جلد 10، شماره 2 - ( (پاییز و زمستان) 1403 )
سال1403، جلد10 شماره 2 صفحات 98-81 |
برگشت به فهرست نسخه ها
موسسه تحقیقات پنبه ، s.nowrozieh@areeo.ac.ir
چکیده: (395 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه: در حال حاضر در اغلب کشورهای جهان بذر پنبه را بصورت بدون کرک استفاده می‌کنند. کرک‌دار بودن بذر پنبه اغلب سبب جوانه‌زنی کندتر، حساسیت بیشتر بذر و گیاهچه به آفات و بیماری‌ها می‌گردد و کشت مکانیزه پنبه را مختل می‌کند. بذر پنبه بدون کرک از مزایای زیادی از جمله، امکان کشت مکانیزه، کاهش میزان بذر مصرفی در واحد سطح، جوانه زنی سریع‌تر در خاک و ظهور سریع‌تر گیاهچه در مزرعه، برخوردار است. همچنین بذر کرکزدایی شده معمولاً عاری از عوامل بیماریزا بوده و پس از کرکزدایی با فراهم شدن امکان جداسازی ثقلی و حذف بذرهای شکسته، سبک و پوک از توده بذر، کیفیت بذر ارتقا می‌یابد. یکی از مشکلات کارخانه‌های کرکزدایی بذر پنبه ایران که از روش اسید استفاده می‌کند، کاهش قوه نامیه بذر می‌باشد که ادامه کار این کارخانجات را به چالش کشیده است. این تحقیق برای بررسی دلایل کاهش قوه نامیه بذر پنبه در کارخانه کرکزدایی انجام شد تا خصوصیات فیزیولوژیکی و مکانیکی بذر در مراحل مختلف کرکزدایی در کارخانه بررسی گردد.
مواد و روش‌ها: بذرها در دو نوبت از مراحل کارخانه کرکزدایی نمونه گیری شد و صفاتی از جمله بنیه بذر، درصد جوانه زنی، نشت یونی، چگالی و حجم بذر، پیری بذر، میزان خراش و آسیب دیدگی پوسته بذر و نیروی شکست بذر مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت، داده‌ها توسط نرم افزارهای SAS، SPSS و JMP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج آزمایش نشان دادکه نمونه‌گیری بذرها در هر دو نوبت از کارخانه قبل از سانتریفیوژ، کمترین درصد جوانه‌زنی، درصد تشکیل برگ لپه‌ای، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه را دارد. نتایج نشان داد، در مرحله سانتریفیوژ، صدمات مکانیکی زیادی به بذر وارد می‌شود که سبب افت بنیه بذر شده است. صفات درصد شکستگی، نشت غشایی، پیری، حجم و چگالی بذرها در نوبت اول نشان می‌هند که بذرهای نوبت اول از کیفیت کمتری نسبت به بذرهای نوبت دوم برخوردار بوده و در نتیجه در مراحل مختلف کرکزدایی در کارخانه، سبب کاهش شدید بنیه بذری شده‌اند. با افزایش درصد شکست و نشت غشایی، نیروی شکست بذر بطور غیرخطی کاهش می‌یابد. بر اساس این یافته‌ها می‌توان گفت که تماس اسید با بذر و عملیات سانتریفوژ، بیشترین خسارت مکانیکی را به بذر وارد می‌کنند که سبب افت معنی‌دار نیروی شکست بذر می‌گردد.
نتیجه‌گیری: دقت انجام عملیات در کلیه مراحل کرکزدایی در کیفیت بذر موثر است. بخش سانتریفیوژ، دمای استوانه‌های خشک کننده و بخش خنثی سازی اسید نیاز به توجه و نظارت بیشتری دارد. بنابراین لازم است که در کارخانه کرکزدایی، مدت یا رقت اسید بکار رفته برای کرکزدایی متناسب با وضعیت بذرها، تغییر کرده تا خسارت کمتری به بذرها وارد شود.
جنبه‌های نوآوری:
مقدمه: در حال حاضر در اغلب کشورهای جهان بذر پنبه را بصورت بدون کرک استفاده می‌کنند. کرک‌دار بودن بذر پنبه اغلب سبب جوانه‌زنی کندتر، حساسیت بیشتر بذر و گیاهچه به آفات و بیماری‌ها می‌گردد و کشت مکانیزه پنبه را مختل می‌کند. بذر پنبه بدون کرک از مزایای زیادی از جمله، امکان کشت مکانیزه، کاهش میزان بذر مصرفی در واحد سطح، جوانه زنی سریع‌تر در خاک و ظهور سریع‌تر گیاهچه در مزرعه، برخوردار است. همچنین بذر کرکزدایی شده معمولاً عاری از عوامل بیماریزا بوده و پس از کرکزدایی با فراهم شدن امکان جداسازی ثقلی و حذف بذرهای شکسته، سبک و پوک از توده بذر، کیفیت بذر ارتقا می‌یابد. یکی از مشکلات کارخانه‌های کرکزدایی بذر پنبه ایران که از روش اسید استفاده می‌کند، کاهش قوه نامیه بذر می‌باشد که ادامه کار این کارخانجات را به چالش کشیده است. این تحقیق برای بررسی دلایل کاهش قوه نامیه بذر پنبه در کارخانه کرکزدایی انجام شد تا خصوصیات فیزیولوژیکی و مکانیکی بذر در مراحل مختلف کرکزدایی در کارخانه بررسی گردد.
مواد و روش‌ها: بذرها در دو نوبت از مراحل کارخانه کرکزدایی نمونه گیری شد و صفاتی از جمله بنیه بذر، درصد جوانه زنی، نشت یونی، چگالی و حجم بذر، پیری بذر، میزان خراش و آسیب دیدگی پوسته بذر و نیروی شکست بذر مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت، داده‌ها توسط نرم افزارهای SAS، SPSS و JMP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج آزمایش نشان دادکه نمونه‌گیری بذرها در هر دو نوبت از کارخانه قبل از سانتریفیوژ، کمترین درصد جوانه‌زنی، درصد تشکیل برگ لپه‌ای، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه را دارد. نتایج نشان داد، در مرحله سانتریفیوژ، صدمات مکانیکی زیادی به بذر وارد می‌شود که سبب افت بنیه بذر شده است. صفات درصد شکستگی، نشت غشایی، پیری، حجم و چگالی بذرها در نوبت اول نشان می‌هند که بذرهای نوبت اول از کیفیت کمتری نسبت به بذرهای نوبت دوم برخوردار بوده و در نتیجه در مراحل مختلف کرکزدایی در کارخانه، سبب کاهش شدید بنیه بذری شده‌اند. با افزایش درصد شکست و نشت غشایی، نیروی شکست بذر بطور غیرخطی کاهش می‌یابد. بر اساس این یافته‌ها می‌توان گفت که تماس اسید با بذر و عملیات سانتریفوژ، بیشترین خسارت مکانیکی را به بذر وارد می‌کنند که سبب افت معنی‌دار نیروی شکست بذر می‌گردد.
نتیجه‌گیری: دقت انجام عملیات در کلیه مراحل کرکزدایی در کیفیت بذر موثر است. بخش سانتریفیوژ، دمای استوانه‌های خشک کننده و بخش خنثی سازی اسید نیاز به توجه و نظارت بیشتری دارد. بنابراین لازم است که در کارخانه کرکزدایی، مدت یا رقت اسید بکار رفته برای کرکزدایی متناسب با وضعیت بذرها، تغییر کرده تا خسارت کمتری به بذرها وارد شود.
جنبه‌های نوآوری:
- کرکزدایی در کارخانه سبب خسارت به بذر، اما مدیریت صحیح دما و غلظت اسید سبب کاهش این خسارت می‌گردد.
- لازم است که در کارخانه، مدت یا رقت اسید بکار رفته برای کرکزدایی متناسب با وضعیت بذرها، تغییر کرده تا خسارت کمتری به بذرها وارد شود.
- با مدیریت پاشش اسید روی بذر و حذف قسمت سانتریفیوژ در کارخانه کرکزدایی می‌توان از صدمه شدید بذر در این قسمت جلوگیری کرد و کیفیت بذر را ارتقا داد.
- خنثی سازی بذر در انتهای فرآیند کرکزدایی در کارخانه سبب افزایش انبار مانی بذر بدون کرک پنبه می‌شود.
شماره‌ی مقاله: 6
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی بذر
دریافت: 1402/5/2 | ویرایش نهایی: 1403/3/20 | پذیرش: 1402/9/8 | انتشار الکترونیک: 1403/3/20
دریافت: 1402/5/2 | ویرایش نهایی: 1403/3/20 | پذیرش: 1402/9/8 | انتشار الکترونیک: 1403/3/20
فهرست منابع
1. Arndet, C.H. 1945. Temperature-growth relations of the roots and hypocotyls of cotton seedlings. Plant Physiology, 20: 200-220. [DOI:10.1104/pp.20.2.200] [PMID] []
2. Colwick, R.F., Garner, T.H., Christenbury, G.D, Welch, G.B., Clark, R. L. Delouche, J. C., Baskm, C.C., Sorenson, J.W., Wilkes, L.H., Person, N.K, and Schroeder. H.W. 1972. Factors affecting cotton seed damage in harvest1ng and handling. Agricultural Research Service, USDA Prod. Res. Report, No: 135.
3. Cotton Incorporated. 2004. https://www.cottoninc.com.
4. Delouche, J.C. 1986. Harvest and post-harvest factors affecting the quality of cotton planting seed and seed quality evaluation. In Mauney and Stewart (eds.). Cotton Physiology, 483-518. The Cotton Foundation, Publisher, Memphis, Tennessee, U.S.A.
5. Gergory, N.W., and Mc Daniel, R.G. 1999. Cotton Seed Processing. In: Cotton Orgin, History. Technology and Production.: 793-824, Wayne Smith, C. And Cothren, J. T. (Eds) John Wiley and Sons, Inc.
6. Greg, H., Wedegaertner, T., Wanjura, J., Pelletier, M., Delhom, C. and Duke, S. 2017. Engineering and ginning development and evaluation of a Novel Bench-Top Mechanical cotton seed delinter for cotton breeders. The Journal of Cotton Science, 21: 18-28. [DOI:10.56454/JPPY1526]
7. Gururaj, G. K. 2019. Seed Health Testing Guidelines and Operational Manual. International Rice Research Institute (IRRI). : 391.
8. Hamidi, A., Karami, S.A., and Askari, V. 2021. Evaluation of relationship of germination, vigor and health of cotton (Gossypium hirsutum) commercial cultivars seed under accelerated ageing conditions. Iranian Journal of Seed Research, 8(1): 55-71. [In Persian with English Summary] [DOI:10.52547/yujs.8.1.55]
9. Hamidi, A., MirGhasemi, S.J., Mehravar, M., Askari, V., and Hassani, M. 2015. Effect of production region, ginning and delinting on Sahel cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivar seed germination and seedling vigor. Iranian Journal of Cotton Research, 3(1): 49-68. [In Persian with English Summary]
10. Hampton, J.G., and Tekrony, D.M. 1995. Handbook of vigor test methods. 3. ed. Zurich: ISTA, 117pp.
11. Karaj, S., and Müller, J. 2010. Determination of physical, mechanical and chemical properties of seeds and kernels of Jatropha curcas L. Industrial Crops and Products, 32: 129-138. [DOI:10.1016/j.indcrop.2010.04.001]
12. Khazaei, J. 2008. Characteristics of mechanical strength and water absorption in almond and its kernel. Cercetări Agronomic ǐn Moldova, 1(133): 37-51.
13. Krzyzanowski, F.C., and Delouche, J.C. 2011. Germination of cotton seed in relation to temperature. Revista Brasileira de Sementes, 33(3): 543-548. [DOI:10.1590/S0101-31222011000300017]
14. Lima, J.M.E., Carvalho, E.R., Moraes, L.F.S., Cossa. N.H.S., Miquicene. F.V.Ch., and Gradela, Y.F., 2023. Delinting and neutralizers residue effect on stored cotton seeds physiological quality determined by phenotyping image analysis. Journal of Seed Science, 45: e202345014. [DOI:10.1590/2317-1545v45267297]
15. Macmichael, B.L., and Quisenberry, J. E. 1991. Genetic variation for root-shoot relationships among cotton germplasm. Environmental and Experimental Botany, 31: 461-470. [DOI:10.1016/0098-8472(91)90045-P]
16. Matthews. S., and Powell. A. 2006. Electrical conductivity vigor test: physiological basis and use. Seed Science, 131: 32-35.
17. Nowrouzieh, SH., Rezayiasl, A., and Miyarkiyani, S. 2011. Determining some physical characteristics of cotton seeds. Iranian Journal of Seed Science and Technology, 1(1): 6-13. [In Persian with English Summary]
18. Roshani, Gh., Faghani, E., and Nowrouzieh, SH. 2019. Investigating on the causes of decline in cotton seed viability in delinting plant and its improvement. Final Report of Cotton Research Institute of Iran. Register number: 67702. [In Persian with English Summary]
19. Sarmadniya, GH. 1996. Seed Technology. Jihad Daneshgahi publication. Mashhad. Iran. [In Persian]
20. Savari, R., Azadbakht, M., Nowrouzieh, SH., and Motevali, A. 2020. Comparison of cotton seed behavior under different mechanical loads in fuzzy and delinted in Latif cultivar. Iranian Journal of Cotton Researches, 8(15): 17-34. [In Persian with English Summary]
21. Ujjainkar, V.V and Marawar. M. W. 2021. Seed Vigor Testing in Cotton: A Review. International Journal of Advance Research, Ideas and Innovations in Technology, 7(4): 675-679.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |