5 نتیجه برای چاره گانی
حبیب اله چاره گانی،
جلد 5، شماره 1 - ( 12-1394 )
چکیده
چاره‌گانی ح. 1394. کاربرد فنآوری ریزآرایه‌ها در نماتدشناسی گیاهی. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 5(1):89-76.
در طی یک واکنش سازگار، نماتدهای مولد غده ریشه (Meloidogyne spp.) با تحریک تولید سلول‌های غول‌آسای چند هسته‌ای منجر به ایجاد تمایز در ریشه گیاه میزبان می‌گردند. رشد و تکثیر بیش‌از اندازه سلول‌های اطراف سلول‌های غول منجر به تولید غده روی ریشه گیاه میزبان می‌شود. مطالعات مختلف نشان داده که تغییرات حاصل در سلول‌های ریشه و تولید مکان‌های تغذیه‌ای با کارکرد و شکل اختصاصی، نیازمند ایجاد تغییرات در میزان بیان تعداد زیادی از ژن‌ها درون سلول‌های میزبان می‌باشد. روش‌های قدیمی بررسی تغییرات در میزان بیان ژن‌ها، شامل تفاوت در بیان ژن‌ها در سلول‌های سالم و آلوده، ردیابی ژن‌های مشخص با استفاده از نشانگر GUS یا استفاده از روش دورگ‌سازی در محل و روش به دام اندازی راه‌انداز ژن، نشان داده‌اند که درون سلول‌های غول‌آسا در مقایسه با بافت‌های سالم ریشه در حدود 50 ژن گیاهی افزایش بیان و 10 ژن کاهش بیان پیدا می‌کنند. فنآوری ریزآرایه این امکان را به محققین می‌دهد که در یک مرحله آزمایش، تغییرات در بیان تعداد بسیار زیادی از ژن‌ها در همکنش گیاه-نماتد را مورد بررسی قرار دهند. ریزآرایه DNA مجموعه‌ای از نقاط میکروسکوپی DNA روی یک بستر جامد می‌باشد. هر کدام از نقاط DNA شامل 12-10 مول از یک توالی DNA مشخص به نام پروب می‌باشد که می‌تواند تکه کوچکی از یک ژن باشد که با cDNA یا cRNA استخراج شده از نمونه مورد بررسی (نمونه هدف) هیبرید شود. پروب-هدف هیبرید شده معمولاً بوسیله هدف نشاندار شده با رنگ‌های فلورسانت یا نقره ردیابی و تشخیص داده می‌شود.
حبیب اله چاره گانی،
جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
چاره‌گانی ح (1399) تأثیر سرکه چوب، اسید هیومیک و ریزجانداران موثر بر نماتد Meloidogyne javanica روی گوجهفرنگی. دانش بیماری‌شناسی گیاهی 9(2):84-73. DOI:10.2982/PPS.9.2.73.
مقدمه: نماتد غده ریشه Meloidogyne javanica خطرناک‌ترین نماتد بیماریزای گیاهی در جهان است. با توجه به خطرهای زیست محیطی حاصل از سمهای شیمیایی برای مهار این نماتد، یافتن ترکیبهای ایمن و دوستدار محیط زیست ضروری می‌باشد. مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر اثر سرکه چوب در غلظت‌های 3/0، 6/0 و 9/0 درصد حجمی-حجمی، ریزجانداران مؤثر (EM®) در غلظت‌های 5، 10 و 15 درصد حجمی-حجمی و اسید هیومیک در غلظت‌های 2/0، 4/0 و 6/0 درصد حجمی-حجمی و نماتدکش ترویگو (شاهد مثبت) در غلظت 4/0 درصد حجمی-حجمی در خسارت M. javanica روی گوجهفرنگی رقم Early-Urbana در شرایط گلخانه بررسی شد. یافته‌ها: EM® در بالاترین غلظت (15 درصد حجم به حجم) موثرترین ترکیب آلی مورد استفاده برای کاهش شاخص‌های جمعیتی نماتد بود. این تیمار موجب افزایش طول، وزن‌تر و خشک شاخساره به ترتیب به میزان 41، 28 و 36 درصد و کاهش تعداد تخم، گال و کیسه‌تخم در ریشه و عامل تولیدمثل نماتد به ترتیب به میزان 58، 48، 49 و 57 درصد شد. نماتدکش ترویگو موجب کاهش تعداد تخم، گال و کیسه‌تخم در ریشه و فاکتور تولیدمثل نماتد به ترتیب به میزان 87، 88، 96 و 87 درصد درمقایسه با گیاهان تیمار نشده گردید. نتیجه‌گیری: ترکیبهای آلی مورد استفاده در این آزمایش توانایی مهار M. javanica در گوجهفرنگی کشت شده در شرایط گلخانه را دارند.
سمیه وهابی، حبیب اله چاره گانی، محمد عبدالهی، رسول رضایی،
جلد 10، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1400 )
چکیده
وهابی س، چاره‌گانی ح، عبداللهی م، رضایی ر (1400) واکنش هشت رقم خربزه به نماتد Meloidogyne javanica . دانش بیماری شناسی گیاهی10(2):73- 65. Doi: 10.2982/PPS.10.2.65.
مقدمه: نماتدهای غده ریشه (.spp Meloidogyne ) از زیان‌بارترین بیمارگرهای گیاهی با دامنه میزبانی وسیع می‌باشند که خسارت زیادی به محصولات کشاورزی وارد می‌نمایند. استفاده از رقمهای مقاوم به عنوان یک روش ایمن، کم هزینه و مؤثر برای مدیریت این نماتدها است. مواد و روش‌ها: واکنش هشت رقم خربزه احلام، 105، تریسی، روناک، دلتاگرین، مک، هولار و ونو به گونه M. javanica در شرایط میکروپلات مورد ارزیابی قرار گرفت. بذرها در گلدان‌های دو کیلوگرمی کشت و در شرایط میکروپلات در شهر خورموج، استان بوشهر نگهداری شدند. گیاهچه‌ها در مرحله چهار برگی با 5000 تخم و لارو سن دوم نماتد M. javanica مایه‌زنی شدند. آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام گرفت. شصت روز پس از مایه‌زنی نماتد گیاهان برداشت و شاخص‌های رویشی گیاه و جمعیتی نماتد تعیین شدند. یافته‌ها: فاکتور تولیدمثل نماتد در رقمهای روناک، دلتاگرین و ونو به طور معنی‌داری از سایر رقمها کمتر بود. وزن‌تر شاخساره در رقم روناک آلوده به نماتد اختلاف معنی‌داری با گیاهان سالم نداشت. نتیجه‌گیری: رقمهای روناک، دلتاگرین و ونو حساسیت کمتری به نماتد M. javanica دارند.
مرتضی باوند، مهدی صدروی، حبیب اله چاره گانی،
جلد 12، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1402 )
چکیده
باوند م، صدروی م، چاره گانی ح (1402) غربالگری پانزده رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری سوختگی زود هنگام. دانش بیماری شناسی گیاهی 12(2): 10-1.
مقدمه: سوختگی زود هنگام ناشی از گونههای Altenaria یکی از بیماری‌های مهم گوجه فرنگی در جهان است، که خسارت آن تا 86 درصد محصول گزارش شده است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم بهترین و ارزان‌ترین روش مدیریت بیماری است. نظر به شیوع و اهمیت بیماری در ایران، این پژوهش برای شناسایی رقم های مقاوم از بین 15 رقم در دسترس صورت گرفت. مواد و روش‌ها: مزرع‌های شدید خسارت دیده از بیماری در استان کهگیلویه و بویراحمد، جنوب غربی ایران، بازدید شد و از بوته‌های بیمار نمونه برداری شد. قارچ بیمارگر از بافت‌های بیمار گیاه پس از ضدعفونی سطحی آنها روی محیط سیب زمینی/ دکستروز/ آگار جداسازی و پس از خالص سازی آن به روش تک هاگ، خصوصیات ریخت‌شناسی آن مورد مطالعه و اندازه گیری قرار گرفت. داده‌های جمع اوری شده با توصیف‌های گونههای Altenaria مقایسه شده و بیمارگر شناسایی شد. گیاهچه‌های چهاربرگی 15 رقم گوجه فرنگی در قالب طرح آماری کاملا تصادفی، با سوسپانسیون کنیدیوم‌های بیمارگر مایه زنی شدند و در اتاقک رشد با دمای 28 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 90% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگهداری شدند. هیجده روز پس از مایه زنی واکنش هر رقم به بیماری با محاسبه درصد برگهای آلوده، تعداد و اندازه لکه ها و شاخص بیماری تعیین شد. یافته‌ها: عامل بیماری سوختگی زودهنگام گوجه فرنگی در این منطقه Altenaria alternata شناخته شد. رقمهای 10552، King stone، Super chief و Ventero با حداقل نشانه‌ها مقاوم، 4129، 3725، 4224، Retino، Aras، Flat 111 و Super pooya نیمه مقاوم و 7806، Early pooya، 11057، CH pooya حساس به بیماری شناخته شدند. نتیجه گیری: کشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم را برای مدیریت بیماری می‌توان توصیه کرد. وقوع سوختگی زود هنگام گوجه فرنگی ناشی از A. alternata در این منطقه و واکنش این 15 رقم به بیماری برای نخستین بار گزارش می‌شود.
فاطمه حیدری، حبیب اله چاره گانی، محمد عبداللهی، ابراهیم ادهمی،
جلد 13، شماره 1 - ( (پائیز و زمستان) 1402 )
چکیده
لوبیاچیتی با داشتن مقدار قابل توجهی پروتیین سهم مهمی در زندگی بشر دارد. نماتدهای غده ریشه (گونههای Meloidogyne) سالانه خسارت زیادی به مزرعههای حبوبات وارد می‌کنند. استفاده از کودهای شیمیایی منجر به عدم پایداری سیستم‌های زراعی و به خطر افتادن سلامت بشر شده است و استفاده از کودهای دامی می‌تواند جایگزین مناسبی برای آن باشد. تأثیر نسبت‌های مختلف کودهای کبوتری و مرغی بر گیاه لوبیا چیتی آلوده به نماتد M. javanica در شرایط گلخانه در پژوهش حاضر بررسی گردید. بدین منظور کود مرغی و کبوتری پوسیده شده به صورت جداگانه در سه نسبت وزن به وزن 1، 2 و 3 درصد در گلدان‌های 5/1 کیلوگرمی با خاک سترون مخلوط شد. بذور لوبیا چیتی در گلدان‌ها کشت و گیاهچه‌ها تا زمان پایان آزمایش در زمان مورد نیاز آبیاری و کوددهی شدند. گیاهچه‌ها در مرحله چهار برگی با 4000 تخم نماتد M. javanica مایه‌زنی شدند. گیاهان بعد از گذشت 60 روز برداشت و شاخص‌های رویشی گیاه و جمعیتی نماتد مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از کود مرغی با نسبت 2 % وزن به وزن به عنوان بهترین تیمار آزمایش، باعث افزایش طول، وزن تر و خشک شاخساره و وزن تر ریشه در گیاهان آلوده به نماتد
M. javanica و همچنین باعث کاهش تعداد گال، کیسه تخم و تعداد تخم در سیستم ریشه، تعداد لارو سن دوم در خاک و فاکتور تولیدمثلی نسبت به گیاهان آلوده شاهد (بدون تیمار با کود) شد. یافتههای این پژوهش نشان داد که استفاده از کود مرغی در مقایسه با کود کبوتر تأثیر بهتری بر کاهش خسارت نماتد
M. javanica در گیاه لوبیا چیتی دارد.
