسهای آویشن و مرزه اثر بازدارندگی قابل ملاحظه‌ای بر رشد پرگنه این سه قارچ بیمارگر گیاهان دارند.
زهرا میرزایی پور، عیدی بازگیر، دوست مراد ظفری، مصطفی درویش نیا،
جلد 12، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1402 )
چکیده
میرزایی پور ز، بازگیر ع، ظفری د، درویشنیا م (1402) تاثیر دما و محیط کشت بر رشد و اسپورزایی هشت گونه Trichoderma. دانش بیماری شناسی گیاهی 12(2): 116-105.
گونه های Trichoderma از عوامل مهم مهارزیستی بیمارگرهای خاکزی گیاهان هستند. رشد و تکثیر این قارچها تحت تأثیر محیط کشت و دما قرار می‌گیرد. این پژوهش به منظور تعیین تأثیر دما و محیط کشت بر رشد و هاگزایی گونه‌های Trichoderma انجام شد. ده جدایه گونه‌های Trichoderma از خاک‌های زراعی مناطق مختلف استان لرستان، ایران جداسازی شدند. مطالعه مشخصات مرفولوژی و توالی یابی ناحیه‌های ژنی ITS-rDNA, tef1α آنها نشان داد که متعلق به هشت گونه Trichoderma هستند. بررسی تاثیر چهار نوع محیط کشت و پنج دما برای تعیین محیط کشت و دمای بهینه برای رشد و تکثیر این قارچها، نشان داد که محیط سیب زمینی/دکستروز/آگار(PDA) بهترین محیط و دمای 20 تا 30 درجه سلسیوس برای رشد و تکثیر این قارچها بهینه هستند. بررسی توانایی آنها در بازدارندگی از رشد قارچ خاکزی بیمارگر گیاهی Rhizoctonia solani در شرایط آزمایشگاهی، نشان داد که T. harzianum LT8 بیشترین توانایی بازدارندگی را دارد. بنابراین از این جدایه میتوان به عنوان یک عامل بالقوه مهارزیستی برای این قارچ بیمارگر گیاهی در پژوهش‌های آینده استفاده کرد.
