خضری م. 1395. تشکیل بیوفیلم در باکتری پروبیوتیک Bacillus subtilis. دانش بیماریشناسیگیاهی 5(2):62-52.
اغلب باکتریها قادر به تشکیل اجتماعی به نام بیوفیلم هستند که از نظر ساختار و عملکرد بسیار متنوع ولی در ویژگیهای عمومی شباهت‌های زیادی دارند. ترکیب اصلی بیوفیلم پلی‌ساکاریدهای خارج سلولی است. باکتری پروبیوتیک Bacillus subtilis یک باکتری گرم مثبت، میله‌ای‌شکل، تولیدکننده اندوسپور و خاکزی است که در کشاورزی به‌عنوان ارتقادهنده‌ی رشد گیاهان و مهار زیستی بیمارگرهای گیاهی کاربرد زیادی دارد. تشکیل بیوفیلم باکتری را برای مدت طولانی زنده نگه میدارد. ساختار بیوفیلم موجب حفظ و بقای باکتری در برابر شرایط نامساعد محیطی مانند وجود آنتی‌بیوتیک‌ها، سموم شیمیایی و مواد کشنده میشود. توانایی تشکیل بیوفیلم در باکتری پروبیوتیک B. subtilis جهت افزایش کلنیزاسیون ریشه و توان مهار زیستی بیمارگرهای گیاهی اهمیت زیادی دارد.
خضری م، الهیاری ایگدیر س، آقازاده سوره ز (1399) بیماری‌های باکتریایی گوجه‌فرنگی در استان آذربایجان غربی ایران.دانش بیماریشناسی گیاهی 10(1): 96-86.
Doi: 10.2982/PPS.10.1.86.
مقدمه:گوجه‌فرنگی یکی از مهم‌ترین و پرمصرف‌ترین سبزی‌ها در جهان است. گوجه‌فرنگی یکی از محصولات مهم در استان آذربایجان غربی نیز هست که در اقتصاد کشاورزی استان نقش مهمی دارد.تشخیص دقیق بیماری‌های باکتریایی، اولین و مهم‌ترین گام برای ارایه راهکارهای مدیریت این بیماری‌ها است. مواد و روشها:مزرعه های گوجه‌فرنگی حومه شهرستان‌های این استان بازدید شدند و از بوته‌های بیمار نمونه‌برداری شد. باکتریها از بافتهای بیمار جداسازی و خالص‌سازی شده و براساس خصوصیات فنوتیپی و مولکولی شناسایی شدند. آزمون اثبات بیماریزایی باکتریها براساس اصول کخ انجام شد. یافته ها:باکتریهای بیماریزای گوجه‌فرنگی در این استان، Clavibactermichiganensis subsp. michiganensis، Xanthomonas vesicatoria، Pseudomonassyringae pv. tomato، P.syringae pv. syringae و Dickya chrysanthemiعامل شانکر باکتریایی، لکه باکتریایی، خال‌زدگی باکتریایی، لکه‌برگی سیرینگایی و پوسیدگی نرم ساقه هستند. نشانه بیماری‌ها، ویژگیهای فنوتیپی و مولکولی باکتریهای بیمارگر، گزارش‌های پیشین از این باکتریها در ایران و پراکنش آن‌ها در مناطق مختلف استان آذربایجان غربی شرح داده شده است. نتیجه گیری:این باکتریها، به‌جز باکتری عامل بیماری شانکر باکتریایی گوجه‌فرنگی، برای نخستین بار از استان آذربایجان غربی گزارش می‌شوند.
فرّیک، خضری م (1400) روش مدیریت تلفیقی بیماری گال طوقه گیاهان. دانش بیماریشناسی گیاهی 10(2):127-116.
Doi: 10.2982/PPS.10.2.116.
چکیده
باکتری Agrobacterium tumefaciensقادر به ایجاد بیماری مخرب گال طوقه در طیف وسیعی از گیاهان دولپه است و موجب خسارتهای اقتصادی قابل توجهی در میزبانهای خود میشود. این باکتری مقیم خاک، تا مدتهای زیادی میتواند به صورت ساپروفیت در خاک و بقایای گیاهی زنده بماند. زمانیکه گیاه میزبان در دسترس باکتری قرار گیرد، از طریق مواد مترشحه از زخمهای ایجاد شده روی ریشه، به گیاه جذب شده و از همین طریق وارد گیاه میشود. باکتری بیمارگر بخشی از پلاسمید Ti، به نام T-DNA، را به سلول گیاه وارد میکند. الحاق T-DNA به ژنوم سلول گیاه، موجب بیان ژنهای تومورزای رمزگذاری شده میگردد و میزان تولید هورمونهای رشدی گیاه در سلول افزایش مییابد. افزایش تولید اکسین و سیتوکینین، افزایش تعداد و حجم سلولها را به دنبال دارد که نتیجه آن تشکیل گال روی ریشه، طوقه و شاخه های گیاهان آلوده است. با توجه به دامنه میزبانی وسیع، خسارت اقتصادی بالا و کنترل دشوار این بیماری، در این مقاله ویژگیهای فنوتیپی، ژنتیکی و بیماریزایی باکتری مورد بررسی قرار گرفته است، همچنین زیست شناسی و راهکارهایی موثر در مدیریت تلفیقی بیماری ارایه شده است.
خضری،م.، کریمی شهری، م. ر.، قاسمی، ا. (1401)بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران. دانش بیماریشناسی گیاهی 12(1): 83-74.
زعفران یکی از محصولات کشاورزی ارزشمند است که کلاله گل آن مصرف دارویی دارد و به عنوان ادویه ای گرانبها شناخته میشود. آلودگی اندامهای تکثیری گیاهان نقش زیادی در انتشار عوامل بیمارگر دارد. گیاه زعفران با بنه تکثیر میشود و استفاده از بنه های سالم و عاری از عوامل بیماریزا، بهترین و موثرترین راه پیشگیری از انتشار بیمارگرهای خاکبرد در مناطق و مزرعه های جدید میباشد. پوسیدگی بنه زعفران توسط تعدادی از عوامل بیماریزای قارچی و باکتریایی ایجاد میشود. عامل بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران Burkholderia gladioli pv. gladioliاست. باکتری عامل بیماری به مدت طولانی در خاک باقی میماند و از طریق خاک، ابزار کشاورزی و بنه های آلوده منتقل میشود. در سالهای اخیر این بیماری از استان خراسان رضوی گزارش شده است.در این مقاله، ضمن معرفی بیماری پوسیدگی باکتریایی بنه و برگ زعفران، راهکارهایی جهت پیشگیری از بروز و گسترش این بیماری ارائه شده است.
