جستجو در مقالات منتشر شده


2 نتیجه برای بستانی

راضیه صارمی، حشمت امیدی، عبدالامیر بستانی،
جلد 3، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1395 )
چکیده

این تحقیق به‌منظور بررسی کارایی پیش‌تیمار هورمونی در افزایش قدرت جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه، در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1394 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 5 سطح هورمون اکسین (IAA) (ایندول-3-استیک اسید) در غلظت‌های صفر، 1/0، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌گرم بر لیتر و 5 سطح هورمون سیتوکینین (PBA) (تتراهیدروپیرانیل بنزیل آدنین) در غلظت‌های صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر بودند. نتایج نشان داد که کاربرد دو هورمون و اثرات متقابل آن‌ها، اثر معنی‌داری بر همه صفت‌های مورد ارزیابی از جمله درصد جوانه‌زنی، مقدار زیست‌توده، محتوای آب نسبی برگ و محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی داشت. بیشترین درصد جوانه‌زنی (66/66 درصد) در 5/1 میلی‌گرم بر لیتر IAA به همراه 1 میلی‌گرم بر لیتر PBA به‌دست آمد. پیش‌تیمار 5/0 میلی‌گرم بر لیتر PBA و 1/0 میلی‌گرم بر لیتر IAA بیشترین طول ساقه‌چه (به ترتیب 28/1 و 17/1 سانتی‌متر) را نشان داد. ضریب جوانه‌زنی با افزایش سطوح IAA از 1/0 تا 5/1 میلی‌گرم بر لیتر، 5/12 درصد کاهش یافت. بیشترین محتوای آب نسبی (73/42 و 38/37 درصد) به ترتیب در PBA 5/0 میلی‌گرم بر لیتر و IAA 5/1 میلی‌گرم بر لیتر به دست آمد. ترکیب (0+1/0 میلی‌گرم بر لیتر) IAA+PBA بر طول ریشه‌چه و گیاهچه اثر مثبتی داشت. غلظت‌های بالایی از PBA و کمترین مقدار IAA بر روی مقدار زیست‌توده نتیجه‌ای یکسان نشان داده و بالاترین مقدار (33/4 میلی‌گرم) با ترکیب تیماری این دو غلظت به دست آمد. رنگیزه‌های فتوسنتزی نیز از این دو هورمون تأثیر پذیرفتند به‌طوری که تأثیر IAA بر این صفت بیش از PBA بود. مشخص شد که اکسین و سیتوکنین موجب افزایش جوانه‌زنی و بهبود شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک و درنتیجه عملکرد استویا می‌گردد.
 


علیرضا گرزی، حشمت امیدی، امیر بستانی،
جلد 6، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1398 )
چکیده


چکیده مبسوط
مقدمه: استویا (Stevia rebaudiana Bert.) گیاهی علفی و چندساله متعلق به خانواده Astraceae است. گلیکوزیدهای استویول موجود در این گیاه 300-250 بار شیرین‌تر از ساکارز هستند و با وجود مزه شیرین، جذب بدن نمی‌شوند. استویا یک گیاه خود ناسازگار است و بذر حاصل از آن توانایی جوانه‌زنی پایینی دارد. به‌طورکلی، ظرفیت جوانه‌زنی ضعیف بذرهای استویا مانع عمده‌ای برای کشت آن در مقیاس وسیع ایجاد کرده است. پرایمینگ یکی از روش‌های بهبود بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط محیطی تنش‌زا شود؛ بنابراین مطالعه حاضر به‌منظور بررسی تأثیر پرایمینگ با اسید سالیسیلیک (SA) و عناصر ریزمغذی آهن (Fe) و روی (Zn) بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و همچنین محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی استویا تحت شرایط نرمال و تنش خشکی انجام شد.
مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال 1396 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل 4 سطح تنش خشکی (صفر، 3/0-، 6/0- و 9/0- مگاپاسکال) و 7 ترکیب پرایمینگ با اسید سالیسیلیک، آهن و روی بودند، بذرهای خشک نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. در این آزمایش، آهن و روی به ترتیب از منابع سولفات آهن و سولفات‌روی تأمین شدند. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، شاخص بنیه وزنی گیاهچه و محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی و کاروتنوئید بودند.
یافته‌ها: نتایج این آزمایش نشان دهنده حساسیت بیشتر طول ریشه‌چه نسبت به طول ساقه‌چه بود. با افزایش شدت تنش خشکی از صفر تا 9/0- مگاپاسکال، محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی استویا به‌طور معنی‌داری در همه تیمارهای پرایمینگ کاهش یافتند، به‌گونه‌ای که کم‌ترین مقادیر کلروفیل a، b و کاروتنوئید در پتانسیل 9/0- مگاپاسکال مشاهده شدند. پیش‌تیمار با اسید سالیسیلیک + آهن + روی در بهبود خصوصیات جوانه‌زنی و محتوی کلروفیل استویا مؤثرتر از سایر تیمارها تحت شرایط نرمال و تنش خشکی بود. در بالاترین سطح تنش خشکی، کاربرد هم‌زمان آهن، روی و اسید سالیسیلیک صفات درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، بنیه گیاه‌چه و محتوای کلروفیل کل را در استویا به ترتیب 7/55، 5/50، 3/74، 3/90 و 5/85 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد.
نتیجه‌گیری: به طور کلی، می‌توان پرایمینگ بذر با عناصر ریز مغذی (آهن و روی) و اسید سالیسیلیک و به ویژه کاربرد توأم آن‌ها را جهت افزایش مقاومت استویا به تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی توصیه نمود.

جنبه‌های نوآوری:
  1. بروز تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی بر رشد و محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی استویا اثر معنی‌دار دارد.
  2. پرایمینگ منجر به افزایش تحمل به خشکی استویا در مرحله جوانه‌زنی می‌شود.
  3. کاربرد توأم اسید سالیسیلیک، آهن و روی در کاهش اثرات تنش خشکی مؤثرتر از کاربرد مجزای آن‌ها می‌باشد.


صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهشهای بذر ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Seed Research

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.