امانی، م.، حسن‌زاده، ن. و رضائی، س. 1390. بیماری لکه برگی و نکروز باکتریایی موز. دانش بیماریشناسی گیاهی 1(1): 33-27.
موز یکی از میوه‌های مهم مناطق گرم و مرطوب است، که در زیر پوشش پلاستیک در استان‌های مازندران و گلستان پرورش داده می‌شود. از این استان‌ها بیماری لکه برگی و نکروز باکتریایی موز گزارش شده است. نشانه‌های این بیماری لکه‌های نکروزه روی برگ‌های مرکزی و جوان درخت است، که با گسترش آنها و پوسیدگی کامل برگ‌های آلوده، رشد و تولید محصول گیاه متوقف می‌شوند. عامل بیماری باکتری Xanthomonas campestris pv. musacearum ، با کلنی زرد لعاب‌دار، گرم منفی، غیرفلورسانت، اکسیداز منفی و کاتالاز مثبت است. بیماری-زایی باکتری با مایه‌زنی آن روی برگ‌های موز قابل اثبات است. نشانه‌های کامل بیماری، روش‌های نمونه‌برداری، جداسازی و اثبات بیماریزایی باکتری و مدیریت بیماری شرح داده شده‌اند.
علی رستمی، مهدی صدروی، رسول رضایی، محمد عبداللهی، جلد 9، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1399 )
چکیده
رستمی ع، صدروی م، رضائی ر، عبداللهی م (1399) مهار زیستی پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با دو گونه Trichoderma و Pseudomonas fluorescens. دانش بیماریشناسی گیاهی 9(2):27-14. Doi: 10.2982/PPS.9.2.14
مقدمه: پوسیدگی فوزاریومی ریشه، ناشی ازf. sp. phaseoliFusarium solani ، یکی از بیماریهای مهم لوبیا در جهان است، که خسارت آن تا 85 درصد محصول گزارش شده است. مهار زیستی روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری خاکبرد است. مواد و روشها: مزرعه های لوبیا در استان کهگیلویه و بویراحمد بازدید شدند و از ریشه های پوسیده بوته های بیمار نمونه‌برداری شد. دو جدایه بیمارگر از آنها جداسازی، خالصسازی و شناسایی شدند. قدرت بیماریزایی این دو جدایه روی دو رقم درخشان و پاک لوبیا در گلخانه آزمایش شد. قدرت بازدارندگی از رشد پرگنه جدایه پرآزارتر بیمارگر توسط 14 جدایه Trichoderma harzianum ، چهار جدایه Trichoderma virens ، دو جدایه Trichoderma atroviridaeو پنج جدایه بومی florescensPseudomonas و CHAOP. florescensدر شرایط آزمایشگاهی با توانایی فرا انگلی و تولید مواد پادزیست بررسی شدند. سرانجام تاثیر چهار جدایه برتر T. harzianumیک جدایهT. atroviridae و دو جدایه P. florescens برشدت بیماری در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تمام جدایه های سه گونه Trichodermaتوانایی فرا انگلی و از بین بردن ریسه های بیمارگر را داشتند. در آزمایش تولید مواد پادزیستی فرار و نافرار چهار جدایه harzianum T. توانایی بیشتر معنیداری نشان دادند. در آزمایش گلخانه نیز تمام تیمارها باعث کاهش معنی دار شدت بیماری شدند ولی یک جدایه harzianumT.تاثیر بیشتری داشت. نتیجه گیری: بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در مزرعه های لوبیا در جنوب غربی ایران هم وجود دارد. جدایه های بومی T. harzianum ، T. virens و T. atroviridae توانایی فرا انگلی بیمارگر را دارند. این قارچها و جدایه های باکتری florescensPseudomonas توانایی بازدارندگی از رشد پرگنه بیمارگر با تولید مواد پادزیستی دارند. جدایه های Trichoderma harzianum و T. atroviridae و . florescens CHAO P توانایی کاهش شدت بیماری را در شرایط گلخانه دارند.
سمیه وهابی، حبیب اله چاره گانی، محمد عبدالهی، رسول رضایی، جلد 10، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1400 )
چکیده
وهابی س، چاره‌گانی ح، عبداللهی م، رضایی ر (1400) واکنش هشت رقم خربزه به نماتد Meloidogyne javanica . دانش بیماری شناسی گیاهی10(2):73- 65. Doi: 10.2982/PPS.10.2.65.
مقدمه: نماتدهای غده ریشه (.spp Meloidogyne) از زیان‌بارترین بیمارگرهای گیاهی با دامنه میزبانی وسیع می‌باشند که خسارت زیادی به محصولات کشاورزی وارد می‌نمایند. استفاده از رقمهای مقاوم به عنوان یک روش ایمن، کم هزینه و مؤثر برای مدیریت این نماتدها است. مواد و روشها: واکنش هشت رقم خربزه احلام، 105، تریسی، روناک، دلتاگرین، مک، هولار و ونو به گونه M. javanica در شرایط میکروپلات مورد ارزیابی قرار گرفت. بذرها در گلدان‌های دو کیلوگرمی کشت و در شرایط میکروپلات در شهر خورموج، استان بوشهر نگهداری شدند. گیاهچه‌ها در مرحله چهار برگی با 5000 تخم و لارو سن دوم نماتد M. javanica مایه‌زنی شدند. آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام گرفت. شصت روز پس از مایه‌زنی نماتد گیاهان برداشت و شاخصهای رویشی گیاه و جمعیتی نماتد تعیین شدند. یافته‌ها: فاکتور تولیدمثل نماتد در رقمهای روناک، دلتاگرین و ونو به طور معنیداری از سایر رقمها کمتر بود. وزن‌تر شاخساره در رقم روناک آلوده به نماتد اختلاف معنیداری با گیاهان سالم نداشت. نتیجه‌گیری: رقمهای روناک، دلتاگرین و ونو حساسیت کمتری به نماتد M. javanica دارند.
سید مسلم حسینی، مصطفی درویش نیا، حسین رضایی نژاد، عیدی بازگیر، فاطمه درویش نیا، جلد 11، شماره 2 - ( (بهار و تابستان) 1401 )
چکیده
حسینی س م، درویش‌نیا م، رضایی‌نژاد ع، بازگیر ع، درویش‌نیا ف (1401) اثر اسانسهای آویشن، نعناع فلفلی، مرزه و دو قارچکش بر رشد سه قارچ بیماری‌زای گیاهی. دانش بیماریشناسی گیاهی 11(2): 52-60.
مقدمه: بعضی اسانسهای گیاهی خاصیت ضد قارچی دارند. این پژوهش برای تعیین اثر سه اسانس گیاهی و دو قارچکش شیمیایی بر رشد پرگنه سه قارچ بیمارگر گیاهی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. مواد و روشها: اثر غلظت‌های مختلف سه اسانس آویشن (Thymus vulgaris L.)، نعناع فلفلی (Mentha piperata L.) و مرزه خوزستانی (Satureja khuzestanica Jamzad)، در مقایسه با دو قارچکش مانکوزب و کاربندازیم، بر رشد سه قارچ Alternaria solani، Botrytis cinerea و Fusarium solaniبا روش رقیقسازی در محیط عصاره مخمر سوکرز مایع مورد بررسی قرار گرفتند و حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت قارچکشی (MFC) آنها محاسبه شدند. یافته ها: اسانس آویشن در بین اسانهای گیاهی بیشترین اثر بازدارندگی را بر A. solani و F. solani و اسانس مرزه بیشترین اثر بازدارندگی را بر B. cinerea داشتند. مانکوزب در بین قارچکشهای شیمیایی بیشترین اثر بازدارندگی را بر A. solani و کاربندازیم بیشترین اثر بازدارندگی را بر B. cinerea و F. solani داشتند. نتیجه‌گیری:اسانسهای آویشن و مرزه اثر بازدارندگی قابل ملاحظه‌ای بر رشد پرگنه این سه قارچ بیمارگر گیاهان دارند.
محمدعلی هوشیار، مهدی صدروی، رسول رضایی، جلد 13، شماره 2 - ( بهار و تابستان 1403 )
چکیده
پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه، ناشی از قارچ خاکزی Rhizoctonia solani یک بیماری مهم لوبیا است، که از نقاط مختلف ایران هم گزارش شده است. خسارت بیماری تا 60 درصد محصول در جهان گزارش شده است. مبارزه زیستی میتواند روشی سالم و سازگار با محیط زیست برای مدیریت بیماریهای گیاهی باشد. این پژوهش برای بررسی تاثیر چهار محصول زیستی تجارتی موجود در بازار ایران بر شاخصهای رشدی و شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی در لوبیا برای یافتن روشی مناسب مبارزه زیستی بیماری اجرا شد. تاثیر سه محصول زیستی از قارچهای میکوریزآربوسکولی شامل: Funeliformis mosseae، Rhizoglomus intraradices و میکوپرسیکا (مخلوط چند قارچ میکوریزآربوسکولی) و باکتریBradyrhizobium japonicum بر شاخصهای رشدی و شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه در لوبیاچیتی رقم کوشا در شرایط گلخانه آزمایش شد. تجزیه و تحلیل آماری دادههای این آزمایش نشان داد که این تیمارها تاثیر معنیداری در کاهش شدت بیماری و شاخصهای رشدی گیاه دارند و در بین آنها F. mosseaeو میکوپرسیکا به ترتیب باعث بیشترین کاهش شدت بیماری و بهبود شاخصهای رشدی گیاه شدند. بنابراین محصول زیستی F. mosseaeومیکوپرسیکا را میتوان برای کاهش شدت بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه لوبیا و بهبود صفات رشدی آن استفاده نمود.
