بهمنظور ارزیابی زوال بذر سویا رقم ویلیامز در استان اردبیل تحقیقی بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه قوه نامیه 80%، 85% و 90%، سه میزان رطوبت اولیه بذر شامل رطوبت 10%، 12% و 14% و دو شرایط نگهداری بذر در انبار متداول مرکز تحقیقات کشاورزی مغان و انبار کنترل شده در کرج در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بذرهای با رطوبت اولیه بالا بهطور معنیداری درصد گیاهچههای عادی، سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه گیاهچه پایینتری داشتند. همچنین مشخص گردید که بین دو سطح رطوبتی 10 و 12% تفاوت معنیداری مشاهده نشد؛ بنابراین، رطوبت بذر سویای 12 درصد رطوبت مناسبی برای نگهداری بذر میباشد. افزایش رطوبت بذر به بیش از 12 درصد سبب زوال سریعتر بذر سویا گردید، بهطوری که بذرهای با محتوی رطوبتی اولیه بالا بهویژه در شرایط انبار کردن نامناسب کیفیت خود را سریعتر از دست داده و در شرایط مزرعهای به دلیل کاهش تراکم نهایی سبب کاهش عملکرد گردید. نگهداری بذرها در شرایط کنترل شده سبب کاهش سرعت زوال بذرها گردید. همچنین افزایش درصد رطوبت بذر در شرایط انبار معمولی مغان اثر مضر بیشتری بر روی کیفیت بذر گذاشت و اثر رطوبت بذر بههمراه دما و رطوبت نسبی بالای محیط در انبار مغان سبب تشدید زوال بذر سویا گردید. نتایج این آزمایش نشان دادند بذرهای با قوه نامیه بالا پس از انبار کردن کیفیت بذر بالاتری داشتند ولی رطوبت بذر و شرایط انبار کردن عوامل مهمتری نسبت به قوه نامیه اولیه میباشند بهطوریکه اثر قوه نامیه در بذرهای نگهداری شده با رطوبت بالا در انبار مغان معنیدار نبود.
در یک جنگلکاری اصولی انتخاب گونهی مناسب و سازگار با شرایط محیط، با توان زندهمانی بالا و رشد مطلوب از اهمیت ویژهای برخوردار است. لازمهی این انتخاب اصولی پیشبینی الگوهای جوانهزنی بذر است که از آن میتوان به مدل زمان- رطوبت- دمایی جوانهزنی بذر اشاره کرد. در این تحقیق الگوی رفتاری جوانهزنی بذر سرونقرهای در چهار تکرار 50 بذری داخل پتری دیشهای 11 سانتیمتری و در دستگاه انکوباتور با اعمال پنج سطح تنش خشکی (صفر، 5/0-، 1-، 5/1-، 2- مگاپاسکال) و دمایی (10، 15، 20، 25، 30 درجه سانتیگراد) بررسی شد. در این آزمایش دمای بهینه (To) و دمای پایهی مورد نیاز جوانهزنی (Tb)، مقدار ثابت رطوبت-زمانی (θH) و مقدار زمانی-رطوبت-دمایی (θHT) اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که دمای بهینه و پایه لازم برای جوانهزنی به ترتیب برابر با 5/0 ±23/19 و 0/0±54/6 درجه سانتیگراد است. مقدار ثابت رطوبت- زمانی برای این گونه 11/0±29/0 میباشد. طبق نتایج به دست آمده عامل دما و پتانسیل آبی بهصورت مستقل و همزمان بر میانگین زمان جوانهزنی و درصد جوانهزنی بذر این گونه اثر میگذارد. مقدار زمان- رطوبت- دمایی با توجه به معادلهی θHT=[(Ψ-Ψb(g))(T-Tb)]tg تعیین شد که میزان آن برابر با 3/126 مگاپاسکال درجه سانتیگراد روز (MPa°C.d) با ضریب تبیین 87/0 به دست آمد. در نهایت کارایی مدل رطوبت-دمایی برای این گونه تأیید شد.
صفحه 1 از 1 |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research
Designed & Developed by : Yektaweb