نماتدهایمولد زخم ریشه یکی از مهمترین و مخربترین عوامل بیماری‌زای گیاهی به شمار می‌آیند که در تمام مراحل رشدی گیاه بین خاک و ریشه حرکت می‌کنند. این نماتدها انگل داخلی مهاجر بوده و تغذیه ی نماتد سبب پدیدار شدن زخمهای قهوه‌ای نکروتیک روی سطح و درون کورتکس ریشه‌ی آلوده میگردد و باعث از بین رفتن سیستم ریشه ای، کم شدن رشد، پژمردگی و بالاخره مرگ گیاه می‌شود. استفاده از ارقام مقاوم، آیش و تناوب و استفاده از عوامل مبارزه زیستی از روش‌های مدیریتی این نماتد به‌حساب می‌آیند. در این مقاله، اهمیت و خسارت نماتد مولد زخم Pratylenchus thornei، موقعیت آرایه‌بندی، زیست‌شناسی، نشانههایآلودگیودر نهایت مهمترین روشهایمدیریت این نماتدشرحدادهشدهاست.
شریفی رستم آبادیس، رستمی م ، جهانشاهی افشار ف، اردشیر ف (1402) معرفی شش نماتد انگل گیاهی از باغهای منطقه رفسنجان استان کرمان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(2):52-41.
مقدمه: منطقه حومه شهرستان رفسنجان در استان کرمان ایران، دارای باغهای درختان میوه متنوعی است که محصول آنها تحت تاثیر نماتدهای انگل گیاهی قرار می‌گیرد، بنابراین شناسایی نماتدهای انگل گیاهی باغهای میوه‌ی این منطقه ضروری به‌نظر رسید. مواد و روش‌ها: نمونه‌های خاکازاطرافریشهدرختان زردآلو، هلو، انار، سیب، آلبالو و خرمالو طیسالهای 1398 و 1399 از این منطقه جمعآوریگردیدند.نماتدها به دو روش سینی و الک-سانتریفیوژاستخراجشدهو پسازتثبیت،بهگلیسرینخالصمنتقلشده، پس از تهیه اسلایدهای دایم، با میکروسکوپ زمینه روشن مطالعه شده و با مراجعه به منابع معتبر شناسایی شدند.یافته‌ها: شش نماتد از زیرراسته Tylenchomorpha، متعلق به پنج تیره: Tylenchidae، Pratylenchidae، Tylenchulidae ، Criconematidae و Anguinidaeشناسایی شدند. نماتد زخم ریشه (Pratylenchus penetrans)، سنجاقی (Paratylenchus neoamblycephalus) و سوسیسی شکل (Mesocriconema xenoplax) مهمترین نماتدهای انگل گیاهی باغهای درختان میوه این منطقه بودند. نتیجه گیری: نظر به حضور برخی نماتدهای مهم و خسارت‌زا در باغهای این شهرستان اجرای روش‌های مدیریتی مناسب و پایش جمعیت نماتدهای مهم انگل گیاهی توصیه میگردد.
یاراحمدی ف، درویش نیا م، عزیزیک (1402) نماتدهای زخم ریشه و سیستی مزرعههای سبزی و صیفی حومه شهرستان رومشکان استان لرستان ایران. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(2):65-53.
مقدمه: نماتدهای زخم ریشه و سیستی می‌توانند باعث خسارت و کاهش محصول سبزی و صیفی گردند. هدف از این پژوهش شناسایی این نماتدهای انگل گیاهی مهم در مزرعههای این گیاهان در حومه شهرستان رومشکان استان لرستان ایران بود. مواد و روش‌ها: چهل و پنج نمونـه خاک و ریشه از مزرعههای سبزی و صیفی این منطقه در سال 1400 جمع‌آوری گردیدند. نماتدها به روش سینی استخراج و با استفاده از روش تکمیل شـده دگریـسه تثبیـت و بـه گلیسیرین منتقل شدند. پس از تهیه اسلایدهای دائمی، با استفاده از میکروسکوپ زمینه روشن مجهز به لنز دیجیتال، خصوصیات ریختی هـر یـک از نماتـدها مطالعه و با استفاده از کلیدهای معتبر شناسایی شدند. یافته ها: نماتدهای Pratylenchus speijeri ، P.neglectus، P. thornei و نماتد سیستی Heterodera schachtii در مزرعههای این منطقه شناسایی شدند. P. speijeri برای اولین بار از ایران گزارش و توصیف می‌شود. همچنین H. schachtii برای اولین بار از کاهو در ایران گزارش می‌شود. نتیجه‌گیری: نظر به حضور این نماتدهای انگل گیاهی مهم روی این گیاهان در این منطقه باید روش‌های مناسب مدیریت آنها را اجرا کرد.
نماتدهای انگل گیاهی، از عوامل بیماری‌زای مهم چغندرقند به شمار می‌روند که خسارت قابل توجهی را از طریق کاهش کمی و کیفی عملکرد محصول بوجود میآورند. این پژوهش با هدف تعیین پراکنش جمعیت نماتدهای انگل گیاهی در مزرعههای چغندرقند حوزه تحت پوشش کارخانه قند کشت و صنعت جوین، در استان خراسان رضوی که نقش مهمی در تأمین چغندرقند کشور ایفا می‌کنند، انجام شد.تعداد 150 نمونه خاک اطراف ریشه چغندرقند از مزرعههای پنج حوزه: نقاب، آزادوار، راه‌چمن، حکم‌آباد و قزلقارشی، کارخانه قند کشت و صنعت جوین به منظور بررسی پراکنش نماتدهای انگل گیاهی، در سال 1401 جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردیدند. نماتدها از نمونه‌ها به روش الک و سانتریفوژ و نماتدهای سیست به روش قیف فنویک استخراج شدند. برای تشخیص نماتدهای سیستی و غده ریشه از خصوصیات ریخت‌شناسی لارو و شکل برش انتهایی بدن نماتد ماده استفاده شد. دوازده نماتد متعلق به هشت جنس ، از هفت تیره بالا تیره Tylenchomorpha ، به اسامی: Heterodera schachtii، Meloidogyne javanica، M. incognita،Pratylenchus thornei،P. neglectus، Merlinius brevidens، Ditylenchus myceliophagus، Scutylenchus rugosus، Tylenchorhynchus annulatus،Helicotylenchus sp.، Aphelenchoides sp. و Aphelenchus avenae شناسایی شدند. نماتدهای سیستی و غده ریشه به ترتیب، فراوانیهای 38/3 % و 17% را داشتند. حوزه نقاب با 93/3 % فراوانی دارای بالاترین پراکنش نماتد سیستی و حوزه آزادوار با 60 % فراوانی بیشترین پراکنش نماتدهای غده ریشه را در بین حوزه‌های این کارخانه قند دارا بودند. نظر به پراکنش و جمعیت بالای نماتدهای سیستی و غده ریشه چغندرقند در بعضی حوزه‌های این کارخانه برنامه‌های مدیریتی برای پیشگیری از انتشار نماتدها در مزرعه‌ها و کاهش جمعیت آنها توصیه شده است.
