اعزازی ر. و احمدزاده م. 1393. نقش باکتریها در مقابله با تنشهای غیرزنده در گیاهان. دانش بیماریشناسیگیاهی 3(2): 62-44.
تنشهای غیرزنده در سراسر دنیا یکی از عوامل محدودکننده کشاورزی محسوب میشوند. به طور میانگین بسته به نوع گیاه، تنشهای غیرزنده سبب کاهش 50 تا 82 درصدی عملکرد گیاهان میشوند. تنشهای غیرزنده شامل دمای نامناسب، خشکی، شوری، غرقاب، یخبندان، اشعهی فرابنفش، سمیت مواد معدنی مانند فلزات سنگین، کمبودهای غذایی، اسیدیته نامناسب، آلایندههای هوا و آسیبهای مکانیکی میباشند. تنشهای غیرزنده منجر به سمیت متابولیکی، گسستگی غشای سلولی، کاهش فتوسنتز، کاهش جذب بعضی از عناصر غذایی، تغییر سطوح هورمونهای گیاهی و در نهایت کاهش رشد و عملکرد گیاهان میشوند. بنابراین کاهش اثر این تنشها، مهم و ضروری است. باکتریهای فراریشه افزایش دهنده رشد گیاهان نقش مهمی در مدیریت عوامل بیماریزای زنده و توان بالایی در کاهش تنشهای غیرزنده در گیاهان دارند.
قارچهای همزیست ریشه جذب آب و عناصر غذایی را برای گیاه بهبود میبخشند و گیاه نیز کربوهیدراتهای لازم برای قارچ را فراهم میکند و این رابطهای سودمند برای هر دو طرف است. بسیاری از گیاهان به قارچهای همزیست ریشه برای جذب بعضی عناصر معدنی مورد نیاز خود و مقاومت به تنشهای محیطی مانند خشکی، آلودگی خاک به فلزات سنگینی مانند سرب، روی و کادمیم نیازمند هستند. برخی از باکتریهای خاکزی نیز به عنوان جزء سوم مجموعهی قارچریشه، شناخته شدهاند، که باعث بهبود عملکرد این رابطه همزیستی میشوند و به عنوان باکتریهای کمکی قارچریشه نامیده شدهاند.
رمضانی ا. و مهدیان ص. ع. 1394. مهار زیستی بیماریهای پس از برداشت مرکبات. دانش بیماریشناسیگیاهی 5(1): 25-14.
پوسیدگی پس از برداشت میوه مرکبات مهمترین عامل کاهش عمر این محصولات و از بیماریهای مهم اقتصادی آنها در نواحی تولید مرکبات دنیا است. قارچهای بیمارگر، کپکهای سبز و آبی به اسامی Penicillium digitatum و Penicillium italicum هستند، که معمولا با استفاده از قارچکشهای شیمیایی مدیریت میشوند. با توجه به اینکه مصرف سموم شیمیایی ضمن داشتن خطرهای سوء محیط زیستی، سبب بروز جدایههای مقاوم در بیمارگرها نیز میشوند، مبارزه زیستی از طریق کاربرد قارچها و باکتریهای متعارض بهعنوان روش جایگزین مصرف قارچکشها مطرح شده است. در این خصوص، کارآیی قارچهایی نظیر Candida guilliermondii، Pichiaguilliermondi، Candida saitoan، Aureobasidium pullulans، Muscodor albus و باکتریهای Pseudomonas fluorescens، Bacillussubtilis و Pantoea agglomerans در مهار کپکهای سبز و آبی مرکبات مثبت گزارششده است. بنابراین میتوان کاربرد آنها را برای مبارزه با این بیماریها پیشنهاد کرد.
گرایلی ن. و بقایی راوری س. 1395. نقش زیستی باکتریوسینهای باکتریهای گرم منفی. دانش بیماریشناسیگیاهی 5(2): 70-63.
باکتریوسینها ترکیبات پپتیدی یا پروتیینی ضدمیکروبی هستند، که توسط بعضی باکتریهای گرممنفی بهمنظور رقابت در تغذیه و اشغال فضای زیستی، تولید میشوند. این مواد قادر به از بین بردن و یا بازدارندگی از رشد باکتریهای نزدیک به باکتری تولیدکننده هستند. این در حالی است که باکتری تولیدکننده به علت داشتن پروتیین ایمنی مخصوص، از صدمه این مواد مصون میماند. باکتریوسینها از لحاظ اندازه، سلول هدف، نحوهی عمل و سازوکار ایمنی، متنوع هستند. تا کنون تعداد زیادی از باکتریوسینهای تولیدشده توسط جدایههای خاصی از باکتریهای گرم منفی شناسایی شدهاند که غالباً وزن مولکولی بالایی دارند. در این مقاله نحوهی تشکیل و تاثیر باکتریوسینها و نقش آنها در مدیریت بیماریهای باکتریایی شرح داده شده است.
گلمحمدی م. و بنیهاشمیان س. ن. 1396. روش مدیریت بیماری بلاست مرکبات. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(2): 13-1.
بیماریبلاستاز اغلب مناطق تولیدمرکباتدر جهانگزارششدهاست. این بیماری، یکی از بیماریهای مهم مرکبات در شمال ایران است که خسارت آن در سالهای مختلف به دلیل تغییر شرایط اقلیمی متفاوت است و بهوسیله دو گونه باکتری از جنس Pseudomonas ایجاد میشود. درسالهاییکهشرایطآبوهواییازلحاظرطوبتودمابرایفعالیتاینباکتریهامناسبباشد،خسارتزیادیبهمرکباتواردمیکند. خسارت اصلیبیماریبهصورتپژمردگیوخشکیدگی سرشاخههااست. در این مقاله روشهایمدیریتبیماری شرح داده شده اند.
مرگ گیاهچه ناشی از Rhizoctoniasolani J.G.Kühn در بین بیماریهای گیاهی خاکزاد از اهمیت زیادی برخوردار است و به دامنه وسیعی از گیاهان در سراسر جهان خسارت وارد میکند.مبارزه زیستی با این بیماری با استفاده از گونه های Trichoderma،Gliocladium،Bacillus ، Pseudomonas و Rhizobium موفقیت آمیز بوده است. نتایجپژوهشهای انجام شده در این مورد و سازوکارهای تاثیر این قارچها و باکتریهای متعارض شرح داده شده اند.
امین الله طهماسبی، محمد حامد قدوم پاریزی پور، جلد 9، شماره 1 - ( 12-1398 )
چکیده
طهماسبی ا ، قدومپاریزیپور م ح (1398)نقش هورمونهای براسینواستروییدی در واکنش گیاهان به بیمارگرها. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(1): 117-108. DOI: 10.2982/PPS.9.1.108.
گیاهان به طور متداول مورد حمله بیمارگرهای مختلف قرار میگیرند. مسیرهای دفاعی مختلف در گیاهان در پاسخ به بیمارگرها، تکامل یافتهاند. مشخص شده که پاسخهای دفاعی گیاه توسط هورمونهای مختلف گیاهی تنظیم میشوند. براسینواستروییدها هورمونهای اِستروییدی اختصاصی در گیاهان هستند که نقشهای مهمی در تنظیم فرآیندهای رشد و نمو ایفا میکنند. آنها علاوه بر ایفای نقش به عنوان تنظیم کننده رشد گیاهان، در پاسخهای دفاعی به بیمارگرها نیز نقش دارند. پژوهشهای زیادی در مورد نقش آنها در مقاومت گیاهان به قارچها، باکتریها و ویروسها شده است، که در این مقاله شرح داده شدهاند. شناخت بیشتر نقش این هورمونها در پاسخهای دفاعی گیاهان میتواند در جهت القای مقاومت یا تولید گیاهان مقاوم به بیمارگرها، مفید واقع شود.
قهاری س، قهاری س، قهاری س، نعمتزاده ق (1399) اثر عصارههای زیتون تلخ، هندوانه ابوجهل و خارشتر بر هشت باکتری و سه قارچ . دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 26-14. Doi: 10.2982/PPS.10.1.14.
مقدمه:فعالیت ضدباکتریایی، ضدقارچی و پاداکسندهای عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis)، میوه خارشتر (Alhagi maurorum) و برگزیتونتلخ (Melia azedarach) علیه هشت باکتری و سه قارچ که معمولاً باعث آسیب به محصولات کشاورزی میشوند، در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها:فعالیت ضدمیکروبی گیاهان انتخاب شده در شش غلظت روی رشد کلنی 11 ریزجاندار از جمله، سه باکتری گرم مثبت Bacillus subtilis،Staphylococcus aureusو Rathayibacter toxicus، و پنج باکتری گرم منفی Escherichia coli، Pseudomonas aeruginosa، Pseudomonas syringae subsp. syringae،Pseudomonas viridiflavaوXanthomonas campestris pv. campestris و نیز سه قارچ Pyricularia oryzae،Botrytis cinerea و Fusarium oxysporumبا استفاده از روش انتشار عصاره در دیسک سنجیده شد. همچنین، فعالیت پاداکسندهایعصاره این سه گیاه با اندازهگیری فعالیت آنزیمهای کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و میزان توانایی به داماندازی رادیکال DPPH مورد ارزیابی قرار گرفت. علاوه بر این، میزان فنل و فلاونویید کل آنها نیز اندازهگیری شدند. یافتهها: عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل دارای بیشترین فعالیت ضدباکتریایی، بیشترین میزان فعالیت آنزیمهای کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و بیشترین درصد مهار رادیکال DPPH بود. عصاره متانولی این گیاهان بررشد پرگنه قارچها تاثیری نداشتند. نتیجهگیری:عصاره متانولی دانه هندوانه ابوجهل باید به عنوان یک منبع بالقوه باکتریکش در حوزه کشاورزی مورد توجه قرار گیرد.
دهقانپورفراشاه س، صالحزاده م (1399) وضعیت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه گندم در ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 106-97.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.97.
پوسیدگی فوزاریومی ریشه و طوقه یکی از بیماریهای مهم گندم در جهان است، که باعث کاهش معنی دار محصول میگردد. بیماری در بسیاری از مناطق تولید گندم در ایران نیز شایع است. قارچهای F. acuminatum، F. avenaceum، F. culmorum، F. solani، F.semitectum، F. equiseti، F. crookwellense، F. lateritium، F. moniliforme، F. oxysporum، F. pseudograminearum، F. sambucinum، F. subglutinans، F. proliferatum، F. longipes، F. nygamai، F. compactum، F. diversisporum، F. fujikuroi، F. javanicum،F. flocciferum و F. tricinctum از بافتهای پوسیده ریشه و طوقه گندم در ایران گزارش شدهاند و F. culmorum و F. pseudograminearum به عنوان مهمترین عوامل بیماری شناخته شدهاند. روشهای مدیریت بیماری شامل برقراری تناوب زراعی، از بین بردن بقایای بوته های بیمار، تنظیم تاریخ کاشت، مبارزه زیستی، ضدعفونی بذر با قارچکشهای حفاظتی و کشت رقمهای نسبتاً مقاوم در این مقاله شرح داده شده اند.
محمدی ر، کشاورزی م، حسنزاده ن، دژمپور ج، فرهادنژاد ا (1400) سطح نسبی مقاومت به شانکر باکتریایی در دورگهای ایرانی زردآلو. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2): 29-15. Doi: 10.2982/PPS.10.2.15.
مقدمه: شانکر باکتریایی با عاملPseudomonas syringae یکی از مهمترین بیماریهای خسارتزا در زردآلو است. این پژوهش با هدف ارزیابی مقاومت نسبی به شانکر باکتریایی در 22 دورگ منتحب بومی زردآلو از جمله AD507، AD405، HS731 که اخیراً با نامهای جلیل، پارسی و شانلی معرفی شدهاند، انجام شد. مواد و روشها: روشهای آلودهسازی شامل مایهزنی مصنوعی نهالهای دو ساله در شرایط باغی و شاخههای بریده در شرایط آزمایشگاهی بود. در ابتدا، پاتوار جدایههای بومی P. syringae توسط آزمونهایLOPAT و GATTa مشخص و مخلوط سه جدایه در تهیه مایه تلقیح به کار برده شد. مایهزنی در ساقه نهالها انجام و 1 و 5/1 سال بعد، طول شانکر یادداشتبرداری شد. یافته ها: پاتوار سویهها P. syringae pv. syringae تشخیص داده شد. بیشترین و کمترین طول شانکر به ترتیب در هیبریدهای AD1033 و AC113 معادل 76/34 میلیمتر و 35/8 میلیمتر دیده شد. روش مایهزنی شاخه بریده برای ارزیابی واکنش رقمهای زردآلو مناسب نبود. هیبریدها در پنج گروه بسیار مقاوم، شش هیبرید مقاوم، هشت هیبرید نسبتا مقاوم و هفت هیبرید حساس بودند. نتیجه گیری: هیبریدهای AD1033, AD1042, AD940, AD811, HS210, DM101, HS203 حساس شناخته شدند، که پیشنهاد میشود در برنامههای اصلاحی و احداث/جایگزینی باغها به کار برده نشوند. رقمهای جلیل، پارسی و شانلی بهترتیب مقاوم و نسبتا مقاوم تشخیص داده شدند.