جستجو در مقالات منتشر شده


98 نتیجه برای بذر

الیاس سلطانی، افشین سلطانی، سراله گالشی، فرشید قادری فر، ابراهیم زینلی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده

هدف از این تحقیق بررسی اثر عمق دفن ‏شدن بر سبزشدن گیاهچه کلزای خودرو و خردل وحشی و کمی‏ سازی آن بود. به این منظور، بذرهای این دو گونه در 12 عمق مختلف 1، 2، 3، 4، 5، 6، 8، 10، 12، 15، 20 و 30 سانتی‏متر و با 4 تکرار در خاک دفن شدند و سبزشدن گیاهچه ‏ها به‏ صورت روزانه ثبت شد. نتایج نشان داد که در عمق دفن‏ شدن 1 تا 9/2 سانتی‏متر، درصد سبزشدن کلزا حدود 98 درصد شد و از آن پس با افزایش عمق دفن‏ شدن طبق مدل و با شیب 4/0- درصد کاهش یافت و در عمق دفن ‏شدن 10 سانتی‏متر به صفر رسید. واکنش درصد سبزشدن گیاهچه خردل وحشی به عمق دفن ‏شدن با یک رابطه نمایی توصیف شد. طبق این مدل درصد سبزشدن گیاهچه خردل وحشی از حدود 66 درصد در عمق دفن ‏شدن 1 سانتی‏متر به‏ صورت نمایی به صفر درصد در عمق دفن ‏شدن 8 سانتی‏متر کاهش یافت. افزایش عمق دفن‏ شدن نیز موجب کاهش سرعت سبزشدن این دو گونه شد که به ‏خوبی کمی ‏سازی شدند. بذرهایی از این دو علف هرز که در عمق بیشتر از 10 سانتی‏متر برای کلزا و بیشتر از 8 سانتی‏متر برای خردل وحشی دفن شوند، بانک بذر خاک را توسعه خواهند داد و قادر به سبزشدن نیستند. در این تحقیق کمی ‏سازی سبزشدن این دو گونه به‏ خوبی صورت گرفت که از این نتایج می‏توان در مدیریت علف‏های هرز به‏ صورت اکولوژیک و مدل‏های پیش‏ بینی سبزشدن علف‏های هرز استفاده نمود.


اعظم رومانی، سید محمدرضا احتشامی،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده

به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش شوری بر صفات جوانه‌زنی و رشد اولیه بذر شنبلیله، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. تیمارهای مورد استفاده شامل: سطوح مختلف تنش شوری (0، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1-، 2/1-، 4/1-، 6/1- و 8/1- مگاپاسکال) ناشی از کلرید سدیم بودند. نتایج به‌دست آمده نشان داد که با افزایش سطوح شوری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، شاخص میزان جوانه‌زنی، درصد آب بافت گیاهچه، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. اگر چه سطوح شوری (2/0- و 4/0- مگاپاسکال) از طریق تحریک رشد اولیه، میزان وزن خشک و تر گیاهچه را نسبت به شاهد افزایش دادند. به‌علاوه کاهش میزان جوانه‌زنی، روندی افزایشی را نسبت به تیمار شاهد داشت. بررسی نتایج ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که بین درصد جوانه‌زنی با دیگر مؤلفه‌های جوانه‌زنی به‌جز میزان کاهش جوانه‌زنی همبستگی مثبت و معنی‌داری برقرار بود. به‌طورکلی نتایج آزمایش نشان داد که بذر شنبلیله در زمان جوانه‌زنی، میزان شوری تا 2/1- مگاپاسکال (9/38 دسی‌زیمنس بر متر) را می‌تواند تحمل کند.

ابراهیم خلیل وند بهروزیار، مهرداد یارنیا،
جلد 1، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده

به منظور بررسی بنیه‌ی بذور هیبرید 704 ذرت پس از محلول‌پاشی گیاه مادری با متانول و برخی از عناصر ریز مغذی و پرمصرف آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی سال زراعی 1390-1389 به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از محلول‌پاشی در چهار مرحله رشدی مختلف شامل: 10-8 برگی، ظهور گل تاجی تا رشته‌های ابریشمی، پر شدن دانه و هر سه‌ مرحله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و هفت نوع ترکیب محلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پاشی شامل: محلولپاشی با‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سولفات روی، اسید بوریک، سولفات منگنز، سولفات منیزیم، اوره، متانول، ‌‌‌‌‌مخلوط تما‌می‌ این ‌ترکیبات و تیمار عدم مصرف. نتایج نشان داد که اثر نوع ترکیب محلولپاشی در مراحل مختلف رشدی بر درصد جوانه‌زنی، متوسط جوانه‌زنی روزانه، سرعت جوانه‌زنی، شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و وزن خشک گیاهچه معنی‌دار بود. بر اساس نتایج، محلولپاشی با اوره، سولفات منیزیم، سولفات روی، سولفات منگنز و اسید بوریک در مرحله ی پر شدن دانه ها و اوره، سولفات منیزیم و سولفات منگنز در مرحله‌ی ظهور گل‌تاجی و محلولپاشی در همهی مراحل رشدی با اوره، سولفات منیزیم و اسید بوریک به ترتیب با میانگین 100 درصد و 29/14 درصد بیشترین درصد جوانه زنی و متوسط جوانه‌زنی روزانه را داشتند. همچنین محلولپاشی با سولفات منیزیم در مراحل پرشدن دانه و همه ی مراحل و اسید بوریک در مرحله‌ی پرشدن دانه با میانگین 33/12 بیشترین سرعت جوانه زنی را داشتند. بر اساس نتایج محلولپاشی در مرحلهی پر شدن دانه ها با سولفات منیزیم از بیشترین شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و وزن خشک گیاهچه برخوردار بودند.


کاظم بادله، مهدی عقیقی شاهوردی، حشمت امیدی،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بر جوانه‌زنی بذر کدو سبز در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در ‌سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل پتانسیل اسمزی در پنج سطح (صفر، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال) و چهار سطح پیش تیمار بذر، جیبرلیک‌اسید (250‌ قسمت در میلیون به مدت‌24‌ ساعت)، نیترات‌پتاسیم (2/0‌ درصد به مدت ‌24‌ ساعت) و هیدروپراپمینگ (به مدت ‌24‌ ساعت) و شاهد (عدم پیش‌تیمار) بود. نتایج نشان داد که اثر پرایمینگ بر صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط جوانه‌زنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانه‌زنی و ضریب سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار شد. اثر تنش خشکی بر صفت سرعت جوانه‌زنی و برهمکنش تنش خشکی و پرایمینگ بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه (درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط جوانه‌زنی روزانه، متوسط زمان لازم برای جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی روزانه، ضریب سرعت جوانه‌زنی و شاخص قدرت گیاهچه) اثر معنی‌داری داشت. پرایمینگ بذر به‌خصوص در سطوح تنش خشکی شدیدتر منجر به افزایش درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، و شاخص بنیه گیاهچه گردید. افزون بر این نتایج نشان داد بذر گیاه کدو سبز مقاومت نسبی در برابر تنش خشکی داشته و پرایمینگ با جیبرلیک‌اسید در درجه اول و هیدروپرایمینگ در درجه دوم اهمیت می‌تواند جوانه‌زنی این گیاه را در شرایط تنش خشکی بهبود و رشد بهتر گیاهچه‌ها را باعث گردد.

حسن حبیبی، مهدی عقیقی شاهوردی، زهرا نصیری، محمد رضا چایچی، محمد حسین فتوکیان،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

به‌منظور بررسی اثر تیمارهای مقدار بذر یونجه (Medicago sativa L.) و کارایی باکتری‌های تسهیل‌کننده جذب فسفر (PGPR) به‌همراه مقادیر مختلف مصرف کود شیمیایی فسفات بر کیفیت بذر تولیدی، آزمایش‌های جوانه‌زنی و بنیه بذر قبل و بعد از اعمال پیری تسریع‌شده، به صورت کرت­های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1388 در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا گردید. عامل فسفر در 4 سطح (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم فسفر در هکتار) در کرت­های اصلی، باکتری‌های تسهیل‌کننده جذب فسفر (سودوموناس) در 3 سطح (بدون باکتری، باکتری سویه شماره 9 و باکتری سویه شماره 41) در کرت‌های فرعی و عامل مقدار بذر در 3 سطح (2، 6 و 10 کیلوگرم بذر در هکتار) در کرت­های فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بیش‌ترین میزان جوانه‌زنی و بنیه بذر از مقدار 6 کیلوگرم بذر در هکتار، استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیل‌کننده جذب فسفر به‌همراه 30 کیلوگرم فسفر در هکتار و پس از اعمال پیری تسریع‌شده، از مقدار 10 کیلوگرم بذر در هکتار با استفاده از سویه شماره 41 باکتری تسهیل جذب فسفر به‌همراه 60 کیلوگرم فسفر در هکتار تیمار به‌دست آمد. بعد از اعمال پیری تسریع‌شده برای دست‌یابی به بیش‌ترین شاخص جوانه‌زنی و بنیه بذر، نیاز به مقدار بذر و فسفر بیشتری نسبت به شرایط استاندارد بود. با توجه به نتایج به‌دست آمده، در شرایط انبارداری، باکتری سویه شماره 41  تأثیر بهتری نسبت به باکتری سویه شماره 9 بر افزایش بنیه بذر داشت. برای تولید بذر یونجه با بنیه بالا، استفاده از مقدار بذر و فسفر مطلوب (به‌ترتیب 6 و 30 کیلوگرم در هکتار) به‌همراه باکتری تسهیل‌کننده فسفر (سویه شماره 41) می­تواند در زراعت این گیاه مدنظر و نتایج مطلوب‌تری را ایجاد نماید


قربانعلی رسام، سمانه رهبان، مهناز مجتبایی، عاطفه بدری،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

کیفیت بذر از مهم‌ترین عوامل موثر بر جوانه‌زنی و سبزشدن بذر محسوب می‌شود. با هدف بررسی تأثیر زوال بذر بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام آفتابگردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان انجام گرفت. برای ایجاد 7 تیمار مختلف زوال، بذرهای سه رقم قاسم، فرخ و برزگر به عنوان فاکتور اول برای مدت صفر (شاهد)، 24، 48، 72، 96، 120 و 144 ساعت به عنوان فاکتور دوم در دمای 43 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 100 درصد نگهداری شدند. نتایج مقایسه میانگین ارقام نشان داد که رقم فرخ نسبت به دو رقم دیگر در تمامی سطوح زوال از درصد و سرعت جوانه‌زنی بیشتر و رشد گیاهچه‌ای مطلوب‌تری برخوردار بود. تجزیه رگرسیون مشخص نمود که درصد، سرعت و یکنواختی جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه با افزایش دوره زوال به‌طور خطی در تمامی ارقام با کاهش مواجه گردید. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانه‌زنی تحت تاثیر زوال افزایش معنی‌داری پیدا نمود. در مجموع چنین نتیجه گرفته شد که کیفیت بذر ارقام آفتابگردان تحت شرایط زوال با کاهش جدی همراه می‌گردد.

محمد ضیائی، هوشنگ فرجی، رضا امیری فهلیانی،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

سیب‌زمینی محصولی است که می‌تواند علاوه بر روش متداول تکثیر رویشی از طریق بذر حقیقی نیز تکثیر شود. تنها تعداد محدودی از آفات و بیماری‌ها که یکی از مهمترین عوامل خسارت‌زا در سیب‌زمینی محسوب می‌گردند، به وسیله بذر حقیقی انتقال می‌یابند. لذا به منظور بررسی پتانسیل بذر حقیقی سیب‌زمینی در مقایسه با غده‌ بذری و ریزغده، آزمایشی در تابستان 1391 به‌صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرودشت واقع در استان فارس اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل سه تاریخ کاشت، 20 تیر، 30 تیر و 9 مرداد و روش‌های تکثیری مختلف به‌عنوان عامل فرعی در 7 سطح شامل سه رقم غده بذری (سانته، اگریا و مارفونا)، سه رقم ریز‌غده از همان ارقام غده‌ بذری و بذر حقیقی هیبرید BSS296 بود. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر عملکرد غده، وزن غده‌های بازاری، تعداد غده‌های بازاری و توده زیستی معنی‌دار بود. اثر برهم‌کنش عامل‌ها بر کلیه صفات اندازه‌گیری شده به جز عملکرد غده، تعداد غده بازاری و ماده خشک معنی‌دار بود. بیش‌ترین عملکرد در غده ‌بذری رقم سانته تاریخ کاشت 20 تیرماه معادل 52/36 تن در هکتار و کم‌ترین آن در ریز‌غده مارفونا با 07/19 تن در هکتار مشاهده شد. بهترین تیمار آزمایش جهت کشت تابستانه سیب‌زمینی در شهرستان مرودشت غده و ریزغده رقم سانته بود. هر چند، عملکرد غده بازاری بذر حقیقی در تاریخ کاشت دوم (30تیرماه) از غده بذری مارفونا در سطح پایین‌تری قرار گرفت ولی با سایر غده‌های بذری در یک سطح آماری قرار داشت و برتر از کلیه ریزغده‌ها بود. تمام نتایج حاکی از آن بود که بذر حقیقی از نظر عمده صفات اندازه‌گیری شده برتر از ریزغده‌هاست ولی در مقایسه با غده‌های بذری در تاریخ‌های مختلف کاشت، وضعیت‌های متفاوتی را نشان داد.

ﻋﻠﻲ مردای، ﻓﺮزاد ﺷﺮﻳﻒزاده، رﺿﺎ توﻛﻞاﻓﺸﺎری، رﺿﺎ ﻣﻌﺎﻟﻲاﻣﻴﺮی،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

پرایمینگ بذر از جمله راه‌های افزایش کارایی جوانه‌زنی بذر در شرایط تنشی زنده و غیرزنده می‌باشد. بدین منظور جوانه‌زنی و شاخص‌های رشد گیاهچه بذرهای پرایم‌شده علف‌گندمی بلند (Agropyron elongatum (Host.) P. Beauv) در شرایط تنش‌های دمای پایین و تنش خشکی ارزیابی شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عامل‌های آزمایشی شامل پرایمینگ در دو سطح بذرهای پرایم‌شده (با استفاده از اوره 4- بار در دمای 10 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 36 ساعت) و پرایم‌نشده؛ دمای جوانه‌زنی شامل دماهای 3، 6، 9، 12، 15، 20 و 25 درجه سانتی‌گراد و پتانسیل‌های اسمزی صفر (آب مقطر)، 3-، 6-، 9- و 12- بار (اعمال‌شده توسط پلی‌اتیلن گلایکول 6000) بود. نتایج نشان داد که به استثنای صفت میانگین زمانی جوانه‌زنی سایر شاخص‌های جوانه‌زنی با افزایش دما از 3 تا C̊ 25 روند افزایشی نشان دادند و بذرها بیشترین حساسیت را به تنش دمای پایین در دماهای کمتر از 9 درجه سانتی‌گراد نشان دادند. این در حالی است که با افزایش شدت تنش خشکی روند تغییرات این شاخص‌ها معکوس بوده و حساسیت بذرها به تنش خشکی از پتانسیل‌های بالاتر از 6- بار شروع و در پتانسیل 12- بار به حداکثر رسید. به هر حال بذرهای پرایم‌شده نسبت به بذرهای پرایم‌نشده جوانه‌زنی بهتری در هر دو شرایط تنش خشکی و دمای پایین از خود نشان دادند. نتایج این آزمایش نشان داد که بیشترین شاخص بنیه گیاهچه و سرعت جوانه‌زنی در دامنه دمایی 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد و پتانسیل آبی صفر تا 3- بار حاصل شد.


مهدی براانی‌دستجردی، محمد رفیعی‌الحسینی، عبدالرزاق دانش‌شهرکی،
جلد 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده

به‌منظور بررسی هدایت الکتریکی و خصوصیات رشدی گیاهچه بذر لوبیا قرمز رشدیافته تحت شرایط تنش خشکی و محلول پاشی عناصر روی و منگنز، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو بخش مزرعه ای و آزمایشگاهی در سال 1390 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سه سطح تنش خشکی (آبیاری پس از 50، 70 و 90 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) به‌عنوان عامل اصلی و سه سطح محلولپاشی روی (محلولپاشی با آب خالص، محلولپاشی 100 و 200 گرم در هکتار روی) و سه سطح محلولپاشی منگنز (محلولپاشی با آب خالص، محلولپاشی 150 و 300 گرم در هکتار منگنز) در ترکیب فاکتوریل به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی شدید باعث کاهش معنی‌دار هدایت الکتریکی و افزایش طول گیاهچه و ریشه چه بذر لوبیا قرمز گردید. در بین صفات اندازه‌گیری‌شده، محلولپاشی منگنز تنها تأثیر معنیداری را بر هدایت الکتریکی و وزن خشک ریشه چه داشت. در بین تیمارهای محلولپاشی منگنز، کمترین میزان هدایت الکتریکی مربوط به تیمار شاهد و بیشترین وزن خشک گیاهچه در تیمار 150 گرم در هکتار منگنز مشاهده گردید. محلولپاشی روی تأثیر معنیداری بر کلیه صفات اندازه گیری شده در طی آزمایش داشت. بیشترین میزان وزن خشک گیاهچه، طول ساقه چه، گیاهچه و ریشه چه و همچنین کمترین میزان هدایت الکتریکی مربوط به تیمار 100 گرم در هکتار روی بود. اما بیشترین وزن خشک ریشه چه در تیمار 200 گرم در هکتار روی به‌دست آمد که تفاوت معنیداری را با تیمار 100 گرم در هکتار آن نداشت. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش، تنش خشکی ملایم و محلولپاشی عناصر روی و منگنز سبب افزایش کیفیت بذور تولیدی می‌گردد. در مجموع، محلول‌پاشی روی و منگنز (به‌ترتیب به میزان 100 و 300 گرم در هکتار) همراه با تنش ملایم (آبیاری پس از 70 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) جهت تولید بذور با بنیه بالا در شرایط منطقه توصیه می‌شود. 

امین صالحی، اسد معصومی اصل، علی مرادی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده

بیلهَر یا کندل کوهی (Dorema aucheri) یکی از گیاهان خانواده چتریان و دارای ترکیبات فلاونوئیدی و کومارینی می‌باشد. از آنجایی که تکثیر این گیاه در رویشگاه‌های طبیعی از طریق بذر صورت می‌گیرد و با توجه به خواب عمیق بذر، بررسی روش‌های مختلف شکست خواب بذر، برای حفاظت از این گونه ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق، روش‌های مناسب شکست خواب بذر بیلهر با استفاده از روش‌های سرمادهی، شستشو و اسید جیبرلیک بر روی بذور جمع‌آوری شده این گیاه از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. عامل اول شامل طول دوره سرمادهی (سرمادهی مرطوب به مدت زمان‌های 3 و 4 هفته)، عامل دوم شامل اسید جیبرلیک (صفر و 1500 پی‌پی‌ام) و عامل سوم شامل شستشو (شستشو با آب مقطر و عدم شستشو) بودند. نتایج نشان داد که تیمار سرمادهی به مدت چهار هفته به همراه شستشو و اسید جیبرلیک 1500 پی‌پی‌ام بیشترین سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه گیاهچه را داشت. همچنین بیشترین وزن خشک محور زیر لپه و محور بالای لپه در این تیمار به دست آمد. این در حالی است که برای صفات درصد جوانه‌زنی، طول محور بالای لپه و طول محور زیر لپه هیچ یک از اثرات سه‌گانه و دوگانه معنی‌دار نشد. در صفت درصد جوانه‌زنی بذور سرمادهی شده به مدت 4 هفته در مقایسه با 3 هفته جوانه‌زنی بهتری داشتند. نتایج به دست آمده از آزمایش نشان دهنده این موضوع است که بذور بیلهر مورد مطالعه دارای درجاتی از خواب فیزیولوژیک بودند.


سید محمد سیدی، محمد خواجه حسینی، پرویز رضوانی مقدم، حمید شاهنده،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده

به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کود و پرایمینگ با محلول فسفات دی هیدروژن پتاسیم بر سبز شدن و رشد هتروتروفیک گیاهچه‌های سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) آزمایش‌هایی در سال 1392-1391 در آزمایشگاه و گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. در آزمایش اول، ترکیب فاکتوریل اصلاح‌کننده‌های خاک آهکی (شامل ورمی کمپوست (V) + باکتری تیوباسیلوس (T)، گوگرد به‌صورت عنصری میکرونیزه (S) + T، V+S+T و شاهد) و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع فسفات دی آمونیوم) طی دوره رشد گیاه مادری، تیمارهای آزمایش بودند. در آزمایش دوم، تیمارهای انتخاب شده از آزمایش اول (با درصد سبز شدن کمتر از 60 درصد) و پرایمینگ بذر (عدم پرایمینگ، هیدرو پرایمینگ، پرایمینگ فسفر با محلول‌های 100، 300 و 500 میلی‌مولار فسفات دی هیدروژن پتاسیم) به ترتیب عامل اول و دوم آزمایش بودند. بر اساس نتایج آزمایش اول، افزایش حلالیت فسفر ناشی از کاربرد اصلاح‌کننده‌های خاک آهکی (V+T و V+S+T)، در مقایسه با شاهد، نقش معنی‌داری در افزایش درصد سبز شدن بذرهای سیاه‌دانه (به ترتیب تا 50 و 54 درصد) داشتند. در آزمایش دوم نیز پرایمینگ فسفر در سطح 300 میلی‌مولار منجر به افزایش معنی‌دار درصد تخلیه ذخایر بذر، کارایی استفاده از ذخایر بذر و افزایش درصد سبز شدن سیاه‌دانه (به ترتیب تا 9، 143 و 29 درصد) شد. علاوه بر این، بین میزان فسفر بذر پویا شده و درصد سبز شدن بذرهای سیاه‌دانه همبستگی مثبت و معنی‌داری به دست آمد (R2= 0.90 **).


مارال اعتصامی، علی راحمی کاریزکی، بنیامین ترابی،
جلد 2، شماره 1 - ( 6-1394 )
چکیده

سرعت و درصد جوانه‌زنی در دماهای مطلوب در حداکثر و در دماهای پایه و سقف در حداقل است. به‌منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی به دما و ارزیابی دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه‌زنی در چای ترش آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. بذرها از دمای صفر تا 45 درجه سانتی‌گراد با فاصله 5 درجه از یکدیگر تحت جوانه‌زنی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که واکنش درصد و سرعت جوانه‌زنی به دما به ترتیب با تابع دندان مانند و دوتکه‌ای به‌خوبی برازش یافتند. دماهای پایه و سقف برای درصد جوانه‌زنی 66/1 و 33/43 درجه سانتی‌گراد و برای سرعت جوانه‌زنی 53/4 و 95/42 درجه سانتی‌گراد به دست آمد. دمای مطلوب برای سرعت جوانه‌زنی 30 درجه سانتی‌گراد و برای درصد جوانه‌زنی در دامنه دمایی 56/11 و 63/33 درجه سانتی‌گراد بود؛ بنابراین به‌طور کلی می‌توان گفت که دمای پایه و مطلوب چای ترش به ترتیب حدود 11 و 35 درجه سانتی‌گراد است. از این رو در شرایط گنبد قابل کشت و کار است.


خدیجه بادپا، محسن موحدی دهنوی، علیرضا یدوی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

به‌منظور بررسی برهم‌کنش نیترات کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر جوانه‌زنی بذر گلرنگ (رقم صفه) این آزمایش در سال 1391 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار شامل تیمارهای پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید در چهار سطح (0، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌مولار) و محلول نیترات کادمیوم در هشت سطح (0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 میلی‌مولار) اجرا گردید. نتایج نشان داد که در تمامی تنش‌های نیترات کادمیوم اعمال شده پرایم توسط سالیسیلیک اسید 9/0 میلی‌مولار بیشترین سرعت جوانه‌زنی (84 درصد در تیمار بدون کادمیوم)، سرعت جوانه‌زنی (58/6 بذر در روز در تیمار 5 کادمیوم)، طول ریشه‌چه (21/4 سانتی‌متر در تیمار بدون کادمیوم) و ساقه‌چه (29/3 سانتی‌متر در تیمار بدون کادمیوم)، وزن خشک ریشه‌چه (25/2 میلی‌گرم در تیمار بدون کادمیوم) و ساقه‌چه (94/بدون میلی‌گرم در تیمار بدون کادمیوم) و شاخص بنیه بذر (30/6 در تیمار بدون کادمیوم) را داشت. به‌طور کلی تیمار بذور با سطوح مختلف پرایمینگ باعث کاهش اثر سوء نیترات کادمیوم بر جوانه‌زنی بذر شد و بهترین سطح پرایمینگ، سطح 9/0 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بود.


حسین رضا بادروج، آیدین حمیدی، امیر حسین شیرانی راد،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

 به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و آبیاری معمول طی رسیدن بر جوانه‌زنی بذر و بنیه گیاهچه 10 ژنوتیپ بهاره کلزا RGS003، ساریگل، Option500، RGS006، 19_H،ORS 3150-3006،ORS 3150-3008،RG 4403،RG 405/03 و RGAS 0324، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر اساس طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، در سال 1392 در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج اجرا شد. نتایج نشان داد، ژنوتیپ‌های RG4403 و RGS006 به ترتیب با 498/3 و 082/3 گرم بیشترین و کمترین وزن هزار دانه را داشتند. بذرهای ژنوتیپ‌های ساریگل و Option500 و RGS006 تولید شده به ترتیب با آبیاری معمول و تنش خشکی دارای بیشترین طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و بذرهای ژنوتیپ‌های ORS3150-3008 و RGAS0324 تولید شده با آبیاری معمول به ترتیب بیشترین وزن خشک ریشه‌چه و گیاهچه و وزن خشک ساقه‌چه و گیاهچه را داشتند. بذرهای ژنوتیپ‌های ساریگل و RGAS0324 تولید شده با آبیاری معمول دارای بیشترین درصد جوانه‌زنی نهایی بودند. بیشترین متوسط زمان، ضریب سرعت و متوسط جوانه‌زنی روزانه نیز به‌ترتیب به بذرهای ژنوتیپ RGS003 تولید با تنش خشکی و ژنوتیپ‌های 19-H و RGAS0324 تولید شده با آبیاری معمول تعلق داشت. همچنین ژنوتیپ‌های ساریگل و RGAS0324 به ترتیب دارای بیشترین شاخص‌های بنیه طولی و وزنی گیاهچه بودند. به‌طورکلی نتایج نشان داد تنش خشکی در دوره گل‌دهی و رسیدگی سبب کاهش کیفیت بذر شد، ولی بذر برخی ژنوتیپ‌ها مانند RGS006،19-H و  ORS3150-3006از خصوصیات کیفی جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه نسبتاً مطلوبی برخوردار بودند.


حمید شریفی، مرتضی گلدانی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

رنگ پوسته بذر به‌عنوان یک شاخص ساده و مهم، بر درصد جذب آب، خواب و جوانه‌زنی بذر مؤثر است. گیاه خردل بذرهایی با رنگ پوست متفاوت تولید می‌کند، به‌منظور بررسی تأثیر رنگ پوسته بذر و تیمارهای مختلف بر خواب، درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرهای خردل (Sinapis arvensis L.) آزمایشی به‌صورت دوعاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو نوع بذر با رنگ پوسته متفاوت (قهوه‌ای و سیاه) و تیمارهای شکستن خواب (شاهد، نیترات پتاسیم 2/0 درصد، اسید جیبرلیک 250 و 500 پی‌پی‌ام و تیمار یک، دو و سه هفته پیش سرمادهی) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که در بذرهای سیاه درصد و سرعت جوانه‌زنی بیشتر از بذرهای قهوه‌ای بود اما میزان خواب بذرهای قهوه‌ای بیشتر از بذرهای سیاه بود. تیمار یک هفته پیش سرمادهی بیشترین تأثیر بر شکست خواب بذرها را داشت به‌طوری‌که در این تیمار درصد جوانه‌زنی برای بذرهای سیاه و قهوه‌ای به ترتیب 75 و 58 درصد و سرعت جوانه‌زنی در بذرهای سیاه و قهوه‌ای به ترتیب 54/0 و 43/0 بود. تیمار اسید جیبرلیک 500 پی‌پی‌ام کمترین تأثیر را در بین تیمارهای اعمال شده داشت، در این تیمار درصد جوانه‌زنی برای بذرهای سیاه و قهوه‌ای به ترتیب 16 و 7 درصد بود. همچنین، درصد جذب آب در بذرهای قهوه‌ای بیشتر از بذرهای سیاه بود، به‌طوری ‌که بذرهای قهوه‌ای بعد از گذشت سه ساعت 1/105 درصد و بذرهای سیاه بعد از گذشت سه ساعت 3/74 درصد آب جذب کردند. به‌طور کلی، نتایج نشان داد که بذرهای هترومورفیک خردل دارای تنوع در طول مدت خواب، جوانه‌زنی و درصد جذب آب هستند.


مینا ارست، علی طویلی، سعید شجاعی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

سطح وسیعی از کشور ایران پوشیده از شن‌های روان است که همواره لزوم کنترل و تثبیت بیولوژیکی با کاشت گونه‌های سازگار با شرایط سخت در این مناطق به چشم می‌خورد. گونه درخت شنی یا گرگ خار (Ammodendron persicum) گونه‌ای سازگار با شرایط بیابانی است. در این تحقیق جهت بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر تحریک جوانه‌زنی و شکست خواب بذر گونه گرگ خار آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه، به مدت 30 روز، با 10 تیمار، شامل تیمارهای جیبرلیک اسید با غلظت 300 پی‌پی‌ام در زمان 48 ساعت، خراش‌دهی بذر با اسید سولفوریک غلیظ در دو زمان 20 و 30 دقیقه و تلفیق آن‌ها با خراش‌دهی با سمباده، خراش‌دهی بذرها با جیبرلیک اسید با غلظت 300 پی‌پی‌ام به مدت 48 ساعت و تلفیق آن با خراش با کاغذ سمباده، آب داغ (80 درجه سانتی‌گراد) در دو زمان 5 و 10 دقیقه، خراش‌دهی به‌وسیله کاغذ سمباده و شاهد (آب مقطر) انجام شد. نتایج حاصله نشان‌دهنده افزایش درصد جوانه‌زنی در آزمایشگاه در حدود 90 درصد با اعمال تیمار ترکیبی اسید سولفوریک به مدت 30 دقیقه با خراش‌دهی سمباده می‌باشد. تیمارهای آب گرم در دو زمان 5 و 10 دقیقه و اسید جیبرلیک اسید 48 ساعته و تلفیق آن با خراش‌دهی با سمباده نیز با اختلاف معنی‌دار نسبت به نمونه‌ی شاهد، افزایش درصد جوانه‌زنی را به ترتیب 45/15، 45/8، 17/10 و 68/28 را به همراه داشتند. همچنین تیمار اسید غلیظ به مدت 30 دقیقه افزایش بنیه بذر را به مقدار 510 در نمونه‌های آزمایشگاه به همراه داشت. بدین ترتیب تیمار ترکیب سمباده و خیساندن بذور در اسید غلیظ طی 30 دقیقه به‌عنوان بهترین تیمار انتخاب شد.


حسین صادقی، حسین حیدری شریف آباد، آیدین حمیدی، قربان نورمحمدی، حمید مدنی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

به‌منظور بررسی اثر رطوبت‌های مختلف بذر در هنگام برداشت و دمای خشک‌کردن بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر سویا آزمایشی به‌صورت یک آزمایش فاکتوریل 2×3×2 بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه مغان و کرج انجام شد. عامل اول رقم در دو سطح (ویلیامز و L17)، عامل دوم رطوبت زمان برداشت در سه سطح (15،20 و 25 درصد) و عامل سوم دمای خشک‌کن در دو سطح (30 و 45 درجه سانتی‌گراد) بودند. نتایج نشان داد که درصد جوانه‌زنی بذرهای تولیدی منطقه کرج (3/81%) نسبت به درصد جوانه‌زنی بذرهای تولید شده در مغان (4/77%) بیشتر بود. تفاوت بین درصد جوانه‌زنی بذرهایی که با دمای 30 و 45 درجه سانتی‌گراد خشک شده بودند در بذرهای با رطوبت 15% حدود 5/5% بود درحالی‌که این تفاوت در بذرهای با رطوبت 25% حدود 5/18% بود. در بذرهای تولیدی منطقه کرج با رطوبت 15 درصد، شاخص بنیه گیاهچه در هر دو رقم تفاوت معنی‌داری نداشت اما این شاخص در رطوبت 20 درصد در رقم ویلیامز (7/139) بیشتر از رقم L17 (3/107) بود. بیشترین مقدار هدایت الکتریکی محلول تراوش یافته از بذر (42/51 میکرو زیمنس بر سانتی‌متر بر گرم) از بذرهای رقم L17 با رطوبت 25 درصد در دمای 45 درجه سانتی‌گراد به دست آمد و کم‌ترین آن (46/28 میکرو زیمنس بر سانتی‌متر بر گرم) در بذرهای رقم ویلیامز با رطوبت 20% که با دمای 30 درجه سانتی‌گراد خشک شده بودند مشاهده گردید. با توجه به نتایج حاصله بایستی بلافاصله پس از رسیدن رطوبت بذرهای سویا به زیر 20 درصد نسبت به برداشت و خشک کردن بذر در منطقه مغان در دمای 30 درجه سانتی‌گراد اقدام شود.


بیتا اسکویی، اسلام مجیدی هروان، آیدین حمیدی، فواد مرادی، علی مقدم،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

این آزمایش در سال 1392 در دو منطقه شامل: مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) و مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها عبارت بودند: تاریخ کاشت در سه سطح (20 اردیبهشت، 4 خرداد و 19 خرداد)، رطوبت بذر در زمان برداشت، در چهار سطح (30، 25، 20 و 15 درصد) و اندازه بذر، در سه اندازه بذری پهن، گرد و متوسط. صفات مورد مطالعه شامل آزمون جوانه‌زنی استاندارد، متوسط زمان لازم برای جوانه‌زنی، شاخص وزنی و طولی بنیه گیاهچه، درصد جوانه‌زنی در آزمون ظهور ریشه‌چه و آزمون سرما، بود. نتایج نشان داد که با تأخیر در کاشت کیفیت بذرهای تولیدی کاهش یافت، این کاهش با برداشت دیرهنگام بارزتر دیده شد و میزان کاهش در بذرهای گرد بیش از اندازه‌های پهن و متوسط بود. حداقل درصد جوانه‌زنی و بنیه در بذرهای اندازه گرد حاصل از تاریخ کاشت سوم و رطوبت برداشت 15 درصد مشاهده شد. لذا توصیه می‌شود جهت تولید بذر، کشت ذرت قبل از هفته اول خردادماه پایان یابد و زمانی که رطوبت بذرهای تولیدی به 30 درصد رسید برداشت بلال آغاز گردد و از تأخیر در زمان برداشت خودداری شود.


سامان شیدائی، حسین حیدری شریف آباد، آیدین حمیدی، قربان نورمحمدی، علی مقدم،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

به‌منظور ارزیابی زوال بذر سویا رقم ویلیامز در استان اردبیل تحقیقی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه قوه نامیه 80%، 85% و 90%، سه میزان رطوبت اولیه بذر شامل رطوبت 10%، 12% و 14% و دو شرایط نگهداری بذر در انبار متداول مرکز تحقیقات کشاورزی مغان و انبار کنترل شده در کرج در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بذرهای با رطوبت اولیه بالا به‌طور معنی‌داری درصد گیاهچه‌های عادی، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه گیاهچه پایین‌تری داشتند. همچنین مشخص گردید که بین دو سطح رطوبتی 10 و 12% تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد؛ بنابراین، رطوبت بذر سویای 12 درصد رطوبت مناسبی برای نگهداری بذر می‌باشد. افزایش رطوبت بذر به بیش از 12 درصد سبب زوال سریع‌تر بذر سویا گردید، به‌طوری که بذرهای با محتوی رطوبتی اولیه بالا به‌ویژه در شرایط انبار کردن نامناسب کیفیت خود را سریع‌تر از دست داده و در شرایط مزرعه‌ای به دلیل کاهش تراکم نهایی سبب کاهش عملکرد گردید. نگهداری بذرها در شرایط کنترل شده سبب کاهش سرعت زوال بذرها گردید. همچنین افزایش درصد رطوبت بذر در شرایط انبار معمولی مغان اثر مضر بیشتری بر روی کیفیت بذر گذاشت و اثر رطوبت بذر به‌همراه دما و رطوبت نسبی بالای محیط در انبار مغان سبب تشدید زوال بذر سویا گردید. نتایج این آزمایش نشان دادند بذرهای با قوه نامیه بالا پس از انبار کردن کیفیت بذر بالاتری داشتند ولی رطوبت بذر و شرایط انبار کردن عوامل مهم‌تری نسبت به قوه نامیه اولیه می‌باشند به‌طوری‌که اثر قوه نامیه در بذرهای نگهداری شده با رطوبت بالا در انبار مغان معنی‌دار نبود.


عفت قوی عزم، محمد صدقی، رئوف سید شریفی،
جلد 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده

گل همیشه‌بهار (officinalis Calendula) گیاهی دارویی و متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae) است که بررسی ویژگی‌های مختلف، از جمله تکثیر بهتر آن جهت توسعه پوشش گیاهی و استحصال مواد خام دارویی ضروری به نظر می‌رسد. به‌منظور بررسی اثر مقاوم‌سازی بذر و کیفیت بذرهای حاصل از بخش‌های مختلف گل‌آذین بر انبارداری بذرهای گل همیشه‌بهار تحقیق حاضر در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1390 انجام شد. ابتدا بذرهای همیشه‌بهار در محلول‌های کلرید کلسیم 2%، آب مقطر و شاهد طی دو مرحله مقاوم و سپس، در مزرعه کاشته شدند. در مرحله برداشت، بذرها از دو ناحیه درونی و بیرونی طبق استحصال و جهت انجام آزمون به مدت 6 ماه در انبار با دمای C 400 قرار گرفتند. در نهایت  آزمایش به‌صورت فاکتوریل در پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی (96%) و سرعت جوانه‌زنی (91/3 بذر در روز) مربوط به بذرهای ناحیه بیرونی گل‌آذین بود. بیشترین طول ساقه‌چه (79/4 سانتی‌متر)، طول ریشه‌چه (71/5 سانتی‌متر) و وزن خشک گیاهچه (016/0 گرم) مربوط به بذرهای واقع شده در قسمت بیرونی گل‌آذین در تیمار با کلرید کلسیم بود. بیشترین وزن خشک باقی‌مانده بذر (061/0 گرم) مربوط به بذرهای واقع شده در قسمت بیرونی گل‌آذین در تیمار با آب مقطر بود. درکل، به‌منظور نگهداری بهینه بذر همیشه‌بهار در انبار، تیمار مقاوم‌سازی بذر با آب مقطر و استفاده از بذرهای بیرونی طبق توصیه می‌شود.



صفحه 1 از 5    
اولین
قبلی
1
 

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.