12 نتیجه برای ویروس
سعید تابعین، سیدعلی‌اکبر بهجتنیا،
جلد 3، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
در گیاهان آلوده به ویروسهای دیانایدار، به‌طور معمول علاوه بر دی‌ان‌ای ژنومی، انواع مختلفی از
نسخه‌های دی‌ان‌ای کوچک‌تر از ژنوم نیز حضور دارند که از ژنوم ویروس مشتق شده و یا دارای توالی‌های غیر از ژنوم ویروس هستند. بعضی از این دی‌ان‌ای‌ها که اثر قابل توجهی بر چرخهی ویروس و نیز بروز و پیشرفت بیماری و نشانه‌ها ندارند، را دیانایهای ناقص می‌گویند. تعداد دیگری از آنها که سبب کاهش تجمع دی‌ان‌ای ژنومی ویروس و در نتیجه کاهش نشانه‌ها و بهبودی می‌گردند، دیانایهای ناقص مداخله‌گر نامیده شدهاند. تعدادی از آن-ها نیز القاکننده‌ی نشانه‌های بیماری هستند که تحت عنوان دیانایهای ستلایت شناخته میشوند. تمام این اجزا برای همانندسازی، کپسیدپوشی و حرکت در گیاه به ویروس اصلی وابسته هستند. دیانایهای ستلایت هرچند که فاقد همانندی مشخصی با ژنوم ویروس هستند اما مسئول القای نشانه‌های بیماری هستند. در حالی‌که دی‌ان‌ا‌های ناقص و ناقص مداخله‌گر همانندی زیادی با ژنوم ویروس دارند، تنها دیانایهای ناقص مداخله‌گر توانایی دخالت در فرآیندهای تکثیر، بروز و توسعه‌ی نشانه‌های بیماری را دارا هستند. در این مقاله انواع و خصوصیات این قبیل
دی‌ان‌ای‌ها و نحوه انتقال آنها شرح داده شده است.
فریده فرح بخش، امیر مساح،
جلد 4، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
فرحبخش ف. و مساح ا. 1394. ژنتیک مقاومت به بیماریهای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(2):73-64.
دانش رو به پیشرفت بررسی عملکرد و تکامل همزمان ژنهای مقاومت در گیاهان با ژنهای پرآزاری در بیمارگرها، فرصت جدیدی را برای ایجاد مقاومت پایدار در برابر بیماریهای گیاهی فراهم ساخته است. این مقاله، یافتههای نوین در مورد ژنتیک انواع مقاومت، عملکرد و تکامل ژنهای مقاومت دخیل در تشخیص بیمارگر، پیام‌رسانی و پاسخ به بیمارگر، را شرح میدهد.
سمانه فولادوند، سیده عاطفه حسینی،
جلد 4، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
فولادوند س. و حسینی س.ع. 1394. قارچها و شبه قارچهای ناقل ویروسهای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 4(2):63-53.
قارچهای Olpidium brassicae و O. boronovanus و دو گونه شبه قارچ Polymyxa graminis و P.betae به عنوان ناقلین مهم ویروسهای گیاهی شناخته شدهاند. تمامی این قارچها و شبهقارچها انگل اجباری ریشه گیاهان می‌باشند و ویروسهای متعلق به 12 جنس در 4 خانواده را منتقل میکنند. در این مقاله ضمن معرفی این ناقلین و چرخهی زندگی آنها، ویروسهایی که منتقل میکنند و نحوهی کسب و انتقال ویروسها شرح داده شدهاند.
عیسی ناظریان، سحر صیاد،
جلد 6، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
ناظریان ع. و صیاد س. 1396. ویروسهای انگل قارچها. دانش بیماریشناسی گیاهی 6(2): 104-97.
چندین ویروس به عنوان انگل جدایه هایی از قارچهای عامل سوختگی شاهبلوط، پوسیدگی ساقه کلزا، سوختگی سنبله گندم، سیاهک ذرت و تعدادی از کپکها و مخمرها شناخته شده اند. این ویروسهای قارچی موجب کاهش رشد، تکثیر و قدرت بیماریزایی، تولید رنگدانه های غیر طبیعی در میسلیوم، یا ایجاد جهش در قارچ میزبان میشوند. این ویروسها میتوانند از راه جوش ریسهای به جدایه های دیگر همان قارچ یا قارچ دیگری منتقل شوند و باعث بروز بیماری مشابهی در آنها گردند. بنابراین شناسایی جدایههای کمآزار و آلوده به ویروس، قارچهای بیمارگر و استفاده از آنها برای حفاظت گیاهان در برابر جدایههای پرآزار و مدیریت بیماریهای گیاهی پیشنهاد میشود.
مهسا آبادخواه، داود کولیوند،
جلد 7، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
آبادخواه م. و کولیوند د. 1397. بیوسنسورها و کاربرد آنها در بیماریشناسی گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 7(2): 59-47. DOI:10.2982/PPS.7.2.47
پیشگیری از خسارت بیماریهای گیاهی نیازمند استفاده از ابزارهای جدید، توانمند، ساده و قابل حمل برای تشخیص سریع عوامل بیماریزا است. امروزه فناوری بیوسنسور ابزاری توانمند برای ارزیابی روشهای مرسوم در علوم کشاورزی است. از ویژگیهای مهم بیوسنسورها حساسیت، گزینندگی و قابل حمل بودن آنها میباشد که برای تجزیه و تحلیل سریع ترکیبات پیچیده با مقدار کم نمونه بکار میروند. هر بیوسنسور مرکب از سه بخش عنصر زیستی، مبدل و آشکارساز است. مهمترین کاربرد آنها در بیماریشناسی گیاهی تشخیص سریع بیمارگرهای گیاهی برای کاهش مصرف مواد شیمیایی گران‌قیمت و آسیبرسان به محیط زیست است. این مقاله به معرفی انواع بیوسنسورها و کاربردهای آنها در بیماریشناسی گیاهی میپردازد.
زهره داودی، جهانگیر حیدرنژاد، حسین معصومی،
جلد 8، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
داودی ز، حیدرنژاد ج و معصومی ح (1398) تکنیکِ نسل جدید توالی‌یابی و کاربرد آن در ویروس‌شناسی گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 8(2):85-77. DOI: 10.2982/PPS.8.2.77
تعیین توالی دی‌اِن‌اِ در همه شاخه‌های علوم زیستی کاربرد دارد. در میان اولین فن‌آوری‌های پیشرفته نسل توالی‌یابی، دانشمندان با ظهور توالی‌یابی سنگر، توانستند اطلاعات ژنتیکی گونه‌ها را در هر سیستم بیولوژیکی مشخص کنند. اگرچه هنوز هم این تکنیک به‌دلیل کیفیت توالی‌های خوانده شده، مورد توجه است، اما محدودیت هایی چون مقیاس کار، سرعت و تفکیک‌پذیری موانعی است که مانع دسترسی دانشمندان به اطلاعات اساسی مورد نیاز شده است. برای غلبه بر این موانع، فنآوری توالی‌یابی نسل جدید (NGS) در شروع قرن 21 ارائه شد. این فنآوری، توالی‌یابی بسیار کارآمد، سریع و کم هزینه را نسبت به فنآوری استاندارد و سنتی توسعه یافته در اواخر دهه 1970، فراهم نمود. در سال 2009 فنآوری NGS برای چندین جنبه ویروس‌شناسی گیاهی از جمله توالی‌یابی ژنوم، کشف و ردیابی، اکولوژی، اپیدمولوژی و تکثیر ویروسها و ویروئیدها استفاده شد. انتظار می‌رود که فنآوری NGS نقش بسیار مهمی در بسیاری از تحقیقات ویروس‌شناسی گیاهی داشته باشد.
سعید تابعین، سید علی اکبر بهجت نیا،
جلد 8، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
تابعین س و بهجتنیا س ع ا (1398) برهمکنشهای درون‌سلولی جمینی‌ویروس‌ها در گیاهان میزبان. دانش بیماریشناسی گیاهی 8(2):101-86. DOI: 10.2982/PPS.8.2.86
جمینی‌ویروس‌ها دارای ژنومِ دی‌ان‌ا تک‌لای حلقوی کوچک با ظرفیت بیان پروتیین محدود هستند. ژنوم این گروه از ویروسها با بیان چهار تا هفت پروتیین و از طریق ایجاد تغییر در فرآیندها و مسیرهای زیستی مختلف در سلول باعث ایجاد آلودگی میشوند. از جمله تغییرات به وجود آمده به هنگام آلودگی توسط جمینی‌ویروس‌ها می‌توان به تحریک و تغییر چرخه سلولهای آلوده برای ورود به فاز تکثیری به منظور حمایت از القای همانندسازی دی‌ان‌ا ویروسی اشاره نمود. جمینی‌ویروس‌ها به منظور تغییر یا متوقف کردن واکنش‌های دفاعی میزبان و مسیرهای پیام‌رسانی هورمون‌ها، الگوی بیان ژنهای میزبان را تغییر میدهند، از مسیرهای مرگ سلولی ممانعت به عمل می‌آورند، رفت‌وآمد مولکول‌های بزرگ را تغییر داده و در مسیرهای پیام‌رسانی سلول و اصلاح پروتیین‌ها مداخله میکنند. علاوه‌براین، جمینی‌ویروس‌ها چندین سرکوب‌گر خاموشی ژن را بیان میکنند که نحوه تولید آران‌اهای کوچک مداخله‌گر، متیلاسیون دی‌ان‌ا گیاه و مسیرهای میکرو آران‌ا را تغییر میدهند و به همین دلیل در اغلب موارد سبب نمو غیر عادی گیاه میشوند. در این مقاله علاوه بر معرفی جمینی‌ویروس‌ها، به نقش هر کدام از پروتیین‌های بیان شده توسط ژنوم آنها و نیز برهمکنش این پروتیین‌ها با مسیرها و فرآیندهای مختلف سلول میزبان جهت ایجاد یک آلودگی پایدار، پرداخته میشود.
نادیا مشرف، سعید تابعین، سید علی اکبر بهجت نیا، آتنا صافی،
جلد 9، شماره 1 - ( 12-1398 )
چکیده
مشرف ن، تابعین س، بهجتنیا س ا ا، صافی ا (1398) نقش بتاستلایتها در برهمکنش ویروسها با گیاهان. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(1): 78-90. DOI: 10.2982/PPS.9.1.78.
بتاستلایتها به عنوان دیانایهای کوچک حلقوی وابسته به بگوموویروسها، عواملی چندکاره هستند که علاوه بر القای علایم بیماری و سرکوب مسیرهای خاموشی آرانای، با طیف وسیعی از عوامل و مسیرهای سلولی برهمکنش میدهند. بتاستلایتها از سازمان ژنومی محافظتشدهای برخوردارند و یک چارچوب خوانش فعال βC1روی رشته مکمل ژنوم خود دارند. با وجود ناحیه حفاظتشده و ناحیه غنی از آدنین در ژنوم بتاستلایتها، تنها پروتیین کدشده توسط بتاستلایت است که میتواند بر چرخه بگوموویروس کمکی خود اثرگذار باشد. اندازه کوچک، داشتن توالی پیشبر قوی و امکان جایگزین کردن توالی ژنهای خارجی با توالی ژن رمزگذاری‌کننده βC1، باعث شده است که بتاستلایتها به عنوان ابزاری مناسب در مطالعات تعیین عملکرد ژنها، بیان ژنها و تراریختسازی مورد استفاده قرار بگیرند. افزایش دانش ما در مورد چگونگی برهمکنشهای چندگانه بتاستلایت/بگوموویروس و گیاه میزبان میتواند منجر به توسعه و پیشرفت شیوههای مدیریت خسارت ناشی از این گروه از بیمارگرها شود.
امین الله طهماسبی،
جلد 12، شماره 1 - ( 12-1401 )
چکیده
طهماسبی، ا. (1401). نقش فاکتورهای آغازکننده ترجمه در مقاومت مغلوب گیاهان به ویروسها. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 121-113.
ویروسهای گیاهی بیمارگرهای مهمی هستند که باعث کاهش کمی و کیفی محصولهای کشاورزی در سراسر دنیا میشوند. مقاومت گیاهان کاراترین روش مبارزه با ویروسهای گیاهی است. ویروسها به عنوان انگلهای اجباری برای تکمیل چرخه آلودگیشان نظیر فرایندهای سنتز پروتیین، همانندسازی و حرکت وابسته به سازگاری فاکتورهای سلولی گیاهان میزبان هستند. فقدان یا جهش در این فاکتورهای ضروری برای چرخه آلودگی ویروس و یا جهش در تنظیم کننده پاسخهای دفاعی گیاه ممکن است مقاومت مغلوب میزبان را نسبت به ویروس سبب شود. ژنهای مغلوب که در برهمکنشهای ویروس-گیاه شناسایی شدهاند، شامل فاکتورهای آغازکننده ترجمه یوکاریوتی eIF4E، eIF4G و ایزوفرمهای آنها هستند. تعدادی از فاکتورهای ترجمه در گیاهان نظیر eIF3، eEF1A و eEF1B شناسایی شدهاند که در برهمکنش با آر.ان.اِی های ویروسی و تنظیم فرایندهای مختلف در چرخه آلودگی ویروس ضروری هستند. شناخت بیشتر سازوکارهای مولکولی این فاکتورها و همچنین برهمکنش آنها با سایر فاکتورهای میزبانی و ویروسی میتواند در توسعه روشهای مدیریت جدید مانند خاموشی یا ویرایش ژنوم علیه ویروسها مورد استفاده قرار گیرد.
فرشته اسماعیل زاده، داود کولیوند،
جلد 12، شماره 1 - ( 12-1401 )
چکیده
اسماعیلزاده، ف.، کولیوند، د. (1401). ویروس چروکیدگی قهوه‌ای میوه گوجهفرنگی. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 93-84.
چکیده
ویروس چروکیدگی قهوه‌ای گوجه فرنگی (ToBRFV) یک بیمارگر نوظهور است که عموماً در گلخانه‌ها باعث ایجاد بیماری میشود. این ویروس نواحی زرد رنگ، بدشکلی و زخم‌های نکروتیک قهوه‌ای رنگ روی میوه‌های گوجه فرنگی ایجاد می‌کند. این ویروس که انتشار جهانی دارد به تازگی با استفاده از روشهای مولکولی در گلخانه های چند استان ایران گزارش شده است. با توجه به گزارش این ویروس از ایران خصوصیات ویروس ToBRFV، نشانه ها، دامنه میزبانی، نحوه انتقال و انتشار و روشهای مدیریت آن بر اساس مطالعات انجام شده قبلی شرح داده شدهاند.
مینا راستگو، سیروس هنرور،
جلد 13، شماره 1 - ( 12-1402 )
چکیده
راستگو، م.، هنرور، س. (1402). کاربرد فاژها برای مهار زیستی باکتریهای بیماریزای گیاهان. دانش بیماریشناسی گیاهی، 13 (1)، 64-55.
باکتریهای بیماریزا یکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد محصولات گیاهی می باشند. مدیریت این بیمارگرها در گذشته به استفاده از سمهای ضد باکتریایی یا القاکنندههای مقاومت محدود می شد، اما با کشف باکتریوفاژها در دهه های اخیر، توجه به استفاده از آنها افزایش یافته است. باکتریوفاژها یا فاژها ویروسهایی هستند که به صورت کاملا اختصاصی بر سلولهای باکتریایی اثر میگذارند. در حال حاضر، صدها باکتریوفاژ جداسازی و علیه باکتریهای بیماریزای گیاهی آزمایش شدهاند و همچنان تعداد زیادی نیز وجود دارند که بایستی بررسی شوند. این رویکرد نیازمند پروتکل‌های خاصی برای شناسایی فاژهای جدید، درک پیدایش کلون‌های مقاوم به فاژ و عفونت‌پذیری سایر گونه‌های باکتریایی میباشد. فاژتراپی یا استفاده از فاژها برای مهارزیستی با باکتریهای بیماریزای گیاهی به خاطر ارزان بودن، اختصاصیت بسیار بالا فاژها علیه باکتریها، عدم تاثیر منفی روی انسان یا حیوانات و عدم آلودگی زیست محیطی، به عنوان روشی مناسب برای مهارزیستی این بیمارگرها میتواند در نظر گرفته شود.
پرستو پورعزیز، داود کولیوند،
جلد 13، شماره 1 - ( 12-1402 )
چکیده
پورعزیز، پ.، کولیوند، د. (۱۴۰۲). کاربرد پلیمرهای زیستی در مدیریت بیماریهای ویروسی گیاهان. دانش بیماریشناسی گیاهی، ۱۳(۱)، ۱۳۴-۱۲۵.
پلیمرهای با منشا طبیعی، پلیمر زیستی شناخته می شوند. پلیمرهای زیستی به دلیل ویژگیهای سازگاری زیستی و زیست تخریبی کاربردهای گسترده ای در زمینه های متفاوت از جمله کشاورزی⸲ پزشکی و صنعت دارند. پلیمرهای زیستی با افزایش سیستم ایمنی گیاهان از طریق تآثیر بر ژنهای مقاومت و همچنین فعال کردن مکانیسم های مربوط به مقاومت باعث محدود کردن فعالیتهای بیمارگرهای گیاهی می شوند. بنابراین استفاده از این مواد جهت مقابله با بیمارگرهای گیاهی کاربرد وسیعی در کشاورزی پیدا کرده است. استفاده از پلیمرهای زیستی جهت مقابله با بیمارگرهای گیاهی مانند قارچها و باکتریها راه حل مناسبی برای کاهش خسارت آنها است. همچنین تیمار گیاه آلوده به ویروس با پلیمرهای زیستی باعث کاهش علایم و خسارت بیماری می شود. مکانیسم‌های مولکولی ضد ویروسی برخی پلیمرهای زیستی مانند کیتوزان، کیتین، الیگوکیتوزان، بتاگلوکانها، لنتینان، آلژینات و هیدروژل و ترکیبهای آن در مدیریت بیماریهای ویروسی گیاهان در این مقاله شرح داده شده اند.
